Türkiye’nin Almanya İle Dış Ticaretinde Rekabet Gücü: AKÜ Endeksi Analizi

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 229 - 249, 31.12.2022

Ersoy Cihan Ali Rıza Sandalcılar

Öz

Bu çalışmada Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi (AKÜ) kullanılarak Türkiye ile Almanya arasındaki dış ticaretinin sektörel analizinin yapılması amaçlanmıştır. Analizlerde, 2000-2020 dönemini kapsayan Uluslararası Standart Ticaret Sınıflandırması (SITC) revizyon 3 - düzey 2 yıllık verileri kullanılarak AKÜ endeksleri hesaplanmıştır. Analiz sonucunda bir ve iki basamaklı 66 ürün grubu içinde Türkiye’nin tüm yıllarda rekabet avantajı elde ettiği ürün grupları; 3, 5, 6, 11, 22, 65, 83, 84 ve 85 olarak tespit edilmiştir. 37 ürün grubunda ise tüm yıllarda dezavantajlı konumda olduğu görülmüştür. 1 ve 12 numaralı ürün gruplarında belirli yıllardan sonra rekabet avantajının kaybedildiği tespit edilmiştir. Ayrıca veri döneminin başlarında dezavantajlı konumda olunan 2, 4, 27, 29, 61, 62,76, 81, 82, 89 numaralı ürün gruplarında ise sonradan avantajlı konuma gelindiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler, AKÜ, Türkiye, Almanya, SITC

