Lise ve Üniversite Öğrencilerinin Medya Araçları Kullanımlarının Karşılaştırmalı Analizi

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 24, 93 - 115, 30.06.2021

Özgür Kıran

https://doi.org/10.38155/ksbd.814513

Cited By: 1

Öz

Gelişen iletişim teknolojilerinin yaygın kullanımına bağlı olarak hızlı bir toplumsal değişim süreci yaşanmaktadır. İletişim araçları küresel dünyanın birey ve toplumların gözünde giderek küçülmesine, zaman ve mekân algılarının farklılaşmasına, kendileriyle diğer toplum ve kültürleri kıyaslamalarına daha fazla ve kolay olanaklar sunmaktadır. İletişim araçları insanlık tarihinin farklı dönemlerinde birçok değişikliğe uğrayarak günümüze kadar oldukça gelişmiş ve gelişmeye de devam etmektedir. Ancak kitle iletişim araçlarının gelişim hızı son yüzyıllık sürede tarihin hiçbir döneminde olmadığı kadar hızlı yaşanmış ve doğal olarak bu hızlı değişim toplumları da aynı yönde etkilemiştir. Endüstri devriminden itibaren teknoloji, ulaşımdan haberleşmeye, sağlıktan eğitime hayatın hemen her alanında geçmişe kıyasla oldukça hızlı değişimlere yol açarken iletişim teknolojileri genel anlamdaki bu teknolojik gelişmelerin en önemli yansıma alanlarından birisini oluşturmaktadır. Bu araştırma Sinop ilinde 2018-2019 eğitim öğretim yılında öğrenime devam eden üniversite ve lise öğrencileri üzerinde yürütülmüştür. Öğrencilere geleneksel medya araçları olarak televizyon ve gazete, yeni medya araçları olarak da internet ve sosyal medya ile ilgili sorulardan oluşan bir anket formu uygulanmıştır. Araştırma sonucuna göre her iki öğrenim düzeyindeki gençler arasında internet ve sosyal medya kullanımının yaygın olduğu, gazete okuma alışkanlıklarının ise oldukça düşük olduğu tespit edilmiştir. Her iki öğrenim türündeki gençler arasında sosyal medya kullanım oranı yüksek bulunmuştur. Medyanın hem teknolojik hem de içerik olarak kendisini hızlı geliştirdiği günümüzde bireyler üzerindeki her türlü etkisi aynı oranda sıklıkla takip edilmelidir. Bu kapsamda genç kitlenin dışında aileler, yetişkinler hatta yaşlılar üzerinde de medya kullanımlarına ilişkin araştırmalarla konunun genişletilmesi önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

gençlik, medya, sosyal medya, iletişim sosyolojisi

Comparative Analysis of Media Tools Usage of High School and University Students

Öz

Due to the widespread use of developing communication technologies, there is a rapid process of social change. Communication tools are increasingly shrinking the global world in the eyes of individuals and societies and differentiating perceptions of time and space. This situation offers more and easier opportunities to compare themselves with other societies and cultures. Communication tools have undergone many changes in different periods of human history and have improved considerably. However, the speed of development of mass media has reached its highest level in the last century. This rapid change has affected societies in the same direction. Since the industrial revolution, technology has caused rapid changes in almost every field of life from transportation to communication, from health to education, while communication technologies generally constitute one of the most important reflection areas of these technological developments. This research was carried out on university and high school students who continue to study in the 2018-2019 academic year in Sinop city center. Students were implemented a survey of questions about traditional media tools and new media tools. According to the results of the research, have been found that the use of the internet and social media is widespread among young people at both levels of education, while the habits of reading newspapers are quite low. The rate of social media usage has been found to be high among young people in both education types. Today, when the media is developing itself both technologically and in terms of content, its effects on individuals should be followed closely. In this context, it is important to broaden the subject with researches on the use of media on families, adults and even the elderly, just like young people.

