Evaluation of Sustainable Management Performance of OECD Countries

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 30, 144 - 165, 30.06.2024

Gül Senir

https://doi.org/10.38155/ksbd.1384169

Öz

Developing sustainable management policies to ensure economic and social development has become one of the priority issues of the twenty-first century. In order to develop such policies, a holistic approach that includes economic, social and environmental indicators is required. The aim of this study is to evaluate the sustainable management performance of OECD countries. The importance levels of the criteria were found with ENTROPY, one of the multi-criteria decision-making (MCDM) methods, and then the sustainable management performance of the countries was ranked with the TOPSIS method. The data used in the evaluation to rank the sustainable management performance of OECD countries was obtained from the SGI (Sustainable Governance Indicators) website. According to the results obtained, the order of importance of the criteria was budgets, global inequalities and global environmental protection. In the ranking of countries according to their sustainable management performance, Switzerland, Finland and New Zealand were in the top three places. Türkiye ranked 24th among OECD countries.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, SGI, ENTROPY, TOPSIS

OECD Ülkelerinin Sürdürülebilir Yönetim Performansının Değerlendirilmesi

Öz

Ekonomik ve sosyal kalkınmanın sağlanabilmesi için sürdürülebilir yönetim politikaları geliştirmek yirmi birinci yüzyılın öncelikli konularından biri olmuştur. Bu tür politikaların geliştirilebilmesi için ekonomik, sosyal ve çevresel göstergelerin kapsama alındığı bütünsel bir yaklaşım gerekli olmaktadır. Bu çalışmanın amacı OECD ülkelerinin sürdürülebilir yönetim performansının değerlendirilmesidir. Çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemlerinin birisi olan ENTROPİ ile kriterlerin önem düzeyleri bulunmuş daha sonra da TOPSİS yöntemi ile de ülkelerin sürdürülebilir yönetim performansının sıralaması yapılmıştır. OECD ülkelerinin sürdürülebilir yönetim performansının sıralaması için yapılan değerlendirmede kullanılan veri SGI (Sustainable Governance Indicators) web adresinden elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre kriterlerin önem sırası bütçeler, küresel eşitsizlikler ve küresel çevre koruma şeklinde olmuştur. Ülkelerin sürdürülebilir yönetim performansına göre sıralamasında İsviçre, Finlandiya ve Yeni Zelanda ilk üç sırada yer almıştır. Türkiye OECD ülkeleri arasında 24. sırada yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, SGI, ENTROPİ, TOPSİS

