Disiplinlerarası Tezlerin Bibliyometrik Analizi

Yıl 2023, Sayı: 13, 1646 - 1671, 31.12.2023

Halil Ziya Özcan , Zekerya Batur , Simuzar Yusufoğlu

https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1384672

Öz

Bu araştırmada, Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığı bünyesinde bulunan Tez Merkezi veri tabanında kayıtlı olan ve konu olarak disiplinlerarası çalışmaları içeren lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi amaçlanmıştır. İlgili bu araştırma betimsel bir çalışma olup desen olarak da durum çalışması benimsenmiştir. Yapılan taramanın sonucunda 67 lisansüstü teze ulaşılmış ve ilgili bu tezler yıllarına, türüne, üniversitelere, ana bilim dallarına, enstitülere, danışman cinsiyetine, araştırma yöntemine, araştırma desenlerine, örneklem türüne, veri toplama araçlarına, uygulama sürelerine, disiplinlerine ve kullanılan anahtar kelimelerine göre betimsel olarak analiz edilmiştir. Betimsel analizin ardından ilgili bulgular VOSviewer programı kullanılarak gösterilmiş olup araştırmanın bulgular bölümünde paylaşılmıştır. Yapılan analizin sonucunda ise araştırma konusuna yönelik en fazla tezin “2019” (f: 10) yılında yazıldığı, tür olarak en fazla “Yüksek Lisans” (f: 44) tezinin hazırlandığı, en fazla “Gazi Üniversitesi”nde (f: 9) lisansüstü tezin çalışıldığı, ana bilim dalı olarak “İlköğretim Ana Bilim Dalı” (f: 16) bünyesinde en fazla tezin kaleme alındığı görülmüştür. Ayrıca enstitü olarak en fazla “Eğitim Bilimleri” (f: 35) enstitülerinde ilgili konuya yönelik tez yazıldığı anlaşılmıştır. Araştırma kapsamına alınan tezlerin danışmanlarının cinsiyeti değişkenine ilişkin yapılan analize göre en fazla “Erkek” danışmanlar (f: 44) ile çalışılmıştır. Tezlerin yöntem ve desenlerine bakıldığında en fazla “Nicel” (f: 34) ve “Deneysel” (f: 33) çalışmaların olduğu tespit edilmiştir. Örneklem ve veri toplama araçlarına irdelendiğinde örneklem seçimi olarak en fazla “Rastgele/Yansız/Random” (f: 19), veri toplama aracı olarak da “Test” (f: 39) tercih edildiği görülmüştür. Tezlerin uygulama sürelerine yönelik elde edilen sonuçlara göre araştırmacılar en fazla “4” ve “5” haftalık (f: 7) süreçte uygulamalarını gerçekleştirmiştir. Konu değişkeni analiz edilen bir diğer madde olmuştur. Bu noktada en fazla çalışılan konuların “Fen”, “Fen-Matematik” ve “Fen-Matematik-Mühendislik” (f: 4) konuları olduğu anlaşılmıştır. Lisansüstü tezlerde kullanılan anahtar kelime tercihinde ise en fazla “Disiplinlerarası Yaklaşım” (f: 19) anahtar kelimesinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Disiplinlerarası, bibliyometrik analiz, VOSviewer, tez merkezi.

Bibliometric Analysis of Interdisciplinary Theses

Öz

In this study, bibliometric analysis of the postgraduate theses registered in the Thesis Centre database of the Council of Higher Education (CoHE) and including interdisciplinary studies as a subject was aimed. This research is a descriptive study and case study was adopted as a design. As a result of the search, 67 postgraduate theses were reached and these theses were analysed descriptively according to their years, types, universities, departments, institutes, supervisor gender, research methods, research designs, sample types, data collection tools, application periods, disciplines and keywords used. Following the descriptive analysis, the relevant findings were shown using the VOSviewer programme and shared in the findings section of the study. As a result of the analysis, it was seen that most theses on the research topic were written in "2019" (f: 10), most "Master's" (f: 44) theses were prepared, most graduate theses were studied at "Gazi University" (f: 9), and most theses were written within the "Department of Primary Education" (f: 16) as the main discipline. In addition, it was understood that most of the theses were written in "Educational Sciences" institutes (f: 35). According to the analysis of the gender of the supervisors of the theses included in the scope of the research, "Male" supervisors (f: 44) were mostly worked with. When the methods and designs of the theses were analysed, it was found that there were mostly "Quantitative" (f: 34) and "Experimental" (f: 33) studies. When the sampling and data collection tools were analysed, it was seen that "Random / Random / Random" (f: 19) was preferred as the sample selection and "Test" (f: 39) was preferred as the data collection tool. According to the results obtained for the implementation periods of the theses, the researchers carried out their applications mostly in "4" and "5" weeks (f: 7). Subject variable was another item analysed. At this point, it was understood that the most studied subjects were "Science", "Science-Mathematics" and "Science-Mathematics-Engineering" (f: 4). In terms of the keyword preference used in the postgraduate theses, it was concluded that the most common keyword was "Interdisciplinary Approach" (f: 19).

