Exploring the Factors Affecting the Intention of Healthcare Workers Exposed to Violence to Quit Their Jobs in the COVID-19 Process: A Field Study and Training Recommendations

Yıl 2023, Sayı: Özel Sayı 1 (Cumhuriyetin 100. Yılına), 1507 - 1528, 27.10.2023

Cem Güney Özveren

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1361000

Öz

Violence is a phenomenon as old as human history and has become one of the main issues in society in every period due to its consequences. One of the most common channels where violent incidents are reflected in social media, television, and visual media and are newsworthy is the field of health. Violence against many health workers, especially doctors and nurses, has become a fundamental issue in our country and worldwide. In this study, a qualitative research was design was carried out to understand what healthcare professionals who have been subjected to experience at the point of leaving work due to these events, and what kind of reactions they have after the violence they are exposed to. Within the scope of the research, in-depth interviews were conducted with 21 healthcare professionals (7 doctors, 9 nurses, and 5 other healthcare personnel) working in public hospitals operating in Istanbul who were exposed to physical and verbal violence by patients and their relatives at least twice before the COVID-19 process, and some themes were reached. As a result of the research, it was observed that the most recurrent psychological themes were fear, anxiety, and worthlessness. In addition, intention to quit and turnover behavior are among the main professional reactions of healthcare workers subjected to violence. Conflict management, communication skills, stress management., and anger management skills are among the most important trainings needed to prevent violence and reduce the severity of conflicts with patients or their relatives. This study recommends that managers, legislators, institutions, and trainers providing education in this field focus on the psycho-social training needed.

Anahtar Kelimeler

Health, violance, trainining, job satisfaction.

Şiddete Maruz Kalmış Sağlık Çalışanlarının COVID-19 Sürecinde İşten Ayrılma Niyetlerini Etkileyen Faktörleri Keşfetmek: Bir Saha Araştırması ve Eğitim Önerileri

Öz

Şiddet insanlık tarihi kadar eski bir olgudur ve sonuçları itibariyle her dönem toplumun ana meselelerinden birisi haline gelmiştir. Sosyal medyada, televizyonlarda ve görsel medyada yansıyan ve haber niteliği taşıyan şiddet olaylarının en sık görüldüğü mecralardan birisi de sağlık alanıdır. Doktor ve hemşireler başta olmak üzere birçok sağlık çalışanına uygulanan şiddet hem ülkemizde hem de dünyada temel bir mesele haline gelmiştir. Bu çalışmada şiddet gören sağlık çalışanlarının zorlu pandemi koşullarında maruz kaldıkları şiddet sonucundaki deneyimleri araştırılmış. Şiddete maruz kalan sağlık çalışanlarının İşten ayrılma noktasındaki düşüncelerini etkileyen faktörlerin neler olduğu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışma sağlık çalışanlarının maruz kalınan şiddet sonrası ne gibi reaksiyonlar verdiklerini anlamak adına nitel araştırma deseni tasarlanarak yürütülmüştür. Araştırma kapsamında COVID-19 süreci öncesinde hasta ve hasta yakınları tarafından en az iki kere fiziksel ve sözel şiddete maruz kalmış, İstanbul’da faaliyet gösteren kamu hastanelerinde görevli olarak çalışmış veya hala çalışmakta olan 21 sağlık çalışanı ile (7 doktor, 9 hemşire ve 5 diğer sağlık personeli) ile derinlemesine mülakat yapılmış ve birtakım temalara ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda şiddet gören sağlık çalışanları tarafından en fazla tekrarlanan psikolojik temaların korku, kaygı, ve değersizlik olduğu görülmüştür. Bununla birlikte şiddet gören sağlık çalışanlarının mesleki olarak gösterdikleri reaksiyonların başında da işten ayrılma niyeti ve işten ayrılma davranışı gelmektedir. Maruz kalınan şiddetin önceden önlenebilmesi ve hasta ya da hasta yakınları ile yaşanan çatışmaların şiddetinin azaltılması adına ihtiyaç duyulan eğitimlerin başında çatışma yönetimi, iletişim becerileri, stres yönetimi ve öfke kontrol yönetimi becerileri gelmektedir. Bu çalışmada özelinde yöneticilere ve kanun koyuculara, bu alanda eğitim veren kurumlara ve eğitmenlere ihtiyaç duyulan psiko-sosyal eğitimlere ağırlık verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık, şiddet, eğitim, iş tatmini.

