Construction of Islamic Female Identity in Food-themed Weblogs: Cahide Sultan

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 93 - 117, 31.05.2019

Ayşegül Kurtoğlu

https://doi.org/10.33708/ktc.559958

Öz

One of the instruments that have become so popular with
digitalization in the sharing of experiential knowledge of daily life is
weblogs that can be collected under different themes such as fashion, beauty,
personal development, education and literature. These weblogs make visible how
one of us experiences daily life, what and how he/she does and how he/she
thinks about which subject but are not limited to these. The information
produced in the weblogs is also reproducing the everydayness. This
gender-differentiated production both helps to convey the experiences which are
desired to be visible among women and can reinforce mythical assumptions, as
well. From this point of view this study aims to reveal what kind of female
identity is built in the kitchen through Islamic discourse in Cahide Sultan which is one of the
kitchen-based weblogs. To answer this main question, the posts created between
2009 and 2017 were analyzed using a qualitative research design. The kitchen
which is idealized is built on the duality of halal-haram and the femininity dexterity
that is deemed necessary to conceive that duality and in this way traditional
female roles are reproduced. Ultimately, the privilege of speaking about a
reasonable female identity is established through verse of the Koran, the
prophet Muhammad's sayings/deeds and examples from Islamic history with the
knowledge of the kitchen in which women is regarded as the unique responsible.

Anahtar Kelimeler

Everyday Life, Kitchen, Food-themed Weblogs, Islamic Female Identity, Cahide Sultan

Yemek Temalı Web Günlüklerinde İslami Kadın Kimliğinin İnşası:Cahide Sultan - Construction of Islamic Female Identity in Food-themed Weblogs: Cahide Sultan

Öz

Gündelik yaşamın tecrübi bilgisinin paylaşılmasında
dijitalleşmeyle birlikte oldukça sık başvurulur hâle gelen araçlardan biri;
moda, güzellik, kişisel gelişim, eğitim ve edebiyat gibi farklı temalar altında
toplanabilecek olan web günlükleridir (weblogs/blogs). Bu günlükler içimizden
birinin gündelik yaşamı nasıl deneyimlediğinin; neyi, nasıl yaptığının ve hangi
konularda nasıl düşündüğünün görünür olmasını sağlamakta ancak bunları
sağlamakla sınırlı kalmamaktadır. Web günlüklerinde üretilen bilgi, aynı zamanda
gündeliği yeniden üretmektedir. Toplumsal cinsiyete göre farklılaşan bu üretim,
kadınlar özelinde, bir yandan kadınlığa ilişkin görünür olması arzu edilen
tecrübelerin aktarılmasına yararken diğer yandan bu alandaki mitsel kabulleri
pekiştirebilmektedir. Buradan hareketle bu çalışma kapsamında; Türkçe içeriğe
sahip, mutfak temalı web günlüklerinden biri olan Cahide Sultan’da, İslami
söylem üzerinden mutfakta nasıl bir kadın kimliği inşa edildiğinin ortaya
koyulması amaçlanmaktadır. Bu soruya yanıt aranmak üzere web günlüğündeki Eylül
2009 tarihli ilk girdiden (post) başlanmıştır ve Mart 2017’ye kadar yayımlanan
girdiler; analiz birimi olarak belirlenerek, niteliksel içerik çözümlemesine
tabii tutulmuştur. İdealize edilen mutfak, helal-haram ikiliği ile bu ikiliği
gözetmek için zaruri addedilen kadınlık mahareti üzerine inşa olmaktadır ve bu
yolla geleneksel kadınlık rolleri yeniden üretilmektedir. Nihayetinde makul
kadın kimliği hakkındaki söz söyleme ayrıcalığı; Kur-an’ı Kerim ayetleri, hadis
ve İslam tarihinden örnekler ile kadının yegâne sorumlusu addedildiği mutfağın
bilgisi üzerinden tesis edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gündelik yaşam, mutfak, yemek blogları, İslâmî kadın kimliği, Cahide Sultan

