Paydaş Teorisi Kapsamında Sürekli Denetimin Rolü ve Blok Zinciri Teknolojisi Etkileşimi: BIST Bilişim Sektörü Firmalarında Uygulanması

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 43, 974 - 991, 30.12.2022

Gülşah Kazak , Namik Kemal Erdemir

Öz

Çalışma, paydaş teorisi kapsamında, sürekli denetimde blokzinciri teknolojisinin kullanımının değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Çalışmanın örneklemini BIST-100 endeksinde bilişim sektöründeki firmaların yöneticileri, muhasebe, denetim, finans, bütçe-raporlama, yatırımcı ilişkileri departmanlarında görev yapan personeller oluşturmaktadır. Ölçek, yazar tarafından oluşturulmuştur. Güvenilirlik analizi SPSS 23 programında iç tutarlık katsayısı Cronbach Alfa hesaplanarak yapılmış, maddelerin madde toplam puan korelasyon değerleri belirlenmiştir. Anketin ilk bölümü kişisel bilgi formundan oluşmaktadır. Üç bölümden oluşan paydaş teorisi bölümünün Cronbach Alfa (.923, .912, .912) değerlerine göre yüksek güvenilirlikte çıkmıştır. Çalışmanın blokzinciri teknolojisinin uygulanabilirliğine yönelik oluşturulan iki bölümde Cronbach Alfa (.826, .786) değerlerine göre güvenilir çıkmıştır. Sürekli denetimin uygulanabilirliğine yönelik iki alandan oluşan bölümde sürekli denetimi uygulamayan firmaların Cronbach Alfa (.580) değeri düşük güvenilirlik çıkmaktayken, sürekli denetim uygulayan firmaların Cronbach Alfa (.782) değeri güvenilir çıkmıştır. Çalışmanın sonucuna göre paydaş teorisi kapsamında sürekli denetimin rolü ve blokzinciri teknolojisi etkileşimi: BIST-100 bilişim sektörü firmalarında uygulanmasına yönelik oluşturulan ölçeğin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Paydaş Teorisi, Sürekli Denetim, Blokzinciri, Güvenilirlik Analizi

Destekleyen Kurum

Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi - Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

09-D-22

Teşekkür

Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi - Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü'ne desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

The Role of Continuous Audit and Blockchain Technology Interaction within The Scope of Stakeholder Theory: Implementation of BIST in It Firms

Öz

The study aims to evaluate the use of blockchain technology in continuous auditing within the scope of stakeholder theory. The sample of the study consists of managers of companies in the IT sector in the BIST-100 index, personnel working in accounting, auditing, finance, budget-reporting, investor relations departments. The scale was created by the author. Reliability analysis was performed by calculating the internal consistency coefficient Cronbach Alpha in the SPSS 23 program, and item-total score correlation values of the items were determined. The first part of the questionnaire consists of a personal information form. It was found to be highly reliable according to the Cronbach Alpha (.923, .912, .912) values of the stakeholder theory section, which consists of three parts. In the two sections of the study, which were created for the applicability of blockchain technology, it was found to be reliable according to the Cronbach Alpha (.826, .786) values. The Cronbach Alpha (.580) value of the companies that do not implement continuous auditing was found to be low reliability in the section on the applicability of continuous auditing, while the Cronbach Alpha (.782) value of the companies that applied continuous auditing was reliable. According to the results of the study, the role of continuous auditing within the scope of stakeholder theory and the interaction of blockchain technology: BIST-100 shows that the scale created for its implementation in IT sector companies is valid and reliable.