Kaynakça

• Akgündüz, Y., & Sanli, S. C. (2017). The Effect of Employee Advocacy and Perceived Organizational Support on Job Embeddedness and Turnover Intention In Hotels. Journal of Hospitality and Tourism Management, 31, 118-125.
• Alameddine, M., Mourad, Y., & Dimassi, H. (2015). A National Study on Nurses’ Exposure to Occupational Violence in Lebanon: Prevalence, Consequences and Associated Factors. Plos One, 10(9), e0137105.
• Alexander, C., Fraser, J., Hoeth, R. (2004). Occupational Violence in An Australian Healthcare Setting: Implications For Managers. J Healthcare Manag, 49, 377-13.
• Allen, D. G., Shore, L. M., & Griffeth, R. W. (2003). The Role of Perceived Organizational Support and Supportive Human Resource Practices in The Turnover Process. Journal of Management, 29(1), 99-118.
• Aman-Ullah, A., Aziz, A., Ibrahim, H., Mehmood, W., & Abbas, Y. A. (2021). The impact of job security, job satisfaction and job embeddedness on employee retention: an empirical investigation of Pakistan’s health-care industry. Journal of Asia Business Studies, 16(6), 904-922.
• Andersson, L. M., & Pearson, C. M. (1999). Tit For Tat? The Spiraling Effect of Incivility in The Workplace. Academy of Management Review, 24, 452–471
• APA (American Psychology Association) (1991). Report of the APA Commission on Violence and Youth. https://www.apa.org/pubs/info/reports/violenceyouth [Erişim Tarihi:09.09.2022].
• Aşkın R, Bozkurt Y, Zeybek Z. (2020). Covid-19 Pandemisi: Psikolojik Etkileri ve Terapötik Müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 304-18.
• Atkinson P, French J, Lang E, Mccoll T, Mazurik L. Just. (2020). The Facts: Protecting Frontline Clinicians During The COVID-19 Pandemic. Canadian Journal of Emergency Medicine, 1-5.
• Aygün H., Metin S. (2022). Sağlık Çalışanlarına Yönelik Şiddetin Pandemi ile İlişkisi. Anatolian J Emerg Med., 5(1), 7-12.
• Aytaç, S., Bozkurt, V., Bayram, N. ve Bilgel, N. (2009). Violence Against Health Workers At A University Hospital in Turkey, Journal of The World Universities Forum, 2, 35-52.
• BBC (2020). https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-54603919 [Erişim tarihi: 20.07.2023].
• Berber, A. (2013). Klasik Yönetim Düşüncesi: Geleneksel ve Klasik Paradigmalarla Klasik ve Neo-Klasik Örgüt Teorileri. Alfa.
• Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Binmadi, N. O., & Alblowi, J. A. (2019). Prevalence and Policy of Occupational Violence Against Oral Healthcare Workers: Systematic Review and Meta-Analysis. BMC Oral Health, 19(1), 1-8.
• Blaauw, D., Ditlopo, P., Maseko, F., Chirwa, M., Mwisongo, A., Bidwell, P., ... & Normand, C. (2013). Comparing the job satisfaction and intention to leave of different categories of health workers in Tanzania, Malawi, and South Africa. Global Health Action, 6(1), 19287.
• Blau, G. & Kimberly, B. (1989); Using Job Involvement Organizational Commitment Interactively to Predict Turnover, Journal of Management. (15(1), 115-127.
• Blenegen, M. A. (1993). Nurses’ Job Satisfaction: A Metaanalysis of Related Variables. Nursing Research, 42(1), 36-41.
• Brayfield, A. H. ve Harold, F. R. (1951). An Index of Job Satisfaction. Journal of Applied Psychology, 5, 307-311. Castillo, J. X., & Cano, J. (2004). Factors Explaining Job Satisfaction Among Faculty. Journal of Agricultural Education, 45(3), 65-74.
• Chegini, Z., Asghari Jafarabadi, M., & Kakemam, E. (2019), Occupational Stress, Quality of Working Life and Turnover Intention amongst Nurses. Nursing in Critical Care, 24(5), 283-289.
• Chinenye, C.N. (2017), Workplace Conflict and Employees’ Intention to Quit in Private Healthcare Organizations in Rivers State. Scholarly Journal of Science Research and Essay, 6(3), 48-60.
