Bows and Arrows Bags in Native American and Turkish Culture

Yıl 2023, Sayı: 11, 987 - 1008, 30.06.2023

Mehmet Ali Eroğlu , Fidan Puran

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1308234

Öz

Humans have relied on tools such as bows, arrows, and spears for survival throughout history. Notably, Native Americans and Turks excelled in utilizing these tools for hunting, warfare, and defense, shaping the course of human civilization. Native American tribes thrived as hunter-gatherers, developing a rich culture in the American continent. Proficient in hunting, they excelled in using bows, arrows, spears, and cutting tools. Bows and arrows remained integral to their way of life until the advent of firearms. Turkish people, like Native American Indian, valued the bow and arrow as a crucial tool for defense and hunting. Turks utilized bows and arrows for hunting, defense, and festival occasions. They adorned various objects with bow and arrow designs as symbols of decoration and sovereignty. Both Native Americans and Turks carried bows and arrows, protecting them in lightweight bags for survival and defense. These bags allowed quick and successive arrow shooting. Warriors and hunters positioned the bow and arrow bags on their side, easily accessible during battles. Technical specifications and inherited knowledge guided the production of these bags, while decorative designs reflected ancestral wisdom in Native American and Turk archery. Native Americans and Turks crafted bows and arrow bags from natural materials like leather and wood. Native Americans adorned their bags with beadwork and paintings, while Turks used velvet, silk, and decorative motifs with precious stones. This article delves into the historical, cultural, and technical aspects of bow and arrow bags in Native American and Turkish cultures.

Anahtar Kelimeler

Native American, Turks, bow and arrow, bow bags, arrow bags, quivers.

Kuzey Amerika Kızılderili ve Türk Kültüründe Ok ve Yay Çantaları

Öz

İlk insandan günümüze kadar insanoğlu her zaman kendini savunmak ve avlanmak için birtakım materyallere ihtiyaç duymuştur. Ateşli silahların üretiminden önce ilk savunma ve avlanma aracı olarak ok, yay ve mızraklar kullanılmıştır. Tarih boyunca birçok toplum ok ve yayı avcılıkta, savaşlarda kullanmıştır. Kızılderililer ve Türkler ok ve yay kullanımında öne çıkan toplumlardır. Kızılderililer Amerika kıtasında, avcı ve toplayıcı olarak yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Av sırasında mızrak, kesici aletler ile ok ve yayı ustalıkla kullanmışlardır. Kızılderililer, ateşli silahlarla tanışana kadar, ok ve yay kullanımını yaşamlarında önemli bir yerde tutmuşlardır. Türk kültüründe de ok ve yay, her daim yanlarında taşıdıkları bir savunma ve avlanma aracı olarak önemli bir yere sahiptir. Türkler avcılıkta, savaşta ve özel günlerde eğlence maksadıyla ok ve yay kullanmışlardır. Süsleme ve hakimiyet sembolü olarak birçok nesnenin üzerine ok ve yay desenleri işlemişlerdir. Her iki topluluk da kendileri için önem arz eden, yanlarından hiç ayırmadıkları ok ve yayı dış etkenlerden korumak için çantalar kullanmıştır. Bu çantaların hafif ve rahat taşınır olmasına dikkat edilmiş, kullanan savaşçıya oku, hızlı ve seri atış yapma olanağı sağlamıştır. Ok ve yay çantalarını, kullanım rahatlığına göre sağ veya sol yanlarına, savaşta ise boyunlarına asarak taşımışlardır. Kızılderililer ve Türkler, ok ve yay çantalarının yapımında teknik özelliklere özen göstererek, atalarından miras kalan bilgi birikimleriyle oluşturdukları desenleri süsleme unsuru olarak kullanmışlardır. Kızılderili kabileleri ve Türkler genel olarak bu çantaların yapımında deri ve ahşap hammaddelerini kullanmışlardır. Çantaların süslemelerinde ise Kızılderililer, boncuk işleme ve boyama tekniğini tercih etmişlerdir. Türkler kullandıkları ok ve yay çantalarını kadife, ipek kumaşlar ile kaplayarak, bu çantaların kompozisyonlarında bitkisel ve hayvansal motifleri de kullanarak üzerlerini değerli taşlar ile süslemişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Kızılderili, Türkler, ok ve yay, ok çantaları, yay çantaları.

