Quality of Life and Urban Adaptation Processes of Old Aging
Yıl 2024,
Cilt: 10 Sayı: 2, 196 - 218
Mehmet Akif Özer
,
Serpil Yıldırım
Öz
Today, the world's population is getting older rapidly. The fact that people started to live in cities due to the change in the social and economic structure caused the elderly population to concentrate in cities in the future. In this process, the population that became lonely with age has faced many problems in cities. These problems have made it difficult for the elderly to integrate with urban life, and the elderly began to experience problems in the process of harmony with their physical and physical inadequacies, as well as the difficulties related to the provision of urban services. Although urban adaptation processes have been tried to be supported by various policies in order to solve these problems, it has emerged that this process first requires an intellectual transformation and the process is a long -term study and urban adaptation policies should be developed and developed. This study examines the processes of supporting urban harmony in the elderly population. In the study, the policy -making processes should be considered as a whole and suggestions for the adaptation of the elderly to the city were evaluated.
Kaynakça
- Acosta-Maldonado, M. E. (2016). Public policies on housing, environment and ageing in latin America. D. S. Gonzlez ve V. Rodrigez, (Edt.) içinde, Environmental Gerontology in Europe and Latin America (s. 243-258). Springer, Cham.
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2015). Aile Dostu Kentler Etüt Araştırması. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
- Akın, G. ve Önal, S. (2016). Kentsel alanların tasarımında ergonomik sorunlar. AÜDTCF, Antropoloji Dergisi, Sayı:31 (Haziran), 51-60.
- Aksürmeli, Z. S. T. (2017). Yaşlılık ekseninde Türkiye’de iç göç ve kent. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (64), 703-716.
- Aydıner-Boylu, A. (2013). Yaşlılıkta yaşam kalitesi ve konut ilişkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(1), 145-156.
- Bass, S. A. (1995). Older and Active: How Americans over 55 are Contributing to Society. Yale University Press.
- Brummel, S. W. (1983). Capacity networks: A new model for services to elders. Generations: Journal of the American Society on Aging, 7(4), 55-56.
- Bulduk, E. Ö. (2014). Yaşlılık ve toplumsal değişim. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 182(182), 53-60.
- Bulut, Y. ve Kurt, Z. (2020). Kentsel katılım: Kentsel politikaların oluşumunda dezavantajlı grupların konumu. Journal of Politics Economy and Management, 3(1), 21-33.
- Bumin, K. (2016). Demokrasi Arayışında Kent (3. b.). Konya: Çizgi Kitabevi.
- Carr, D. (2019). Golden Years? Social Inequality in Later Life. Russell Sage Foundation.
- Danış, M. Z. (2009). Türkiye’de yaşlı nüfusun yalnızlık ve yoksulluk durumları ve sosyal hizmet uygulamaları açısından bazı çıkarımlar. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20(1), 67- 83.
- Dinç, B. (2020). Türkiye’de yaşlıların iç göç hareketlerine katılımı ve uyum becerilerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 5(2), 120-139.
- Dünya Bankası (2024a). Population ages 65 and above (% of total population). https://data. worldbank.org/indicator/SP.POP.65UP.TO.ZS (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Dünya Bankası (2024b). Population ages 65 and above (% of total population) – Turkiye”. https://data.worldbank.org/indicator/SP.65UP.TO.ZS?TR (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Dünya Bankası (2024c). Urban population (% of total population)”. https://data.worldbank. org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS?contextual=default. (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Dünya Bankası (2024d). Urban population (% of total population) – Turkiye. https://data.world bank.org/indicator/SP.TOTL.IN.ZS?contextual=default. (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Düzenli, T. ve Alpak, E. M. (2017). Yaşlıların kentsel açık mekân kullanımlarının incelenmesi: Trabzon kenti örneği. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(2), 1-8.
- Engel, R.J. (1990). Characteristics of persistently poor elderly people. Social Work Research, 26(4), 25-31.
Esendemir, Ş. ve Sağman, M. M. (2019). Yaşlanma ve mekân ilişkisi üzerine: Türkiye’de yaşlı erkek bireylerin camii ve kahvehane kullanımlarının analizi”. ARHUSS, 2(1), 19-36.
- Fadda, G., Cortes, A. ve Olivi, A. (2016). Role and function of urban habitat in the quality of life of older people: The case of Valparaiso, Chile”. D. S. Gonzalez ve V. Rodriguez, (Edt.) içinde, Environmental Gerontology in Europe and Latin America (s. 175-202). Springer, Cham.
