The Effect of The Determination Method of The Estimate Cost on The Contract Price and Efficient Sourcing in Works Contracts

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 65 - 88, 03.06.2015

Mehmet Aksoy

Öz

The share of public procurement which is rising in accordance with the development of public services has been increasing in the Gross Domestic Product (GDP). This importance of the public procurement which has a feature of being used as a social policy means in the economy, also arises the need to use the needed public sources more efficiently and productively. In this context, works contracts increase year by year. The estimate cost, the main variant in the determination of public source needs in works contracts is determined and reserved before the contract by contracting authorities is generally fixed based on public unit prices and shows the upper limit of the source which will be saved from the contracting authority’s budget. The determination method of the estimate cost and whether the public sources which are required by the estimate cost are used efficiently and productively are studied in this paper. Furthermore, the burden of these contracts on the public budget is demonstrated by emphasizing the difference between the contract price and the estimate cost occurred at the end of the contract procedure. The effect of the estimate cost determination method on the contract price, efficient sourcing and on the budget burden is studied in this paper via reviewing and analysing the relationship among the variants which take part in the data sets formed from the appeal applications made between 2009 and 2013 towards works contracts and it is understood that the estimate value is determined via public unit prices in works contracts, that resources reserved to the contracts are not used efficiently and that the budget burden is surplus

Anahtar Kelimeler

Public Procurement, Estimate Cost, Unit Price, Budget Burden, Efficiency

YAPIM İŞİ KAMU ALIMLARINDA YAKLAŞIK MALİYET BELİRLEME USULÜNÜN SÖZLEŞME BEDELİ VE ETKİN KAYNAK KULLANIMINA ETKİSİ

Öz

Kamu hizmetlerindeki genişlemeye bağlı olarak kamu alımlarının GSYH’dan aldığı pay artmaktadır. Sosyal politika aracı olarak kullanılma özeliğine sahip olan kamu alımlarının ekonomi içindeki bu önemi ihtiyaç duyulan kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması gereğini de beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda yapım ihaleleri de yıldan yıla artmaktadır. Yapım ihalelerinde kamu kaynağı ihtiyacının belirlenmesinde temel değişken olan ihalenin yaklaşık maliyeti genellikle kamu birim fiyatlarına dayanılarak belirlenmekte ve bütçeden ayrılacak kaynağın üst sınırını göstermektedir. Bu çalışmada yapım ihalelerinde yaklaşık maliyetin belirlenme yöntemi araştırılmış ve mevcut yöntemle tespit edilen yaklaşık maliyetin gerektirdiği kamu kaynaklarının etkin kullanılıp kullanılamadığı incelenmiştir. Ayrıca, mevcut yöntemle maliyeti belirlenen ihalelerin ihale süreci sonunda oluşan sözleşme fiyatı ile yaklaşık maliyeti arasındaki fark ortaya konularak bu ihalelerin bütçe yükü gösterilmeye çalışılmıştır. Çalışmada maliyet belirleme yönteminin sözleşme fiyatına, kaynakların etkin kullanımına ve bütçe yüküne etkisi, yapım ihalelerine 2009-2013 yıllarında yapılan itirazen şikayet başvurularından oluşturulan veri setinde yer alan değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesi ile araştırılmış ve yapım işi ihalelerde yaklaşık maliyetin kamu birim fiyatları ile belirlendiği, ihaleye ayrılan kaynakların etkin kullanılamadığı ve bütçe yükünün fazla olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kamu Alımı, Yaklaşık Maliyet, Birim Fiyat, Bütçe Yükü, Etkinlik

Kaynakça

• Abacı, F. ve Duyguluer, F. (2011). Tarif, Analiz ve Birim Fiyatlar. http://www.csb.gov.tr/turkce/dosya/ yfk/birimfiyat.pdf (Erişim tarihi: 23.Şubat 2015, 14:05).
• Arabacı, F. (2010). “Yüksek Fen Kurulunun Kamu İhale Sistemindeki Fonksiyonu”. Dış Denetim, 117-118.
• Büyükbaş, E. ve Burhan Ormanoğlu, (2012). “İhale Sürecinde Yaklaşık Maliyet-II”. Belediye Dün- yası, 13.3, 50-56.
• Christopher M. (2004). “Using Public Procurement To Achive Social Outcomes”. National Resources Forum, 28.257-267.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname. KHK No:644, 4/7/2011 tarih ve 27984 mükerrer nolu Resmi Gazete.
• Estache, A ve A. Limi. (2008). Bidder Asymmetry in Infrastructure Procurement: Are There Any Fringe Bidders?. Working Paper, WP4660. The World Bank Finance, Economics and Urban De- velopment Department Economics Unit.
• Kamu İhale Genel Tebliği.
• Kamu İhale Kanunu. Kanun No:4734, 22 Ocak 2002 tarih ve 24648 sayılı Resmi Gazete
• Kamu İhale Kurumu Kamu Alımları İzleme Raporları (2009-2013 yılları).
• Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, Kanun No:4735, 22 Ocak 2002 tarih ve 24648 sayılı Resmi Gazete.
• Keith, F. S. ve Rendon, R.G. (2008). “Public Procurement Policy: İmplications for Theory and Prac- tice”. Journal Of Public Procurement, Volume 8, Issue 3, 310-333.
• Kemer, M. (2004) 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu Kapsamında Yapım İşleri, Örneklerle Yaklaşık Maliyet Hakediş Uygulamaları Fiyat Farkları. Ankara: Sözkesen Matbaası.
• Limi, A. (2006). “Auctions Reforms for Effective Official Development Assistance”. Review of İn- dustrial Organization, Volume:28. S:109-128.
• Sarıkoç, A. (2010). Yapım İhalelerinde İsteklilerin Yeterliklerinin Yetkilendirilmiş Kuruluşlarca Be- lirlenmesi ve Bir Ülke Örneğinde Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi. Ankara: Kamu İhale Kurumu.
• Sayın, İ. H. (2008). Açıklamalı Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu. Ankara: İlksan Matbaası.
• Solak, F. ve G. Koçberber (2011). “Bir e-Devlet Projesi Olarak EKAP”. Dış Denetim, Temmuz-Eylül, 2011: 53-62.
• Tas, B.K.O, (2011). “Türkiye Kamu Alımı İhalelerinde Rekabetçi Ortamı Etkileyen Faktörler”. An- kara Sanayi Odası, Temmuz-Ağustos, 41-51.
• Tas, B.K.O, R. Özcan ve İ. Onur (2009). Public Procurement Auctios and Competition in Turkey. Working Paper. No:08-14.TOBB University of Economics and Technology Department of Eco- nomics.
• Tiryakioğlu, M. (2014). Kalkınma Temelli Kamu Alımları ve Yerli Üretim. Sanayi Gazetesi, 22.12.2014.
• Turşucu, M. (2011) Kamu Harcama Hukuku Çerçevesinde Kamu Alımları ve Türkiye’deki Uygu- lamalar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Türkay, O (2008) İktisat Teorisine Giriş Mikro İktisat. Ankara: İmaj Yayınevi.
• Uslu, Y. ve Demirel, S. (2014). Kamu İhale Hukuku ve Yapım İşleri İhaleleri. Ankara: Cem Veb Ofset Yapım İşi İhaleleri Uygulama Yönetmeliği.