Factors affecting the motivation of school administrators

Yıl 2024, , 249 - 272, 31.05.2024

Öznur Rengi , Bayram Bozkurt

https://doi.org/10.33400/kuje.1406699

Öz

In this research, it is aimed to reveal the factors affecting the motivation of school administrators and suggestions for increasing their motivation. In line with this purpose, the research was designed with phenomenological design, one of the qualitative research methods. The study group of the research consists of 24 school administrators working in public schools affiliated to the Ministry of National Education in Gaziantep and Kocaeli provincial centres, determined according to the maximum diversity sampling method. Participant diversity was ensured by personal characteristics such as gender, age, branch, education level, school level and seniority. The research data were collected through a semi-structured interview form developed by the researchers. The research data were analysed by content analysis method. As a result of the research, the factors affecting school administrators' motivation positively and negatively were determined as different themes as "individual, colleague-related, student-related, parent-related and other factors". Suggestions for increasing motivation were grouped under six sub-themes as "individual, school-related, bureaucratic, senior management-related, professional and parent-related". In order to increase the motivation of school administrators, participation in social activities, financial incentives, support in terms of burnout, stress, etc., as well as the material, physical and equipment needs of schools should be met. In addition, suggestions such as reducing documentation, expanding authorities, positive feedbacks, fair and equitable behaviour, studies to increase professional reputation, encouraging to work in disadvantaged regions, etc. were expressed by school administrators. The quality of education can be improved by taking into account the studies aimed at increasing the motivation of school administrators by policy makers and practitioners and carrying out developmental studies.

Anahtar Kelimeler

motivation, school administrator, education management

Okul yöneticilerinin motivasyonunu etkileyen faktörler

Öz

Mevcut araştırmada okul yöneticilerinin motivasyonlarını etkileyen olumlu/olumsuz faktörleri ve motivasyonlarının artırılmasına yönelik önerilerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseniyle tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Gaziantep ve Kocaeli illeri merkez ilçelerinde görev yapan Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda görev yapan, maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemine göre belirlenen, 24 okul yöneticisinden oluşmaktadır. Katılımcı çeşitliliği cinsiyet, yaş, branş, öğrenim durumu, okul kademesi, kıdem gibi kişisel özellikler ile sağlanmıştır. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesi içerik analizi yöntemiyle yapılmıştır. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin motivasyonlarını olumlu ve olumsuz etkileyen faktörler, “bireysel, çalışma arkadaşlarıyla ilgili, öğrencilerle ilgili, velilerle ilgili ve diğer faktörler” olmak üzere farklı temalar şeklinde belirlenmiştir. Motivasyonu artırmaya yönelik önerileri ise “bireysel, okulla ilgili, bürokratik, üst yönetimle ilgili, mesleki ve velilerle ilgili” olmak üzere altı alt temada gruplandırılmıştır. Okul yöneticileri motivasyonu artırmak için sosyal etkinliklere katılım, maddi teşvikler, tükenmişlik, stres vb. durumlar açısından destek verilmesi, ayrıca okulların maddi, fiziki ve donanımsal ihtiyaçlarının giderilmesi gerektiği ile ilgili önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca evrak işlerinin azaltılması, yetkilerin genişletilmesi, olumlu dönütler, adil-hakkaniyetli davranış, mesleki itibarın arttırılmasına yönelik çalışmalar, dezavantajlı bölgelerde çalışmaya teşvik etme, vb., öneriler okul yöneticileri tarafından ifade edilmiştir. Okul yöneticilerinin motivasyonunu artırmaya yönelik çalışmaların politika yapıcılar ve uygulayıcılar tarafından dikkate alınması ve geliştirici çalışmaların yapılması eğitimin kalitesini artırabilir.