- Fuguitt, V. G. ve Heaton, B. T. (1995). The Impact of migration on the nonmetropolitan population age structure, 1960-1990. Population Research and Policy Review, 14(2), 215-232.
- GEBAM (Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Araştırma ve Uygulama Merkezi) (2002). Yaşlanma 2002 Uluslararası Eylem Planı. http://www.gebam.hacettepe.edu.tr/ eylem.pdf (Erişim Tarihi: 12.10.2023).
- Gülhan, P. Y. (2023). Yaşlılarda çevre koşularının düzenlenmesi. https://www.solunum.org.tr/ TusadData/Book/677/91020181612-013.pdf (Erişim Tarihi: 12.10.2023).
- Gyoung, H. H. (1996). Tradition and modernity in the culture of aging in Korea. Korea Journal of Population and Development, 25(1), 41-57.
- İçli, G. (2017). Yavaşlayan kentler ve yaşlılar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(2), 67-75.
- İmamoğlu, V. (2016). İleri yaşlardaki Türklerin yaşam çevreleri ve daha iyi bir yaşam için öneriler. METU Journal of the Faculty of Architecture, 32(1).
- İnternet: https://worldpopulationreview.com (2024). World Population by Country (Live). https://worldpopulationreview.com (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- İsen, B. (2021). “Mekân ve yaşlılık İstanbul’un farklı bölgelerinde yaşlılık ve mekânsal pratikler. Toplumsal Değişim. 4(1), 29-55.
- Joong H.O. (2003). Social bonds and the migration intentions of elderly urban residents: The mediating effect of residential satisfaction. Population Research and Policy Review, 22(2), 127-146.
- Kaddachi, F., Aloulou, H., Abdulrazak, B., Bellmunt, J., Endelin, R., Mokhtari, M., ve Fraisse, P. (2017). “Technological approach for behavior change detection toward better adaptation of services for elderly people”, içinde, 10th International Joint Conference on Biomedical Engineering Systems and Technologies, 5, 96-105. Scitepress-Science and Technology Publications.
- Kalınkara, V (2017). “Yaşlanan kentler: Kentsel alanda aktif yaşlanmayı destekleyecek kapsayıcı tasarım ve ergonomi. Toplum ve Demokrasi, 11(24), 229-248.
- Kara, C. Ö. D., Yavaş, İ. ve Erdem, A. D. (t. y.). Yaşlı dostu kent kavramı ve Türkiye’de uygulanabilirliği: Çanakkale ili örneği. https://cdn.anadolu.edu.tr/files/anadolu-cms/JEwryGeW/uploads/ii-b-1-17d2dc942a9f5a1a.pdf (Erişim Tarihi: 27.11.2023).
- Karadağ H. (2020). Planlı alanlar imar yönetmeliği, kentleşme ve erişilebilirlik. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 1(Erişilebilirlik Özel Sayısı), 11-30.
- Karakaş, H. (2019). Birey-çevre uyumu bağlamında demans dostu çevreler yaratmak ve yerel yönetimlere öneriler. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 3, 48-53.
- Kayan A. (2018). “Çağdaş gelişmeler kapsamında kent yönetimi tartışmaları”. M. A. Özer ve U. Ayhan, (Edt.) içinde, Kamu Yönetimi Tartışmaları (s. 581-617). Ankara: Gazi Kitabevi.
- Köse, N. ve Erkan, N. Ç. (2014). “Kentsel mekân örgütlenmesinin yaşlıların kentsel etkinlikleri üzerindeki etkisi, İstanbul ve Viyana örneği. METU JFA, 31(1), 39-66.
- Kurt, N. (2011). Kent hizmetlerinin geleceğinde kentsel sorumluluklar ve kent kültürünün geliştirilmesi stratejileri. Yönetim Bilimleri Dergisi. 9(2), 54-70.
- Myles, F. J. (1983). Conflict, crisis, and the future of old age security. The Milbank Memorial Fund Quarterly. Health and Society, 61(3), 462-472.
- Orsega-Smith, E., Mowen, A. J, Payne, L. L. ve Godbey, G. (2004). The interaction of stress and park use on psycho-physiological health in older adults. Journal of Leisure Research, 36(2), 232-256.
- Öztaş, F. ve Özbolat A. (2019). Kentlileşen gelenek, geleneklileşen kent. ANTAKİYAT/Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(2), 18-31.
- Öztürk, A. Ç. ve Turan-Kızıldoğan, E. (2017). Yaşlı bireylerin kentsel/kamusal mekânları kullanım analizi: Eskişehir örneği. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(1), 1-13.
- Southworth, M. (2003). Measuring the liveable city. Built Environment, 29(4), 343-354.
