Mavi Okyanus Stratejisi: Covid-19 Pandemi Dönemine Yönelik Dünyadan ve Türkiye’den Örneklerle Bir Değerlendirme

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 116 - 139, 24.06.2022

Aybike Tuba Özden

Öz

Kızıl okyanuslar yaratan pazarlarda işletmeler sürekli bir rekabet halindedirler. Bu rekabetin sonu kimi zaman kazananı olmayan bir zafere dönüşebilmektedir. Bu nedenle rakiplerin olmadığı pazarlar daha güvenilir olabilir. Mavi Okyanus Stratejisi, rekabeti anlamsız kılmaktadır ve düşük maliyetlerle oluşturulmuş değer yenileme ile başarılı olmanın mümkün olduğunu taahhüt etmektedir. Bu çalışma, Mavi Okyanus Stratejisi’ne ilişkin kavramsal bir çerçeve sunarak mevcut bilgi birikimini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, Mavi Okyanus Stratejisi ile ilgili Türkiye’de ve uluslararası alanda yapılmış araştırmalar ele alınmış, bu bakış açısıyla Covid-19 salgın süreci değerlendirilmiş ve çeşitli uygulama örneklerine yer verilmiştir. Yapılmış araştırmalara ve uygulama örneklerine bakıldığında, Mavi Okyanus Stratejisi’nin çeşitli sektörlerde uygulanabilir olduğu görülmüştür. Araştırma, kapsamlı bir literatür taraması içermesi ve güncel olması nedeniyle önem taşımaktadır. Ayrıca Covid-19 salgın sürecinde giderek zorlaşan pazar ortamında, mavi okyanuslara daha çok ihtiyaç olduğu düşünülmektedir. Covid-19 salgını gibi olağanüstü durumlar, yeni pazarlar oluşturabilmek için işletmelere fırsatlar sunabilmektedir. Bu bağlamda araştırmanın, işletmelere ve araştırmacılara ışık tutacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Strateji, Mavi Okyanus Stratejisi, Kızıl Okyanus Stratejileri, Covid-19, Pandemi