Kaynakça

• Akbulut, O. Y. (2019). CRITIC ve EDAS yöntemleri ile İş Bankası'nın 2009-2018 yılları arasındaki performansının analizi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4(2), 249-263.
• Alp, İ., Öztel, A., ve Köse, M. S. (2015). ENTROPİ tabanlı MAUT yöntemi ile kurumsal sürdürülebilirlik performansı ölçümü: Bir vaka çalışması. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65-81.
• Altintas, F. F. (2021). Ülkelerin çevre performanslarının CODAS ve TOPSIS yöntemleri ile ölçülmesi: G7 grubu ülkeleri örneği. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 9(59), 544-559.
• Anand, A., Rufuss, D. D. W., Rajkumar, V., ve Suganthi, L. (2017). Evaluation of sustainability indicators in smart cities for India using MCDM approach. Energy Procedia, 141, 211-215.
• Ayçin E. (2019). Çok kriterli karar verme bilgisayar uygulamalı çözümler. Nobel Akademik Yayıncılık: Ankara.
• Ayçin, E., ve Çakın, E. (2019). Ülkelerin çevresel performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ve bulanık mantık tabanlı bir yaklaşım ile bütünleşik olarak değerlendirilmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(3), 631-656.
• Aytekin, A., ve Gündoğdu, H. G. (2021). OECD ve AB üyesi ülkelerin sürdürülebilir yönetişim düzeylerine göre SWARA tabanlı TOPSIS-SORT-B ve WASPAS yöntemleriyle incelenmesi. Öneri Dergisi, 16(56), 943-971.
• Badi, I., Stević, Ž., & Jibril, M. L. (2022). Using the MCDM approach to evaluate smart and sustainable cities. PaKSoM 2022, 73.
• Bazzan, G., Álamos‐Concha, P., & Rihoux, B. (2022). Identifying diverse paths toward successful policy performance in Organization for Economic Co‐operation and Development (OECD) and European Union countries: A Qualitative Comparative Analysis (QCA) exploitation of the Sustainable Governance Indicators (SGI) data. European Policy Analysis, 8(2), 178-208.
• Bek, N. (2019). Çevresel performans endeksi ve sürdürülebilir yönetişim göstergeleri kapsamında ülke karşılaştırması: Türkiye ve İsviçre örneği. International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 3(2), 36-45.
• Bektaş, S. (2022). Türkiye’deki kamu sermayeli bankaların sürdürülebilirlik performanslarının Hibrit ÇKKV model ile değerlendirilmesi: 2014-2021 dönemi MEREC-ARAS modeli örneği. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(4), 426-442.
• Bojković, N., Anić, I. ve Pejčić-Tarle, S. (2010). One solution for cross-country transport-sustainability evaluation using a modified ELECTRE method. Ecological Economics, 69(5), 1176-1186.
• Brodny, J., ve Tutak, M. (2023). Assessing the energy and climate sustainability of European Union Member States: An MCDM-based approach. Smart Cities, 6(1), 339-367.
• Chen, Z. (2020). Evaluating sustainable liveable city via multi-MCDM and hopfield neural network. Mathematical Problems in Engineering, 2020, 1-11.
• Croissant, A., & Pelke, L. (2022). Measuring policy performance, democracy, and governance capacities: A conceptual and methodological assessment of the sustainable governance indicators (SGI). European Policy Analysis, 8(2), 136-159.
• Çakir, S., ve Perçin, S. (2013). Çok kriterli karar verme teknikleriyle lojistik firmalarında performans ölçümü. Ege Akademik Bakış 13(4), 449.
• Dike, S., ve Sam Dike, V. N. (2016). Decoupling energy development, economic growth and environmental sustainability in African States: The tradeoffs, International conference on Energy, Environment and Economics, 16-18 August 2016: 186–95.
• Ecer, F. (2019). Özel sermayeli bankaların kurumsal sürdürülebilirlik performanslarının değerlendirilmesine yönelik çok kriterli bir yaklaşım: Entropi-ARAS bütünleşik modeli. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 365-390.
• Ersoy, N. (2018). Entropy tabanlı bütünleşik ÇKKV yaklaşımı ile kurumsal sürdürülebilirlik performans ölçümü. Ege Academic Review, 18(3), 367-385.
• Gazibey, Y., Keser, A., ve Gökmen, Y. (2014). Türkiye'de illerin sürdürülebilirlik boyutları açısından değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 69(3), 511-544.
• Gök, M., ve Yiğit, S. (2017). Türkiye’deki büyükşehirlerin sürdürülebilirlik kriterleri açısından incelenmesi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 253-273.
• Gözkonan, Ü. H., ve Küçükbay, F. (2019). Katılım bankaları ile geleneksel bankaların ÇKKV yöntemleri ile performans değerlendirilmesi: TOPSIS ve GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ yöntemleri ile karşılaştırmalı analiz. International Journal of Economic & Administrative Studies, (25), 71-94.
