FUTBOL KULÜPLERİ SPONSORLUĞUNUN KURUMSAL İŞLEYİŞ SÜRECİ İÇERİSİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 1, 81 - 96, 31.01.2021

Ozan Gül , Atılım Onay

Öz

Günümüzde reklam maliyetlerindeki artış paralel olarak kurumların medya planlamalarında değişiklikler meydana getirmiştir. Kurumlar, hedef kitle ile buluşmak ve marka bilinirliğini arttırmak için birçok farklı iletişim stratejisi arayışlarına geçmişlerdir. Reklam ile kıyaslandığında daha ucuz ve etkin bir araç olan sponsorluk, kurumların sık sık başvurduğu önemli bir iletişim aracı haline dönüşmüştür. Literatürde sponsorluk; kültür, sanat, spor ve sosyal sponsorluk gibi çeşitli kategori ve alt kategoriler halinde temel bir sınıflandırmaya tabi tutulmaktadır. Kültür ve sanat sponsorluklarının yanında, geniş kitlelere hitap eden ve farklı mecralarda sıklıkla yer bulan; futbol, basketbol ve Formula 1 gibi spor etkinlikleri de sponsorluk alanında sıkça kullanılır olmuşlardır. Literatür incelendiğinde, sponsorluk ile ilgili farklı çalışmaların bulunduğu görülmesine rağmen; futbol sponsorluğu ve futbol kulüpleri sponsorluğu ve süreci ile ilgili kapsamlı bir çalışma bulunmadığı fark edilmiştir. Bu makalede, futbol sponsorluğu, daha spesifik olarak futbol kulüpleri sponsorluğu, ele alınarak bu sponsorluk türünün kurumlarca nasıl değerlendirildiği ele alınacaktır. Çalışmanın bir diğer amacı, şirketlerin bu işleyişi nasıl yürüttüklerini ve son değişikliklerle birlikte ne gibi kanuni çerçeveler içerisinde hareket ettiklerini ortaya koymaktır. Bu çalışma, alanla ilgili makalelerin, kitapların ve internette bulunan bilgilerin değerlendirilmesiyle ortaya çıkan verilerin, yöntem olarak betimsel analiz yöntemi kullanılarak yapılandırılmasından oluşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Spor Sponsorluğu, Futbol Sponsorluğu, Futbol Kulüpleri Sponsorluğu