Anahtar Kelimeler

motivasyon, okul yöneticisi, eğitim yönetimi

Kaynakça

• Ada, Ş., Akan, D., Ayık, A., Yıldırım, İ., & Yalçın, S. (2013). Öğretmenlerin motivasyon etkenleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3),151-166. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/32419
• Adams, J. S. (1965). Inequity of social exchanges, advances. L. Berkowitz (Ed.) içinde, Advances in Experimental social psychology (pp. 267-299). Academic Press.
• Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13,343-361. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/31512
• Arastaman, G., Öztürk-Fidan, İ., & Fidan, T. (2018). Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik: Kuramsal bir inceleme. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 37-75. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2018.61
• Aslan, M. , & Doğan, M. (2020). Dışsal motivasyon, içsel motivasyon ve performans etkileşimine kuramsal bir bakış. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(26), 291-301. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/983139
• Bayraktar, H. V. (2015). Sınıf yönetiminde öğrenci motivasyonu ve motivasyonu etkileyen etmenler. Journal of Turkish Studies 10(3), 1079-1100. https://doi.org/DOI: 10.7827/TurkishStudies.7788
• Bhujel, J. B. (2021). The role of principal in improvement of school performance: A qualitative study in community school of Nepal. Research Journal of Education, 7(1), 1-10. Academic Research Publishing Group - ARPG (arpgweb.com).
• Burgul, N. S., Emiroğlu, O., & Güneyli, A. (2019). School administrators and teacher motivation understanding: Cyprus case. Amazonia investiga, 8(19), 354-361. (3) (PDF) School Administrators and Teacher Motivation Understanding: Cyprus Case (researchgate.net)
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi.
• Can, E. (2022). Okul yönetiminin sorunları: okul müdürlerinin değerlendirmeleri. Yaşadıkça Eğitim, 36(2), 402-433. http://journals.iku.edu.tr/yed/index.php/yed/article/view/411
• Carvalho, A. D., Riana, I. G. , & C. Soares, A. (2020). Motivation on job satisfaction and employee performance. International Research Journal of Management, IT & Social Science, 7(5), 13-20. https://sloap.org/journals/index.php/irjmis/
• Cebeci, O., & Çağanağa, Ç. K. (2019). Effects of motivation of school administrators on human resources management. Open Access Library Journal, 6, 1-17. https://doi.org/doi: 10.4236/oalib.1104808. https://www.scirp.org/journal/paperinformation.aspx?paperid=93922
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün, S. B. Demir, Çeviri Ed.). Siyasal Kitabevi.
• Cullen, J. B., & Mazzeo, M. J. (2008). Implicit performance awards: An empirical analysis of the labor market for public school administrators. University of California, San Diego (December) https://users.nber.org/~confer/2007/URCf07/mazzeo.pdf
• Dartey-Baah, K. (2010). Job satisfaction and motivation: Understanding its impact on employee commitment and organisational performance. Acedemic Leadership the Online Journal, 8 (4)., 1-16. https://doi.org/10.58809/XHXY6608
• Dhuey, E., & Smith, J. (2018). How school principals influence student learning. Empirical Economics, 54(2), 851–882. https://link.springer.com/article/10.1007/s00181-017-1259-9
• Doğanlı, B., & Demirci, Ç. (2014). Sağlık kuruluşu çalışanlarının motivasyonlarını belirleyici faktörler üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi, 21(1), 47-60. https://doi.org/10.18657/yecbu.49076
• Ertürk, R. (2016). Öğretmenlerin iş motivasyonları. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 1-15. https://dergipark.org.tr/en/pub/ekuad/issue/28248/300307
• Esentürk, O. K., & Güngör, N. B. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin yöneticiliğe yönelim nedenleri. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(4), 250-264. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/885840
• Gyimah, N. (2020). Factors affecting teacher motivation in senior high schools in ghana: A case study of dompoase senior high school. https://ssrn.com/abstract=3677392
• Helvacı, M. A., & Başın, H. (2013). Okul müdürlerinin kullandıkları motivasyon yaklaşımları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 300-322. https://www.acarindex.com/pdfs/129312
• Herzberg, F. (1966). Work and the nature of man. World Publishing Company.
• Herzberg, F., Mausner, B., & Snyderman, B. (1959). The motivation to work (2nd ed.). John Wiley. Kimani, G. N. (2017). Educational management. https://oer4nosp.col.org/id/eprint/123/1/Education%20Management.pdf