- Şentürk, M. ve Kurtkapan, H. (2017). Yaşlılığın mekânsallaşması: Kadıköy Moda’daki bir apartman üzerine nitel bir çalışma”. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 1(1), 4-19.
- Taner, A. (2005). Globalleşme sürecinde kentler. Görmez, K. (Edt.) içinde, Küreselleşme ve Yerelleşme (s. 155-182). Ankara: Odak Yayınevi.
- Torres, S. (2019). Population ageing and international migration. İçinde, Ethnicity and Old Age (s. 23- 50). Bristol University Press.
- Türkiye İstatistik Kurumu [TUİK] (2024). İstatistiklerle yaşlılar, 2020”. https://data. tuik.gov.tr/ Bulten/Istatistiklerle-Yaslilar-2020-37227 (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Ulrich, R. S. (1983). Aesthetic and affective response to natural environment. Human Behavior and Environment, 6, 85-125.
- United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division [UN] (2022). World Population Prospects 2022: Summary of results. New York: UN
- DESA/POP/2022/TR/NO.3.https://www.un.org/development/desa/pd/sites/www.un.or.development.desa.pd/files/summary_of_results.pdf (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Uyanık, Y. (2017). Yaşlılık, yaşlanan nüfus ve sosyal politika. İş ve Hayat, 3(5), 67-100.
- WPR (2024). World Population by Country 2024 (Live), https://worldpopulationreview.com, (Erişim Tarihi: 23.05.2024).
- Yapıcı, O. Ö. ve Ünüvar, Ş. (2020). Yavaş şehirlerde sosyal değişme ve yaşam kalitesi ilişkisi üzerine bir araştırma: Gerze örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23(2), 565-576.
- Zhang, Z. ve Zhang J. (2015). Social participation and subjective well-being among retirees in China. Social Indicators Research, 123(1), 143-160
Yaşlıların Yaşam Kalitesi ve Kentsel Uyum Süreçleri
Yıl 2024,
Cilt: 10 Sayı: 2, 196 - 218
Mehmet Akif Özer
,
Serpil Yıldırım
Öz
Günümüzde dünya nüfusu hızla yaşlanmaktadır. İnsanların sosyal ve ekonomik yapıdaki değişime bağlı olarak kentlerde yaşamaya başlaması, ilerleyen süreçte yaşlı nüfusun da kentlerde yoğunlaşmasına neden olmuştur. Bu süreçte yaşla birlikte yalnızlaşan nüfus kentlerde birçok zorlukla karşılaşmıştır. Bunlar, yaşlıların kentsel yaşamla bütünleşmelerini zorlaştırmış ve yaşlılar sahip oldukları bedensel ve fiziksel yetersizliklerle birlikte, kentsel hizmetlerin sunumuna ilişkin güçlüklerin de etkisiyle uyum süreçlerinde sıkıntılar yaşamaya başlamışlardır. Bu zorlukların çözümü için çeşitli politikalarla kentsel uyum süreçleri desteklenmeye çalışılmışsa da bu sürecin öncelikle düşünsel bir dönüşümü gerektirmesi ve sürecin uzun soluklu bir çalışma olmasından dolayı kentsel uyum politikalarının desteklenerek geliştirilmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Bu çalışma yaşlı nüfus özelinde kentsel uyumun desteklenmesine ilişkin süreçleri incelemektedir. Çalışmada politika yapım süreçlerinde yaşlılık dönemi zorluklarının bir bütün olarak ele alınması gerektiği değerlendirilerek yaşlıların kente uyumuna yönelik öneriler geliştirilmeye çalışılmıştır.
Etik Beyan
Çalışma Etik Kurul onayı gerektirmemektedir.
Kaynakça
- Acosta-Maldonado, M. E. (2016). Public policies on housing, environment and ageing in latin America. D. S. Gonzlez ve V. Rodrigez, (Edt.) içinde, Environmental Gerontology in Europe and Latin America (s. 243-258). Springer, Cham.
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2015). Aile Dostu Kentler Etüt Araştırması. Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı.
- Akın, G. ve Önal, S. (2016). Kentsel alanların tasarımında ergonomik sorunlar. AÜDTCF, Antropoloji Dergisi, Sayı:31 (Haziran), 51-60.
- Aksürmeli, Z. S. T. (2017). Yaşlılık ekseninde Türkiye’de iç göç ve kent. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (64), 703-716.
- Aydıner-Boylu, A. (2013). Yaşlılıkta yaşam kalitesi ve konut ilişkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(1), 145-156.
- Bass, S. A. (1995). Older and Active: How Americans over 55 are Contributing to Society. Yale University Press.
