Dijital İletişimde Beden Dilinin Dönüşümü: Emoji Temelli Sözsüz İfade Biçimlerinin Kişilerarası İletişime Yansımaları

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 2, 1006 - 1022, 31.08.2025

Hacer Filiz

https://doi.org/10.33437/ksusbd.1477678

Öz

Günümüzde hızla gelişen dijital iletişim araçları beden dilinin kişilerarası iletişimdeki rolünü yeniden şekillendirmektedir. Artık birbirimizle sohbet ederken karşılıklı mimiklerimizi ve jestlerimizi görmek yerine emojiler ve metin mesajları aracılığıyla duygularımızı ifade etmekteyiz. Bu durum özellikle yüz yüze etkileşimin önemini vurgulayan kültürlerde insan ilişkilerinin doğasında dikkate değer değişikliklere yol açmaktadır. Dijital platformlarda beden dilinin eksikliği yanlış anlaşılmaları artırabilirken aynı zamanda iletişim becerilerimizde ve empati kurma yeteneğimizde de bir değişime neden olmaktadır. Bu çalışma ile dijital iletişim ortamlarında sözsüz iletişim unsurlarının nasıl yeniden üretildiği ve özellikle emojiler, GIF’ler gibi sembollerin geleneksel beden dili öğelerinin yerine nasıl geçtiği araştırma problemi olarak ele alınmaktadır. Bu çerçevede dijital iletişim araçlarında kullanılan sembollerin mimik, jest, duruş ve fiziksel temas gibi geleneksel beden dili unsurlarını ne ölçüde temsil ettiği analiz edilmektedir. Çalışma kapsamında, dijital ortamlarda en çok tercih edilen sembolik ifadelerin kullanım sıklığına ilişkin veriler incelenmiş ve bu veriler tematik analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Analiz sürecinde, yaygın olarak kullanılan emojilerin hangi beden dili unsurlarını temsil ettiğine odaklanılmış ve bu temsiller belirli iletişim temalarına göre sınıflandırılmıştır. Bu eksende dijital iletişim ve geleneksel beden dili kavramları incelenmekte, aynı zamanda dijital iletişimin beden dili üzerindeki etkileri, dijital beden dili ve ifade biçimleri ortaya konmaktadır. Son olarak ise dijital iletişimin kişilerarası iletişim üzerindeki etkileri tartışılmaktadır

Anahtar Kelimeler

Dijital iletişim , beden dili , kişilerarası iletişim , emojiler

Transformation of Body Language in Digital Communication: Reflections of Emoji-Based Nonverbal Expression Forms on Interpersonal Communication

Öz

Today's rapidly evolving digital communication tools are reshaping the role of body language in interpersonal communication. Instead of seeing facial expressions and gestures during conversations, we now express our emotions through emojis and text messages. This is leading to significant changes in the nature of human relationships, especially in cultures that emphasize the importance of face-to-face interaction. The lack of body language on digital platforms can increase misunderstandings and simultaneously lead to a shift in our communication skills and empathy. This study explores how nonverbal communication elements are reproduced in digital communication environments, and specifically how symbols like emojis and GIFs replace traditional body language elements. Within this framework, we analyze the extent to which symbols used in digital communication tools represent traditional body language elements such as facial expressions, gestures, posture, and physical contact. This study examines the frequency of use of the most frequently used symbolic expressions in digital environments and evaluates these data using thematic analysis. The analysis focuses on the body language elements represented by commonly used emojis, and these representations are categorized according to specific communication themes. In this context, the concepts of digital communication and traditional body language are examined, and the effects of digital communication on body language, digital body language, and forms of expression are revealed. Finally, the effects of digital communication on interpersonal communication are discussed.