Kaynakça

• Agnihotri, A. (2016), “Extending Boundaries of Blue Ocean Strategy”, Journal of Strategic Marketing, 24(6), s.519-528.
• Ağraş, S., Atbaş, F. ve Şeyba, E. (2017), “Mavi Okyanus Stratejisi: Dünyadan Ve Türkiye’den Örnekler”, Yönetim Ekonomi Edebiyat İslami ve Politik Bilimler Dergisi, 2(2), s.126-144.
• Alabay, M. N. (2010), “Geleneksel Pazarlamadan Yeni Pazarlama Yaklaşımlarına Geçiş Süreci”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 15(2), s.213-235.
• Alam, S. ve Islam, M. T. (2017), “Impact Of Blue Ocean Strategy On Organizational Performance: A Literature Review Toward İmplementation Logic”, IOSR Journal of Business and Management, 19(1), s.1-19.
• Albayrak, G. ve Beybur, M. (2018), “In İnvestigation On The İmplementation Of Blue Ocean Strategy İn Participation Bank Located in Turkey . Journal of Economics Bibliography, 5(3), s.186-192.
• Aspara J., Hietanen J., Parvinen P. ve Tikkanen H. (2008), “An Exploratory Empirical Verification Of Blue Ocean Strategies: Findings From Sales Strategy”, Proceedings of the Eighth International Business Research (IBR) Conference, March, 2008.
• Au, A. ve Tucker, J. (2018), “Blue Ocean Strategy For Microenterprises”, International Journal of Information, Business and Management, 10(2), s.92-98.
• Baykal, E. ve Mızrak, F. (2019), “Leadıng Factors Contrıbutıng Internatıonal Organızatıons To Be Agile and Blue Ocean Strategy; An Evıdence From Turkısh Civil Avıatıon Sector”, Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (3), s.465-490.
• Becker, H. (2014), “A Blue Ocean Strategy Analysis of Imax’s Move To Go Hollywood”, Journal of International Management Studies, 14(2), s.53-60.
• Borgianni, Y., Cascini, G. ve Rotini, F. (2012), “Investigating The Patterns Of Value-Oriented Innovations in Blue Ocean Strategy”, International Journal of Innovation Science, 4 (3), s.123-142.
• Bourletidis, D. (2014), “The Strategic Model Of Innovation Clusters: Implementation Of Bos in A Typical Greek Region”, Procedia -Social and Behavioral Sciences, 148, s.645-652.
• “Pandemi Sonrası Ortaya Çıkan 5 Marka” Btm-İstanbul, Erişim Tarihi: 10.03.2021, https://btm.istanbul/blog/pandemi-sonrasi-ortaya-cikan-5-marka
• Burke, A. E., Van Stel, A. J. ve Thurik, R. (2009), “Blue Ocean Versus Competitive Strategy: Theory And Evidence”, ERIM Report Series Reference No. ERS-2009-030-ORG, Access Date: February 20, 2021, https://ssrn.com/abstract=2024822
• Chang, S. C. (2010), “Bandit cellphones: A Blue Ocean Strategy”, Technology in Society, 32(3), s.219-223.
• Christodoulou, I. ve Langley, P. A. (2020), “A Gaming Simulation Approach to Understanding Blue Ocean Strategy Development As A Transition From Traditional Competitive Strategy”, Journal of Strategic Marketing, 28(8), s.727-752.
• Eboreime, O. F. ve Gbandi, E. C. (2014), “Blue-Ocean Strategy: The Strategic Logic Of High Growth For Small And Medium Enterprises in Nigeria”, Journal of Management Development, 22, s.1-4.
• Emiroğlu, A. (2017), “Çekişmesiz Pazar Alanı Yaratmak: Mavi Okyanus Stratejisi Ve Uygulama Örnekleri”, Çeştepe H. ve Yıldırım E. der., içinde Uluslararası Yönetim İktisat Ve İşletme Kongresi Bildiriler Kitabı ICMEB’17, s.190-197
• Ergen, A. (2011), “Stratejik Düşünce Yaratma: Mavi Okyanusa Yelken Açmak”, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 7, s.1-21.
• Görgülü, G. (2015), “Mavi Okyanus Stratejisi; Marka Değil Pazar Yaratın”, Erişim Tarihi: 01.03.2021,https://www.pazarlama30.com/mavi-okyanus-stratejisi-marka-degil-pazar-yaratin/
• Güneş, S. (2011), “Değer Yaratma Bağlamında Güncel Dört Yenilik Modeli”, Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(7), s.71-89.
• Gwal, A. ve Gwal, R. (2016), “Blue Ocean Strategy-Big Vision Small Steps”, ICTACT Journal On Management Studies, 2(04), s.401-405.
• Hersh, A. M. ve Abusaleem, K. S. (2016), “Blue Ocean Strategy in Saudi Arabia Telecommunication Companies and Its İmpact on The Competitive Advantage”. Journal of Accounting & Marketing, 5(3), s.1-8.
• Karahasan, F. (2021), “Zade Vital pandemide yüzde 65 büyüdü, 2021’de Ağırlık İhracatta Erişim tarihi: 02.04.2021, https://www.dunya.com/kose-yazisi/zade-vital-pandemide-yuzde-65-buyudu-2021de-agirlik-ihracatta/612192
• Kim, C., Yang, K. H. ve Kim, J. (2008), “A Strategy For Third-Party Logistics Systems: A Case Analysis Using The Blue Ocean Strategy”, Omega, 36(4), s.522-534.
• Kim, W. C. ve Mauborgne, R. (2005a), “Blue Ocean Strategy: From Theory to Practice”, California management review, 47(3), s.105-121.
• Kim, W. C. ve Mauborgne, R. (2005b), “Value İnnovation: A Leap İnto The Blue Ocean”, Journal of Business Strategy, 26(4), s.22-28.
• Kim, W. C. ve Mauborgne, R. (2009), “How Strategy Shapes Structure”, Harvard Business Review, 87(9), s.72-80.
• Kim, W.C. ve Mauborgne, R. (2019), “Mavi Okyanus Stratejisi Çekişmesiz Pazar Alanı Yaratmak Ve Rekabeti Etkisiz Kılmak” (Ş. Alpagut Çev.). İstanbul: CSA Global Publishing.
