İNFODEMİ VE AŞI KARŞITLIĞI: COVID-19 SALGIN KRİZİ İLETİŞİM SÜRECİNE DAİR BİR İNCELEME

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 223 - 240, 02.07.2024

Emrah Alparslan Konukman

https://doi.org/10.53281/kritik.1476004

Öz

ÖZET:
Covid-19 Salgını, tüm dünya insanlarının gündelik rutin yaşamını değiştiren, insan sağlığını tehdit eden ve herkesin tedbir almasını sağlayan günümüzün en önemli küresel salgını olmuştur. Salgın tüm toplumlarda endişe, panik ve korkuya neden olmuş bu bilinmeyen virüse karşı insanların nasıl tedbir alıp mücadele edeceği ilk öncelik olmuştur. Böylesi kriz zamanında resmi kurumlar, devlet yöneticileri kamuoyunu bilgilendirme yaparken, televizyon kanalları ve sosyal medya da halkın öncelikle bu salgın belirsizliğinde yöneldiği önemli kitle iletişim araçları olmuştur. Salgının yayılma hızı kadar, salgının kaynağı, yayılma süreci ve alınacak tedbirlere kadar birçok konuda yalan haber / bilgi de hızlı yayılmıştır. Böylece Dünya Sağlık Örgütü’nün 2003 yılında kullandığı ama Covid-19 salgınıyla ortaya çıkan “infodemi” kavramıyla tanışmıştır. İnfodemi, özellikle sosyal medyada hızla yayılma imkanı bulmuş, teyite muhtaç, bilimsellikten uzak bilgilerin tüm dünyaya yayılmasını sağlamıştır. İnfodeminin en büyük etkilerinden biri de, salgınla mücadelede önemli bir role sahip olan aşıya yönelik etkisidir. Aşının içeriği ve etkilerine yönelik üretilen infodemi, salgınla mücadelede aşılanmanın sağladığı toplumsal bağışıklığın hızını yavaşlatmıştır. Bilimsel gözlemi esas alan literatür tarama yöntemi ile inşa edilen bu çalışmada, Covid-19 salgını krizinde aşı karşıtlığının veya aşı tereddüdünün yaşanmasında infodeminin etkileri ortaya çıkarmaya çalışılmış, ayrıca infodemi ile mücadele için alınan tedbirler de incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Salgın, İnfodemi, Aşı, Kriz, Sosyal Medya.

The Impact of Infodemic on Vaccine Hesitancy During the COVID-19 Pandemic Crisis

Öz

The COVID-19 pandemic has emerged as one of the most significant global health crises, disrupting daily routines, posing a threat to human health, and prompting worldwide precautionary measures. Amidst the uncertainty and fear triggered by this novel virus, public health authorities and government officials became the primary sources of information, while television channels and social media platforms played a crucial role in disseminating information to the public. However, the rapid spread of misinformation, often termed "infodemic" by the World Health Organization, paralleled the pandemic's growth.Infodemic, particularly prevalent on social media, facilitated the dissemination of unverifiable and unscientific information around the world. One of the most detrimental consequences of infodemic was its impact on vaccine hesitancy, a critical factor in combating the pandemic. Misinformation surrounding vaccine composition and efficacy hindered vaccination efforts, slowing down the pace of achieving herd immunity.This research, employing a scientific literature review methodology, aims to uncover the influence of infodemic on vaccine hesitancy or vaccine reluctance during the COVID-19 pandemic crisis. Additionally, it examines the measures implemented to combat infodemic.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemic, Infodemic, Vaccine, Crisis, Social Medya

Kaynakça

• Akdeniz, M. ve Kavukcu, E. (2016). Aşılama ve Aşıların Tarihçesi. Klinik Tıp Aile Dergisi. C.8:2.
• Akyol, M., Bal M.Ali, Atmacı, S. (2021). Küresel Halk Sağlığı Krizi olarak Covid-19 Pandemisi: Türkiye ve İtalya Sağlık Bakanlığının Kriz İletişimine Yönelik Bir Araştırma. Ed.: Bahar Öztürk, Mevlut Akyol) Pandemi Döneminde İletişim Çalışmaları. ss: 77-107. Ankara: Nobel Yayınevi
• Akyüz, Selman S. (2020). Yanlış Bilgi Salgını: Covid-19 Salgını Döneminde Türkiye’de Dolaşıma Giren Sahte Haberler. Akdeniz İletişim Dergisi.34:422-444.
• Akyüz, Selman S. (2021). Aşı Karşıtlığı ve Şeffaflık Algısında İletişim Pratikleri ve Siyasal Aidiyetlerinin Rolü. Yeni Medya Elektronik Dergisi. 5 (2).ss: 172-185.
• Altuntaş, Elgiz Y., Altıparmak, İ., Sünger, B., Tünel, C. (2022). Covid-19 Pandemisi Sürecinde Bilgi ve Haber Kaynaklarına Ulaşmada Yeni Bir Risk Olan “İnfodemi” Yönetiminde Kullanılan İletişim Stratejileri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 11 (29): ss:15-27.
• Arıcan, I. ve Badur, S. (2022). Bilgi Düzensizlikleri ve İnfodemi İçin Bir Örnek: Aşı Karşıtlığı. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi. 3(2): ss:341-350.