Kaynakça

• 17. Yüzyıl Sadak Örneği. (t.y.). https://www.khm.at/en/objectdb/detail/373706, [Erişim Tarihi: 12.04.2023]. Aktepe, K. (2003). Okçuluk, C. I. Ankara: Sağlık ve Spor Yayınları.
• Apache Quiver and Arrows. (2018). https://www.metmuseum.org/art/collection/search/774487, [Erişim Tarihi: 01.05.2023].
• Aydın, H. (2020). Sultanların Silahları: Topkapı Sarayı Müzesi Silah Koleksiyonu , C. II. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Baykuzu, T. D. (2013). İslam Öncesi Orta Asya Türklerinde Kur ve Kurluk. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 53(1), 221-250.
• Bow Case and Quiver. (2023). https://collections.artsmia.org/art/81596/bow-case-and-quiver-apsaalooke [Erişim Tarihi: 14.12.2022].
• Burch, M. (2004). Making Native American Hunting, Fighting, and Survival Tools: The Complete Guide To Making And Using Traditional Tools. Guilford: The Lyons Pres.
• Chiricahua Apache Bowcase. (2023). https://americanindian.si.edu/collections-search/objects/NMAI_152833 , [Erişim Tarihi: 01.03.2023].
• Eroğlu, M. A. (2015a). Amerikan Yerlileri Ulusal Müzesi (National Museum of the American Indian) Görsel Arşivi. Alan Araştırması. Newyork/Amerika Birleşik Devletleri.
• Eroğlu, M. A. (2015b). Navajo Rezervasyon Alanı Araştırması. Alan Araştırması. Amerika Birleşik Devletleri, Navajo Rezervasyon Alanı.
• Eroğlu, M. A. (2015c). Navajo Rezervasyon Alanı Görsel Arşivi. Alan Araştırması. Amerika Birleşik Devletleri, Navajo Rezervasyon Alanı.
• Eroğlu, M. A. (2015d). Powwow Festivali Görsel Arşivi. Alan Araştırması. Albuquerque, Amerika Birleşik Devletleri. Güncel Türkçe Sözlük (t.y.). https://sozluk.gov.tr [Erişim Tarihi: 05.04.2023].
• Hamm, J., & Allely, S. (2015). Encyclopedia of Native American Bows, Arrows & Quivers. Teksas: Bois d’Arc Pres. Hunkpapa Lakota Bowcase and Quiver. (2023). https://americanindian.si.edu/collections-search/objects/NMAI_214947 [Erişim Tarihi: 14.04.2023].
• Kahraman, M. (2014). İslam Öncesi Türk Savaşçısının Donanımı ve Temel Savaş Aletleri. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi
• Kekevi, M., ve Dualı, Ş. M. (2020). Kuzey Amerika Yerlilerinin Geçiş Törenleri Üzerine Bir İnceleme. Tokat İlmiyat Dergisi, 8(2), 819-834.
• Küçük, M. A. (2018). İslâm Öncesinden Sonrasına Türk Geleneğinde Bir Yaşam Stili: “Okçuluk”. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 4(1), 178-191.
• McCoy, E. M. (1972). A Descriptive Analysis of Blackfeet Indian Beadwork. Master Tezi. Bozeman, Montana: Montana State Üniversitesi
• Nakota Bowcase. (2023). https://americanindian.si.edu/collections-search/objects/NMAI_206420 [Erişim Tarihi: 12.01.2023].
• Ok Kılıfı. (t.y.). https://www.khm.at/objektdb/detail/373632 [Erişim Tarihi: 08.03.2023].
• Osmanlı Ok Kılıfı (t.y.). https://turcica.museum-kassel.de/200367/0/0/0/k33/0/0/objekt.html [Erişim Tarihi: 26.03.2023].
• Osmanlı Sadak ve Ok Kılıfı. (t.y.). https://turcica.museum-kassel.de/200369/0/0/0/k38/0/0/objekt.html [Erişim Tarihi: 30.12.2022].
• Özdemir, M. (2007). Türk Kültüründe Dericilik Sanatı. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı, 0(20), 66-82.
• Perce, N. (1999). Bowcase and Quiver. https://www.metmuseum.org/art/collection/search/318357 [Erişim Tarihi: 10.05.2023].
• Sadak, Ok Kılıfı (t.y.). https://www.khm.at/objektdb/detail/373802 [Erişim Tarihi: 12.04.2023].
• Sarıoğlu, H., & Özdemir, M. (2007). İstanbul Askeri Müzesi'ndeki Deri Askerî Eşya ve Aksesuarlardan Örnekler. Erdem Dergisi, 16(48), 85-108.
• Tuzcuoğlulları, Ö. T. (2020). Osmanlı Devleti’nde Kullanım Amaçlarına Göre Ok Çeşitleri Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 7(60), 2803-2807.
• Türkkan, R. O. (2008). Türkler ve Kızılderililer. İstanbul: Pegasus Yayınları.
• Vural, H. (2020). Osmanlı Türkçesi Sözlüklerinde Yer Alan Okçuluk Terimleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 0(Özel Sayı 1/1), 115-123.
• White Mountain Apache Bowcase. (2023). https://americanindian.si.edu/collections-search/objects/NMAI_170223 , [Erişim Tarihi: 07.04.2023].
• Wissler, C. (1919). Indian Beadwork A Help For Students Of Design: Kessinger Publishing.
• Yönal, G., ve Türkmen, M. (2017). Türk Kültür Yaşamında Okçuluk. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(5), 523-533.
• Yücel, Ü. (2021). Türk Okçuluğu. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• Zeytinoğlu, Ö. (2020). Bir İnsanlık Trajedisi: Kuzey Amerika Kızılderililerinin Trajik Öyküsü. Uluslararası Suçlar ve Tarih, 0(21), 191-213