Anahtar Kelimeler

Stakeholder Theory, Continuous Audit, Blockchain, Reliability Analysis

Proje Numarası

09-D-22

Kaynakça

• Adams, C. A. (2004). The Ethical, Social And Environmental Reporting‐Performance Portrayal Gap. Accounting, Auditing ve Accountability Journal. 5(17), 731-757.
• Ağgül, S. (2020). Sürekli Denetim Yaklaşımı: ISO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nda Bir Araştırma. (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı. Erzurum.
• Akarçay, Ç. (2014). Sürdürülebilirlik Muhasebesi Standartları Kurulu-Sustainability Accounting Standards Board. Öneri Dergisi, 11(42), 1-11.
• Aktan, C., ve Börü, D. (2007). Kurumsal Sosyal Sorumluluk. C. C. Aktan (Ed.), Kurumsal Sosyal Sorumluluk İşletmeler Ve Sosyal Sorumluluk İçinde (ss. 7-25). İzmir: İGİAD Yayını.
• Atabaş, H. (2018). Blokzinciri Teknolojisi Ve Kripto Paraların Hayatımızdaki Yeri. İstanbul: Ceres Yayınları.
• Bonnafous-Boucher , M., ve Rendtorff, J. (2016). Stakeholder Theory A Model For Strategic Management. Switzerland: Springer.
• Bumgarner , N., ve Vasarhelyi, M. (2018). Continuous Auditing—A New View. C. Victoria , D. Chan , ve M. Vasarhelyi (Ed.), Contınuous Audıtıng: Theory And Applıcatıon İçinde (ss. 7-52). Emerald Publishing.
• Creswell, J. W. (2017). Eğitim Araştırmaları: Nicel Ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi Ve Değerlendirilmesi. EDAM.
• Erhan, D. U. (2012). Yeni Türk Ticaret Kanunu Ortamında Elektronik Raporlama Tekniklerinin Finansal Raporlama ve Denetime Katkısı. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi,(3), 157-176
• Freeman, R., ve Mcvea, J. (2021, 12 24). A Stakeholder Approach To Strategic Management. Darden Graduate School Of Business Administration University Of Virginia Working Paper No. 01-02
• Freeman, R., ve Velamuri, S. (2006). A New Approach To Csr: Company Stakeholder Responsibility. A. Kakabadse, ve M. Morsing (Ed.), Corporate Social Responsibility İçinde (ss. 9-23). Springer.
• Güner, M. (2021). Blokzincir Teknolojisinin Muhasebede Kullanımıyla İlgili Algıların Belirlenmesine Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Muhasebe Ve Finansman Dergisi, Ağustos 2021 (Özel Sayı). 459-472.
• Gürbüz, S.,ve Şahin, F. (2016) Araştırma ve Tez Yazım Yöntemleri - Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara:Seçkin Yayınları.
• Ibm (22.03.2021) “Spss Statistics”, Https://Www.İbm.Com/Docs/En/Spss-Statistics/25.0.0?Topic=Features-Reliability-Analysis (05.10.2022)
• Marques, R., ve Santos, C. (2017). Research On Continuous Auditing A Bibliometric Analysis. Ieee Https://İeeexplore.İeee.Org/Document/7976048, 1-4. (01.08.2022)
• Ural,A. ve Kılıç,İ., (2013). Bilimsel Araştırma Süreci ve Spps İle Veri Analizi. 4.Baskı.Ankara:Detay Yayıncılık.
• Smith, S. S. (2015). Accounting, Governance And Stakeholder Reporting, And Economic. Journal Of Applied Business And Economics, 76-80.
• Özcan, B. K. İşletmelerin Sürdürülebilirliği Açısından İç Denetimin Rolü Ve Önemi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Özgül, B. (2016). Uluslararası İç Denetim Standartları Çerçevesinde Yapılan İç Denetim Faaliyeti Ve Kurumsal Sürdürülebilirlik İlişkisi: BİST Sürdürülebilirlik Endeksi’ne Tabi Şirketlerde Anket Çalışması. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Muhasebe Denetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• Özkul Gökmen, E. (2021, 02 02). “Kurumsal Raporlama: Sürdürülebilirlik Mi? Entegre Mi?” 11 23, 2021 Tarihinde Ekoıq: Https://Ekoiq.Com/2021/02/02/Kurumsal-Raporlama-Surdurulebilirlik-Mi-Entegre-Mi/ (01.08.2022)
• Öztürk, M. S. (2015). Sürekli Denetim Sistemi: Borsa İstanbulda İşlem Gören Bir İşletmede Uygulama. (Doktora Tezi) Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Isparta.
• Selim , G., ve Mcnamee, D. (1999). Risk Management And Internal Auditing: What Are The Essential Auditing: What Are The Essential Building Blocks For A Successful Paradigm Change? International Journal Of Auditing, (3), 147-155.
• Serçemeli, M., (2015). İç Denetim Stratejisinde Sürekli Denetim Yaklaşımı BIST-100 Şirketlerinde Bir Araştırma. (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum.
• Sultankhanova, G., ve Yanık, S. (2020). Finansal Bilgi Kullanıcıların Sürdürülebilirlik Raporu ile Güvence Denetimi Konusundakı Algıları Ve Farkındalıkları. Muhasebe ve Denetime Bakış, (62). 41-58.
• Solak, B., Gönen, S., ve Rasgen, M. (2017). Muhasebe Meslek Mensuplarının Entegre Raporlamaya İlişkin Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi. 19(1). 166 – 168.
• Ünsal, E., ve Kocaoğlu, Ö. (2018). Blok Zinciri Teknolojisi: Kullanım Alanları, Açık Noktaları ve Gelecek Beklentileri . Avrupa Bilim Teknolojisi Dergisi, (13), 54-64.
• Wang, Y., ve Kogan, A. (2017). “Designing Privacy-Preserving Blockchain Based Accounting Information Systems”, https://ssrn.com/abstract=2978281 (05.03.2022).
• Wilson, M. (2003). “Corporate Sustainability: What İs İt And Where Does it Come From? Ivey Business Journal”, https://iveybusinessjournal.com/ibj_issue/march-april-2003/ (08.02.2022).
• Yanık , S., ve Türker, İ. (2012). Sürdürülebilirlik Ve Sosyal Sorumluluk Raporlamasındaki Gelişmeler (Tümleşik Raporlama). İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (47), 291-308.
• Yüksel, F. (2019). Sürekli Denetim, Entegre Raporlamanın Sürekli Denetimi. Uluslararası Muhasebe Ve Finans Araştırmaları Dergisi, 1(2), 141-155.