DETERMINATION OF NURSING STUDENTS' ATTITUDES TOWARDS STIGMATIZATION BY OTHERS FOR SEEKING PSYCHOLOGICAL HELP FOR THEIR MENTAL SYMPTOMS

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 1 - OCAK 2024 SAYISI, 54 - 62, 17.01.2024

Dilay Açıl , Merve Öztürk

https://doi.org/10.18229/kocatepetip.1193615

Öz

OBJECTIVE: To determine the mental symptoms of nursing students and their attitudes towards stigmatization by their close circle when seeking psychological help.
MATERIAL AND METHODS: The population of the research, which was planned as descriptive and cross-sectional, consisted of students continuing their education in the nursing department of a university. 169 students who agreed to participate in the study were included in the sample. Data were collected through the sociodemographic form prepared by the researchers, the Brief Symptom Inventory, and the Close Environment Stigma Scale in Seeking Psychological Help. Ethics committee and institutional permissions were obtained to conduct the research. The data was evaluated by number, percentage, t test and correlation analysis using IBM SPSS 25.0 package program.
RESULTS: 85.8% of the students were female, 47.9% were first grade, 30.8% live in a state dormitory, and the average age is 20.34±2.22. The anxiety level in the clinic was (min: 0- max: 10) 4.46±2.20. 53.3% of the students chose nursing voluntarily and 76.3% stated that they were happy to be a nursing student The students' average Brief Symptom Inventory was 98.15±32.56; the mean score of the Close Environment Stigma Scale in Seeking Psychological Help was 37.35±16.17. A positive, moderately significant relationship was found between the average score of mental symptoms related to psychological problems and the mean score of perception of stigmatization by close circle when seeking psychological help (p=0.001).
CONCLUSIONS: It is observed that the mental symptoms of nursing student are at moderate level and that their perception of being stigmatized by their close circle when seeking psychological help is low. As mental symptoms increase, so does the perception of being stigmatized by the close circle. It is recommended to evaluate the factors arising from the educational process that may negatively affect nursing students psychologically, to follow up students with mental symptoms appropriately, and to include community mental health strenghtening activities in the education curriculum as a health promotion practice.

Anahtar Kelimeler

Nursing, Psychological Distress, Stigmatization, Community Mental Health

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN RUHSAL BELİRTİLERİ İLE PSİKOLOJİK YARDIM ARAMADA YAKIN ÇEVRELERİ TARAFINDAN DAMGALANMAYA İLİŞKİN TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Öz

AMAÇ: Hemşirelik öğrencilerinin ruhsal belirtileri ile psikolojik yardım aramada yakın çevreleri tarafından damgalanmaya ilişkin tutumlarının belirlenmesidir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte planlanan araştırmanın evrenini bir üniversitenin hemşirelik bölümünde eğitimine devam eden öğrenciler oluşturmuştur. Çalışmaya katılmayı kabul eden 169 öğrenci örnekleme dahil edilmiştir. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan sosyodemografik form, Kısa Semptom Envanteri ve Psikolojik Yardım Aramada Yakın Çevre Damgalaması Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için etik kurul ve kurum izinleri alınmıştır. Veriler IBM SPSS 25.0 paket program ile sayı, yüzdelik, t testi ve korelasyon analizleri ile değerlendirilmiştir.
BULGULAR: Öğrencilerin %85.8’ i kadın, %47.9’u birinci sınıf, %30.8’i devlet yurdunda ikamet etmekte, yaş ort ortalaması ise 20.34±2.22’dir. Klinikte anksiyete düzeyi ise (min:0- max:10) 4.46±2.20’dir. Öğrencilerin %53.3’ü hemşireliği kendi isteği ile tercih etmiş, %76.3’ü hemşirelik öğrencisi olmaktan mutlu olduğu ifade etmiştir. Öğrencilerin Kısa Semptom Envanteri puan ortalaması 98.15±32.56; Psikolojik Yardım Aramada Yakın Çevre Damgalaması Ölçeği puan ortalaması ise 37.35±16.17 olarak bulunmuştur. Psikolojik sorunlara ilişkin ruhsal belirti puan ortalamaları ile psikolojik yardım aramada yakın çevresi tarafından damgalama algısı puan ortalamaları arasında pozitif yönde, orta düzeyde anlamlı ilişki saptanmıştır (p=0.001).
SONUÇ: Hemşirelik bölümünde okuyan öğrencilerin ruhsal belirtilerinin orta düzeyde ve psikolojik yardım aramada yakın çevreleri tarafından damgalanma algılarının düşük düzeyde olduğu görülmektedir. Ruhsal belirtiler arttıkça yakın çevre tarafından damgalanma algısı da artmaktadır. Hemşirelik öğrencilerini psikolojik olarak olumsuz etkileyebilecek eğitim süreçlerinden kaynaklanan faktörlerin değerlendirilmesi, ruhsal belirtileri olan öğrencilerin uygun şekilde takip edilmesi, bir sağlığı geliştirme uygulaması olarak toplum ruh sağlığını güçlendirme çalışmalarının eğitim müfredatına dahil edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Psikolojik Sıkıntı, Damgalama, Toplum Ruh Sağlığı