Kaynakça

• “Acem Pilavı Tarifi”, https://cahidesultan.net/2009/11/29/acem-pilavi-tarifi/, Erişim Tarihi: 07.01.2017.
• “Anne Ev Hanımı Nasıl Olunur” ( 13 Temmuz 2015) https://cahidesultan.net/2015/07/13/anne-ev-hanimi-nasil-olunur/, Erişim Tarihi: 18.01.2017.
• Bachelard, G.(2008) Mekânın Poetikası. (A. Tümertekin, Çev).İstanbul: İthaki Yayınları.
• Beck, U. (2011)Risk Toplumu Başka Bir Modernliğe Doğru.(B. Doğan, Çev). İstanbul: İthaki Yayınları.
• Onaran, B. (2015) Mutfaktarih. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Cantek, F. Ş. (2011). Mutfakta Pişer, İnternete de Düşer: Yemek Blogları Kadınlara Neler Vaad Ediyor, https://www.academia.edu/11783705/Mutfakta_Pi%C5%9Fer_%C4%B0nternete_de_D%C3%BC%C5%9Fer_Yemek_Bloglar%C4%B1_Kad%C4%B1nlara_Neler_Vaad_Ediyor, Erişim Tarihi: 11.01.2018.
• Cecil, H. R. (1912). Conservatism. London: Williams and Norgate.
• “Çikolatalı Süt Reçeli Krem Çikolata Tarifi” (27 Aralık 2012) https://cahidesultan.net/2012/12/27/cikolatali-sut-receli-krem-cikolata-tarifi/, Erişim Tarihi: 15.12.2016.
• “Çok Tuzlu Peynir Nasıl Değerlendirilir” (21 Ocak 2012) https://cahidesultan.net/2012/01/21/cok-tuzlu-peynir-nasil-degerlendirilir/#more-11114, Erişim Tarihi: 15.12.2016.
• Çomu, T. (2012). Video Paylaşım Ağlarında Nefret Söylemi: Youtube Örneği. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Çomu, T. ve Halaiqa, İ. (2015). Web İçeriklerinin Metin Temelli Çözümlemesi. , Binark M. (Ed.) Yeni Medya Çalışmalarında Araştırma Yöntem ve Teknikleri (s. 26-88) içinde. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• “Değişik Kahvaltılıklar” (20 Mayıs 2010) https://cahidesultan.net/2010/05/20/degisik-kahvaltiliklar/, Erişim Tarihi: 18.12.2016.
• “Değerlendirmeler” https://cahidesultan.net/category/degerlendirmeler/page/4/, Erişim Tarihi: 15.12.2016.
• “Domatesli Pirinç Çorbası” (1 Ekim 2015) https://cahidesultan.net/2015/10/01/domatesli-pirinc-corbasi/, Erişim Tarihi: 15.01.2017.
• Emre Çetin, K. B. (2015). Islamic Lifestyle and Emine Beder’s TV cookery Show Kitchen Love, European Journal of Cultural Studies, 20, 1-14.
• “Fırında Bonfile Tarifi– İdil Tatari– Yemek Tarifleri” (30 Kasım 2014) https://www.youtube.com/watch?v=lZXK1jhEylk, Erişim Tarihi: 15.01.2017.
• Foucault, M. (1987).Söylemin Düzeni. (T. Ilgaz, Çev). İstanbul: Hil Yayın.
• Foucault, M. (2011). Özne ve İktidar, (I. Ergüden ve O. Akınhay, Çev).İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• “Fruktoz Ve Nişasta Bazlı Şeker Tüketiminin Sağlık Açısından Etkileri: Son Verilerin Derlemesi”, http://beslenme.gov.tr/content/images/spot/fruktozbilimselrapor.pdf, Erişim Tarihi: 10.01.2017.
• Giard, L. (2015).Gündelik Hayatın Keşfi II.(Ç. Eroğlu, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
• Gardiner, M. (2016).Gündelik Hayat Eleştirileri. (B. Taşdemir ve D. Özçetin, Çev). Ankara:Heretik Yayıncılık.
