EMERGENCE OF “LEFT OF CENTER” DISCOURSE BEFORE THE GENERAL ELECTIONS OF 1965

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 36 - 50, 26.09.2017

Altuğ Koç

Öz

The official declaration of Republican People’s Party (RPP) –which has important and long place in
the Turkish History– as left of center just before the General Elections of 1965, was the beginning of
RPP’s center left politics. This was also the first time that a major party in Turkey, representing itself
as left wing. Although the discourse which was said before elections, caused many discussions about
basis, cumulations, ideology in both inside of the party and outside of the party for about 2-3 months;
can also seem as party’s democratic improvement and also 1960’s period inevitable result. The aim
of this study is to investigate the reasons, historical background and introduce basis of left of center
discourse which was used before General Elections of 1965. 

Anahtar Kelimeler

Republican People’s Party, Left of Center, İsmet Inönü, General Elections of 1965

1965 GENEL SEÇİMLERİ ÖNCESİNDE “ORTANIN SOLU” SÖYLEMİNİN ORTAYA ÇIKIŞI

Öz

Türk Siyasi Tarihi’nde önemli ve uzun yerlerden birine sahip olan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)’nin
1965 Genel Seçimleri’ne çok az bir süre kala kendini resmen ortanın solunda bir parti olarak
tanımlaması, CHP’nin merkez sol siyasete geçişinin ilk kıvılcımı olmuştur. Bu aynı zamanda, Türk
Siyasi Tarihi’nde bu denli büyük ve köklü bir partinin kendini ilk defa sol siyasette gösterişidir. 1965
Genel Seçimleri’nden çok kısa bir süre önce ortaya konulan bu söylemin temelleri, birikimleri,
ideolojik yansımaları 2–3 aylık süreçte parti içi ve dışı birçok tartışmaya sebep olsa da; söylem,
partinin bu sürece kadarki demokratik gelişiminin ve dönemin etkilerinin de kaçınılmaz bir sonucu
olarak görülebilir. Bu çalışmanın amacı, 1965 Genel Seçimleri’ne gelinen süreçte, CHP’de ortanın solu
söyleminin ortaya çıkışındaki tarihsel arka planı sunabilmek, söylemin temellerini ve nedenlerini
sunabilmektir. 

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet Halk Partisi, Ortanın Solu, İsmet İnönü, 1965 Genel Seçimleri

Kaynakça

• Ahmad, F. (2009). Modern Türkiye’nin Oluşumu (Çev. Y. Alogan), Kaynak Yayınları, 8. Baskı, İstanbul. Ahmad, F. (2010). Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945 – 1980) (Çev. A. F. Yıldırım), Hil Yayınları, 4. Baskı, İstanbul.
• Akın, İ. F. (2013). Devlet Doktrinleri, Beta Basım, 2. Baskı, İstanbul.
• Akyol, H. (2010). Türkiye’de Sol Örgütler Bölüne Bölüne Büyümek, Phoenix Yayınevi, 2. Baskı, Ankara.
• Albayrak, M. (2004). Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti (1946-1960), Phoenix Yayınevi, Ankara.
• Altuğ, K. (1979). Umudun Tükenişi, Kervan Yayınları.
• Arnhart, L. (2013). Platon’dan Rawls’a Siyasî Düşünce Tarihi (Çev.: A. K. Bayram), Adres Yayınları, 5. Baskı, Ankara.
• Atatürk, M. K. (2004). Nutuk, Say Yayınları, İstanbul.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri. (2006). Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi, Divan Yayıncılık, 5. Baskı.
• Ateş, T. (2008). Biz Devrimi Çok Seviyoruz, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
• Ayata, A. G. (1992). CHP (Örgüt ve İdeoloji), Gündoğan Yayınları, Ankara.