Modesty in Fakî-yî Teyran's Poems

Yıl 2023, Sayı: 8, 1 - 12, 29.04.2023

Nesim Sönmez

https://doi.org/10.55106/kurdiname.1257473

Öz

Classical poetry, which we call classical Kurdish poetry, is the name of a rich literary art that takes place in every stage of human life and deeply covers his world of belief and ideas. In classical poetry, it is possible to see and read human virtues, weaknesses, dreams, ideals and principles in all areas of life. One of these areas of life is humility, which is described as humiliating oneself in front of Allah and other people, and is seen as a praiseworthy act. Faki-yî Teyran is one of the poets of classical Kurdish literature and has dealt with the subject of modesty and humility many times in his poems.
In this article, Faki-yî Teyran's poems were reviewed, couplets related to the subject of modesty were determined and these couplets were examined in the context of the subject.

Anahtar Kelimeler

Classical Literature, Poetry, Fakiyî Teyran, Humility, Modesty

DI HELBESTÊN FEQÎYÊ TEYRAN DA DILNIZMÎ

Öz

Klasik Şiir diye adlandırdığımız Klasik Kürt Şiiri, insan hayatının her evresinde yer alan, onun inanç ve fikir dünyasını derinlemesine kaplayan zengin bir edebi sanatın adıdır. Klasik şiirde, hayatın her alanında insanın faziletini, zaaflarını, hayallerini, ideallerini ve ilkelerini görmek ve okumak mümkündür. Hayatın bu alanlarından birisi de, Allah’ın ve diğer insanların önünde kendini küçük görmek diye tarif edilen ve övgüye değer bir eylem olarak görülen mütevazılıktır. Faki-yî Teyran, klasik Kürt edebiyatı şairlerinden biri olup şiirlerinde birçok defa tevazu ve alçak gönüllü olma konusunu ele almıştır.
Bu makalede Faki-yî Teyran’ın şiirleri gözden geçirirlmiş, mütevazılık konusu ile ilgi olan beyitler tespit edilip konu bağlamında bu beyitler irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Klasik Edebiyat, Şiir, Faki-yî Teyran, Tevazu, Alçak Gönüllülük

Kaynakça

• Ayğan, Fadıl. (2013). “Şark Medreselerinde Başlangıç Düzeyinde Okutulan Akaid Risâlelerinin Tahlili”, Medrese ve İlahiyat Kavşağında İslâmî İlimler (Uluslararası Sempozyum) Cilda IIyan, Bingöl, Weşanên Zaningeha Bîngolê.
• Çağrıcı, Mustafa. (2011). “Tevazu”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul, Weşanên Türkiye Diyanet Vakfı, 40/583-585.
• Farqînî, Zana. (2000). Türkçe-Kürtçe Sözlük, İstanbul, Weşanên Enstîtûya Kurdî ya Stenbolê.
• Feqîyê Teran. (2022). Dîwan, (wergêr û şîkar: Kadri Yıldırım), çapa 2yan, Ankara, Weşanên Kültür ve Turizm Bakanlığı bi alîkarîya Şaredarîya Dîyarbekirê.
• Hökelekli, Hayati. (2007). “Tevazu (Alçak Gönüllülük), Dem Dergisi, Sal: 1, Hejmar: 2, rr: 114-119.
• İbn-î Manzûr. (1984). Lîsânu’l-‘Ereb, Çapa 3yan, Qûm, Weşanên Neşru Edebî’l-Hewze, 8/ 397.
• Îzolî, D. (2007). Ferheng Kurdî-Tirkî/ Türkçe-Kürtçe, Amed, Weşanên Deng, Çapa 5an.
• Kalkışım, Muhsin. (2006). “Şeyh Gâlib Dîvânı’nda Dür Ve Sadef Objeleri”, Journal of Qafqaz University, Number, 18, rr. 67-71.
• Mela Xelîlê Sêrtî. (1988). Nehcu’l-Enam, (Amd.: Zeynelabidîn Zinar), Stockholm, Weşanxana Kurdistan Publishing House of Kurdistan.
• Onay, Ahmet Talat. (2013). Açıklamalı Divan Şiiri Sözlüğü (Amd.: Cemal Kurnaz), Ankara, Weşanên Berikan.
• Qurana Pîroz û Meala wê Ya Kurdî. (2015). Sûreya Hucuratê, 49/13, Ankara, Weşanên Karûbarên Dîyanetê.
• Samî, Şemseddîn. (1998). Kamus-ı Türki, İstanbul, Weşanên Alfa.