Anahtar Kelimeler

Youth, Media, Social Media, Communication Sociology

Kaynakça

• Adler, R. P. (2008). Media policy and community values, R. P. Adler, D, Clark, K. Wallman (Ed). Media and Values kitabı içinde (s. 47-56). Wasington, DC.: The Aspen İnstitute Communication and Society Program Publication.
• Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği 21 (1), 3-28.
• Akyazı, E. ve Ünal, E. T. (2013). İletişim fakültesi öğrencilerinin amaç, benimseme, yalnızlık düzeyi ilişkisi bağlamında sosyal ağları kullanımı. Global Media Jornal Turksih Edition, 6 (3), 1-24.
• Arslan, D. A. (2006). Bir sosyolojik olgu olarak televizyon. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (1), 1-17.
• Aytemiz, H. (2011). Bilinçli medya kullanımı. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Babacan, M. E. (2017). Sosyal medya ve gençlik. İstanbul: Bir Yayıncılık.
• Baban, E. (2012). Mc Luhan ve Baudrillard’ın penceresinden sosyal medyanın etkisi: ifadenin esareti, gözetlenen toplum ve kayıp kimlik sendromu, T. Kara ve E. Özgen (Der.), Sosyal Medya Akademi kitabı içinde (s. 57-79). İstanbul: Beta Yayınları.
• BTİK. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (2020, Şubat). We are social dijital pazar istatistikleri. Erişim adresi: https://wearesocial.com/blog/2019/04/the-state-of-digital-in-april-2019-all-the-numbers-you-need-to-know
• Bilici, İ. E. (2017). Medya okuryazarlığı ve eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Binark, M. (2007). Yeni medya çalışmalarında yeni sorular ve yöntem sorunu. M. Binark (Der.), Yeni Medya Çalışmaları kitabı içinde. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Can, N. (2015, Temmuz). Medya ve gençlik sorunları ilişkisi. Erişim adresi: https://www.ayk.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/CAN-Niyazi-MEDYA-VE-GEN%c3%87L%c4%b0K- SORUNLARI-%c4%b0L%c4%b0%c5%9eK%c4%b0S%c4%b0.pdf
• Çetin Dağlı, M. ve Gündüz, B. (2017). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık ve psikolojik iyi oluş ilişkisinde problemli internet kullanımının aracı rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 339-357.
• Demir, Ü. (2016). Sosyal medya kullanımı ve aile iletişimi: Çanakkale’de lise öğrencileri üzerine bir araştırma. Selçuk İletişim, 9 (2), 27-50.
• Ertuğrul, İ. ve Keskin, N. (2012). İnternet’in Türkçe’nin yaygın kullanımında ve toplum-birey yapısının değişimindeki rolü. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 3 (2), 79-88.
• Eryazar, K. (2018, Aralık), Türkiye’de ve dünyada sosyal medya raporu. Erişim adresi:http://www.farklibirbakis.com/turkiyede-ve-dunyada-sosyal-medya-raporu/
• Eryılmaz, S. ve Çukurluöz, Ö. (2018). Lise Öğrencilerinin dijital bağımlılıklarının incelenmesi: Ankara ili, Çankaya ilçesi örneği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 889-912.
• Fiore, Q. (2019). Yaradanımız medya. (Ü. Oskay, Çev). İstanbul: Nora Yayınları.
• Genç, Y., Durğun, A., Kara, H. Z. ve Çakır, R. (2018). İnternet kullanımının üniversite öğrencilerinin yalnızlık algılarına etkileri. Akademik İncelemeler Dergisi, 13 (2), 301-336.
• İnce, M. ve Koçak, M. C. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım alışkanlıkları: Necmettin Erbakan Üniversitesi örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (2), 736-749.
• Jols, T. ve Thoman, E. (2008). 21. Yüzyıl okuryazarlığı. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Karaboğa, M. T. (2018). Üniversite öğrencilerinin bir sosyalleşme alanı olarak sosyal medya hakkındaki görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (3), 912-936.
• Kıran, Ö. ve Eryılmaz, Ç. (2018). Üniversite öğrencilerinde medya araçlarını kullanım alışkanlıkları: Sinop Üniversitesi örneği, Ö. Kıran (Ed.), Sosyal Bilimciler Gözüyle Sinop kitabı içinde (s.329-354). Ankara: Berikan Yayınları.
• Koç, B. ve Tatlı, H. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal ağ sitelerine yönelik tutum ve davranışları. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (13), 71-82.
• Laughey, D. (2010). Medya çalışmaları; teoriler ve yaklaşımlar, (A. Toprak, Çev.), İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Laura, A. N. ve Richard, N. (2004). Development of a pyschometrically sound internet addiction scale: a preliminary step. Pyschology of Addictive Behaviors, 18 (4), 381-384.
• Livingstone, S. (2016). Gençliğe ilişkin içerik oluşturmada riskli fırsatları değerlendirmek. H. Hülür ve C. Yaşın (Ed.), Yeni Medya: Kullanıcının Yükselişi kitabı içinde, (s. 85-107). Ankara: Ütopya Yayınları.
• Öner, İ. E. ve Çakır, R. (2019). Ortaokul öğrencilerinin internet bağımlılığı ve sosyal medya kullanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1), 33-34.
• Peltekoğlu, B. F. (2012). Sosyal medya sosyal değişim, T. Kara ve E. Özgen (Der.), Sosyal Medya Akademi kitabı içinde, (s. 3-8). İstanbul: Beta Yayınları. Sinop Valiliği (2019, Ocak). Erişim adresi: https://www.sinop.gov.tr/eğitim
• Şahin, A. (2018). Eleştirel medya okuryazarlığı. Ankara: Anı Yayınları.
• Tanrıverdi, H. ve Sağır, S. (2014). Lise öğrencilerinin sosyal ağ kullanım amaçlarının ve sosyal ağları benimseme düzeylerinin öğrenci başarısına etkisi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (18), 775-822.
• Ünür, E. (2016). Geleneksel medya’nın sosyal medyayı nasıl kullandığına ilişkin bir inceleme: dizilerin twitter kullanımı. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20 (1), 153-170.