• Coombes, R. (1998). Violence: The Facts. Nursing Times 94: 43, 12-13.
• Cooper, C. L., Rout, U., & Faragher, B. (1989). Mental Health, Job Satisfaction, and Job Stress Among General Practitioners. British Medical Journal, 298(6670), 366-370.
• Cortez, R. M., & Johnston, W. J. (2020). The Coronavirus Crisis in B2B Settings: Crisis Uniqueness and Managerial Implications Based on Social Exchange Theory. Industrial Marketing Management, 88, 125-135.
• Cropanzano, R., & Mitchell, M. S. (2005). Social Exchange Theory: An interdisciplinary Review. Journal of Management, 31(6), 874-900.
• Cropanzano, R., & Rupp, D. E. (2008). Social Exchange Theory and Organizational Justice: Job Performance, Citizenship Behaviors, Multiple Foci, and A Historical integration of Two Literatures. In S.W. Gilliland, D. P. Skarlicki, & D. D. Steiner (Eds.), Research in Social issues in Management: Justice, Morality, and Social Responsibility: 63–99. Greenwich, CT: Information Age Publishing.
• Cropanzano, R., Anthony, E. L., Daniels, S. R., & Hall, A. V. (2017). Social Exchange Theory: A Critical Review With Theoretical Remedies. Academy of Management Annals, 11(1), 479-516.
• Çekmecelioğlu, H. (2006). iş Tatmini Ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının işten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: Bir Araştırma. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 8(2), 153-168.
• Dalphond, D., Gessner, M., Giblin, E., Hijazzi, K., Love, C. (2000). Violence Against Emergency Nurses. Journal of Emergency Nursing, 26(2), 210-215.
• Deliorman Bakoğlu, R., Boz Taştan, İ., Yiğit, İ., & Yıldız, S. (2009). Tükenmişliği Ölçmede Alternatif Bir Araç: Kopenhag Tükenmişlik Envanterinin Marmara Üniversitesi Akademik Personeli Üzerine Uyarlaması. Yönetim Dergisi: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü, 20(63), 77-98.
• Delobelle, P., Rawlinson, J. L., Ntuli, S., Malatsi, I., Decock, R., & Depoorter, A. M. (2011). Job Satisfaction and Turnover Intent of Primary Healthcare Nurses in Rural South Africa: A Questionnaire Survey. Journal Of Advanced Nursing, 67(2), 371-383.
• Deriba, B. K., Sinke, S. O., Ereso, B. M., & Badacho, A. S. (2017). Health Professionals’ Job Satisfaction and Associated Factors At Public Health Centers in West Ethiopia. Human Resources For Health, 15, 1-7.
• Doran, D., Pickard, J., Harris, J., Coyte, P. C., MacRae, A. R., Laschinger, H. S., ... & Carryer, J. (2007). The Relationship Between Managed Competition in Home Care Nursing Services and Nurse Outcomes. Canadian Journal of Nursing Research Archive, 150-169.
• Edward, K. L., Ousey, K., Warelow, P., & Lui, S. (2014). Nursing and Aggression in The Workplace: A Systematic Review. British journal of Nursing, 23(12), 653-659.
• Eisenberger, R., Cotterell, N., & Marvel, J. 1987. Reciprocation Ideology. Journal of Personality and Social Psychology, 53, 743–750.
• Eisenberger, R., Lynch, P., Aselage, J., & Rohdieck, S. 2004. Who Takes The Most Revenge? Individual Differences in Negative Reciprocity Norm Endorsement. Personality and Social Psychology Bulletin, 30, 787–799.
• Elliott, PP. (1997) Violence in Health Care. What Nurse Managers Need To Know. Nurs Manage 28, 38- 41. Er, T., Ayoğlu, F., Açıkgöz, B. (2021). Sağlık Çalışanına Yönelik Şiddet: Risk Faktörleri, Etkileri, Değerlendirilmesi ve Önlenmesi. Turkish Journal of Public Health, 19(1), 69-78.
• Er, T., Ayoğlu, F., & Açıkgöz, B. (2021). Sağlık Çalışanına Yönelik Şiddet: Risk Faktörleri, Etkileri, Değerlendirilmesi ve Önlenmesi. Turkish Journal of Public Health, 19(1), 69-78.
• Eyitmiş, A. M. & Sezer, F. (2022). Covid-19 Döneminde Sağlık Personeline Yönelik Hasta-Hasta Yakınlarının Uyguladığı Şiddet Değişti Mi? Nitel Bir Çalışma . Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi , 23(1) , 244-268 .