Kaynakça

• 1. Velioğlu P. Hemşirelikte Kavram ve Kuramlar. Akademi Basın ve Yayıncılık, 2.Baskı, İstanbul. 2012;3-15.
• 2. Koç M, Çolak TS, Düsünceli B. Anksiyete, duygudurum ve psikotik belirtilerin lisans egitimi sürecindeki gidisi/The progress of anxiety, mood, and psychotic symptoms during undergraduate education. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2013;14(3):260-6.
• 3. Sandal A, Yıldız AN. Çalışma Yaşamındaki Eşitsizlikler ve Sağlık. Turkiye Klinikleri Public Health-Special Topic. 2018;4(3):73-80.
• 4. Cerit B, Coşkun S. Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Mesleki Güdülenme Düzeyi İle Meslek Algısı Arasındaki İlişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2018;11(4):283-9.
• 5. Al Jarrah IAT. Associate nursing students’ perceptions toward nursing profession in Jordan. European Scientific Journal. 2013;9(6):147-66.
• 6. Civci H, Şener E. Hemşire adaylarının mesleki güdülenme düzeyleri ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi, Deuhyo Ed. 2012;5(4):142-9.
• 7. Ağaçdiken S, Mumcu-Boğa N, Özdelikara A. Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik eğitimine yönelik yaşadıkları stres düzeyinin belirlenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;1(1):1-19.
• 8. Arabacı LB, Korhan EA, Tokem Y, ve ark. Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin ilk klinik deneyim öncesi-sırası ve sonrası anksiyete ve stres düzeyleri ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2015;2(1):1-16.
• 9. Karamustafalıoğlu O, Yumrukçal H. Depresyon ve anksiyete bozuklukları. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni. 2011;45(2):65-74.
• 10. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018, https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/31096,turkcesiydijiv1pdf.pdf?0. Erişim Tarihi: 19.11.2019.
• 11. Adolescent Mental Health, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/adolescent-mental-health ET. 19.11.2019.
• 12. Aydın D, Akay B, Baydemir S. Hemşirelik öğrencilerinde tükenmişlik ve etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2017;7(1):19-23.
• 13. Özkal UÜ. Üniversite öğrencileri arasında zorbalık ve zorbalığın psikolojik sorunlarla ilişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2011.
• 14. Çam O, Bilge A. Türkiye’de ruhsal hastalığa/hastaya yönelik inanç, tutum ve damgalama süreci: sistematik derleme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013;4(2):91-101.
• 15. Şahin Tarım H, Yılmaz, M. Sağlık alanında öğrenim gören üniversite öğrencilerinin ruhsal bozukluklara yönelik inançlarının sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;11(2):134-46.
• 16. İnci F, Öz F. Ölüm eğitiminin hemşirelerin ölüm kaygısı, ölüme ilişkin depresyon ve ölümcül hastaya tutumlarına etkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2009;10(4):253-60.
• 17. Öztürk H, Candaş B, Babacan E. Devlet hastaneleri, toplum ve aile sağlığı merkezlerinde çalışan hemşirelerin yaşadıkları sorunların belirlenmesi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2015;1(2):25-36.
• 18. Demiray T, Dal Ü, Güleryüz İO. ve ark. Hemşirelik Öğrencilerinin Ruhsal Hastalıklara Yönelik İnançları. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2018;1(2):14-8.
• 19. Daştan NB, Kaya F, Şık T. Hemşirelik Öğrencilerinin Psikolojik Yardım Almaya Yönelik Tutumları: Kendini Damgalama ve Sosyal Damgalanmanın Rolü. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2019;2(2):24-30.
• 20. Özluk B, Sur, H. Evaluation of nursing profession within the scope of professionalization in health services in turkey and the process of harmonization to the European Union: A qualitative study. Journal of Health and Nursing Management. 2017;3(4):98-106.
• 21. Çam O, Büyükbayram A. Nurses' Resilience and Effective Factors. Journal of Psychiatric Nursing/Psikiyatri Hemsireleri Dernegi. 2017;8(2):118-26.
• 22. Şahin ZA, Özdemir FK. Hemşirelerin iletişim ve empati beceri düzeylerinin belirlenmesi. Jaren. 2015;1(1):1-7.
• 23. Derogatis LR. The Brief Symptom Inventory-BSI administration, scoring and procedures manual-II. USA, Clinical Pscyhometric Research Inc. Minneapolis, MN: National Computer Systems.1992;1-10.
• 24. Şahin NH, Batıgün AD, Uğurtaş S. Kısa Semptom Envanteri (KSE): Ergenler için kullanımının geçerlik, güvenilirlik ve faktör yapısı. Türk Psikiyatri Dergisi. 2002;13(2):125-35.