- Brummel, S. W. (1983). Capacity networks: A new model for services to elders. Generations: Journal of the American Society on Aging, 7(4), 55-56.
- Bulduk, E. Ö. (2014). Yaşlılık ve toplumsal değişim. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 182(182), 53-60.
- Bulut, Y. ve Kurt, Z. (2020). Kentsel katılım: Kentsel politikaların oluşumunda dezavantajlı grupların konumu. Journal of Politics Economy and Management, 3(1), 21-33.
- Bumin, K. (2016). Demokrasi Arayışında Kent (3. b.). Konya: Çizgi Kitabevi.
- Carr, D. (2019). Golden Years? Social Inequality in Later Life. Russell Sage Foundation.
- Danış, M. Z. (2009). Türkiye’de yaşlı nüfusun yalnızlık ve yoksulluk durumları ve sosyal hizmet uygulamaları açısından bazı çıkarımlar. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20(1), 67- 83.
- Dinç, B. (2020). Türkiye’de yaşlıların iç göç hareketlerine katılımı ve uyum becerilerinin incelenmesi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 5(2), 120-139.
- Dünya Bankası (2024a). Population ages 65 and above (% of total population). https://data. worldbank.org/indicator/SP.POP.65UP.TO.ZS (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Dünya Bankası (2024b). Population ages 65 and above (% of total population) – Turkiye”. https://data.worldbank.org/indicator/SP.65UP.TO.ZS?TR (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Dünya Bankası (2024c). Urban population (% of total population)”. https://data.worldbank. org/indicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS?contextual=default. (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Dünya Bankası (2024d). Urban population (% of total population) – Turkiye. https://data.world bank.org/indicator/SP.TOTL.IN.ZS?contextual=default. (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Düzenli, T. ve Alpak, E. M. (2017). Yaşlıların kentsel açık mekân kullanımlarının incelenmesi: Trabzon kenti örneği. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(2), 1-8.
- Engel, R.J. (1990). Characteristics of persistently poor elderly people. Social Work Research, 26(4), 25-31.
Esendemir, Ş. ve Sağman, M. M. (2019). Yaşlanma ve mekân ilişkisi üzerine: Türkiye’de yaşlı erkek bireylerin camii ve kahvehane kullanımlarının analizi”. ARHUSS, 2(1), 19-36.
- Fadda, G., Cortes, A. ve Olivi, A. (2016). Role and function of urban habitat in the quality of life of older people: The case of Valparaiso, Chile”. D. S. Gonzalez ve V. Rodriguez, (Edt.) içinde, Environmental Gerontology in Europe and Latin America (s. 175-202). Springer, Cham.
- Fuguitt, V. G. ve Heaton, B. T. (1995). The Impact of migration on the nonmetropolitan population age structure, 1960-1990. Population Research and Policy Review, 14(2), 215-232.
- GEBAM (Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Araştırma ve Uygulama Merkezi) (2002). Yaşlanma 2002 Uluslararası Eylem Planı. http://www.gebam.hacettepe.edu.tr/ eylem.pdf (Erişim Tarihi: 12.10.2023).
- Gülhan, P. Y. (2023). Yaşlılarda çevre koşularının düzenlenmesi. https://www.solunum.org.tr/ TusadData/Book/677/91020181612-013.pdf (Erişim Tarihi: 12.10.2023).
- Gyoung, H. H. (1996). Tradition and modernity in the culture of aging in Korea. Korea Journal of Population and Development, 25(1), 41-57.
- İçli, G. (2017). Yavaşlayan kentler ve yaşlılar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(2), 67-75.
- İmamoğlu, V. (2016). İleri yaşlardaki Türklerin yaşam çevreleri ve daha iyi bir yaşam için öneriler. METU Journal of the Faculty of Architecture, 32(1).
- İnternet: https://worldpopulationreview.com (2024). World Population by Country (Live). https://worldpopulationreview.com (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- İsen, B. (2021). “Mekân ve yaşlılık İstanbul’un farklı bölgelerinde yaşlılık ve mekânsal pratikler. Toplumsal Değişim. 4(1), 29-55.
- Joong H.O. (2003). Social bonds and the migration intentions of elderly urban residents: The mediating effect of residential satisfaction. Population Research and Policy Review, 22(2), 127-146.
- Kaddachi, F., Aloulou, H., Abdulrazak, B., Bellmunt, J., Endelin, R., Mokhtari, M., ve Fraisse, P. (2017). “Technological approach for behavior change detection toward better adaptation of services for elderly people”, içinde, 10th International Joint Conference on Biomedical Engineering Systems and Technologies, 5, 96-105. Scitepress-Science and Technology Publications.
