The Humour

Yıl 2024, Sayı: 23, 411 - 420, 10.12.2024

Murat Demir

https://doi.org/10.46250/kulturder.1570570

Öz

It is generally stated that laughter sometimes occurs as a result of superiority, sometimes as a relief or sometimes as a result of incompatibility. Each of these three reasons is a theory in its own right and is generally referred to as traditional theories of laughter. However, although there are different theories of humour or laughter other than these three, some thinkers state that these different theories are also derived from traditional theories. For example; theories such as conflict theory, ambivalence theory, disposition theory, mastery theory, Gestalt theory, Piagetian theory and configuration theory are considered as variations of incompatibility theory. However, the answer to the question of “Why do we laugh?” actually presents a more complex appearance than traditional theories. For example, the reasons for our laughter can be determined by social conditions, politics and accordingly, they can exhibit different appearances under different historical/social conditions. Eagleton also includes the above-mentioned topics in his work Humour and does this by touching on the political and historical aspects as well as philosophy. However, he also mentions the ideas of scientists from different fields outside the mentioned fields. In this context, Eagleton's thoughts on humour constitute the subject of this study.

Anahtar Kelimeler

humour, Terry Eagleton, social criticism, entertainment sociology, laugh

Mizah

Öz

Gülmenin genel anlamda kimi zaman bir üstünlük, kimi zaman bir rahatlama veya kimi zaman uyuşmazlık kaynaklı olarak ortaya çıktığı ifade edilir. Bu üç sebebin her biri kendi adlarıyla birer kuramdır ve genel olarak da geleneksel gülme kuramları olarak anılırlar. Ancak bu üçünün dışında farklı mizah veya gülme teorileri olmasına rağmen bazı düşünürler bu farklı teorilerin de geleneksel kuramlardan türetildiğini ifade eder. Örneğin; çatışma teorisi, kararsızlık teorisi, yatkınlık teorisi, ustalık teorisi, Gestalt teorisi, Piagetçi teori ve konfigürasyon teorisi gibi teoriler uyuşmazlık kuramının varyasyonları olarak kabul edilir. Bununla birlikte, “Neden güleriz?” sorusunun cevabı aslında geleneksel kuramlardan daha karmaşık bir görünüm de sergilemektedir. Örneğin gülmemizin sebepleri toplumsal koşullar tarafından, politika tarafından belirlenebilir ve buna göre de farklı tarihsel/toplumsal koşullar altında farklı görünümler sergileyebilir. Eagleton da Mizah isimli eserinde yukarıda bahsi geçen konulara yer verir ve bunu felsefenin yanında politik ve tarihi yönlerine değinerek yapar. Ancak bunun yanında söz konusu alanların dışında farklı alanlardan bilim insanlarının fikirlerinden söz eder. Bu bağlamda, Eagleton’ın mizah hakkındaki düşünceleri bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

mizah, Terry Eagleton, toplumsal eleştiri, eğlence sosyolojisi, gülme

Kaynakça

• Bakhtin, Mihail (2001). Karnavaldan Romana: Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar. Çev. Cem Soydemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eagleton, Terry (2020). Mizah. Çev. Cem Soydemir. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.