Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının “Kimya” Metaforlarının Karşılaştırılması Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2015, Cilt: 7 Sayı: 02, - , 19.12.2015

Necla DÖNMEZ Usta , Neslihan Ültay

Öz

Metaforlar bilinen bir alandan çoğunlukla bilinmeyen bir alana doğru yapılan bilgi transferidir (Soysal ve Afacan, 2012). Lakoff ve Johnson (2005)’a göre metaforlar dünyayı anlamak, açıklamak ve örgütlemek amacıyla insanoğlunu...

Anahtar Kelimeler

-

Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının “Kimya” Metaforlarının Karşılaştırılması Üzerine Bir Çalışma

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmen adaylarının “kimya” hakkındaki metaforlarını
belirleyip, 2. ve 3. sınıf öğretmen adaylarının metaforlarını kesitsel olarak karşılaştırmaktır. Bu
araştırmanın yöntemi kesitsel tarama modelidir. 2013-2014 akademik yılının bahar yarıyılında Doğu
Karadeniz Bölgesi’nde yer almakta olan bir üniversitenin Okul Öncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda
öğrenim görmekte olan 275 öğretmen adayıyla yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak her öğretmen
adayından kimya metaforlarını belirlemek amacıyla “Kimya ……….. gibidir, çünkü…………………”
cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Toplanan verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi
kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının metaforları olumlu, olumsuz ve nötr olarak kategorilendirilmiştir.
Sonuç olarak 2. ve 3. sınıf öğretmen adaylarının “kimya” hakkında benzer metaforlara sahip oldukları
görülmüştür

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi öğretmen adayları, kimya, metafor