Anahtar Kelimeler

Interdisciplinary, bibliometric analysis, VOSviewer, thesis centre.

Kaynakça

• Apostel, L. (1970). The Justification of Formalisation. Quality and Quantity, 4(1), 3-38.
• Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
• Burgess, S., & Sievertsen, H. H. (2020). Schools, Skills, And Learning: The İmpact of COVID-19 on Education. CEPR Policy Portal. https://cepr.org/voxeu/columns/schools-skills-and-learning-impact-covid-19-education [Erişim tarihi: 15. 08. 2023].
• Burke, A., & Peterson, S. S. (2007). A Multidisciplinary Approach to Literacy Through Picture Books and Drama. The English Journal, 96 (3), 74-79.
• Burton, L. H. (2001). Interdisciplinary Curriculum: Retrospect and Prospect. Music Educators Journal, 87 (5), 17-66.
• Cone, T. P., Werner, P., Cone, S. L., & Woods, A. M. (1998). Interdisciplinary Teaching Through Physical Education. Champaign II: Human Kinetics Publishing.
• Dedeoğlu H., & Polat İ. (2021). 2020-2021 Eğitim Öğretim Yılı İlkokul Öğretim Programları Üzerine Bir Değerlendirme. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 207- 220.
• De Jong, O. (2007). Trends in Western Science Curricula and Science Education Research: A Bird’s Eye View. Journal of Baltic Science Education, 6 (1), 15-21.
• Drake, S. M., & Burns, R. C. (2004). Meeting Standards Through Integrated Curriculum. ASCD Drake, S. M. (2007). Creating Standards-Based Integrated Curriculum: Aligning Curriculum, Content, Assessment and Instruction. Thousand Oaks, CA: Corwin Press Corwin Press.
• Ece, A. S., & Çeşıt, C. (2011). Türkiye'de Lisansüstü Düzeyde Yapılan Disiplinler Arası Müzik Araştırmaları ve Sonuçları. Journal of International Social Research, 4(17), 600-617.
• Fogarty, R. (1991). Ten Ways to Integrate Curriculum. Educational Leadership, 49(2), 61-65.
• Grix, J. (2010). The Foundations of Research. London: Palgrave Macmillan.
• Guba, E. G. (1981). Criteria For Assessing The Trustworthiness of Naturalistic Inquiries. Educational Technology Research, and Development, 29(2), 75- 91.
• Ho, C.S. Chee, C.Y. & Ho, R.C. (2020). Mental Health Strategies to Combat the Psychological Impact Of COVID-19 Beyond Paranoia and Panic. Annals Academy of Medicine Singapore, 49, 1–3.
• Hoerr, R. T. (2000). Becoming a Multiple Intelligences School. Alexandria VA. ASCD. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_01/19093950_ilkogretim-hdc-karar-ve-eki-2022-2023.pdf [Erişim tarihi: 15. 08. 2023].
• İşler, A. Ş. (2004). Sanat Eğitiminde Disiplinlerarası Tematik Yaklaşım. Milli Eğitim Dergisi sayı 163. IMF.(2020). A Crisis Like No Other, an Uncertain Recovery. World Economic Outlook Update.
• Jacobs, H.H. (1989). Interdisciplinary Curriculum: Design and Implemantation. Association for Supervision and Curriculum Development.
• Klenke, K. (2016). Qualitative Research in the Study of Leadership. Emerald Group Publishing Limited. Lake, K. (2001). Integrated Curriculum. School Improvement Research Series (SIRS).
• Loepp, F. L. (1999). Models of Curriculum Integration. The Journal of Technology Studies, 25(2), 21-25.
• Lonning, R. A., DeFranco, T. C., & Weinland, T. P. (1998). Development of Theme‐based, Interdisciplinary, Integrated Curriculum: A Theoretical Model. School Science and Mathematics, 98 (6), 312-319.
• Mathison, S., & Freeman, M. (1997). The Logic of Interdisciplinary Studies. Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago.
• MEB. (2005a). İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Basımevi.