- Kalınkara, V (2017). “Yaşlanan kentler: Kentsel alanda aktif yaşlanmayı destekleyecek kapsayıcı tasarım ve ergonomi. Toplum ve Demokrasi, 11(24), 229-248.
- Kara, C. Ö. D., Yavaş, İ. ve Erdem, A. D. (t. y.). Yaşlı dostu kent kavramı ve Türkiye’de uygulanabilirliği: Çanakkale ili örneği. https://cdn.anadolu.edu.tr/files/anadolu-cms/JEwryGeW/uploads/ii-b-1-17d2dc942a9f5a1a.pdf (Erişim Tarihi: 27.11.2023).
- Karadağ H. (2020). Planlı alanlar imar yönetmeliği, kentleşme ve erişilebilirlik. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 1(Erişilebilirlik Özel Sayısı), 11-30.
- Karakaş, H. (2019). Birey-çevre uyumu bağlamında demans dostu çevreler yaratmak ve yerel yönetimlere öneriler. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 3, 48-53.
- Kayan A. (2018). “Çağdaş gelişmeler kapsamında kent yönetimi tartışmaları”. M. A. Özer ve U. Ayhan, (Edt.) içinde, Kamu Yönetimi Tartışmaları (s. 581-617). Ankara: Gazi Kitabevi.
- Köse, N. ve Erkan, N. Ç. (2014). “Kentsel mekân örgütlenmesinin yaşlıların kentsel etkinlikleri üzerindeki etkisi, İstanbul ve Viyana örneği. METU JFA, 31(1), 39-66.
- Kurt, N. (2011). Kent hizmetlerinin geleceğinde kentsel sorumluluklar ve kent kültürünün geliştirilmesi stratejileri. Yönetim Bilimleri Dergisi. 9(2), 54-70.
- Myles, F. J. (1983). Conflict, crisis, and the future of old age security. The Milbank Memorial Fund Quarterly. Health and Society, 61(3), 462-472.
- Orsega-Smith, E., Mowen, A. J, Payne, L. L. ve Godbey, G. (2004). The interaction of stress and park use on psycho-physiological health in older adults. Journal of Leisure Research, 36(2), 232-256.
- Öztaş, F. ve Özbolat A. (2019). Kentlileşen gelenek, geleneklileşen kent. ANTAKİYAT/Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(2), 18-31.
- Öztürk, A. Ç. ve Turan-Kızıldoğan, E. (2017). Yaşlı bireylerin kentsel/kamusal mekânları kullanım analizi: Eskişehir örneği. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(1), 1-13.
- Southworth, M. (2003). Measuring the liveable city. Built Environment, 29(4), 343-354.
- Şentürk, M. ve Kurtkapan, H. (2017). Yaşlılığın mekânsallaşması: Kadıköy Moda’daki bir apartman üzerine nitel bir çalışma”. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi, 1(1), 4-19.
- Taner, A. (2005). Globalleşme sürecinde kentler. Görmez, K. (Edt.) içinde, Küreselleşme ve Yerelleşme (s. 155-182). Ankara: Odak Yayınevi.
- Torres, S. (2019). Population ageing and international migration. İçinde, Ethnicity and Old Age (s. 23- 50). Bristol University Press.
- Türkiye İstatistik Kurumu [TUİK] (2024). İstatistiklerle yaşlılar, 2020”. https://data. tuik.gov.tr/ Bulten/Istatistiklerle-Yaslilar-2020-37227 (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Ulrich, R. S. (1983). Aesthetic and affective response to natural environment. Human Behavior and Environment, 6, 85-125.
- United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division [UN] (2022). World Population Prospects 2022: Summary of results. New York: UN
- DESA/POP/2022/TR/NO.3.https://www.un.org/development/desa/pd/sites/www.un.or.development.desa.pd/files/summary_of_results.pdf (Erişim Tarihi: 03.01.2024).
- Uyanık, Y. (2017). Yaşlılık, yaşlanan nüfus ve sosyal politika. İş ve Hayat, 3(5), 67-100.
- WPR (2024). World Population by Country 2024 (Live), https://worldpopulationreview.com, (Erişim Tarihi: 23.05.2024).
- Yapıcı, O. Ö. ve Ünüvar, Ş. (2020). Yavaş şehirlerde sosyal değişme ve yaşam kalitesi ilişkisi üzerine bir araştırma: Gerze örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23(2), 565-576.
- Zhang, Z. ve Zhang J. (2015). Social participation and subjective well-being among retirees in China. Social Indicators Research, 123(1), 143-160