• Kirfi, M. M. W., Ajadi, I. A. ve Aliyu, A. A. (2013), “Blue Ocean Strategy And The Future Of Public Sector: A Study Of Health Insurance Reforms Implementation in Nigeria”, International Journal of Business and Management Invention, 2(5), s.67-74.
• Kişi, N. (2017), “Etkili Rekabet İçin Mavi Okyanus Liderliği”, Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(4), s.202-210.
• Koca, S. ve Sağsan, M. (2020), “The Mediating Role Of Organizational Innovation İn The Implementation Of Intellectual Capital And Blue Ocean Strategy For Higher Education Sustainability”, Revista Argentina de Clínica Psicológica, 29(5), s.1552-1566.
• Koçak, C. (2021), “TV8’in “Gerçeksi Gösterilerinde” Kimlik İnşası”, Erciyes İletişim Dergisi, 8(1), s.399-419. Leavy, B. (2018), “Value İnnovation And How To Successfully Incubate “Blue Ocean” Initiatives”, Strategy & Leadership, 46(3), s.10-20.
• Lindič, J., Bavdaž, M. ve Kovačič, H. (2012), “Higher Growth Through The Blue Ocean Strategy: Implications For Economic Policy”, Research Policy, 41(5), s.928-938.
• Madsen, D.Ø. ve Slåtten, K. (2019), “Examining The Emergence And Evolution Of Blue Ocean Strategy Through The Lens Of Management Fashion Theory”, Social Science, 8(28), s.1-23.
• Medium (2017), “Türkiye’de Reklam Savaşları, Erişim Tarihi: 04.03.2021, https://medium.com/@mtnafsn/t%C3%BCrkiyede-reklam-sava%C5%9Flar%C4%B1-4d5b12e3e612
• Mi, J. (2015), “Blue Ocean Strategy”, Wiley Encyclopedia of Management, 1(1), s.1-3.
• Odabaşı, Y. ve Barış, G. (2003), “Tüketici Davranışı”, İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri A.Ş.
• Ömür, G. A. (2016), “The Changıng Profıle Of Entrepreneurs in The Knowledge Age”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (55), s.55-65.
• Öztuna, H.Y. (2007), “Temel Tasarım Öğeleri: Renk”, Grafik Tasarım –Görsel İletişim Kültürü Dergisi, s.88-91.
• Pateman, J. (2019), “Blue Ocean Strategy: Making A Blue Ocean Shift At Thunder Bay Public Library”, Public Library Quarterly, 38(4), s.353-368.
• Priilaid, D., Ballantyne, R. ve Packer, J. (2020), “A “Blue Ocean” Strategy For Developing Visitor Wine Experiences: Unlocking Value in The Cape Region Tourism Market”, Journal of Hospitality and Tourism Management, 43, s.91-99.
• Raith, M.G., Staak, T. ve Wilker, H. M. (2007), “A Decision-Analytic Approach To Blue-Ocean Strategy Development”, Kalcsics J. ve Nickel, S. der., içinde Operations Research Proceedings Springer: Berlin and Heidelberg, s.225-229
• Ramli, A. S., Ahmad, J. B. ve Harith, N. M. (2016), “Blue Ocean Strategy İn Malaysian Public Sector: An Analysis Of The Four Action Framework”, Advanced Science Letters, 22(5-6), s.1702-1706.
• Randall, R.M. (2015), “W. Chan Kim and Renée Mauborgne Dispel Blue Ocean Myths”, Strategy & Leadership. 43(2), s.11-14.
• Setiawan, H. C. B. ve Komara, B. D. (2020), “The Alternative Blue Ocean Strategy: Bagaimana Strategi Perusahaan Industri Kopi Santri Dalam Menghadapi Persaingan Bisnis?”, Jurnal Riset Entrepreneurship, 3(1), s.26-32.
• Shafiq, M., Tasmin, R., Takala, J., Qureshi, M. I. ve Rashid, M. (2017), “Relationship Of Blue Ocean Strategy And Innovation Performance, An Empirical Study”, City University Research Journal, Special Issue: AIC, Malaysia, s.74-80.
• Şakar, G. D. ve Sürücü, E. (2018), “Augmented Realıty As Blue Ocean Strategy in Port Industry”, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi , 10(1), s.127-153.
• Uğrak, U. ve Uğurluoğlu, Ö. (2020), “Mavi Okyanus Stratejisi ve Sağlık Sektörü Uygulamaları Üzerinde Bir Çalışma”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), s.245-261.
• Wubben, E. F., Düsseldorf, S. ve Batterink, M. H. (2012), “Finding Uncontested Markets For European Fruit And Vegetables Through Applying The Blue Ocean Strategy”, British Food Journal, 114(2), s.248-271.
• Yang, C. C. ve Yang, K. J. (2011), “An Integrated Model Of Value Creation Based On The Refined Kano's Model And The Blue Ocean Strategy”, Total Quality Management & Business Excellence, 22(9), s.925-940.
• Yap, J.B.H. ve Chua, K.L. (2018), “Application Of E-Booking System in Enhancing Malaysian Property Developers’ Competitive Advantage: A Blue Ocean Strategy?. Property Management, 36(1), s.1-24.
• Yazıcı, M. ve Rüzgar, N. (2019), “Can Dısruptıve Technologıes Be Consıdered As Blue Ocean Leadershıp Strategy And Be Used As A Tool For Competıng in Internatıonal Markets? Turkısh Economy Case. International Journal of Information Research and Review, 6(10), s.6489-6497.
• Yıldırım, N. T. (2015), “Fiyatlandırma ve İnternet Ortamında Fiyatlandırma Stratejileri”, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), s.10-29.
• Yıldız, Ö. G. B. (Kasım), “Türk Tekstil ve Hazır Giyim Sektöründe Rekabetçi Yaklaşımlar (İstanbul Örneği), Umut A. der., içinde Gaziantep IERFM 3. Internatıonal Economıc Reserach And Fınancıal Markets Congress Proceedıng Book), Ankara: Detay Yayıncılık, s. 125-134
• Yiğit, S. (2015), “Değer İnovasyonu: İnovasyonla Değer Oluşturmak”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, s.227-244.