Sağlık Bilimleri Öğrencilerinin Koronavirüs-19’a Yönelik Bilgi Düzeyleri ve Sağlık Davranışlarına Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 18 Sayı: 1, 51 - 58, 16.03.2023

Seher Tanrıverdi , Hülya Keskin , Gülcan Çiftçioğlu

https://doi.org/10.17517/ksutfd.1056605

Öz

Amaç: Araştırmanın amacı sağlık bilimleri öğrencilerinin COVID-19 salgını ile ilgili bilgi düzeylerini saptamak ve sağlık davranışları üzerindeki etkisini
incelemektir.
Gereç ve Yöntemler: Çalışma, çevrimiçi anket yöntemi ile bir üniversitenin Sağlık Bilimleri Fakültesi ve Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokuluna kayıtlı
345 öğrenci ile yapılmıştır. Çalışma verileri, Ocak-Şubat 2021 tarihlerinde çevrimiçi anket formu kullanılarak toplanmıştır. Anket formu katılımcıların
demografik özelliklerine dair soruların yanı sıra sağlık bilgi düzeyi; COVID-19 salgınına yönelik sağlık davranışına etkisi olmak üzere 24 sorudan oluşmak-
tadır. Veri analizinde, tanımlayıcı istatistik testleri ile sayı, yüzde dağılımları, ortalama ve standart sapma değerleri hesaplanmıştır. Grup içi ortalamalarının
karşılaştırılmasında One-Way Anova testi kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 21.65±3.35 olup %79.7’si kadındır. Katılımcıların %74.21’i 2019 yılı öncesinde COVID-19 hak-
kında bilgisinin olmadığını, %91.3’ünün kendisi veya ailesinden birilerinin COVID-19’a yakalanma konusunda endişe duyduğunu belirtmiştir. Öğrencilerin
%86.37’si pandemi sürecinin bulaşıcı hastalıkları önlemeye yönelik aşı uygulamaları konusunda farkındalık kazandırdığını, %63.2 ‘si pandemi sürecinde
ellerini yıkama süresinde değişiklik olduğunu, %76.8’i televizyon kanallarında yer alan haberlerden bilgi edindiğini bildirmiştir. COVID-19 öncesi-sonrası
günlük uyku, sıvı alımı gibi sağlık davranışları arasında istatistiksel olarak ileri düzeyde anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır (p<0,001).
Sonuç: Sonuç olarak, COVID-19 pandemi süreci sağlık bilimleri öğrencilerinin bilgi düzeylerinde ve sağlık davranışlarında değişiklikler meydana get-
irmiştir. Sağlık bilimleri öğrencilerinin pandemi süreci yönetimi konusunda önemli bir yeri olduğu için konu ile ilgili daha fazla çalışma yapılıp literatüre
katkı sağlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, sağlık bilgisi, tutum, uygulama, sağlık bilimleri öğrencileri

Investigation of Health Sciences Students’ Knowledge Levels of Coronavirus-19 and Its Effect on Health Behaviors

Öz

Objective: The aim of the study is to determine the knowledge level of health science students about the COVID-19 outbreak and to examine its impact on
health behavior.
Materials and Methods: The study was conducted with 345 students enrolled in the Faculty of Health Sciences and Health Services Vocational School of
a university using an online questionnaire. Study data were collected using an online questionnaire between January-February 2021. The questionnaire form
included questions about the demographic characteristics of the participants as well as the health knowledge level; It consists of 24 questions, including the
effect on health behavior for the COVID-19 outbreak. In data analysis, number, percentage distributions, mean and standard deviation values were calculated
with descriptive statistics tests. One-Way Anova test was used to compare the means within the group.
Results: The average age of the students participating in the study is 21.65±3.35 and 79.7% of them are women. 74.21% of the participants did not have
information about COVID-19 before 2019, 91.3% were worried about themselves or someone from their family catching COVID-19. It was determined that
there is a statistically significant difference between health behaviors such as daily sleep and fluid intake before and after COVID-19 (p<0.001).
Conclusion: As a result, the COVID-19 pandemic process has brought about changes in health science students’ knowledge and health behaviors. Since
health sciences students have an important place in pandemic process management, it is recommended to make more studies on the subject and contribute
to the literature.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, health kowledge, attitudes, practice, students of health science

