The Long Story of Love from Fuzuli to Şeyh Galib

Yıl 2024, Sayı: 20, 362 - 372, 10.03.2024

Zeliha Yerli

https://doi.org/10.46250/kulturder.1432295

Öz

The book titled The Long Story of Love from Fuzuli to Şeyh Galib written by Necmettin Turinay offers new perspectives on examining the narrative works written in mesnevi verse form in classical Turkish literature. The author, who draws attention to the need to pay due attention to works written in this way, approaches mesnevis, which he describes as stories or novels, by focusing on their story power. Realizing this approach through the mesnevis of Fuzuli and Şeyh Galib, one of the most important names of classical literature, Turinay focuses on the story power of these two poets who have proven themselves in poetry by discussing Leyla vü Mecnun and Hüsn ü Aşk, and approaches these artists by giving priority to their storytelling aspects. It reveals how great artists, who combined their savings with tradition, came close to the novel, which is considered a modern genre, while doing so. Turinay, who examined Fuzuli's Leyla vü Mecnun and Şeyh Galib's Hüsn ü Aşk from various aspects, stated that these two artists remained within the tradition and made the requirements of the tradition serve their works; He explains that they write their works in an attitude that seeks change, innovation and originality, and that they appear before the addressee as storytellers.

Anahtar Kelimeler

mesnevi, story, Fuzuli, Şeyh Galib, Necmettin Turinay

Fuzûli'den Şeyh Galib'e Aşkın Uzun Hikâyesi

Öz

Necmettin Turinay tarafından kaleme alınan Fuzûlî’den Şeyh Gâlib’e Aşkın Uzun Hikâyesi adlı eser, klasik Türk edebiyatındaki mesnevi nazım şekliyle yazılmış tahkiye yönü olan eserleri inceleme konusunda yeni bakış açıları sunmaktadır. Bu şekilde yazılan eserlere gereken ilginin gösterilmesi konusuna dikkat çeken yazar, hikâye veya roman olarak nitelendirdiği mesnevilere, hikâye gücüne odaklanarak yaklaşmaktadır. Bu yaklaşımını klasik edebiyatın en önemli isimlerinden Fuzûlî ve Şeyh Gâlib’in mesnevileri üzerinden gerçekleştiren Turinay, Leylâ vü Mecnûn ile Hüsn ü Aşk’ı ele alarak şiir söylemede kendini kanıtlamış bu iki şairin hikâye güçlerine odaklanmaktadır ve bu sanatkârları hikâyeci yönlerine öncelik vererek değerlendirmektedir. Tasarruflarını gelenekle birleştirmiş olan büyük sanatkârların bunu yaparken modern bir tür olarak kabul edilen romana ne kadar yaklaştığını ortaya koymaktadır. Fuzûlî’nin Leylâ vü Mecnûn’u ve Şeyh Gâlib’in Hüsn ü Aşk’ını muhtelif yönlerden inceleyen Turinay, bu iki sanatkârın geleneğin içinde kalarak geleneğin icaplarını eserlerine hizmet eder duruma getirdiklerini; değişikliği, yeniliği, özgünlüğü arayan bir tavırda eserlerini kaleme aldıklarını ve muhatabın karşısına birer hikâyeci olarak çıktıklarını anlatmaktadır.

Anahtar Kelimeler

mesnevi, hikâye, Fuzûlî, Şeyh Gâlib, Necmettin Turinay

Kaynakça

• Aktaş, Şerif (1983). “Roman Olarak Hüsn ü Aşk”. Türk Dünyası Araştırmaları, 27: 94-108.
• Çelebioğlu, Amil (1999). Türk Edebiyatı’nda Mesnevi (XV. Yüzyıla Kadar). İstanbul: Kitabevi.
• Kahraman, Mehmet ((2000). Leylâ vü Mecnûn Romanı, Dastan-ı Leylî vü Mecnûn. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Kalkışım, Muhsin (1998). Fuzûlî’nin Leylâ vü Mecnûn Hikâyesi (Tahkiye Unsurları). Adana: Derya Kitabevi.
• Kartal, Ahmet (2007). “Eski Türk Edebiyatında Mesnevî”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 5(10): 353-432.
• Köksal, M. Fatih (1997). “Tahkiyeli Bir Eser Olarak Taşlıcalı Yahyâ’nın Şâh u Gedâ Mesnevisi”. Türklük Bilimi Araştırmaları Prof. Dr. Kaya Bilgegil Armağanı, 5: 245-282.
• Şentürk, A. Atilla (2002). XVI. Asra Kadar Anadolu Sahası Mesnevilerinde Edebî Tasvirler. İstanbul: Kitabevi.
• Turinay, Necmettin (2023). Fuzûlîden Şeyh Gâlib’e Aşkın Uzun Hikâyesi. İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Ünver, İsmail (1986). “Mesnevi”. Türk Dili, Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri), 415-417: 430-563.