• Kuswati, Y. (2019). Motivation role in ımproving work effectiveness. Budapest International Research and Critics Institute (BIRCI-Journal) Humanities and Social Sciences, 2(4), 281-288. https://pdfs.semanticscholar.org/f09b/73c0c1d588a122543d3fdc1d43d4474444dc.pdf
• Leithwood, K., Louis, K. S., Anderson, S., & Wahlstrom, K. (2004). How leadership influences student learning. Center for Applied Research and Educational Improvement. https://conservancy.umn.edu/bitstream/handle/11299/2035/CAREI%20ReviewofResearch%20How%20Leadership%20Influences.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Locke, E. A. (1976). The supervisor as "motivator": His influence on employee performance and satisfaction. Heath and Company.
• Lunenberg, F. C., & Ornstein, A. C. (2013). Eğitim yönetimi (6. Baskı). (G. Arastaman, Çev. Ed.). Nobel Yayın.
• Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50, 370-396. http://psychclassics.yorku.ca/Maslow/motivation.htm McClelland, D. C. (1976). The achieving society. Irvington Publishers.
• Miles, M., & Huberman, A. (1994). Qualitative data analysis. Sage
• Morton, W. M. (2011). Factors that motivate and ınhibit educators to apply for the principalship [Doctoral dissertation]. The Faculty of the Morgridge College of Education University of Denver, USA.
• Orr M., King C., & La Pointe, M. (2010). Districts developing leaders: Lessons on consumer actions and program approaches from eight urban districts. Wallace Foundation. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED512804.pdf
• Özdemir, T. Y., Kartal, S. E., & Yirci, R. (2014). Okul müdürlerinin öğretmenleri motive etme yaklaşımları. Turkish Journal of Educational Studies, 1 (2), 190-215. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/402892
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Pegem.
• Pintrich, P. R & Schunk, D. H. (2002). Motivation in education: Theory, research and applications. Merril Prentice Hall. Motivation in education : theory, research, and applications second edition : Pintrich, Paul R : Free Download, Borrow, and Streaming : Internet Archive
• Poláčková, K. (2016). Motivation, performance and efficiency. International Scientific Conference for Ph.D. students of EU countriesAt: LondonVolume: 2. https://doi.org/DOI: 10.13140/RG.2.1.2353.5126
• Renihan, P. J., Phillips, S., & Raham, H. (2006). The role of the school principal: Present status and future challenges in managing effective schools. SAEE.
• Robbins, S. P., & Judge, T. A. (2013). Organizational behavior, (15th ed.). Pearson.
• Rowley, J. (1996). Motivation and academic staff in higher education. Quality Assurance in Higher Education, 4, 11–16. https://doi.org/10.1108/09684889610125814
• Saldana, J. (2019). Nitel araştırmacılar için kodlama el kitabı. (A. T. Akcan ve S. N. Şad, Çev.). Pegem Akademi.
• Salihoğlu, S. (2020). Performansı etkileyen motivasyon faktörleri ve aralarındaki ilişki [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Saracel, N., Taşseven, Ö., & Kaynak, E. (2016). Türkiye’de çalışan y kuşağında iş tatmini-motivasyon ilişkisi. Social Sciences Research Journal, 5(1), 50-79. https://core.ac.uk/reader/47258620
• Schulze, S. & Steyn, T. (2003). Educators' motivation: Differences related to gender, age and experience. Acta Academica, 35(3), 138–160. https://hdl.handle.net/10520/EJC15273
• Uykun, Ö. (2021). Ortaokul öğrencı̇lerı̇nı̇n öğrenme motı̇vasyonunu etkı̇leyen faktörler [Yüksek Lisans Tezi). Aydın Adnan Menderes Ünı̇versı̇tesı̇.
• Vero, E., & Puka, E. (2017). The Importance of Motivation in an Educational Environment.Formazione & Insegnamento, 15(1), 57-66. https://doi.org/107346/-fei-XV-01-17_05
• Vroom, V. H. (1964). Work and motivation. John Wiley.
• Weaver, T. (1988). Theory M: Motivating with money. Cornell HRA Quarterly, 29(3), 40–45. https://doi.org/10.1177/001088048802900314
• Wigfield, A., Cambria, J., & Eccles, J. S. (2012). Motivation in education in the oxford handbook of human motivation. R. M. Ryan ( Ed.). Oxford library of psychology. (pp.463-478). OUP USA. The Oxford Handbook of Human Motivation | Oxford Academic (oup.com)
• Yalçın, S. S. (2016). Okul yöneticilerinin motivasyonlarını etkileyen unsurlar, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9( 2), 905-92. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=641655
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, N. (2011). Okul müdürlerinin motivasyonu üzerine nitel bir araştırma. AİBÜ, Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 71-85. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/16835
• Yüksel, Y. M. (2021). Okul müdürlerinin çatışma yönetim stillerinin öğretmen motivasyonu açısından incelenmesi., [Yüksek Lisans Tezi]. Pamukkale Üniversitesi.