Anahtar Kelimeler

Digital communication , body language , interpersonal communication , emojis

Kaynakça

• Atahan, S. (2016). Beden Dili ABC’si. Bilim Teknik Yayınevi.
• Aydın, Y. (2023). Beden Dili ve Hitabet. AZ Kitap.
• Balaban, G. (2018). Etkileyici Beden Dili. Eftalya Kitap.
• Berger, C. R. (Ed.). (2014). Interpersonal Communication. Walter de Gruyter GmbH.
• Berko, R. , Aitken, J. E. Ve Wolvin A. (2010). ICOMM: Interpersonal Concepts and Competencies: Foundations of Interpersonal Communication. Rowman & Littlefield Publishers.
• Çakar, İ., ve Bostancı, M. (2023). DİJİTAL BEDEN DİLİ: Uluslararası Öğrencilerin Emojileri Anlamlandırması, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 11(1), 223-248. https://doi.org/10.19145/e-gifder.1199106
• Çalışkan, N. , Karadağ, E. Ve Çalışkan, F. (2010). Eğitim, İletişim ve Öğretmenin Beden Dili. Kök Yayıncılık.
• Çelikyay, M. (2022). Güçlü İletişimin Sırları Diksiyon Beden Dili ve Hitabet. Pozitif Yayınevi.
• Eğinli, A.T. (Ed.). (2022). Kişilerarası İlişkiler: Özellikleri-Süreçleri-Teorileri. Cem Yayınevi.
• Eğinli, S. ve Tunçay E. (Ed). (2023). Dijital İletişim. Nobel Bilimsel.
• Emojipedia. (2024, Eylül) https://emojipedia.org/stats
• Ezgiakarr (2024, Mart 23). https://ezgiakarr.medium.com/giphy-ile-markanıza-özel-instagram-hikaye-gifleri-oluşturun-a50a4395fb0f
• Fast, J. (1970). Body Language. Simon and Schuster.
• FastCompany. (2019, Ekim 24). https://www.fastcompany.com/90421227/according-to-unicode-this-is-the-emoji-we-use-the-most
• Genel, M. G. (Ed.). (2018). İletişim Çağında Dijital Kültür. Eğitim Yayınevi.
• Güngör, N. (2019). Dijital Çağın İnsanı, İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Çalışmaları Dergisi, 6(13), 143-151.
• Gürüz, D. Ve Temel Eğinli, A. (2015). Kişilerarası İletişim: Bilgiler-Etkiler-Engeller. Nobel Yayın.
• İphonecanada. (2021, Aralık 2). https://www.iphoneincanada.ca/2021/12/02/the-worlds-most-used-emojis-in-2021-revealed-its-a-tearjerker/#:~:text=%E2%80%98Face%20with%20tears%20of%20joy%E2%80%99,of%20all%20uses
• James, J. (2013). Beden Dili Olumlu İmaj Oluşturma. Alfa Basım Yayım
• Kavut, S. (2022). Interpersonal Communication And Impression Management In Digital Environments: An Examination On Tiktok, Erciyes İletişim Dergisi, (3): 57-73. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1137716
• Kılınç, M. (2023). Dijital Çağda Kültürel Miras İletişimi. Kriter Yayınevi.
• Koçak, D. (2024). Dijital Habitus Siber Kültür ve Toplumsal Yaşam. Nobel Bilimsel
• Korkmaz, D. (2022). Postmodern Çağda Z Kuşağının Dijital Okuryazarlık Sorunu. Nobel Bilimsel
• Kundu, S. (2010). Analog and Digital Communications. Pearson.
• Macrumors. (2021, Aralık 2). https://www.macrumors.com/2021/12/02/most-popular-emoji-2021/#:~:text=The%20%F0%9F%98%82%20emoji%20accounts%20for,%E2%9D%A4%EF%B8%8F
• Madhow, U. (2008). Fundamentals of Digital Communication. Cambridge University Press.
• Medium. (2025, Mayıs 10). https://medium.com/@tahmidbintaslimrafi/how-emojis-work-under-the-hood-cdb0d08f3e4b
• Mentalfloss. (2016, Ocak 15). https://www.mentalfloss.com/article/70879/9-emojis-look-completely-different-other-phones#:~:text=Emojis%20are%20a%20great%20boon,Galaxy%20S5
• Mitra, A. D. (2016). Digital Communications. Vikas Publishing House.
• Navarro, J. (2024). Beden Dili Sözlüğü. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım. Çev., Emrah Akçay
• Pease, A. (1988). Body Language: How To Read Others’ Thoughts By Their Gestures. Sheldon Press.
• Schober, O. (2000). Beden Dili (Davranış Anahtarı). Arıon Yayınevi. Çev., Süeda Özbent
• Silsüpür, Ö. (E.d). (2022). Dijital İletişim Fırsatlar ve Tehditler. Eğitim Yayınevi.
• Smartprix (2024, Mart 23). https://www.smartprix.com/bytes/a-guide-to-emojis-types-of-emojis-what-do-they-mean-how-to-use-them/
• Taşdemir, E. (2017). Kişilerarası İletişim. Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Temel, M. Ve Koçak, Ö. F. (Ed.). (2021). Dijital Çağda İletişim, Kültür ve Medya I. Çizgi Kitapevi.
• The Guardian. (2018, Nisan 25). https://www.theguardian.com/technology/2018/apr/25/google-gun-emoji-switch-water-pistol-android-update-apple
• Ulağlı, S. (Ed.). (2018). Kişilerarası İletişim: Güncel Yaklaşımlar ve Kuramsal Temeller. Motto Yayınları.
• Unicode Consortium. (2021). https://home.unicode.org/emoji/emoji-frequency/