Epistemik Cemaat: Bir Bilim Sosyolojisi Denemesi

Yıl 2024, Sayı: 21, 375 - 380, 10.06.2024

Turgay Koç

https://doi.org/10.46250/kulturder.1478709

Öz

Hüsamettin Arslan, Epistemik Cemaat: Bir Bilim Sosyolojisi Denemesi isimli eserinde bilginin üretimi ve dağıtımının temel kaideleri üzerinde durmaktadır. Türkiye’de bilim sosyolojisi disiplininde ilk olma iddiasında olan çalışma, bilgi üretiminin kültürel boyutuna dikkat çeker. Günümüzde bilimsel bilgi pozitivist bir anlayışla ve Batı zihniyetinin bir yansıması olarak şekillenmektedir. Bilginin geçerli ve meşru olması onu üreten epistemik cemaat ile doğrudan ilişkilidir. Epistemik cemaatin onaylamadığı bilgi, geçerli olarak kabul edilmez. Bilginin bir topluluk tarafından yönetilmesi Batılı düşünürlerin çalışmalarında da ele alınmıştır. Thomas Kuhn, Bilimsel Devrimin Yapısı kitabında bilimsel paradigma ve bilim topluluğunun etkileşimi sonucu paradigma değişimi üzerinde durmakta ve bilim topluluğunun hakim paradigma üzerinden bilimsel faaliyetlerini nasıl yürüttüğü anlatılmaktadır. Stanley Fish’in kavramsallaştırdığı “yorumlama cemaatleri” de benzer bir içeriğe sahiptir. Arslan’a göre, modern bilimlerin Türkiye’ye girişi sonrasında klasik epistemik cemaat ile modern epistemik cemaatin yarattığı ikilik bir bunalıma neden olmuştur. Hakim bilimsel paradigma ve epistemik cemaat Batı merkezlidir ve çalışmada bu durum eleştirel olarak ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

sosyoloji, bilgi sosyolojisi, epistemik cemaat, yorumlama cemaati, bilimsel paradigma

Epistemic Community: An Essay in the Sociology of Science

Öz

Hüsamettin Arslan, Epistemic Community: A Sociology of Science Essay focuses on the basic principles of the production and distribution of knowledge. The study, which claims to be the first in the discipline of sociology of science in Turkey, draws attention to the cultural dimension of knowledge production. Today, scientific knowledge is shaped with a positivist understanding and as a reflection of the Western mentality. The validity and legitimacy of knowledge is directly related to the epistemic community that produces it. Knowledge that is not approved by the epistemic community is not considered valid. The governance of knowledge by a community has also been addressed in the works of Western thinkers. Thomas Kuhn, in his book The Structure of Scientific Revolution, focuses on the paradigm shift as a result of the interaction between the scientific paradigm and the scientific community and explains how the scientific community conducts its scientific activities through the dominant paradigm. The "communities of interpretation” conceptualized by Stanley Fish have a similar content. According to Arslan, after the introduction of modern sciences in Turkey, the dichotomy between the classical epistemic community and the modern epistemic community led to a crisis. The dominant scientific paradigm and epistemic community is Western-centered and this is critically addressed in the study.

Anahtar Kelimeler

sociology, sociology of knowledge, epistemic community, community of interpretation, scientific paradigm

Kaynakça

• Arslan, Hüsamettin (2020). Epistemik Cemaat: Bir Bilim Sosyolojisi Denemesi. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Fish, Stanley (1980). Is There a Text in this Class? The Authority of Interpretive Communities. Cambridge: Harvard University Press.
• Kuhn, Thomas S. (2021). Bilimsel Devrimlerin Yapısı. Çev. Nilüfer Kuyaş. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Şaylan, Gencay (2020). Postmodernizm. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Yıldırım, Ergün (2017). Bilginin Sosyolojisi. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.