• Günseli, B. (2013). Sosyal Medyada Etkileşim. Öztürk M. C. (Ed.)Dijital İletişim ve Yeni Medya (s. 100-120) içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• “Helal” https://cahidesultan.net/?s=helal, Erişim Tarihi: 10.12.2016.
• “Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028, Erişim Tarihi: 05.01.2017.
• Iggers, G. G. (2016). Bilimsel Nesnellikten Postmodernizme Yirminci Yüzyılda Tarih Yazımı. (Çev. G. Ç.Güven). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• “Lebeniye Çorbası Antep Yöresi” (5 Mart 2010) https://cahidesultan.net/2010/03/05/lebeniye-corbasi-antep-yoresi/, Erişim Tarihi: 15.12.2016.
• Lyotard, J. F. (2000). Postmodern Durum. (A. Çiğdem, Çev.).Ankara: Vadi Yayınları.
• “Kaç Süslü Teyze Bir Anne Eder” (28 Kasım 2011) https://cahidesultan.net/2011/11/28/kac-suslu-teyze-bir-anne-eder/, Erişim Tarihi: 17.01.2017.
• “Kadının Yeri Evidir” (7 Haziran 2011) https://cahidesultan.net/2011/06/07/kadinin-yeri-evidir/, Erişim Tarihi: 18.01.2017.
• Kaplan, A.M. & Haenlein, M. (2010) “Users of the World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media”, Business Horizons: 53, s. 59—68.
• “Kendini Farklı Bir Cinste Hissetmek” (20 Kasım 2015) https://cahidesultan.net/2015/11/20/kendini-farkli-bir-cinste-hissetmek/, Erişim Tarihi: 15.12.2016.
• Kurtoğlu, A. (2018).Toplumsal Muhafazakârlık Aile, Evlilik, Din ve Siyaset Alanındaki Tezahürü. İstanbul: Doruk Yayınları.
• “KPSS Putu” (18 Nisan 2016) https://cahidesultan.net/2016/04/18/kpss-putu/#more-27179 (Erişim Tarihi 14. 02. 2017)
• Oakeshott, M. (1967). Rationalism in Politics and OtherEssays. London: Methuen.
• “Süt Reçelli Pratik Muzlu Dondurma” (30 Mayıs 2014) https://cahidesultan.net/2014/05/30/sut-recelli-pratik-muzlu-dondurma/#more-21012, Erişim Tarihi: 14. 02. 2017.
• “Şehir Efsaneleri MSG - Monosodyum Glutamat” http://www.ggd.org.tr/sehir_efsaneleri2.php?id=50, Erişim Tarihi: 14.01.2017.
• “Şekerli Katmer Tarifi” (10 Şubat 2016) https://cahidesultan.net/2016/02/10/sekerli-katmer-tarifi/, Erişim Tarihi: 15.01.2017.
• “Tavuk Nasıl Pişirilir” (20 Ağustos 2012) https://cahidesultan.net/2012/08/20/tavuk-nasil-pisirilir/#more-13428, Erişim Tarihi: 18.01.2017.
• Tekeli, İ. (2010).Gündelik Yaşam, Yaşam Kalitesi ve Yerellik Yazıları. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Tuncer, A. S. (2013). Sosyal Medyanın Gelişimi. Özata F.Z. (Ed.). Sosyal Medya (s. 2-26). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Varol, S. F. ve Tayanç, N. K. (2014).Blogların Cinsiyeti: Toplumsal Cinsiyet Kimliğinin Bloglarda Sunumu, http://www.cmdconf.net/2014/pdf/51.pdf, Erişim Tarihi: 15.01.2017.
• “Yumurtalı Ekmek Tiridi Elazığ Usulü” (19 Eylül 2011) https://cahidesultan.net/2011/09/16/yumurtali-ekmek-tiridi-elazig-usulu/, Erişim Tarihi: 15.01.2017.