Hukuk Kültürü Suç Ve Kentsel Yağma

Yıl 2014, Cilt: 2014 Sayı: 3, 144 - 150, 01.09.2014

Mithat Arman Karasu

https://doi.org/10.18493/kmusekad.95109

Öz

Kültür bir toplumun duyuş, düşünüş ve davranış biçimlerinin toplamıdır. Din, aile, sanat gibi sosyal kurumlar kültürü oluşturduğu gibi, aslında kültürden de etkilenir. Bu durum hukuk içinde geçerlidir. Bir toplumun hukuka olan inancı, hukuk devletine gösterdiği saygı, o toplumun kültürünün bir yansımasıdır. Türkiye'de gerek devlet gerekse toplum nezdinde hukuk kültürünün çok da geliştiğini söylemek zordur. Sivil toplum geleneğinin olmayışı, siyasal popülizm ve patronaj ilişkilere dayalı siyaset yapma biçimi hem toplumda hukuk devletine olan inancın azalmasına hem de hukuk dışı eylemlerin yaygınlaşmasına neden olmaktadır. Bildiri kapsamında öncelikle hukuk kültürü ve hukuk devleti kavramları açıklanacak, Türk toplumunda hukuk kültürünü belirleyen dinamikler ele alınacaktır. İkinci bölümde, ülkemizdeki hukuk devletine yönelik ihlallere yer verilecektir. Son bölümde bu hukuk ihlallerinin toplum bakımından doğurduğu olumsuz sonuçlar üzerinde durulacaktır. Bildirinin amacı Türk toplumunun kültürel dinamikleri içinde şekillenen hukuk kültüründen hareketle ülkemizde yaşanan hukuk ihlallerini analiz etmektir

Anahtar Kelimeler

Hukuk, Hukuk Kültürü, Suç, Kent

Hukuk Kültürü Suç Ve Kentsel Yağma

Öz

Culture is the accumulation of the perception, thinking and behavior patterns of a society. Social institutions such as religion, family and art do not only constitute the culture, but also are influenced by the culture. This is true for law too. Faith in justice system and respect to the rule of law in a society are the reflections of the culture of that society. It is difficult to say that Turkey has an advanced law culture within state or society. Lack of the tradition of civil society, political populism and clientelism based politics give rise to the diminishing of faith in rule of law as well as the spreading of unlawful acts in the society. Within the context of this paper, the concepts of law culture and rule of law will be described at first, and then the dynamics that determine the law culture in Turkish society will be discussed. In the second chapter (section) of the paper, the violations of the rule of law in Turkey will be examined. In the last section, the negative impacts of the violation of law on the society will be emphasized. The objective of this paper is to analyze the violations of law in Turkey in terms of the law culture shaped within the social dynamics of the Turkish society

