Ulusal Güvenlik ve İstihbarat Sisteminde Geleneksel Anlayıştan Modern ve Değişen İhtiyaçlar Dönemine Geçiş

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 2, 435 - 464, 20.12.2017

Savaş Biçer

Öz

Bir milletin, güvenli ve iyi koşullarda yaşamını sürdürebilmesi için, ilgili devletin dış

ilişkiler, milli savunma ve diğer ulusal güvenlik politikalarının geliştirilmesi,

koordine edilmesi ve icra edilmesi süreci hayati önem taşımaktadır. Bu süreç, içeride

milli güvenlik ve istihbarattan sorumlu milli kurum ve kuruluşlardan başlayıp karar

verici konumundaki devlet yetkilileri ile nihayete ermektedir. Böylesi kritik önemdeki

bir işlevi yerine getirecek karar vericilerin, iyi tanımlanmış ve düzgün işleyen bir

siyaseti belirleme sürecine ihtiyaçları vardır. Ülkeyi yönetenlerin kişilik ve yönetim

tarzları kadar önemli olan bir diğer hususunsa, istihbarat sektöründe görev yapanların

kişilikleri yanında, zayıf ve güçlü yanları olduğunun da dikkate alınması gerektiğidir.

Karar verme sürecine genel olarak kimlerin katılacağından ziyade, nasıl karar

verileceğini yönlendirecek yasa ve güvenlik konularında, karar verme süreçlerine

alternatif bir yaklaşım sağlanması, ayrıca süreçlerin nasıl geliştirileceğine dair idari

uygulamaların kurumsallaşması daha doğru bir uygulama olarak

değerlendirilmektedir. Bu makale, ulusal güvenlik konularında karar verme

süreçlerine alternatif bir yaklaşım sağlamakta ve ayrıca süreçlerin nasıl daha

geliştirileceği konusunu analiz etmektedir. Bunu yaparken mevcut ulusal güvenlik

yapıları tanımlanmakta ve süreçlerde kilit rol oynayan istihbarat kurum ve kuruluşları

ile özellikle istihbarat analizcilerinin rolü ve sorumlulukları belirlenmekte, istihbarat

örgütlerinin iç süreçlerde gerekli olması halinde, yeni ulusal güvenlik kuruluşları ile

nasıl birlikte çalışabileceği incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

İstihbarat, Ulusal Güvenlik, İstihbarat Analizcisi, Karar Verme Süreci, Karar Vericiler

Transition from Traditional Understanding in the National Security and Intelligence System to the Period of Modern and Changing Needs

Öz

It is critically important to the nation’s well being that how states’ foreign, defense,

and other national security policies are developed, coordinated and implemented. This

process begins with the national agencies responsible for national security and

intelligence, culminate with the decision making authorities within the country. To

perform such a critic function, the decision makers need a defined and smoothly

functioning policy development and decision-making process. It is evaluated that

better to produce laws or regulations directing how policy decisions should be made

other than an extremely broad outline of who should participate in the process, since

much depends upon personalities, and the strengths and weaknesses of the people who

work in the intelligence sector, as well as the personality and management style of the

decision makers themselves. This article provides an alternative approach to the

national security decision-making process of the governments and furthermore

analyzes how the process may be evolved. It describes the current national security

organizational structures and processes and including intelligence analyzers

particularly also defines the roles of the key departments and agencies, furthermore,

when necessary, discusses how the interagency process is incorporating the relatively

new organizational structures associated with security bodies of the state.