Kaynakça

• Adıgüzel, M. (2011), Küresel Rekabet Gücü, Türkiye için Sistematik ve Eklektik Bir Yaklaşım” Ankara: Nobel Yayınları.
• Akal, M. (2012), “OECD Ülkelerinin Rekabet Gücünü Açıklayıcı Kurumsal ve Karma Modeller”, Business and Economics Research, 3(1), s.109-130.
• Aktan, C. Ç. ve Vural, İ. Y. (2004), Rekabet Dizisi:2 Rekabet Gücü ve Rekabet Stratejileri, Ankara: TİSK Yayınları.
• Algieri, B., Antonio, A. and Marianna, S. (2016), Comparative Advantages in Tourism: The Case of the European Countries, XXXVI Conferenza Italiana Di Scıenze Regionali.
• Atik, H. (2005), Yenilik ve Ulusal Rekabet Gücü, Ankara: Detay Yayıncılık. Balassa, B. (1965), Trade Liberalisation and Revealed Comparative Advantage, Newhaven: Yale University, Economic Growth Centre.
• BaumoiL, W.J., Panzar, J.C. and Willing, R.P. (1982), Contestable Market Sand the Theory of Industry Structure, New York: Harcourtv Brace JovanovichInc.
• Beyene, H. G. (2014), “Trade Integration and Revealed Comparative Advantages of Sub-Saharan Africa and Latin America & Caribbean Merchandise Export”, The International Trade Journal, 28, p. 411-441.
• Bishop, S. and Mike, W. (1999), The Economics of EC Competition Law (3rd Edition). United Kingdom: Sweet & Maxwell.
• Bojnec, S.and Imre F. (2019), “Agri-Food Comparatıve Advantages in The European Union Countries by Value Chains Before and After Enlargement Towards the East”, Journal of Agricultural Science, 2(30), p. 69-77.
• Chandran, S. (2011), “Trade Complementarity and Similarity Between India and ASEAN Countries in the Context of the RTA”, The Indian Economic Journal, Vol. Special, p. 111-117.
• Cihan, E. (2022), Türkiye Ve Almanya Arasındaki Ticaretin Sektörel Analizi, (Yüksek Lisans Tezi), Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Rize.
• Corovic, E., Živorad G. and Aleksandar M. (2019), “Revealed Comparative Advantages and Competitiveness of the Manufacturing Industry of the Republıc of Serbia”, Economic Themes, 57(3), p. 307-327.
• Çivi, E. (2001), “Rekabet Gücü: Literatür Araştırması”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 8(2), s. 21-38.
• Demir, İ. (2002), “Sektörlerde Rekabet Gücü Ölçüm Yöntemleri”, DPT Planlama Dergisi, 42. Yıl Özel Sayısı, s. 229-234.
• DPT (1994), Özel İhtisas Komisyonu Raporları, Devlet Planlama Teşkilatı Raporları, Rapor No:264, 6-20.
• EC. (2009), European Competitiveness Report, European Comission.
• Fidan, H. (2020), “Demir veya Çelikten Eşya Ticaretinde Türkiye’nin Karşılaştırmalı Üstünlüğü ve Rekabet Gücü”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 4 (1), s. 1-21. 
• Granabetter, D. (2016), “Revealed Comparative Advantage Index: An Analysis of Export Trade of the Austrian District Burgenland”, Review of Innovation and Competitiveness, 2(2), p. 97-114.
• Güven, P. (2008), Rekabet Hukuku (2. Baskı), Ankara: Yetkin Yayınevi.
• IMD (2022), Institute for Management Development, Competitiveness Yearbook, Erişim ntarihi:07.01.2022, https://www.imd.org/research-knowledge/books/world-competitiveness -yearbook-2022/.
• Kafalı, M. A. ve vd. (2006), İmalat Sanayii Ürünlerinin Dış Ticaretteki Rekabet Gücüne Göre Değerlendirilmesi (1995-2004 Dönemi), Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü.
• Kalaycı, C. (2017), “Serbest Ticaret Anlaşmalarının Türkiye’nin Dış Ticaretine Etkileri: Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi Uygulaması”, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 3 (2), s.133-147.
• Ma, Ana Shohibul (2013), “Revealed Comparative Advantage Measure: ASEAN-China Trade Flows”, Journal of Economics and Sustainable Development, 4(7), p. 136-145.
• Miteva-Kacarski, E. (2018), “Revealed Comparative Advantage in Trade Between the Republic of Macedonia and CEFTA 2006”, Journal of Economics and Business, 16, p.59-70.
• Öztürk A., Sandalcılar A. R. (2018), “Dış Ticaret İşlemlerinde Tercih Edilen Ödeme Yöntemleri: Doğu Karadeniz Bölgesi Üzerine Bir Uygulama”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4), s.201-218.
• Sandalcılar A.R. (2011), “Türkiye-Suriye Dış Ticaretinin Sektörel Analizi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25, s.213-228.
• Sandalcılar, A.R. ve Ayran Cihan, K. (2018), “Türkiye İle Gürcistan Arasındaki Dış Ticaretin Sektörel Analizi”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, Prof. Dr. Harun Terzi Özel Sayısı, s. 361-378.
• Seyidoğlu, H. (2002), Ekonomik Terimler Ansiklopedik Sözlük, 3.Baskı, İstanbul: Güzem Can Yayınları.
• Seymen, D. A. (2009), Türkiye’nin Dış Ticaret Yapısı ve Rekabet Gücü, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• TDK (1998), Türk Dil Kurumu Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Topuz, H. ve Coşkun, A. (2018), “Ricardo'nun Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi: Türkiye, Kolombiya Ve Güney Kore Üçlüsünün Sektörel Bazda Uygulamalı Bir Analizi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (25), s. 672-685.
• TUİK (2022), Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr
• TÜİK (2021), Dış Ticaret İstatistikleri ve Endeksleri; Sorularla Resmi İstatistikleri Dizisi-2. Ankara: TÜİK Matbaası.
• Türkkan, E. (2001), Rekabet Teorisi ve Endüstri İktisadı, Ankara: Turan Kitabevi.
• UN (2022). Standard International Trade Classification. United Nations Statistical Division, Erişim tarihi: 14.02.2022, https://unstats.un.org/unsd/trade/sitcrev4.htm.
• Waheeduzzaman, A.N.M. and Ryans J.K. (1996), “Definition Perspective and Understanding of Internal Competitiveness: A Quest for a Common 128 Ground”, Competitiveness Review, 6(2), p.7-26.