ZİYA GÖKALP’İN ‘’MANTIK ve BİLİM’’ ANLAYIŞI

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 1, 103 - 115, 24.06.2022

Kamil Şahin Firaz Gümüş

Öz

Bu çalışmada Türk siyaset felsefesinin önemli isimlerinden biri olan Ziya Gökalp’in pozitif bilimlere bakış açısı, değerlendirmeleri ve tespitleri ele alınmıştır. İnsan zekasının nasıl oluştuğu, nelere karşılık geldiği açıklanmış olup, beyinsel fenomenlerin bağlı olduğu akıl yürütme biçimleri ifade edilmiştir. Gökalp’in mantığın konusu olarak ele aldığı pozitif bilimler, yaşamı ve dünyayı anlama ihtiyacımıza verilen bir cevap niteliği taşımaktadır. Bilimsel veriler ışığında ele alınan mantık hem teorik hem de pratik anlamda doğru düşünebilmenin yöntemlerini bize göstermektedir. Çalışmanın içeriğinde Gökalp’in çağının hakim bilim yöntemi olan pozitivist tarzda üretilen bilgileri bilimsel bir bakış açısıyla ele alış ve sentezleyiş tarzı açıklanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mantık, Metot, Analiz-Sentez, Deney-Gözlem, Pozitif Bilim, Bilimsel Sınıflandırma, Ziya Gökalp

Kaynakça

• Ziya Gökalp, Türkleşmek – İslamlaşmak – Muasırlaşmak, Akvaryum Yayınevi, İstanbul, 2011.
• Ziya Gökalp, Felsefe Dersleri, Sadeleştirenler ve Yayına Hazırlayanlar: Ali Utku – Erdoğan Erbay, Çizgi Kitabevi, Konya 2006.
• Ziya Gökalp, Terbiyenin Sosyal ve Kültürel Temelleri, Hazırlayan: Rıza Kardaş, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1997.
• Ziya Gökalp, Türkçülüğün Esasları, Akvaryum Yayınevi, İstanbul, 2005.
• Ahmet Cevizci, Paradigma Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayıncılık, İstanbul, 2005.
• Albert Menne, Mantığa Giriş, Çev.: Erkan Ataçay, Sosyal Yayıncılık, İstanbul, 2005.
• Alex Rosenberg, Bilim Felsefesi ‘’Çağdaş Bir Giriş’’, Çeviren: İbrahim Yıldız, Dipnot Yayınları, Ankara, 2015.
• Auguste Comte, Pozitif Felsefe Kursları, Çeviren:Erkan Ataçay, Sosyal Yayınlar, İstanbul, 2001.
• Cihan Osmanağaoğlu, Ziya Gökalp’te Türkçülük Akımı, On İki Levha Yayıncılık A. Ş., İstanbul, 2008.
• Clifford T. Morgan, Psikolojiye Giriş, Çevirenler: Sirel Karakaş – Rükzan Eski, Eğitim Akademi Yayınları, Konya, 2009.
• Descartes, Aklın Yönetimi İçin Kurallar, Çeviren: Müntekim Ökmen, Sosyal Yayınlar, İstanbul, 2010.
• Elisabeth Ströker, Bilim Kuramına Giriş, Çeviren: Doğan Özlem, Ara Yayıncılık, İstanbul, 1990.
• Fred Alan Wolf, Büyük Fikirlerin Küçük Kitabı ‘’Bilimin Ruhla Buluştuğu Nokta’’, Çeviren: Hande Canlı, Crea Yayıncılık, İstanbul, 2008.
• Hasan Tuncay, Ziya Gökalp, Toker Yayınları, İstanbul, 1978.
• Heinz Heimsoeth, Felsefenin Temel Disiplinleri, Çeviren: Takiyettin Mengüşoğlu, Doğu Batı Yayınları, Ankara, 2013.
• Hikmet Yıldırım Celkan, Ziya Gökalp’in Eğitim Sosyolojisi, Milli Eğitim Gençlik Ve Spor Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1989.
• Kazım Nami Duru, Ziya Gökalp, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1949.
• Kojin Karatani, Transkritik ‘’Kant ve Marx Üzerine’’, Çeviren: Erkal Ünal, Metis Yayınları, İstanbul, 2008.
• Necati Öner, Klasik Mantık, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara, 1986.
• Necip Taylan, Anahatlarıyla Mantık, Ensar Neşriyat Yayınları, İstanbul, 2011.
• Nermin Çiftçi, Kohlberg’in Bilişsel Ahlak Gelişimi Teorisi: Ahlak Ve Demokrasi Eğitimi, Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, 2003.
• Nevin Güngör Ergan, Türk Düşünce Geleneğinde Ziya Gökalp – Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu Devamlılığı, Editörler: Cevat Özyurt – Ahmet Tak, Ziya Gökalp Kitabı, Hece Yayınları, Ankara, 2015.
• Orhan Karaveli, Ziya Gökalp’i Doğru Tanımak ‘’Türklük Hem Müfkürem Hemde Kanımdır’’, Doğan Egmont Yayıncılık ve Yapımcılık Tic. A. Ş., İstanbul, 2008.
• Orhan Türkdoğan, Ziya Gökalp Sosyolojisinde Bazı Kavramların Değerlendirilmesi, Atatürk Üniversitesi Yayınları – Baylan Matbaası, Ankara, 1973.
• Önder Göçgün, Hususi Mektuplarına Göre: Ziya Gökalp’in Hayat Görüşü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1992.
• Taha Parla, Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye’de Korporatizm, İletişim Yayınları, İstanbul, 1989.
• Teo Grunberg – David Grunberg, Bilim Felsefesi, Editör: İskender Taşdelen, Anadolu Üniversitesi Yayıncılık, Eskişehir, 2013.