• Farrell, D., & Rusbult, C. E. 1981. Exchange Variables As Predictors of Job Satisfaction, Job Commitment, and Turnover: The impact of Rewards, Costs, Alternatives, and investments. Organizational Behavior and Human Performance, 28, 78–95.
• Firth, L., Mellor, D. J., Moore, K. A., & Loquet, C. (2004). How Can Managers Reduce Employee Intention To Quit?. Journal Of Managerial Psychology, 19(2), 170-187.
• Fisher, J. E. (2002). Fear and Learning in Mental Health Settings. International Journal of Mental Health Nursing, 11, 128-134.
• Flanagan, N. A. Ve Flanagan, T. J. (2002), An Analysis of the Relationship Between Job Satisfaction and Job Stress in Correctional Nurses, Research in Nursing & Health, 25, 282-294.
• Freud, A. (1949). Notes on Aggression. Bull. Menn. Clin, 13, 143–150.
• Güvener, H. , Aytekin, M. & Bağcı, E. (2023). COVID-19 Pandemisi Sonrası Sağlık Çalışanlarının Şiddet Algısı . Gaziantep University Journal of Social Sciences , 22(3) , 912-931 .
• Habertürk (2023). Https://Www.Haberturk.Com/Son-Dakika-Olumden-Dondu-İstifa-Etti-Doktora-Bicakli-Saldirida-Ceza-Onandi-3590462 [Erişim Tarihi: 31.07.2023].
• Halcomb, E., Smyth, E., & McInnes, S. (2018). Job Satisfaction and Career Intentions of Registered Nurses in Primary Health Care: An İntegrative Review. BMC Family Practice, 19(1), 1-14.
• ILO. (2002). Workplace Violence. September 2008. http://www.ilo.org/public/english/dialogue/sector/papers/health/ state.pdf. [Erişim:19.08.2023].
• Jackson, D., Clare, J., & Mannix, J. (2002). Who Would Want To Be A Nurse? Violence in The Workplace–A Factor İn Recruitment And Retention. Journal of Nursing Management, 10(1), 13-20.
• Judge, T. A., Locke, E. A., Durham, C. C., & Kluger, A. N. (1998). Dispositional Effects on Job and Life Satisfaction: The Role of Core Evaluations. Journal of Applied Psychology, 83(1), 17–34. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.04.917
• Kamchuchat, C., Chongsuvivatwong, V., Oncheunjit, S., Yıp, T. W. & Sangthong, R. (2008). Workplace Violence Directed at Nursing Staff at A General Hospital in Southern Thailand. Journal of Occupational Health, 50, 201-207.
• Karabay, M. E. (2015), Sağlık Personelinin İş Stresi, İş-Aile Çatışması ve İş-Aile-Hayat Tatminlerine Yönelik Algılarının İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(26), 113-134.
• Kaya, E. (2010). İş Stresi ve Tükenmişlik Duygusunun İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri: Sağlık Personeli Üzerinde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü.
• Kinzl, J. F., Knotzer, H., Traweger, C., Lederer, W., Heidegger, T., & Benzer, A. (2005). Influence of Working Conditions on Job Satisfaction in Anaesthetists. British Journal of Anaesthesia, 94(2), 211-215.
• Koçel, T. (1984). İşletme Yöneticiliği. İstanbul Üniversitesi. Yayını No: 3177.
• Kök, S. B. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağliliğin incelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 291-317.
• Kumar, R., Ahmed, J., Shaikh, B. T., Hafeez, R., & Hafeez, A. (2013). Job Satisfaction Among Public Health Professionals Working in Public Sector: A Cross Sectional Study From Pakistan. Human Resources For Health, 11(1), 1-5.
• Lambe, C. J., Wittmann, C. M., & Spekman, R. E. (2001). Social Exchange Theory and Research on Business-To-Business Relational Exchange. Journal of Business-To-Business Marketing, 8(3), 1-36.
• Lepping, P., Lanka, S. V., Turner, J., Stanaway, S. E., & Krishna, M. (2013). Percentage Prevalence of Patient and Visitor Violence Against Staff in High-Risk UK Medical Wards. Clinical Medicine, 13(6), 543.
• Lewis, D. (1999). Workplace Bullying-Interim Findings of A Study in Further and Higher Education in Wales. International Journal of Manpower, 20, 106–119.