Anahtar Kelimeler

Intelligence, Security, National Security, Intelligence Analyzer, Decision-making Process, Decision Makers

Kaynakça

• Balcı, M. Kasım (2000). MGK ve Demokrasi; Hukuk, Ordu, Siyaset, Yöneliş Yayınları.
• Beck, U. (2005).World Risk Society; Towards a New Modernity, SAGE Publications, Londra.
• Booth, K. (2007). Theory of World Security, Cambridge University Press.
• Davutoğlu, A. (2001). Stratejik Derinlik: Türkiye’nin Uluslararası Konumu, Küre Yayınları, İstanbul.
• Fukuyama, F. (2005). Devlet İnşası, 21’nci Yüzyılda Dünya Düzeni ve Yönetişim, Remzi Kitap, İstanbul.
• Giddens, A. (1998). Modernliğin Sonuçları, Çev. Ersin Kuşdil, Ayrıntı Yayınları İstanbul.
• Kent, S. (2003). Stratejik İstihbarat, Çev. Yasemin Ö zbek, Nazlım Şüküroğlu- Arıca, Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, Ankara.
• Rousseau, J.J. (2006). Toplum Sözleşmesi, İş Bankası Yayınları, İstanbul.
• Shulsky, A. N. ve Schmitt, G. J. (1993). Silent Warfare, Washington DC. Brassey’s.
• Aksu, M. (2012). Faruk Turhan, “Yeni Tehditler, Güvenliğin Genişleme Boyutları ve İnsani Güvenlik”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi Cilt: 4, Sayı: 2.
• Anayasa Mahkemesinin 16 Kasım 2016 tarihli R.G. 22 Kasım 2016 29926 kararı.
• Buzan, B. (1991). New Patterns of Global Security in the Twenty-First Security, International Affairs, Vol.67/3
• Brauch, H.G. (2008). Güvenliğin Yeniden Kavramsallaştırılması: Barış, Güvenlik, Kalkınma ve Çevre Kavramsal Dörtlüsü, Uluslararası İlişkiler, Cilt 5, Sayı 18.
• Buzan, B. (1991). People, States and Fear: An Agenda for International Security Studies in the Post-Cold War Era, Boulder: Lynne Rienner Publication.
• Buzan, B. (1998). Ole Waever, and Jaap de Wilde, Security; A New Framework for Analysis, Boulder Colo. Lynene Rienner Publication.
• Dunn, M. Nisan (2009). Cavelty and Victor Maumer, Post Modern Intelligence: Strategic Warning in an Age of Reflexive Intelligence, Security Dialogue, Vol.40 No.2.
• Küçükşahin, A. Aralık, (2006). Güvenlik Bağlamında, Risk ve Tehdit Kavramları Arasındaki Farklar Nelerdir ve Nasıl Belirlenmelidir?, Harp Akademileri Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Güvenlik Stratejileri Dergisi, Yıl;2 sayı;4.
• Eker, S. (2015). Savaş Olgusunun Dönüşümü: Yeni Savaşlar ve Suriye Krizi Örneği, Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, Turkish Journal of Middle Eastern Studies, Cilt: 2, Sayı: 1, s.44
• FBI: (2015). Protecting the Homeland in the 21st Century, Report of the Congressionallydirected 9/11 Review Commission to The Director of the Federal Bureau of Investigation by Commissioners; Bruce Hoffman, Edwin Meese III, Timothy J. Roemer.
• Gönen, M. A. (Ağustos 2013). Küreselleşmenin Ekonomik Boyutu Küreselleşmeyi Yöneten Ü ç Ana Kurum: IMF, Dünya Bankası, Dünya Ticaret Ö rgütü, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı:29.
• Harasim, L. (1993). Global Networks: Computers & International Communications, MIT Press, Londra.
• Hobbes, T. (2007).Leviathen; Bir Din ve Dünya Devletinin İçeriği Biçimi ve Karakteri, Çev. Semih Lim, Yapı Kredi Yayınları.
• Hulnick, A.S. (2005). Indications and Warning for Homeland Security; Seeking a New Paradigm, International Journal of Intelligence and Counter Intelligence 18/4.
• Hobbes, T. (1988).On the Citizen, edited and translated by Richard Truck and Michael Silverthorne, Cambridge University Press.
• Laquer, W. (1987).World of Secrets; the Uses and Limits of Intelligence, Weibenfeld and Nicholson Twentieth Century Book, London.
