TAŞINMAZ DEĞERLEME KRİTERLERİNİN BELİRLENMESİ VE KRİTERLERİN ÖNEM DERECELERİNİN ÇOK ÖLÇÜTLÜ KARAR VERME YÖNTEMİ İLE HESAPLANMASI

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 665 - 682, 31.07.2018

Betül Demirel Ayşe Yelek Hacı Mehmet Alağaş Tamer Eren

Öz

Günümüzde hem ihtiyaç olarak hem de yatırım aracı olarak taşınmazlar çok tercih edilmektedir. Taşınmaz bina, apartman, iş yeri, konut, villa, fabrika, arsa, arazi vb. mülklere verilen genel bir isimdir. Taşınmaz değerlemelerinin sübjektif olarak yapılmasından dolayı taşınmazların gerçek alım satım değerleri ile belirlenen değerleri farklılık göstermektedir. Buna bağlı olarak da taşınmaz değerlerinde tutarsızlıklar oluşmakta ve değerleme için hangi kriterlerin önemli olduğunun araştırılması önem kazanmaktadır. Bu çalışmada taşınmaz alt sınıfında yer alan dairelerin değerlemesi için uzman kişilerle yapılan görüşmeler sonucunda 6 adet kriter ve bu kriterlere bağlı olarak 27 adet alt kriter belirlenmiştir. Dairelerin değerlemesi yapılırken kriterlerden hangisinin daha önemli olduğunu belirlemek amacıyla çok ölçütlü karar verme yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) kullanılmıştır. Kriterler uzmanlar tarafından karşılaştırılmıştır ve kriterlerin önem dereceleri hesaplanmıştır. Sonuç olarak bir dairenin fiyatını etkileyen en önemli iki faktörün konum ve alt yapı olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Taşınmaz Değerlemesi, Gayri Menkul, Çok Ölçütlü Karar Verme, Analitik Hiyerarşi Proses

Kaynakça

• Alkan, M. (2010). Türk vergi hukukunda emlak vergisi matrahının incelenmesi ve değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Altıngöz, S.(2001). Emlak vergisi ve belediye gelirleri içindeki payı. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli. Bagnoli, C. ve Smith H. (1998). The Theory of Fuzz Logic and Its Application to .Real Estate Valuation Journal of Real Estate Research, 16(2): 169-200. Büyükkaracığan, N.(2016). Gayrimenkullerde emlak vergisi matrah değeri ile piyasa değeri arasındaki farklılıkların araştırılması ve Konya meram örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 11, 143-157. Clayton, J., David, C., ve Naranjo, A.(2009). commercial real estate valuation: Fundamentals versus ınvestor sentiment. The Journal of Real Estate Finance and Economics, 38(1), 5-37. Çiftçi, T.E., Ve Organ İ., (2015). Türkiye’de emlak vergisi uygulamasından kaynaklanan sorunlar ve çözüm önerileri. Niğde Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4), 127-147. Deveci, E., ve Yılmaz, İ. (2003). Coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla taşınmaz mal değerlemesi: Afyonkarahisar il merkezi örneği. Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 1(1), 33-47. Erdem, N . (2017a). Türkiye için bir taşınmaz değerleme sistemi yaklaşımında temel veri yönetimi. Geomatik, 2 (2), 66-85. Erdem, N . (2017b). Türkiye için bir taşınmaz değerleme sistemi yaklaşımı. Geomatik, 2 (1), 18-39. Eren, E., Tüdeş T., ve Yomralıoğlu T. (1999). Coğrafi bilgi sistemlerinde raster tekniği ile kent taşınmaz değer haritalarının üretilmesi. Yerel Yönetimlerde Kent Bilgi Sistemi Uygulamaları Sempozyumu, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon,231-239. Ersöz, F., ve Kabak M. (2010). Savunma sanayi uygulamalarında çok kriterli karar verme yöntemlerinin literatür araştırması. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(1),97-125. Esener, S.Ç.(2005). Emlak vergilerinin Türkiye ve bazı Avrupa Birliği’ne üye ülkeler açısından incelenmesi ve değerlendirmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Güngör, E., (1999). Taşınmaz mal değerlemesi ve türkiye’de sermaye piyasalarında taşınmaz mal ekspertiz şirketlerine yönelik düzenlemeler yapılmasına ilişkin öneriler. TC Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yatırımcılar Dairesi, Ankara. Gürbüz, S.(2015). Türk vergi sisteminde emlak vergisi uygulaması. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Hacıköylü, C. (2009). Emlak vergisinde değerleme sorunu ve değer tespitine ilişkin öneriler. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. Karasu, M.A., Karakaş M. (2012). Belediyelerin emlak vergisindeki gelir kaybı: Şanlıurfa belediyesi örneği. Maliye Dergisi, 163,431-448. Kırar, B.(2008). Taşınmazlarda emlak vergisinde esas değer, tapu değeri ve piyasa değeri arasındaki farklılıkların incelenmesi; Beşiktaş örneği. Yüksek Lisans Tezi,İstanbul Teknik Üniversitesi,Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Nas, B.(2011). YSA ve DVM yöntemleri ile taşınmaz değerlemesi için bir yaklaşım geliştirme. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi,Konya. SAATY, T. (1980). The Analytic Hierarchy Process. New York: McGraw-Hill International Book Company. SAATY,T. L.(1990). How tomake a decision: the analytic hierarchy process. European Journal Of Operational Research, 48(1), 9-26. Stylianidis, E., Roustains S., ve Karanikolas, N., T.,(2009). A geographical ınformation system for real estate (GEOVAL). Location Based Services and TeleCartography II Springer Berlin Heidelberg, 317 329. Şenkaya, H., ve Hekimoğlu, H.(2013). Çok kriterli tedarikçi seçimi problemine promethee yöntemi uygulaması. Verimlilik Dergisi, (2), 63-80. Tarin, E. (2013). Yerel yönetimlerde emlak vergisi matrahının tespiti, karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Entitüsü, İstanbul. Thomas, J. (2002). Environmental Contamination and Industrial Real Estate Prices. Journal of Real Estate Research,,23(1-2), 179-200. Yomralıoğlu, T.(1997). Taşınmazların değerlendirilmesi ve kat mülkiyeti mevzuatı. Kentsel Alan Düzenlemelerinde İmar Planı Uygulama Teknikleri, Jeodezi ve Fotogrametri Derneği (JEFOD) Yayını, Trabzon, 153-167. Yomralıoğlu, T.(2012). Dünya’da ve Türkiye’de taşınmaz değerlemesi. Türkiye’de Taşınmaz : II Arazi Yönetimi Çalıştayı, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul. Worzala, E., Lenk, M., Silva A.(1995). An Exploration of Neural Networks and Its Application to Real Estate Valuation. The Journal of Real Estate Research,, 10(2), 185-201.