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• daha fazla mali kaynak demektir. Para toplumun üzerinde
• uzlaştığı tek değer haline gelir. Üretmek değil tüketmek önemlidir. Türkiye'nin en büyük
• sermaye gruplarının birer birer üretimden rant ekonomisine
• kayması boşuna değildir. Ülkede plaza, rezidans ve alış-veriş
• merkezilerinin sayısında adeta patlama yaşanmaktadır.
• Modayı takip etmek, markalı giyinmek, alış-veriş
• merkezlerinde gezinmek, onlarca kredi kartına sahip olmak
• toplumsal yaşamın odağına yerleşmiştir. Türkiye'de kredi kartı sayısı 56 milyona, toplam banka
• kartı sayısı da 95 milyona yaklaşmıştır. Bankaların verdiği
• tüketici kredileri 230 milyar liranın üzerindedir. Türkiye'de
• halen 1,5 kişi ve 8,5 milyon kredi kartı icra takibindedir
• (haberform, 26.08.2013). Ülkemizde emek ve alın terine
• dayalı üretim fikri terk edilirken, demokrasi ve hukuka olan
• inançta gerilemektedir. 5. Sonuç Demokratik bir hukuk devleti insanlığın ulaştığı en iyi
• yönetim biçimini ifade eder. Aslında bir ideal olan bu
• yönetim biçimine her toplumun aynı ölçüde ulaşabildiğini
• söylemek mümkün değildir. Kimi toplumlar diğerlerinden
• daha önde yer almakta, kimileri ise geride kalmaktadır. Kuşkusuz, ülkeler arasındaki bu farkın oluşmasında
• toplumların hukuk kültürlerindeki farklılıklarının etkisi
• büyüktür. Her toplumda hukukun, toplumsal kuralların ve
• buna bağlı davranış biçimlerinin farklı bir işleyişi ve kültürel
• temelleri bulunmaktadır. Toplumların sahip olduğu bu farklı
• hukuk kültürü doğrudan ülkenin idari yapısını, birey-devlet
• ilişkisini ve toplumun evrensel hukuk değerlerine olan bakış
• açısını etkilemektedir. Bu nedenle bugün yaşadığımız
• hukuksal sorunların anlaşılması için hukuk kültürümüzün
• derinliklerine bakmamız gerekir. Sivil toplum geleneğinin olmadığı, ataerkil aile yapısının
• baskın olduğu, uzun asırlar imparatorluklar olarak yönetilmiş
• toplumumuzda Osmanlı Devleti'nden kalma tebaa kültürünün
• gerek demokrasi gerekse hukuk devleti üzerinde etkisi
• kaçınılmazdır. Cumhuriyet sonrası hızla dönüşen toplumumuz hızlı ve
• sağlıksız kentleşmenin her türlü sıkıntısını üzerinde
• taşımaktadır. Patronaj ilişkilere dayalı, popülist siyaset
• yapma biçimi hem yöneten-yönetilen arasındaki uçurumun
• daha da açılmasına neden olmakta hem de hukuk devletinin
• gerçek anlamda hayata geçirilmesinin önünde bir engel
• olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tür siyaset yapma biçimi
• değişmedikçe, başka bir deyişle, devlet rant dağıtıcı rolünden
• vazgeçmedikçe ne yurttaş kimliğine sahip sivil toplum ne de
• gerçek anlamda üretime dayalı bir ekonomik yapı kurmamız
• mümkün olmayacaktır. Yapmamız gereken kanun devletinden hukuk devletine
• geçiş yapmak, devletin kutsallığı yerine insan hak ve
• özgürlüklerini koymaktır. Kanunlara ve kurallara eşitlik
• içinde uyulmalıdır. Devlet mutlaka rant ve ayrıcalık dağıtıcı
• rolünden vazgeçmelidir. Toplumda bu süreçte gerek katılım
• hakkını kullanarak gerekse yargı organları eliyle yargının
• bağımsızlığı, hukukun üstünlüğü ilkesi, temel hak ve
• özgürlüklerin korunması, saydam ve açık bir devletin varlığı
• konularında gereken özeni ve hassasiyeti göstermelidir. Bu
• yurttaş olmanın bir gereğidir. Akyılmaz, Bahtiyar (2007), "Yargı Kararlarının Yerine
• Getirilmemesinden Doğan Sorumluluk", Gazi Ün. Hukuk
