Katılımcı Kültürü Eleştirmek: “Dr. Younan Nowzaradan ile İlgili Caps, Tweet ve Ekşi Sözlük Entrylerinin Değerlendirilmesi”

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 13 - 22, 27.04.2020

Ozan Yıldırım

Öz

Katılımcı kültür, kültürel ögelerin katılımcı şekilde oluşturulması anlamına gelir. Katılımcı kültürde yaratıcılık ve ortak katkı önemlidir. Bu bağlamda web 2.0, katılımcı kültürün varlığını mümkün kılan bir teknolojik gelişme olarak ortaya çıkmıştır. Web 2.0 teknolojileri, bireysel internet kullanıcılarının içerik yaratma, içeriğe müdahale etme ve içeriği değiştirmelerine olanak sağlamıştır. Bu bağlamda, enformasyon toplumunda katılımcı kültürün gelişiminde web 2.0 teknolojisi başat bir konuma gelmiştir. İnternet aracılığıyla oluşturulan katılımcı kültürün demokrasiye katkı sağladığı ve yaratıcılığa olumlu etki ettiği söylenebilir. Bununla beraber, katılımcı kültür eğlence ve mizahi unsurların fazlalığıyla bazı unsurların değerinin azalmasına veya fark edilmemesine de neden olabilmektedir. Katılımcı kültür ile internet ortamlarında oluşturulan pek çok içeriğin bağlantısını kurmak mümkündür. Sağlık konuları da buna dâhildir. Dr. Younan Nowzaradan, vasküler cerrahi ve bariatrik cerrahi konusunda uzmanlaşmış bir İranlı Amerikalı cerrahtır. Ölümcül obez hastalarına TLC gerçeklik televizyon dizisi My 600-lb Life'da kilo vermelerine yardımcı olmaktadır. Ayrıca yaptığı çalışmalar obezite konusunda oldukça önemlidir. Bu çalışmada, Dr. Nowzadaran ile ilgili yapılan capsler, atılan tweetler ve ekşi sözlükte yayınlanan iletiler nitel olarak değerlendirilmiştir. Capsler, tweetler ve ekşi sözlükteki “entry” ler amaçlı örneklem tekniği ile seçilmiş ve nitel metin çözümlemesi tekniği ile yorumlanmıştır. Buna göre, Dr. Nowzadaran ile ilgili yapılan capslerde ve atılan tweetlerde mizahi unsurların ve eğlence içeriklerinin daha fazla olduğu görülmektedir. Bu durum, obezite ile ilgili oldukça önemli çalışmalar yapmış bir doktorun magazin figürü haline gelmesine aracı olmaktadır. Dr. Nowzaradan ile ilgili ekşi sözlüğe girilen entrylerde ise, daha bilimsel ifadelerin kullanıldığı ve doktorun yaptığı çalışmalara da yer verildiği görülmektedir. Dolayısıyla; katılımcı kültür bağlamında oluşturulan üç farklı internet mecrasında farklı ifadeler bulunmaktadır. Sonuç olarak ekşi sözlükte katılımcı kültürün olumlu özellikleri ön plana çıkarken; yapılan capsler ve atılan tweetlerde sadece eğlence içerikleri ve mizahi unsurlar ön plandadır.

Anahtar Kelimeler

katılımcı kültür, web 2.0, internet, dijital okuryazarlık, sağlık iletişimi

Kaynakça

• Akar, E. (2010). Sosyal medya pazarlaması. Ankara: Efil Yayınevi.
• Anderson, P. (2007). What Is Web 2.0? Ideas, Technologies and Implications for Education. London: JSIC Technology and Standart Watch
• Binark, M. (2012). Yeni Medya ve Yaratıcı Endüstri. E. Dağtaş (Ed.), Medya Ekonomisi ve İşletmeciliği içinde (165-192). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Buckingham, D. (2006). Defining Digital Literacy: What do you need to know About Digiral Media?. https://www.idunn.no/file/pdf/66808577/#page=21 (Erişim tarihi: 28.08.2019).
• Bulduklu, Y. (2010). Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programları ve İzleyicileri. http://dergisosyalbil.selcuk.edu.tr/susbed/article/view/213 (Erişim tarihi: 28.08.2019).
• Constantinides, E. ve Fountain, J. S. (2008). Web 2.0: Conceptual Foundations and Marketing Issues. https://link.springer.com/article/10.1057/palgrave.dddmp.4350098 (Erişim tarihi: 27.08.2019). Güler, C. (2011). Web 2.0: Blog, Wiki. M. E. Mutlu. (Ed.), Yeni İletişim Teknolojileri içinde (50-72). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Fuchs, C. (2016). Sosyal Medya, Eleştirel Bir Giriş. (Çev: D. Saraçoğlu ve İ. Kalaycı). Ankara: NotaBene Yayınları.
• Jenkins, H. (2008). Convergence Culture. New York: New York University Press.
• Jenkins, H., Purushotma, R., Weigel, M., Clinton, K. and Robison, A. J. (2009). Confronting the Challenges of Participatory Culture. Chicago, IL: MacArthur Foundation.
• Karataş, Ş. ve Binark, M. (2016). “Yeni Medyada Yaratıcı Kültür: Troller ve Ürünleri ‘Capsler’”. TRT Akademi Dergisi, Cilt: 01, Sayı: 02/Temmuz: 426-448.
• Koçak, A. ve Bulduklu, Y. (2010). Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları. https://dergipark.org.tr/josc/issue/19021/200613 (Erişim tarihi: 27.08.2019).
• Lister, M., Dovey, J., Giddings, S., Grant, I. and Kelly, K. (2009). New Media. New York: Routledge.
• Mendi, B. (2015). Sağlık İletişiminde Sosyal Medyanı Kullanımı: Dünyadaki ve Türkiye’deki Uygulamalar. https://dergipark.org.tr/download/article-file/165900 (Erişim tarihi: 28.08.2019).
• Nilsen, W. , Kumar, S. , Shar, A. , Varoquiers, C. , Wiley, T. , and Riley, T. W. (2012). Advancing the Science of mHealth. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10810730.2012.677394 (Erişim tarihi: 28.08.2019).
• O’ Reilly, T. (2007). What Is Web 2.0: Design Patterns and Business Models for Next Generation of Software. https://papers.ssrn.com/sol3/Papers.cfm?abstract_id=1008839 (Erişim tarihi: 27.08.2019).
• Timisi, N. (2003). Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi. Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
• Yıldırım, F. Keser, A. (2015). Sağlık Okuryazarlığı. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Yayın No: 3. İnternet Kaynakları
• https://wmaraci.com/nedir/caps (Erişim tarihi: 28.08.2019).
• https://onedio.com/haber/tarihin-en-buyuk-kilo-avcisi-minnos-doktorumuz-dr-nowzaradan-a-yapilan-15-caps-806605 (Erişim tarihi: 03.09.2019).
• https://eksisozluk.com/younan-nowzaradan--5437386 (Erişim tarihi: 03.09.2019).
• https://www.tlctv.com.tr/dr-nowzaradan-hakkinda-en-komik-10-tweet (Erişim tarihi: 03.09.2019).