• Lincoln, Y. S. & Guba, E. G. (1985). Naturalistic Inquiry. California: SAGE Publications.
• Locke, E. A. (1969). What is Job Satisfaction?. Organizational Behavior and Human Performance, 4(4), 309-336.
• Loi, R., Hang‐Yue, N., & Foley, S. (2006). Linking Employees' Justice Perceptions to Organizational Commitment and Intention to Leave: The Mediating Role of Perceived Organizational Support. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(1), 101-120.
• Lorenz, K. (2005). On Aggression. (Routledge).
• Lu W, Wang H, Lin Y, Li L. Psychological Status of Medical Workforce During The COVID-19 Pandemic: A Cross-Sectional Study. Psychiatry Res. 2020 Jun; 288: 112936.
• Madden, L., Mathias, B. D., & Madden, T. M. (2015). In Good Company: The impact of Perceived Organizational Support and Positive Relationships At Work on Turnover Intentions. Management Research Review, 38(3), 242-263.
• Marshall, B., Cardon, P., Poddar, A. Ve Fontenot, R. (2013). Does Sample Size Matter in Qualitative Research?: A Review of Qualitative interviews in is Research. Journal of Computer Information Systems, 54(1), 11-22.
• Mawardi, M. C. (2022). Alternative Work Arrangements, Work Environment, and Job Stress on Job Satisfaction and Turnover Intention. Golden Ratio of Human Resource Management, 2(1), 27-39.
• Mclean Parks, J. (1996). The Fourth Arm of Justice: The Art and Science of Revenge.
• Mclean Parks, J. (1997). The Fourth Arm of Justice: The Art and Science of Revenge. In R. J. Lewicki, R. J. Bies & B. H. Sheppard (Eds.), Research on Negotiation in Organizations, Vol. 6: 113–144. US: Elsevier Science/JAI Press. Michaud, Y. (1991). Şiddet (Çev. C. Muhtaroğlu). İstanbul: iletişim Yayınları
• Nart, S. (2014). İş Ortamında Şiddet, Tükenmişlik ve İş Tatmini ilişkileri: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, (23), 248-268.
• Onan, N., Dinç, S., Demir, Z. (2022). Sağlık Çalışanları Penceresinden Pandemi Süreci. Sağlık Bilimlerinde Değer, 12(3), 474-482.
• Öz, E. (2020). Sağlıkta Şiddetin Gelişimine Neden Olan Risk Faktörleri: Meta Analiz Çalışması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Özdemir, M., & Özdemir, R. (2021). Sağlık Çalışanlarının Üretkenlik Düzeyi ve İlişkili Faktörler: Bir Özel Hastane Örneği. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(3), 281-291.
• Özyaman, F. B. (2007). Hemşirelerde iş Güvencesi Algısı ve Anksiyete ve Depresyon Düzeylerine Etkisi. Doktora Tezi. DEÜ Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Pala, S. Ç., & Metintaş, S. (2020). Covid-19 Pandemisinde Sağlık Çalışanları. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 5, 156-168.
• Pearson, C. M., Andersson, L. M., & Porath, C. L. (2005). Workplace incivility. In S. Fox & P. E. Spector (Eds.), Counterproductive Work Behavior: Investigations of Actors and Targets: 177–200. Washington, DC: American Psychological Association.
• Porter, L. W., & Lawler, E. E. (1968). What Job Attitudes Tell About Motivation. Boston, MA, USA: Harvard Business Review Reprint Service, 118-126.
• Rayner, C., & Keashly, L. (2005). Bullying At Work: A Perspective From Britain and North America. In S. Fox & P. E. Spector (Eds.), Counterproductive Work Behavior: Investigations of Actors and Targets: 271–296. Washington, DC: American Psychological Association.
• Reininghaus, U., Craig, T., Gournay, K., Hopkinson, P., & Carson, J. (2007). The High Secure Psychiatric Hospitals’ Nursing Staff Stress Survey 3: Identifying Stress Resistance Resources in The Stress Process of Physical Assault. Personality and Individual Differences, 42(3), 397-408.
• Rhoades, L., & Eisenberger, R. (2002). Perceived Organizational Support: A Review of The Literature. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698.