• Fak. Dergisi, C. Xı, S.1-2, S. 449-469. Akyol, Taha (2000), "Khk Ve Hukuk", Milliyet, 16.08.2000. Aliefendioğlu, Yılmaz (2001), "Hukuk-Hukukun
• Üstünlüğü-Hukuk Devleti", Ankara Barosu Dergisi, S. 2, S. 29-68. Altuğ, Figen (2009), Yerel Yönetimlerde Hizmetlerden
• Memnuniyet Ve Yolsuzluklar İstanbul Araştırması, İsmmmo
• Yayını, İstanbul. Beder, Bülent - Altundiş, Mehmet (2009), "Yasama Ve Yürütme
• Müdahalesi", Yasama Dergisi, S. 13, S. 85-121. Yargı Bağımsızlığına
• Canbazoğlu, Kerem - Ayaydın, Dilhun (2011), “İmar
• Planlarının Yargısal Denetimi -1”, Tbb Dergisi, S. 93, S. 239- 281. Canbazoğlu, Kerem - Ayaydın, Dilhun (2011), “İmar
• Planlarının Yargısal Denetimi -2”, Tbb Dergisi, S. 94, S. 295- 328. Çaha, Ömer (2013), Hukuk Devleti Ve Kanun Devleti,
• Www.Fatih.Edu.Tr/Omercaha/Makaleler, 10.08.2013. Ekinci, Oktay (1999), Rant Demokrasisi Çöktü, Anahtar
• Yayınları, İstanbul. Ergen, Cafer (2012), Danıştay İçtihatlarıyla İmar Hukuku,
• Seçkin Yayınları, Ankara. Freidman, Lawrance M. (1996), "Hukuk Kültürü Ve
• Toplumsal Gelişme", İstanbul Ün. Sbf Dergisi, Çev.: M.
• Tevfik Özcan, S. 14, S. 27-36. Hafızoğulları, Zeki (1996), "Bir Kültür Ürünü Olarak
• Hukuk Düzeni", Ankara Ün. Hukuk Fak. Dergisi, C. 45, S. 1- 4, S. 3-23. Hafızoğulları, Zeki (2004), "Hukuk Devleti Ve Türk Ceza
• Hukuku", Hukuk Kurultayı, Ankara Barosu, S. 1-7. İba, Şeref (2011), “Ülkemizde ‘Torba Kanun’ Ve ‘Temel
• Kanun’ Uygulamaları”, Ankara Barosu Dergisi, S. 1, S. 197- 202. İkincioğulları, Firuzan (1997), "Hukuk Devleti", Gazi Ün.
• Hukuk Fak. Dergisi, C. 1, S. 1, S. 13-16. Kalabalık, Halil (2002), İmar Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara. Karasu, Mithat Arman (2009), Kente Karşı Suç, Savaş
• Yayınları, Ankara. Karasu, Mithat Arman (2011), "Özelleştirme İdaresinin
• İmar Yetkileri”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C. 20, S. 2. S. 27– 53. Keleş, Ruşen (2012), Kentleşme Politikası, 12. B., İmge
• Kitabevi, Ankara. Laçiner, Ömer (2006), "Türkiye'de 'Adalet' Ve 'Hukuk'
• Kültürü", Birikim, S. 202, S. 3-7. Ozansoy, Cüneyt (2009), "İdare Hukukunun Arka
• Bahçesi Olarak 'İdare Kültürü'", Danıştay Ve İdari Yargı
• Günü Sempozyumu, 12 Mayıs 2008, Danıştay Yayın No: 77, S. 37-40. Özden, Yekta Güngör (1991), "Hukuka Saygı", Ankara
• Ün. Sbf Dergisi, C. 46, S.1, S. 355-367. Özkorkurt, Nevin Ünal (2008), "Yargı Bağımsızlığı
• Açısından Osmanlı'da Ve Günümüz Türkiyesinde Yargıya
• Genel Bir Bakış", Ankara Ün. Sbf Dergisi, C. 57, S.1, S. 225- 242. Sayan, İpek Özkal (2008), "Türkiye'de Yargı Bağımsızlığı
• Sorunu", Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz, Yıl
• 4, S. 2, S. 44-73. Selçuk, Sami (1997), "Yargı Bağımsızlığı", Tbb Dergisi,
• S. 2, S. 223-237. Sümer, Neslihan (1998), "Bir Kültür Ürünü Olarak
• Hukuk", Ankara Ün. Dil Ve Tarih Coğrafya Fak. Dergisi, C.
• 38, S. 1-2, S. 313-321. Tüsiad (2005), Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu
• Yönetiminde Etik, Tüsiad Yayını, İstanbul. Ulutaş, Birgül (2009), "Türkiye'de İdari Yargı
• Kararlarının Uygulanmasındaki Güçlükler", Eğitim Toplum
• Bilim, C. 7, S. 28, S. 21-35. Yüksel, Mehmet (2002), "Modernleşme Bağlamında
• Hukuk Ve Etik İlişkisine Sosyolojik Bir Bakış", Ankara Ün.
• Sbf Dergisi, C. 57, S. 1, S. 177-195. Yüksel, Mehmet (2012), "Hukuk Kültürü Kavramına
• Sosyolojik Bir Bakış", İletişim Kuram Ve Araştırma Dergisi, S. 35, S. 1-18.