• 25. Vogel DL, Wade NG, Ascheman PL. Measuring perceptions of stigmatization by others for seeking psychological help: Reliability and validity of a new stigma scale with college students. Journal of counseling psychology. 2009; 56(2):301-8.
• 26. Sezer S, Kezer F. Psikolojik Yardım Aramada Yakın Çevre Damgalaması Ölçeği’nin Bir Türk Örnekleminde Geçerlik ve Güvenirliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2013;46(1):181-202.
• 27. Tarsuslu B, Durat, G. Erkeklerde depresyon, intihar, yardım arama ve iyi oluş. Journal of Human Rhythm. 2018;4(2):80-7.
• 28. Topkaya N. Psikolojik yardım almaya ilişkin tutumu yordamada cinsiyet, psikolojik yardım alma nedeniyle kendini damgalama ve sosyal damgalanma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2014;14(2):471-88.
• 29. Seamark D, Gabriel L. Barriers to support: a qualitative exploration into the help-seeking and avoidance factors of young adults. British Journal of Guidance & Counselling. 2018;46(1):120-131.
• 30. Güngörmüş K, Okanlı A, Kocabeyoğlu T. Hemşirelik öğrencilerinin psikolojik dayanıklılıkları ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2015;6(1):9-14.
• 31. Razı GS, Kuzu A, Yıldız AN. ve ark. Çalışan gençlerde benlik saygısı, iletişim becerileri ve stresle baş etme. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2009;8(1):17-26.
• 32. Söğütlü L, İmamoğlu AH, Çelik AR. ve ark. Çalışan üniversite öğrencilerinin benlik saygısı ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Hukuk ve Sosyal Bilim Araştırmaları Dergisi. 2021;3(1):36-46.
• 33. Bulduk S, Ardıç E. Hemşirelik öğrencilerinde öz-duyarlığın incelenmesi, Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi. 2015;1(2):60-5.
• 34. Özveren H, Gülnar E, Özden D. Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Turkish Journal of Clinics and Laboratory. 2017;8(2):57-64.
• 35. Temel E, Bahar A, Çuhadar D. Determination of coping attitude with stress and depression level of nursing students. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2007;2(5):107-18.
• 36. Önver BA, Dinçer NÜ. Klinik uygulama deneyimi yaşayan öğrenci hemşirelerin depresyon düzeyleri ve bakım davranışları arasındaki ilişki. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;7(2):363-80.
• 37. Yıldırım S, Yılmaz E, Yalçın D. ve ark. Hemşirelik öğrencilerinin psikolojik iyi oluşları ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Journal Of Education And Research in Nursing (Online). 2021;18(1):57-64.
• 38. Kwak SY, Kim YS, Lee KJ, et al. Influence of nursing informatics competencies and problem-solving ability on nursing performance ability among clinical nurses. The Journal of Korean Academic Society of Nursing Education. 2017;23(2):146-55.
• 39. Gümüş F, Zengin, L. Hemşirelik öğrencilerinde anksiyete, depresif belirti sıklığı ve ilişkili faktörler, Van Tıp Derg. 2018;25(4):527-34.
• 40. Ulas B, Tatlibadem B, Nazik F, ve ark. Üniversite öğrencilerinde depresyon sıklığı ve ilişkili etmenler. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2015;2(3):71-5.
• 41. Bresolin JZ, Dalmolin GDL, Vasconcellos SJL. et al. Depressive symptoms among healthcare undergraduate students. Revista Latino-Americana de Enfermagem. 2020;28:e3239.
• 42. Li ZS, Hasson F. Resilience, stress, and psychological well-being in nursing students: A systematic review. Nurse Education Today. 2020;90:104440.
• 43. Yüksel A, Bahadir‐Yılmaz E. Relationship between depression, anxiety, cognitive distortions, and psychological well‐being among nursing students. Perspectives in Psychiatric Care. 2019;55(4):690-6.
• 44. Kim EA. Convergence study on stress, stress of clinical practice, coping, and psychological well-being in nursing students. Journal of the Korea Convergence Society. 2018;9(3):91-9.
• 45. Ríos‐Risquez MI, García‐Izquierdo M, Sabuco‐Tebar EDLÁ, et al. Connections between academic burnout, resilience, and psychological well‐being in nursing students: A longitudinal study. Journal of Advanced Nursing, 2018;74(12):2777-84.
• 46. He FX, Turnbull B, Kirshbaum MN, et al. Assessing stress, protective factors and psychological well-being among undergraduate nursing students. Nurse Education Today. 2018;68:4-12.