• Riggle, R. J., Edmonson, D. R., & Hansen, J. D. (2009). A Metaanalysis of The Relationship Between Perceived Organizational Support and Job Outcomes: 20 Years of Research. Journal of Business Research, 62, 1027–1030
• Rosenberg, M. J., Hovland, C. I., Mcguire, W. J., Abelson, R. P., & Brehm, J. W. (1960). Attitude Organization and Change: An Analysis of Consistency Among Attitude Components.Yales Studies in Attitude and Communication. Vol. III.
• Rusbult, C. E., Farrell, D., Rogers, G., & Mainous, A. G., III. (1988). Impact of Exchange Variables on Exit, Voice, Loyalty, and Neglect: An Integrative Model of Responses To Declining Job Satisfaction. Academy of Management Journal, 31, 599–627.
• Ryan, F., Coughlan, M. Ve Cronin, P. (2009). Interviewing in Qualitative Research: The One-To-One Interview. International Journal of Therapy and Rehabilitation, 16(6), 309-314.
• Saines, J. C. (1999). Violence and Aggression in A & E Recommendations For Action. Accident & Emergency Nursing, 7, 8-12.
• Sivuk, D., & Seyhan, F. (2021). Örgütsel Çatışma, Örgütsel Stres, İş Yaşam Kalitesi, İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Sağlık Çalışanlarının Verimliliği Üzerine Bir Araştırma. Verimlilik Dergisi, (4).
• Sun, H. Ö. (2002). İş Doyumu üzerine Bir Araştırma, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Ankara.
• Tepper, B. J., Car, J. C., Breaux, D. M., Geider, S., Hu, C., & Hua, W. (2009). Abusive Supervision, intentions To Quit, and Employees’ Workplace Deviance: A Power/ Dependence Analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 109, 156–167.
• Tietjen, M. A., & Myers, R. M. (1998). Motivation and Job Satisfaction. Management Decision, 36(4), 226-231. Tourangeau, A., Patterson, E., Rowe, A., Saari, M., Thomson, H., MacDonald, G., ... & Squires, M. (2014). Factors Influencing Home Care Nurse Intention to Remain Employed. Journal of Nursing Management, 22(8), 1015-1026.
• WHO. (2002). World Report on Violence and Health: Summary. Geneva. http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/42495/9241545615_eng.pdf;jsessionid=6CA15944AAA76C46646AE64FB1F134CC?sequence=1 [Erişim Tarihi:21.09.2022].
• Wiskow, C. (2003). Guidelines on Workplace Violence in The Health Sector. World Health Organization/International Labour Office, 40.
• World Health Organization (WHO) (2020). Coronavirus Disease (COVID-19) Outbreak: Rights, Roles and Responsibilities of Health Workers, Including Key Considerations For Occupational Safety and Health. World Health Organization, Interim Guidance.0;19. [cited 2020 Aug 12]; Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/106 65/331510/WHO-2019-nCov-HCWadvice-20 20.2-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y [Erişim Tarihi: 30.07.2023].
• Wynne, R., Clarkin, N., Cox, T., Griffiths, A. (1997). Guidance on the Prevention of Violence At Work. Luxembourg: European Commission, DG-V.
• Yeşilbaş, H. (2016). Sağlıkta Şiddete Genel Bakış. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(3), 44-54.
• Yıldırım, M. H., Erul, E.E. ve Kelebek, P. (2014). Tükenmişlik ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 34-44
• Yücetürk, E. (2012). İşyerindeki Yıldırma Eylemlerini Önlemede Sendikaların Rolü, Çalışma ve Toplum Dergisi, 4, 44-46.
• Zeytinoglu, I. U., Denton, M., Davies, S., Baumann, A., Blythe, J., & Boos, L. (2007). Associations Between Work İntensification, Stress and Job Satisfaction: The Case of Nurses in Ontario. Relations Industrielles, 62(2), 201-225.
• Zhang, W., Meng, H., Yang, S., & Liu, D. (2018). The Influence of Professional İdentity, Job Satisfaction, and Work Engagement on Turnover İntention Among Township Health İnspectors in China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(5), 988.