• Güney, T. (2015). Yönetişim ve sürdürülebilir kalkınma: OECD ülkeleri üzerine bir panel veri analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(2), 349-363.
• Hayaloğlu, P., Artan, S., ve Demirel, S. K. (2019). Sürdürülebilir gelişme bağlamında çevresel-sosyal faktörler ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 7(2), 52-66.
• İmamoğlu, İ. K. (2022). Yönetişim, girişimcilik ve ekonomik büyüme: Bir panel nedensellik analizi. Ekonomi Maliye İşletme Dergisi, 5(2), 304-317.
• İşeri, E., ve Özen, C. (2013). Türkiye'de sürdürülebilir enerji politikaları kapsamında nükleer enerjinin konumu. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (47), 161-180.
• Korga, S., ve Dirik, C. (2023). Geliştirilmiş ENTROPİ tabanlı TOPSIS yöntemiyle imalat sektöründe sürdürülebilirlik performansı ölçümü ve bir gösterge seti önerisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(1), 561-577.
• Noyan, E. (2023). Çevresel sürdürülebilirlik performansının bütünleşik analizi: Zorlu Enerji örneği. Finansal Piyasaların Evrimi-II, 95-104.
• Ozkaya, G., ve Erdin, C. (2020). Evaluation of smart and sustainable cities through a hybrid MCDM approach based on ANP and TOPSIS technique. Heliyon, 6(10).
• Öktem, K. (2009). Kalkınmada yenilikçi topluma Finlandiya örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi.133-156.
• Ömürbek, V., Aksoy, E., ve Akçakanat, Ö. (2017). Bankaların sürdürülebilirlik performanslarının ARAS, MOOSRA ve COPRAS yöntemleri ile değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(19), 14-32.
• Özevin, O. (2022). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının ENTROPİ ve TOPSİS yöntemleriyle ölçülmesi: BIST şirketleri üzerine bir uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (95), 75-98.
• Öztel, A., Köse, M. S., ve Aytekin, İ. (2012). Kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü için çok kriterli bir çerçeve: Henkel örneği. Journal of History Culture and Art Research, 1(4), 32-44.
• Öztel, A., Aydın, B., ve Köse, M. S. (2018). ENTROPİ tabanlı TOPSIS yöntemi ile enerji sektöründe kurumsal sürdürülebilirlik performansının ölçümü: Akenerji örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(24), 1-24.
• Schraad-Tischler, D., ve Seelkopf, L. (2016). Concept and methodology: Sustainable governance indicators. Bertelsmann Foundation.
• Stiftung, B. (2011). Sustainable governance indicators 2011. Gütersloh: Bertelsmann.
• Selimoğlu, S. K., ve Yazıcı, R. (2021). Türkiye’de kurumsal yönetişim ve sürdürülebilirlik. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ağustos 2021 Özel Sayı, 113-136.
• Senir, G., ve Büyükkeklik, A. (2017). Sürdürülebilirlik raporlaması ve lojistik şirketler üzerine bir uygulama. The International New Issues in Social Sciences, 5(5), 119-138.
• Tanç, A., ve Gümrah, A. (2015). Sürdürülebilirlik raporlaması ve çevresel performans: Borsa İstanbul’da bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(2), 258-273.
• Terzioğlu, M. K., Temelli, S., Yaşar, A., ve Özdemir, Ö. (2023). Bankacılık sektöründe finansal ve çevresel performansların çok kriterli karar verme yöntemleri ile karşılaştırılması. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 13(25), 21-45.
• Tosun, J., & Howlett, M. (2022). Analyzing national policy styles empirically using the Sustainable Governance Indicators (SGI): Insights into long‐term patterns of policy‐making. European Policy Analysis, 8(2), 160-177.
• Ünlükaplan, İ., ve Canıkalp, E. (2019). Sürdürülebilir yönetişim göstergeleri: Türkiye ve Avrupa Birliği ülkeleri için çok boyutlu ölçekleme analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(3), 183-195.
• Yalçın, N., ve Karakaş, E. (2019). Kurumsal sürdürülebilirlik performans analizinde CRITIC-EDAS yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 34(4), 147-162.
• Yi, P., Li, W., ve Li, L. (2018). Evaluation and prediction of city sustainability using MCDM and stochastic simulation methods. Sustainability, 10(10), 3771.
• Yi, P., Li, W., ve Zhang, D. (2019). Assessment of city sustainability using MCDM with interdependent criteria weight. Sustainability, 11(6), 1632.
• SGI Sustainable Governance Indicators 2022, Erişim adresi: https://www.sgi-network.org/, 26.08.2023.