• Mallik, A. (2004). Technology and Security in the 21st Century a Demand-Side Perspective, SIPRI (Stockholm International Peace Institute) Research Report No.20, Oxford University Press.
• Mumford, A. April/May, (2013). Proxy Warfare and the Future of Conflict, RUSI Journal, C. 158 NO. 2.
• Neary, P.C. (Mart 2010). The Post-9/11 Intelligence Community: Intelligence Reform, 2001- 2009; Requiescat in Pace, Studies in Intelligence, Vol.54 No.1.
• Power, M. (2004).Risk Management of Everything; Rethinking the Politics of Uncertainity, London.
• Richelson, J. (1989). The US Intelligence Community, (2.Baskı), Massachusetts, Ballinger Publishing Company.
• Roger Z. George, James B. Bruce, (2008). Analyzing Intelligence: Origins, Obstacles, and Innovations, Georgetown University Press, Washington, DC..
• Schelling, T.C. (1966). Preventable Disasters; Why Governments Fail?, Savage MD; Littlefield.
• Segell, G.M. (2005). Intelligence Methodologies applicable to the Madrid Train Bombings 2004, International Journal of Intelligence and Counter-intelligence 18(2), s.221
• Shulsky, A. (1993). Silent Warfare Understanding the World of Intelligence, Washington, Brassey’s.
• Waltz, K.N. (1979).Theory of International Politics, Mc Grew Hill.
• Warner, M. (2002).Wanted a Definition of Intelligence, Studies in Intelligence, Vol.46 No.3.
• Zegart, A. B. Spring, (2005).September 11 and the Adaptation Failure of US Intelligence Agencies, International Security, Vol.29 No.4.
• Zohar, E. (2013). Intelligence Analysis as a Manifestation of a Grounded Theory, International Journal of Intelligence and Counter Intelligence, 26:1.
• Davis, J. Sherman Kent and the Profession of Intelligence Analysis, The Sherman Kent Center for Intelligence Analysis Occasional Papers: Volume 1, Number 5. https://www.cia.gov/library/kent-center-occasional-papers/pdf/OPNo5.pdf , (erişim tarihi: 10 Eylül 2016)
• Dulles, A.W. (2006). The Craft of Intelligence; America's Legendary Spy Master on the Fundamentals of Intelligence Gathering for a Free World, Lyons Press, Connecticut, s. 238 http://www.mit.gov.tr/tarihçe/giris.html
• James, H. Hansen Soviet Deception in the Cuban Missile Crisis; Learning from the Past, CIA web page, https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csipublications/ csi-studies/studies/vol46no1/article06.html (erişim tarihi 26 Kasım 2016).
• Joint Publication 2-01 Joint and National Intelligence Support to Military Operations, 2004, s.III-1 online erişim; https://fas.org/irp/cia/product/facttell/intcycle.htm, http://www.mit.gov.tr/t-cark.html, erişim tarihi: 10 ocak 2017
• Mercado, S.C. Sailing the Sea of OSINT in the Information Age; A Venerable Source in a New Era,https://www.cia.gov/library/center-for-the-study-of-intelligence/csipublications/ csi-studies/studies/vol48no3/article05.html (erişim tarihi 17 Temmuz 2016).
• Nye, J. Analist Dergisi Mülakatlar, Haziran 2014, http://www.analistdergisi.com/sayi/2014/06/joseph-nye (erişim tarihi 09 Aralık 2016)
• Robinson, P. Media as a Driving Force in International Politics: The CNN Effect and Related Debates, 8 October 2013, http://www.globalpolicyjournal.com/blog/08/10/2013/media-driving-forceinternational- politics-cnn-effect-and-related-debates (erişim tarihi; 02 Ocak 2017).
• Sinai, J. (2007). Quatitative Models and Foresight, In Center for Security Studies, ed. workshop report of Global Futures Forum; Emerging Threats in the 21st Century, Seminar 2; Sense-making and warning how to understand and anticipate emerging threats, Zurich http://www.css.ethz.ch/content/dam/ethz/special-interest/gess/cis/center-forsecurities- studies/pdfs/Emerging-Threats-final.pdf (erişim tarihi; 22 Mayıs 2016)