Kaynakça

• Alisinanoğlu, F. ve Ulutaş, İ. (2003). Okul Öncesi Öğretmeninin Fen ve Doğa Eğitiminde Rolü. Yeni Eğitim Dergisi, 1(2), 56-58.
• Arnett, R. C. (1999). Metaphorical Guidance: Administration as Building and Renovation. Journal of Educational Administration, 37(1), 80-89.
• Ateş, M. ve Karatepe, A. (2013). The Analysis of University Students’ Perceptions towards “environment” Concept with the Help of Metaphors. International Journal of Social Science, 6(2), 1327-1348.
• Ayas, A., Özmen, H., Demircioğlu, G. ve Sağlam, M. (1999). Türkiye’de ve Dünyada Yapılan Program Geliştirme Çalışmaları: Kimya Açısından Bir Derleme. D. E. Ü. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 211-219.
• Ayas, A., P., Karamustafaoğlu, S., Sevim, S. ve Karamustafaoğlu, O. (2002). Genel Kimya Laboratuar Uygulamalarının Öğrenci ve Öğretim Elemanı Gözüyle Değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 50-56.
• Bahadır, E. & Özdemir, A. Ş. (2012). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Matematik Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. International Journal of Social Science Research, 1(1), 26-40.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Geliştirilmiş 12.baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen Kavramı ile İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Müdürlerin Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(6), 693-712.
• Coştu, B., Ünal, S. & Ayas, A. (2007). Günlük Yaşamdaki Olayların Fen Bilimleri Öğretiminde Kullanılması. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 197-207.
• Derman, A. (2014). Lise Öğrencilerinin Kimya Kavramına Yönelik Metaforik Algıları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(5), 749-776.
• Domin, D.S. (1999). A Content Analysis of General Chemistry Laboratory Manuals for Evidence of Higher-Order Cognitive Tasks. Journal of Chemical Education, 76(1), 109-111.
• Dönmez Usta, N., Yaman, F. & Ayas, A. (2008). Investigation on Prepared Relation with Everday Life Materials of Effectiveness of Students’ Understanding Level About: Matters. 9th European Conference on Research in Chemical Education (ECRICE), July 2008, İstanbul.
• Goldstein, L. B. (2005). Becoming A Teacher as a Hero’s Journey: Using Metaphor in Preservice Teacher Education. Teacher Education Quarterly, 32(1), 7-24.
• Güler, D. ve Bıkmaz, F. H. (2002). Anasınıflarda Fen Etkinliklerinin Gerçekleştirilmesine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(2), 249-267.
• Güveli, E., İpek, A. S., Atasoy, E. ve Güveli, H. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Kavramına Yönelik Metafor Algıları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2(2), 140-159.
• Hamurcu, H. (2003). Okul Öncesi Eğitimde Fen Bilgisi Öğretimi “Proje Yaklaşımı”. Eğitim Araştırmaları, 13, 66-72.
• Hofstein, A. (2004). The Laboratory in Chemistry Education: Thirty Years of Experience with Developments, İmplementation, and Research. Chemistry Education: Research and Practice 5(3), 247-264.
• İşcan, M. ve Durmaz, H. (1996). Kimya Eğitiminde Kimyasal Terim ve Kavramların Önemi. II. Ulusal Eğitim Sempozyumu Bildirileri, 18- 20 Eylül. İstanbul, 68.
• Jeppsson, F., Haglund, J., Amin, T. G. ve Strömdahl, H. (2013). Exploring the Use of Conceptual Metaphors in Solving Problems on Entropy. Journal of the Learning Sciences, 22(1), 70-120.
• Karaçelik, S. (2009). Okul Öncesi Öğretmenleri ve Öğretmen Adaylarının Yaratıcı Düşünme Beceri Düzeylerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Lagowski, J.J. (1989). Reformatting the Laboratory. Journal of Chemical Education, 66(1), 12-14.
• Miles, M. B, & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis. 2nd Ed., Newbury Park, CA: Sage.
• Osborne, J., Simon, S. & Collins, S. (2003). Attitudes Towards Science: A Review of the Literature and its Implications. International Journal of Science Education, 29(5), 1049-1079.
• Özmen, H. (2003). Kimya Öğretmen Adaylarının Asit ve Baz Kavramlarıyla İlgili Bilgilerini Günlük Olaylarla İlişkilendirebilme Düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(2), 317-324.
• Pekdağ, B., Azizoğlu, N., Topal, F., Ağalar, A. ve Oran, E. (2013). Kimya Bilgilerini Günlük Yaşamla İlişkilendirme Düzeyine Akademik Başarının Etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21, 4(ÖS), 1275-1286.
• Reid, N. (2000). The Presentation of Chemistry Logically Driven or Applications-Led?. Chemistry Education: Research and Practice in Europe, 1(3), 381-392.
• Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459- 496.
• Soysal, D. ve Afacan, Ö. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin “Fen ve Teknoloji Dersi” ve “Fen ve Teknoloji Öğretmeni” Kavramlarına Yönelik Metafor Durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 287-306.
• Şahin, F. (2000). Okul Öncesinde Fen Bilgisi Öğretimi ve Aktivite Örnekleri. İstanbul: Ya-Pa yayınları.
• Thomas, G. P. ve McRobbie, C. J. (1999). Using Metaphor to Probe Students' Conceptions of Chemistry Learning. International Journal of Science Education, 21(6), 667-685.
• Uskokovic, V. (2009). On Science of Metaphors and the Nature of Systemic Reasoning. World Futures. The Journal of Global Education, 65(4), 241-269.
• Ültay, N., Can, M. ve Ültay, E. (2014). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Isı-Sıcaklık Konusundaki Kavramsal Bilgilerinin Belirlenmesi. XI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 11-14 Eylül. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Ültay, N. & Ültay, E. (2009). A Cross-Age Study on the Development of “Chemistry” Concept Through Different Grades: 7th, 9th and 11th Grades. Eurasian Journal of Physics and Chemistry Education, 1(2), 52-69.
• Ünal, M. ve Akman, B. (2006). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Eğitimine Karşı Gösterdikleri Tutumlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 251-257.
• Ünal, S., Coştu, B. ve Karataş, F. Ö. (2004). Türkiye’de Fen Bilimleri Alanındaki Program Geliştirme Çalışmalarına Genel Bakış. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 183-202.
• Yapıcı, M. ve Yapıcı, Ş. (2013). Öğretmen Adaylarının Pedagojik Formasyona İlişkin Metaforları. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 1421-1429.