Kaynakça

• Aksoy, H. (2018). Sponsor Marka Kimlik Uyumunun Marka İmaj Transferi Üzerine Etkisi: Çoklu Fuar Sponsorluğunun Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(4).
• Akşar, T. (2005). Endüstriyel futbol. İstanbul: Literatür.
• Akyürek, R. (1998). Sponsorluk Planlaması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• Argan, M.(2004). Spor Sponsorluğu Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Altunbaş, H. (2007). Sporun pazarlaması ve pazarlama iletişiminde spor. Selçuk İletişim. 5(1), 94-101
• Bazı Kanunlar İle 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (2013). Resmi Gazete, 28674, 24 Mayıs 2013.
• Beger, R.,Gaertner H.D. ve Mathes, R. (2001). Sponsorluk (Çev. A. Okay) Marmara İletişim Dergisi. 11(11), 329-336.
• Brooks, Christine M. (1994), Sports Marketing, Competitive Business Strategies For Sports. Prentice Hall, New Jersey.
• Day, R. A. (2001). Bir Tarama/Değerlendirme Makalesi nasıl yazılır? (G. A. Altay, Çev.) Bilimsel bir makale nasıl yazılır ve yayımlanır? (s. 135-140) içinde. 7. Baskı. Ankara: Tübitak.
• Easton, S., & Mackie, P. (1998). When football came home: a case history of the sponsorship activity at Euro'96. International Journal of Advertising, 17(1), 99-114.
• Elden M.(2015). Reklam ve Reklamcılık (3. bs.). İstanbul: SAY Yayınları.
• Erdoğan, İ. (2008). Futbol ve futbolu inceleme üzerine.İletişim kuram ve araştırma dergisi, 26(2), 1-58.
• Eser, C., Dolunay A. (2014). Kültür-Sanat Faaliyetlerinde Sponsorluk. Yıldız Journal of Art and Design, 1(2), 30-35.
• Fişek, K. (1985). Yüz Soruda Türkiye Spor Tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu (1986), Resmi Gazete, (sayı:19120) , 28 Mayıs 1986.
• Halkla İlişkiler ve Organizasyon Hizmetleri Sponsorluk (modül: 342PR0017) (2011). Ankara: MEB Yayınları.
• Harris L.T. ve Whalen P.T.(2009). 21. Yüzyılda Pazarlama Profesyonelinin Halkla İlişkiler El Kitabı(S. Görpe, çev.). İstanbul: Rota.
• Karaköse T. (2012), Kurumların DNA’sı İtibar ve Yönetimi (2 bs), Ankara: Nobel Yayınları.
• Meenaghan, T. (1991). The role of sponsorship in the marketing communications mix. International journal of advertising, 10(1), 35-47.
• Okay, A. (1998). Halkla İlişkiler Aracı Olarak Sponsorluk. İstanbul: Eplison Yayınevi.
• Okay, A. ve Okay A.(2014). Halkla İlişkiler: Kavram Strateji ve Uygulamaları (7. bs.).. İstanbul : D&R Yayınevi.
• Özbölük, T. ve Dursun, Y. (2015). Pazarlama Araştırmalarında Paradigmal Dönüşüm ve Etnografinin Dijital Evrimi: Netnografi. Erciyes üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, (46), 227-247.
• Peltekoğlu, F.B. (2005). Halkla İlişkiler Nedir?. İstanbul: Beta Yayınları.
• Ring, J.(1996). Reklam Dünyasının iç yüzü(çev. Ş. Komçez). İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Soyer, F. (2003). Sporda sponsorluk: Kavram, Kapsam ve Bir Araştırma. Ankara : Gazi Kitabevi.
• Soyer, F. ve Can. Y.(2010), Sporda Sponsorluğun Hukuki Temelleri ve Türkiye’ deki Mevcut Durum Üzerine Bir İnceleme, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1201-1218.
• Şahin, M., Koç, S. ve Yılgın, A. (2003). Beden Eğitimi ve Sporda Sponsorluk, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Talimciler, A. (2008). Futbol değil iş: endüstriyel futbol. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. 26, 89-114.
• Tanyeri, E. (2012). Halkla İlişkilerde Sponsorluk. M. Işık (der.). Halkla İlişkilere Giriş (s.174- 192). Konya: Eğitim Yayınevi Erişim Kaynağı: http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=e011xww&AN=610328&lang=t r&site=eds-live&authtype=uid
• Taşdemir, E. (2001). Hedef kitleye ulaşmada etkili bir araç: Sponsorluk. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 2(1), 97-106.
• Uztuğ, F. (2014). Markalaşama Yolunda: KOBİ'ler İçin Markalaşama Yol Haritası. Antalya: ATSO (Antalya Ticaret ve Sanayi Odası).
• Yılmaz, R. A. (2007). Marka farkındalığı oluşturmada sponsorluk ve rolü: Eskişehir Sinema Günleri’ne yönelik bir değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7(1), 587-607.
• 2017-2018 NBA’nin Sponsorluk Harcamamaları, ( 2018, 7 Temmuz). Erişim Adresi: http://www.sponsorship.com/Latest-Thinking/Sponsorship-Infographics/Sponsorship- Spending-on-the-NBA-Totals-$1-12-Billi.aspx (Erişim Tarihi: 07.11.2018)
• 3 Büyüklerin Sponsorluk Gelirleri, (2018, 4 Aralık). Erişim Adresi: https://www.cnnturk.com/spor/futbol/3-buyuklerin-sponsorluk-gelirleri?page=20 Formula 1'e büyük sponsor, (2018, 21 Aralık). Erişim Adresi: http://www.hurriyet.com.tr/formula-1e-buyuk-sponsor-40115762
• İstatistik, (2018 11 Aralık). Erişim Adresi: http://www.sponsorluk.gov.tr/Home/Content/13#1
• Ömür Boyu Sözleşme: 500 Milyon Dolar, (2018, 4 Aralık). Erişim Adresi: http://www.milliyet.com.tr/omur-boyu-sozlesme-300-milyon---2160468-skorerhaber/
• Vestel, 13 Milyon Lirayı Silip Manisaspor'u Bıraktı, ( 2018 18 Şubat). Erişim Adresi: http://www.hurriyet.com.tr/vestel-13-milyon-lirayi-silip-manisasporu-birakti-29142302
• What is Syndicated Research and What Are the Benefits?, (2018, 25 Aralık) Erişim Adresi: https://www.marketstrategies.com/blog/2014/04/what-is-syndicated-research-and-what- are-the-benefits/