İlahiyat Öğrencilerinde Sosyal Medya Kullanımı ve Dindarlık İlişkisi

Yıl 2017, Sayı: 30, 329 - 351, 27.12.2017

Hüsnü Bodur Sezai Korkmaz

Öz

İnternet ve buna bağlı olarak sosyal medya yaşadığımız dönemin en çok
kullanılan araçlarından biri olmuştur. Sosyal medyanın ortaya çıkması ve
insanların bu araçlara yönelmesi sosyal bilimler açısından yeni olguların
ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yeni olgulardan olan sosyal medya kullanımı ve
dindarlık ilişkisinin araştırılması da önem arz etmektedir. Bu araştırmada
İlahiyat öğrencilerinin sosyal medya kullanımları ve dindarlık ilişkisi ele
alınmaktadır. Çalışmanın temel araştırma konusu İlahiyat öğrencilerinin sosyal
medya kullanımı, sosyo-ekonomik durumları, cinsiyet ve dindarlık dağılımları ve
bunlar arasında ilişkilerin olup olmadığıdır. Literatüre bakıldığında sosyal
medya kullanımı ile ilgili çeşitli çalışmalar farklı değişkenlerle
ilişkilendirilerek yapılmaktadır. Bu çalışmanın temel yaklaşımı dindarlığın
sosyal medya kullanımı ile ilişkisini betimsel olarak ele almaktır.

Çalışma 2016-2017 döneminde 176 İlahiyat öğrencisi üzerinde
yapılmıştır. Tarama inceleme metoduyla ilgili literatür araştırılmış ve
kavramsal çerçeve genel hatlarıyla çizilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın
uygulamasında anket tekniği kullanılmıştır. Kişisel Bilgi Formu, Dindarlık
Ölçeği ve Sosyal Medya Kullanım Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına
göre “dindarlık ile sosyal medya kullanımı arasında ilişki vardır” hipotezi
doğrulanamamıştır. Bu bakımdan din veya dindarlık herhangi bir şekilde sosyal
medya kullanımının önüne geçememektedir. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya Kullanımı, Dindarlık, İlahiyat Öğrencileri, Sosyal Medya

Kaynakça

• Allport, G.W. ve Ross, J.M. (1967). “Personal religious orientation and prejudice”. Journal of Personality and Social Psychology, 5(4), 432-443.
• Ayten, A., (2012). “Kimlik ve Din: İngiltere’deki Türk Gençleri Üzerine Bir Araştırma”. ÇÜ İlahiyat Dergisi, 12(2), 101-119.
• Boyd, D. M. and Ellison, N. B. (2007), “Social Network Sites: Definition, History, and Scholarship”. Journal of Computer-Mediated Communication, 13: 210–230. doi:10.1111/j.1083-6101.2007.00393.x
• Cevherli, K. ve Şentepe, A. (2016). “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları”. 7. Uluslararası Din Görevlileri Sempozyumu Bildirileri - Sakarya 2016, 123-143.
• Diyanet İşleri Başkanlığı. (2014). Türkiye’de Dini Hayat Araştırması. DİB Yayınları, Ankara.
• Gül, R.E., (2016). “Sosyal Medyada Hadis Kullanımı-Facebook ve Twitter Özelinde-“. YÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 163-182.
• http://www.internetworldstats.com/stats4.htm.
• https://www.statista.com/statistics/272014/global-social-networks-ranked-by-number-of-users/ erişim:26.09.2017a.
• https://www.statista.com/statistics/278341/number-of-social-network-users-in-selectedcountries/erişim:27.09.2017b.
• https://www.statista.com/statistics/278341/number-of-social-network-users-in-selected-countries/eri HYPERLINK
• https://www.statista.com/statistics/278414/number-of-worldwide-social-network-users/ erişim:26.09.2017.
• Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2009). “The fairyland of Second Life: Virtual social worlds and how to use them”. Business Horizons, 52(6), 563–572. https://doi.org/10.1016/J.BUSHOR.2009.07.002
• Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010). “Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media”. Business Horizons, 53(1), 59–68. https://doi.org/10.1016/j.bushor.2009.09.003
• Kietzmann, H. J., Hermkens, K., McCarthy, I. P., & Silvestre, B. S. (2011). “Social media? Get serious! Understanding the functional building blocks of social media”. Business Horizons, 54(3), 241–251. https://doi.org/10.1016/J.BUSHOR.2011.01.005
• Koçak, N. G., (2012). “Bireylerin Sosyal Medya Kullanım Davranışlarının ve Motivasyonlarının Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında İncelenmesi: Eskişehir’de Bir Uygulama”. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 283s.
• Macit, M. (2014). “Sosyal Medyada “İmam-Hatipli” Temsilleri: Kolektif Bir Kimlik Söylemindeki Sosyal-Bilişsel İzdüşümler”. AÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 51, 379-394.
• Medmedoğlu, A. U. (1999). “Dindarlarda ve Dindar Olmayanlarda Kişilik Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma (İstanbul Örneği)”. MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 193s.
• Oyman, N. (2016). “Sosyal Medya Dindarlığı”. KSÜ İlahiyat Dergisi, 28(1), 125-167.
• Phua, J., Jin, S. V., & Kim, J. (Jay). (2017). “Gratifications of using Facebook, Twitter, Instagram, or Snapchat to follow brands: The moderating effect of social comparison, trust, tie strength, and network homophily on brand identification, brand engagement, brand commitment, and membership intentio”. Telematics and Informatics, 34(1), 412–424. https://doi.org/10.1016/J.TELE.2016.06.004
• Stark, R. ve Glock. C.Y. (1974). American Piety: The Nature of Religious Commitment, Third Printing, University of California Press, USA.
• Tarhan, N. (2011). İnanç Psikolojisi: Ruh, Beyin ve Akıl Üçgeninde İnsanoğlu. Timaş Yayınları, İstanbul, 288s.
• Ünür, C. ve Duman, D.D., (2016). “Sosyal Kimlik Olarak İslam’ın Sosyal Medyaya Yansıması:#GERÇEKİSLAM”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 16 (3), 37-61.
• Vardı, R. (2012). “İnternet Kullanıcılarının Dini İçerikli Kullanım Alışkanlıkları”. H.Ü. İlahiyat Dergisi, 17 (28), 101-138.