20. YÜZYIL BİLİM FELSEFELERİNDE GÖRÜLEN PARADİGMAL (AÇIKLAMSAL) ESNEMELER

Yıl 2012, Sayı: 20, 137 - 179, 03.12.2012

Necati Demir

Öz

Rönesans’ta ortaya çıkıp 17. ve 18. yüzyıl Aydınlanması

içinde sistemleşerek 19. yüzyıl içinde kökleşen modern bilimde

evrensel ve değişmez, sabit yasalara ulaşılacağı savunulurken

bu öngörülerin aksine yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde değişik

bilim dallarında ortaya çıkan açıklam1sal (paradigmal) değişiklikler

sonucu bilim felsefelerinde, genel anlamda bir esneme görüldü.

Anahtar Kelimeler

İzafiyet Teorisi (Görecelik kavramı, Kuantum Mekaniği, açıklam

Kaynakça

• Ziya Gökalp, Felsefe Dersleri, Sadeleştiren ve Yayıma Ha- zırlayanlar: Ali Utku-Erdoğan Erbay, Çizgi Kitabevi, Konya, 2006.
• Ahmet Cevizci, Felsefe Sözlüğü, Ekin Yayınları, Ank., 1996.
• Thomas. S. Kuhn, Bilimsel Devrimlerin Yapısı, Çev. Nilü- fer Kuyaş, Alan Yayıncılık, İst. 1982.
• Selattin Elibol, Liseler İçin Felsefe, Semin Eğitim Kültür Yayınları, Ank. 1993
• Ernst Cassirer, An Essay on Man, Yale University Press, 1944, New Haven and London, Twenty-first Printing, 1970.
• http://derinlerdebirukala.com/?p=331. 30.09.2012.
• Brian Magee, Karl Popper’ın Bilim Felsefesi ve Siyaset Kuramı, Çev. Mete Tunçay, Remzi Kitabevi, İst. 1990.
• Mehmet Aydın, Din Felsefesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Yay. İzmir, 1987.
• Capra, Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası, Çev. Mustafa Armağan, İnsan yayınları, İst., 1992.
• Gökberk, Felsefe Tarihi, Bilgi Yayınevi, İst., 1974.
• John Cottingham, Descartes Sözlüğü, Çev., Heyet, Sarmal Yayınevi, İst., 1996.
• Rene Descartes, Metot Üzerine Konuşma, Çev., Mehmet Karasan, MEB Yayınları, İst., 1967.
• Descartes, Felsefenin İlkeleri, Çev. Mehmet Karasan, MEB, İst., 1967.
• Descartes, Aklın İdaresi İçin Kurallar, MEB Yayınları, İst., 1945.
• http://allah.web.tr/wp-content/uploads/2011/03/ D% C3%A2hi-ve-Dindar-Isaac-Newton.pdf.01.03.2012.
• Aktaran: Attila Tokatlı, Tarih Boyunca Politika, S. 170, Hür Yayın. aydinlanmasi_3/rus_aydinlanmasi_3.htm. 9.09.2012.
• Necati Demir, Ernst Cassirer’de İnsanın Anlamı, Basıl- mamış Doktora Tezi, Erzurum, 2004.
• Bkz:http://www.ogretmenlerforumu.com/matematik- ogretmenleri/ t10831.0.html.8/4/2010.
• matematigin-felsefesi-iii
• www.yeditepe.edu.tr/7tepe/egitim/lisans/fen_edebiyat/f elsefe/felsefe_ders_tanim.Nisan 2006.
• J. M. Bochenski, Çağdaş Avrupa Felsefesi, Çev. Serdar Rıfat Kırkoğlu, Kabalcı Yayınevi, İst. 1997. von Freytag Mengüçoğlu, İ. Ü. E. F. Yayınları, 1973. Mantık, Çev. Takiyettin
• Gaston Bachelard, Yeni İlmi Zihniyet, Çev. H. Z. Ülken, Dün Yarın Tercüme Külliyat, İst. 1935.
• Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ank., 1988.
• H. Ziya Ülken, Felsefeye Giriş, AÜİFY, AÜBE, Ank., 1963
• Nezahat Kulen, Mantık, Kulen Basımevi, İst., 1972.
• H. Ziya Ülken, Yirminci Asır Filozofları, Kanaat Kitabevi, İst., 1936.
• Aristoteles, Metafizik, çev., Ahmet Arslan, Sosyal Yayınla- rı, İst., 2010.
• Hans Küng, Evrensel Bir Ahlâka Doğru, çev.: Nevzat Y. Aşıkoğlu-Cemal Tosun, Gün Yay., Ankara, 1995.
• Paul Davies, Tanrı ve Yeni Fizik, Çev. Murat Temelli, im yayım tasarım, İst., 1995..
• Richard Feynman, Fizik Yasaları Üzerine, Çev., Nermin Arık, Tübitak Popüler Bilim Kitapları Serisi, Ank., 1997.
• Mübahat Türker Küyel, 20. Yüzyıl Felsefesi Ders Notları, 1976, A.Ü.D.T.C Fakültesi Felsefe Bölümü.
• H. Tuğrul Sargın, Küçük Felsefe Tarihi, Bozüyük Basıme- vi, Bozüyük, 1962.
• http://www.kuantumbeyin.com/index.php/mekanik- ilkeleri.html. 29.9.2012.
• Doğan Özlem, Kültür Bilimleri ve Kültür Felsefesi, Remzi Kitabevi, İst. 1986.
• Max Scheler, İnsanın Kosmostaki Yeri, Çev., Harun Tepe, Ayraç Yayınevi, Ank., 1998.