Dinsel Ritüellerin Müzik Ögesine Fenomenolojik Bir Yaklaşım

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 1, 447 - 455, 30.04.2022

Mehmet Emin Şen

https://doi.org/10.33437/ksusbd.999678

Öz

Dinsel ritüellerde işitilebilir ses özdeklerinin sezgisini art alan ve fenomenoloji açısından önerme sunan bu çalışmada müzik ögesi, olgusal konumu ve sistematik ses kompozisyonu içerisinde betimleyici-algısal bakış açısıyla değerlendirilmiştir.
Müzik üzerine düşünceler, fenomenolojik bağlantısı ile son zamanlarda felsefi tez ve kavramsal araçlara sahip olan müziğin doğası ve müzikal nesnenin ontolojisi açısından önemli bir disiplin olarak karşımıza çıkmaktadır. Fenomenoloji, yüzyılımıza egemen olan birkaç felsefeden biridir ve müzik analizi için doğrudan referans oluşturmaktadır. Dolayısıyla müziğin öznellik, algı, yapı ve anlam arasındaki geleneksel ve kaçınılmaz ilişkisi dinsel etnomüzikolojik bağlamı ve fenomenolojik çağrısı ile ilginin ana nedenlerinden birini göstermeye tek başına yeterli olan bir dizi teorik ama etkili bir teoremi sunmaktadır.
Dinsel ritüellerde müzik ögesinin fenomenolojik açıdan ele alınmasının gerekçesini, ontolojik bir temelde kodlanmış ögelerin somutlaştırılması oluşturmaktadır. Müziğin diliyle yanıt arama çabası içerisinde olan bu çalışmada, din özeli ve müzik ögesi bağlamında sonik etkileşimlerin anlamları betimlenmeye çalışılmış, yaşam döngüsü çerçevesinde bireyi çevreleyen fenomenlerin kültürlerinden olan dinsel eylemlerde dinleyicilere hitabının müzik yolu ile yapılması fenomenolojik çerçevede yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fenomenoloji, Dinsel Ritüeller, Dinsel Ritüellerde Müzik Ögesi

Kaynakça

• Berger, P. (2011). Kutsal Şemsiye. Step Ajans Matbaacılık.
• Bird, J. (2017). Din Sosyolojisi Nedir. Lotus Yayınları.
• Clarke, P. B. (2012). Din Sosyolojisi Kuram ve Yöntem. İmge Kitabevi.
• Erdoğan A., Levendoğlu O., Güray C. (2020). Alevilik-Müzik İlişkisine Yönelik Fenomenolojik Bir Yaklaşım (Tunceli Örneği), Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Sayı 96, 83-85.
• Giddens, A. (2005). Sosyoloji. Ayraç Yayınevi.
• Husserl, E. (2003). Fenomenoloji Üzerine Beş Ders. Bilim ve Sanat Yayınları.
• Hühnerfeld, P. (2002). Heidegger: Bir filozof, bir Alman. Paradigma Yayınları.
• Küçükalp, K. (2012). Kant Sonrası Metafizik Üzerine Konuşmalar. Küre Yayınları.
• Lyotard, J. F. (2007). Fenomenoloji. Dost Kitabevi.
• Mensching, G. (2012). Din Sosyolojisi. Sebat Matbaacılık.
• Ong, W. J. (1995). Sözlü ve Yazılı Kültür. Metis Yayıncılık.
• Paden, W. (2008). Kutsalın Yorumu. Sentez Yayıncılık.
• Russolo, L. (2015). Modernizmin Serüveni. Sel Yayıncılık.
• Schutz, A. (2018). Fenomenoloji ve Toplumsal İlişkiler. Heretik Yayıncılık.
• Slattery, M. (2007). Sosyolojide Temel Fikirler. Sentez Yayınları.
• Wach, J. (1987). Din Sosyolojisine Giriş. Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Zahavi, D. (2020). Fenomenoloji: İlk Temeller. Ayrıntı Yayınları.