Kaynakça

• Arık FŞ. Selçuklular zamanında Anadolu’da veba salgınları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tar. Bölümü Tar. Araştırmaları Derg. 1991;15(26):1.
• Karataş Z. COVID-19 Pandemisinin toplumsal etkileri, değişim ve güçlenme. Türkiye Sos. Hizmet Araştırmaları Derg. 2020;4:3-17.
• Zhu H, Wei L, Niu P. Fast reshaping of intensive care unit facilities in a large metropolitan hospital in Milan, Italy: Facing the COVID-19 pandemic emergency. Crit. Care Resusc. 2020;22: 91-94.
• Taylor S. The psychology of pandemics: Preparing for the next global outbreak of infectious disease. Cambridge Scholars, 2019.
• Özatay F, Sak G. COVID-19’un ekonomik sonuçlarını yönetebilmek için ne yapılabilir? (Erişim Tarihi: 25 Ocak 2021).Erişim Linki: https://www.tepav.org.tr/tr/haberler/s/10098 (2020).
• Hekler EB, Lambert J, Leventhal E, Leventhal H, Jahn E, Contrada RJ. Commonsense illness beliefs, adherence behaviors, and hypertension control among African Americans. Journal of Behavioral Medicine. 2008;31(5):391-400.
• Çırakoğlu OC. Domuz gribi (H1N1) salgınıyla ilişkili algıların, kaygı ve kaçınma düzeyi değişkenleri bağlamında incelenmesi. Türk Psikol. Derg. 2011;26:49-64.
• Doğan, H. Çağdaş kariyer karar verme yaklaşım ve modellerinin incelenmesi. Türkiye Sos. Polit. ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Derg. 2014;4:100-130.
• Ekiz T, Ilıman E, Dönmez E. Bireylerin sağlık anksiyetesi düzeyleri ile covıd-19 salgını kontrol algısının karşılaştırılması .Usaysad Derg. 2020;6:139-154.
• Yakar B., Öztürk Kaygusuz T, Pirinçci E, Önalan E, Ertekin YH. Tıp fakültesi öğrencilerinin Türkiye’deki mevcut COVID-19 salgını hakkında bilgi, tutum ve kaygıları. Fam. Pract. Palliat. Care. 2020;5:36-44.
• Kissal A, Kavici S, Okan F, Avsar F. Health sciences students’ knowledge, attitudes and behaviors about covid-19: a review study. J. High. Educ. Sci. 2020;10:391.
• Dönmez İ, Gürbüz S. Üniversite öğrencilerinin covid-19 virüsü hakkında bilişsel yapılarının belirlenmesi. Manas Sos. Araştırmalar Derg. 2020;9:2159-2172.
• Birimoğlu Okuyan C, Karasu F, Polat F. COVID- 19’un Hemşirelik öğrencilerinin sağlık kaygısı düzeyleri üzerine etkisi 2020;13(19):45-52.
• Kara E, Demirkan K, Ünal S. Covid-19 hakkinda eczacıların ve eczacılık öğrenci̇leri̇ni̇n bi̇lgi̇ ve tutumlari. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Mesl. Yüksek Okulu Derg. 2020;8:763-778.
• Cihan E, Pirinççi CŞ, Gerçek H, Ünüvar BS, Demirdel E. Türkiye ’de sağlık öğrencilerinin COVID-19 üzerine bilgi düzeyleri , koruyucu davranışları ve risk algıları. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;11(3):342-347.
• Mustafa RM, Alrabadi NN, Alshali RZ, Khader YS, Ahmad DM. Knowledge, attitude, behavior, and stress related to COVID-19 among undergraduate health care students in Jordan. Eur. J. Dent. 2020;14:50-55.
• Wright Jr, KP, Linton SK, Withrow D, Casiraghi L, Lanza SM, de la Iglesia H et al. Sleep in university students prior to and during COVID-19 Stay-at-Home orders. Current Biology. 2020;30(14):797-798.
• Marelli S, Castelnuovo A, Somma A, Castronovo V, Mombelli S, Bottoni D, et al. Impact of COVID-19 lockdown on sleep quality in university students and administration staff. Journal of Neurology. 2021;268(1), 8-15.
• Akyol P, Çelik A. Covid-19 salgını sürecinde paramedik öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının araştırılması. Electronic Turkish Studies. 2020;15(4):25-37.