EKOLOJİK DÜZENİ OKUMADA İKİ YANLIŞ: SOSYAL DARVİNİZM VE ÖJENİK

Yıl 2011, Sayı: 18, 1 - 35, 01.12.2011

Recep Ardogan

Öz

Günümüzde artan çevre sorunları, insan-doga ilişkilerini

yeniden ele almayı gerektirmektir. Bu konuda karsımıza çıkan

temel bir hata, dogal olanın beserî alana aktarılması, insanî kimi

degerlerin göz ardı edilmesidir. Bunun tipik örnegi, sosyal

darvinizm ve öjenik harekettir.

Sosyal darvinizm, materyalist evrim teorisinin topluma

aktarılmasıdır. Sosyal darvinizme göre farklı evrim asamalarında

bulunan ırkların karısması önlenmelidir. Ayrıca üstün ırk

yararına diger ırkların yok edilmesi de dogaldır.

Öjenik ise sosyal darvinizmin ileri bir safhası ve uygulamasıdır.

Öjenik hareket toplumda zayıf, yaslı ve zihinsel özürlülerin

yok edilmesi; güçlü ve saglıklı bireylerin çogalması için ortam

hazırlanması gerektigini savunur.

Sosyal darvinizm ve öjenik, “dogal olan” ile “beserî olan”

arasındaki farklılıgı göz ardı etmistir. nsanı çesitli ayırtedici

özellikleriyle bir bütün olarak tanımlamak yerine, onu varlıgının

bir boyutuna indirgemiştir.

Anahtar Kelimeler

Ekoloji, dogal, beserî, evrim, sosyal darvinizm, öjenik

Kaynakça

• ATA, Sezgin, “Sürdürülebilir Bir Barbarlığa Doğru mu Özgürlükçü Bir Topluma Doğru mu?”, Özgür Üni- versite Forumu, 03/2002.
• AYDIN, Hüseyin, İlim Felsefe ve Din Açısından Yaratılış ve Gayelilik (Teleoloji), Ank. 1999.
• BOLAY, Süleyman Hayri, Türkiye’de Ruhçu ve Maddeci Görüşün Mücadelesi, Töre-Devlet Yayınevi, İstanbul 1979.
• BOOKCHİN, Murray, Özgürlüğün Ekolojisi -Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü-, trc. Alev Türker, İst. 1994, s. 40.
• DARWİN, Charles, The Descent of Man and Selection in Relation to Sex, D. Appleton and Company, New York 1882.
• The Life and Letters of Charles Darwin, D.
• Appleton and Company, New York 1888.
• DİCKENS, Peter, “Social Darwinism”, Encyclopedia of Social Theory, edited by George Ritzer, U.S.A. 2005.
• DOĞAN, Atila, “Son Dönem Osmanlı Düşüncesinde Yeni Etik Arayışları”, Sakarya Üniversitesi İİBF Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu (18-19 Kasım 2005), Sakarya 2005. el-MÂTURÎDÎ, Te’vîlâtü’l-Kur’ân, nşr. Mustafa Yavuz, Be- kir Topaloğlu, İst. 2008.
• ENGELS, Friedrich, “Doğanın Diyalektiği'ne Giriş”, Marks-Engels, Seçme Yapıtlar, Sol Yay., yer yok 1979.
• ERDEM, Hüsamettin, “Monizm”, SBA, Risale Yay., İst. 1990.
• GENÇ, Savaş Volkan, “Derin Ekoloji Penceresinden Hay- vana Bakış”, Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, LXXVIII/2 (2007).
• HAECKEL, Ernst, The Wonders of Life -A Popular Study of Biological Philosophy-, translated by Joseph McCabe, Watts & Co., London 1904.
• HALLANGER, Nathan J., “Eugenıcs”, Encyclopedia of Religion, editor in chief: Lindsay Jones, Thomson Gale, USA 2005.
• HOBBES, Thomas, Leviathan, trc. Semih Lim, İst. 1993.
• İZZETBEGOVİÇ, Ali, Doğu ile Batı Arasında İslâm, trc. Salih Şaban, İst 1987.
• KELEŞ, Ruşen; Hamamcı, Can, Çevrebilim, İmge Kitabevi, Ank. 1993.
• LOCKE, John, “(Readings from) The Two Treatises of Civil Goverment”, Readings in Political Philosophy, edited by. Francis William Coker, New York 1961.
• MARYANSKİ, A. R., “Evolutionary Theory”, Encyclopedia of Social Theory, ed. By G. Ritzer, U.S.A. 2005.
• RÂĞIB el-İsfehânî, el-Huseyn b. Muhammed, el-Müfradât fî Ğarîbi’l-Kur’ân, İst. 1986.
• RİCHTER, Maurice N., “Evolution: Biological, Social, Cultural”, Encyclopedia of Sociology, ed. by Edgar F. Borgatta, MacMillan Reference Books, New York, 2000.
• WİTTMANN, Emily, “To What Extent Were İdeas And Beliefs About Eugenics Held in Nazi Germany Shared in Britain And The United States Prior to The Second World War?”, Ideas and Beliefs About Eugenics Held in Nazi Germany, Vesalius , X, 2004.
• ZEMAHŞERÎ, Ebu’l-Kâsım Cârullah Mahmûd b. Umer, el- Keşşaf fî Hakâiki't-Tenzîli ve 'Uyûni'l-Ekâvîl, Mısır trz. (Darü'l-Fikr). İNTERNET
• KARAÖMERLİOĞLU, M. Asım, “Darwin ve Sosyal Bilim- ler”, www.ata.boun.edu.tr “Öjenik Teorisi Darwin'in Fikirlerine Dayanır”, www.dinlertarihi.net
• SEYYAR, Ali, “Dünden Bugüne Batı'nın ve İslâm Mede- niyeti’nin Özürlülere Bakışındaki İlim ve İnsanlık Ölçüsü”, www.dezavantaj.org
• STAUDENMAİER, Peter, Faşist Ekoloji (Nazi Partisi'nin “Yeşil Kanadı” ve Faşist Ekolojinin Tarihsel Köken- leri), www.ekoses.com A. Aşıcı, Sezgin Ata, www.euthanasia.com