• MEB. (2005b). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Basımevi.
• MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Programı. Ankara: MEB Yayınevi.
• Merriam, S.B., & Tisdell, E.J. (2016). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation (4th ed.). San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Mertens, D. M. (2014). Research and Evaluation In Education and Psychology: Integrating Diversity with Quantitative, Qualitative, and Mixed Methods. New York: Sage.
• OECD (2005). Oslo Kılavuzu Yenilik Verilerinin Toplanması ve Yorumlanması için İlkeler. Ankara: TUBİTAK. Partnership for 21st Century Learning (P21). (2007). Framework for 21st Century Learning. https://www.battelleforkids.org/networks/p21 [Erişim tarihi: 15. 08. 2023].
• Patton, M.Q.( 2005). Qualitative Research. New York, NY: John Wiley & Sons, Ltd.
• Perkins, D. N. (1994). The Intelligent Eye: Learning to Think by Looking At Art. Santa Monica, Getty Center for Edication in the Arts.
• Savaş, B. (2006). İlköğretim 4. Sınıfta Bütünleştirilmiş Ünite ve Yapılandırmacı Yaklaşımın Öğrencilerin Öğrenme Düzeylerine, Öğrenmeye Karşı Tutumlarına, Akademik Özgüvenlerine Etkisi. Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Seale, C. (1999). Quality in Qualitative Research. Qualitative Inquiry, 5(4), 465-478.
• Toy, Y. B., & Tosunoğlu, G. N. (2007). Sosyal Bilimler Alanındaki Araştırmalarda Bilimsel Araştırma Süreci, İstatistiksel Teknikler ve Yapılan Hatalar. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 1-20.
• Turna, Ö., & Bolat, M. (2015). Eğitimde Disiplinlerarası Yaklaşımın Kullanıldığı Tezlerin Analizi. On dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 35-55.
• TTKB (2017). Müfredatta Yenileme ve Değişiklik Çalışmalarımız Üzerine. https://uskudar.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_08/24010456_mYfredat_tanYtYm_kitapYY.pdf (Erişim tarihi: 5 Temmuz 2023).
• Uyar, M. Y. (2017). Bütünleştirilmiş Program Çalışmalarına Yönelik Yurtdışı Eğilimlerin Belirlenmesi. Eğitim Bilimlerinde Yenilikler ve Nitelik Arayışı, 45.
• Üstünlüoğlu, E. (2007). Beyin Temelli Öğretime Eleştirel Bir Yaklaşım. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7( 2), 467-476.
• Vars, G. F. (1993). Implications for Middle Level Education. In. Lipka, R. P. Lounsbury, J. H., Toepfer, C. F., Vars, G. F., Alessi, S. P., & Kridel, C. (Eds.). The Eight Year Study Revisited. Lessons from the Past for the Present (ss.133-153). National Middle School Association.
• Yıldırım, A. (1996). Disiplinlerarası Öğretim Kavramı ve Programlar Açısından Doğurduğu Sonuçlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 89-94.
• Yıldırım, A., & Simsek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Zan, B. U. (2012). Türkiye’de Bilim Dallarında Karşılaştırmalı Bibliyometrik Analiz Çalışması. (Yayımlanmamış doktora tezi) Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Wilson, C., Katos, V., & Stevens, C (2007). An Interdisciplinary Approach to Forensic It and Forensic Psychology Education. Springer Boston, 8, 65–71.
• Winarno, N., Rusdiana, D., Riandi, R., Susilowati, E., & Afifah, R. M. A (2020). Implementation of Integrated Science Curriculum A Critical Review of the Literature. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 8(2), 795-817.
• Wood, K.E. (2001). Interdisciplinary Instruction : A Practical Guide for Elementary and Middle School Teachers. Upper Saddle River, NJ: Prentice – Hall.