DI DÎWANA PERTO BEGÊ HEKKARÎ DE POR

Yıl 2020, Sayı: 2, 97 - 109, 29.04.2020

Zeydin Güllü

Öz

Mirajek girîng ya edebiyata klasîk eşqa ku her wextî di navendê de cihgirtî ye. Dildara ku ji bo vê eşqê hatî îdealîze kirin wek fîgurek vê eşqê ya herî girîng derketiye holê. Pora ku xweşiktîya dildarek beşerî geştir dike jî wek mezmûnekê di vê berekê de hatiye bikaranîn. Şikl, bêhn û rengê porê ji aliyê helbestkaran ve bi rêya hunerên edebî yên curbicur hatiye teswîr kirin.
Em dê di vê xebata xwe de li ser dîwana şairê Kurd Perto Begê Hekkarî bisekinin û hewl bidin beşên bi porê re têkildar di peywenda kategoriyên wan de binirxînin. Bi vî awayî em dê hem nirxandina porê ya di dîwana Perto Begê Hekkarî de hem jî bi awayekî gelemperî bikaranîna porê vebikolin.

Anahtar Kelimeler

Perto Begê Hekkarî, Por, Edebîyata Klasîk

Destekleyen Kurum

Dicle Üniversitesi

DI DÎWANA PERTO BEGÊ HEKARÎ DE POR

Öz

Mirajek girîng ya edebiyata klasîk eşqa ku her wextî di navendê de cihgirtî ye. Dildara ku ji bo vê eşqê hatî îdealîze kirin wek fîgurek vê eşqê ya herî girîng derketiye holê. Pora ku xweşiktîya dildarek beşerî geştir dike jî wek mezmûnekê di vê berekê de hatiye bikaranîn. Şikl, bêhn û rengê porê ji aliyê helbestkaran ve bi rêya hunerên edebî yên curbicur hatiye teswîr kirin. Em dê di vê xebata xwe de li ser dîwana şairê Kurd Perto Begê Hekkarî bisekinin û hewl bidin beşên bi porê re têkildar di peywenda kategoriyên wan de binirxînin. Bi vî awayî em dê hem nirxandina porê ya di dîwana Perto Begê Hekkarî de hem jî bi awayekî gelemperî bikaranîna porê vebikolin.

Anahtar Kelimeler

Perto Begê Hekarî, por, bandora porê, edebiyata klasîk, peywendên porê

HAIR IN THE DIVAN OF PERTO BEGÊ HEKKARÎ

Öz

One of the most important subjects of classical literature has always been a love occupying the center. An
idealized type of lover has emerged as the most important figure of this love. Hair, as an element, which
enhances the beauty of o human lover, has also been described by the poets in various rhetoric. Besides shape,
smell and color, hair has often been used as a primary concept for sufism. It was used as a major concept in
explaining the wahdat-i wucud (unity of existence). In this context, unity and multiplicity are explained with
hair.
In this study, we wıll examine the sections of classical Kurdish lliterature poets related to hair in Perto
Begê Hekkarî divan and try to evaluate these sections in the context of related categories. In thıs way, we wıll try
to examine both the way Perto Begê Hekarî handles hair in this work and how the hair, in general, is handled.
The aim of this study is examine the hair in Perto Beg diwan as a major concept and the meaning attached to the
hair.

Anahtar Kelimeler

Perto Begê Hekarî, hair, effect of hair, classical literature, contexs of hair

Kaynakça

• Adak, Abdurrahman. (2013). Destpêka Edebiyata Kurdî ya Klasîk. İstanbul: Nûbihar. Akdemir, Ayşegül. (2007). Divan Şiirinde “Cünûn” ve “Mecnûn” Kavramları ile Bu Kavramların Fehîm-i Kadîm Dîvânı’ndaki Kullanımı. Bilig. Hej: 41, r: 23-41. Akdeniz, Metin. (2016). Tasavvuf Geleneği Ve Klasik Türk Şiirinde Zincir Metaforu. Uluslararası Hacı Bacı Bayram-ı Velî Sempozyumu Bildiriler Kitabı 2. Ankara: Anıl Matbaacılık. r: 505-525. Arı, Ahmet. (1987). Hayreti Divanında Sevgilinim Fiziki Yapısıyla İlgili Özellikler. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Teza Masterê ya Çapnekirî. Ankara. Aslanoğlu, Osman. (2018). Mem ve Zin Mesnevisinde Yüz, Göz ve Saç Mazmunları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. Cild: 11, Hej: 59, r: 37-47. Bahadır, Savaşkan Cem. (2013). Divan Edebiyatında Şarap ve Şarapla İlgili Unsurlar. İstanbul: Kitabevi. Demir, Mehmet Ali. (2015). Divan Şiirinde Sevgilinin Saçının Kokusu. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Enstitüsü. Teza Masterê ya Çapnekirî. İstanbul. Erdoğan, Mehtap. (2011). Sıdkî Paşa Dîvân ve Berf ü Bahâr. İstanbul: Kitabevi. Kam, Ömer Ferit. (2008). Divan Şiirinin Dünyasına Giriş (Âsâr- ı Edebiye Tedkîkâtı), (Haz: Halil Çeltik). Ankara: Birleşik. Kaya, Doğan. (2000). Divan Şiiri Ve XIX. Yüzyıl Halk ŞiirindeGüzel Tasviri. Aşık Edebiyatı Araştırmaları. r: 1-15. Nurhan Ölmez, Filiz. (2016). Türk Kültüründe Saça Değgin Simgesel ve Alegorik Bir Değerlendirme. Uluslararası Türkiye-Çekya İlişkileri Sempozyumu ve Karma Türk Sanatları Sergisi. Ankara: Halk Kültürü Araştırmaları Kurumu 60. r: 182-194 Pala, İskender. (2011). Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü. İstanbul: Kapı Yayınları. Perto Begê Hekkarî. (2014). Dîwan, (amd: Tehsîn Îbrahîm Doskî). İstanbul: Nûbihar. Sefercioğlu, Mustafa Nejat. (2001). Nev’î Divanı’nın Tahlîli. Ankara: Akçağ Yayınları. Şahin, Kürşat Şamil. (2011).Sevgilinin Güzellik Unsurlarından Saç ve Saçın Aşık Üzerindeki Etkisi. Turkish Studies. Hej: 6/3, r: 1851-1867. Tolasa, Harun. (2001). Ahmet Paşa'nın Şiir Dünyası. Ankara: Akçağ yayınevi. Undu, Sevda. (2007). Fehîm-i Kadîm Dîvânı’nda Sevgili Ve Sevgilinin Güzellik Unsurları.Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. . Teza Masterê ya Çapnekirî. Afyonkarahisar.