The Importance of the National Anthem in The National Struggle and Reflections in the Istikbal Newspaper of the Period Which Was Written

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 41 - 59, 31.01.2023

Ömer Ali Keskin

Öz

İSTİKLAL MARŞI’NIN MİLLÎ MÜCADELE’DEKİ YERİ ve MARŞ’IN YAZILDIĞI DÖNEMİN İSTİKBAL GAZETESİNDEKİ YANSIMALARI

Öz

Millî Mücadele, hem maddi hem manevi bakımdan önemli unsurlar barındıran bir istiklal mücadelesidir. Bu mücadele, Balkan Savaşları’ndan başlayarak, büyük imkansızlıklar içinde var olmaya çalışan ve on yıllardır süren sonu gelmez savaşlardan yorulmuş bir milletin son ve bir bakıma en önemli kalesini savunma mücadelesidir. Mücadele’de sosyal, ekonomik, lojistik ve buna benzer maddi unsurlar yanında, mücadele ruhu, cesaret ve dayanışma gibi manevi unsurlar da önemli bir etkiye sahip olmuştur. Bu bakımdan, manevi unsurlar açısından önemli bir yere sahip olan İstiklal Marşı mücadelenin başarısında öne çıkan ana manevi unsurlardan biri olmuştur. İstiklal Marşı’nın yazılma ihtiyacı, yazılma süreci ve kabulünün ayrı ayrı önemli yönleri vardır. Marş’ın yazılmasının gerek cephede savaşan orduya gerekse cephe gerisinde birçok bakımdan mücadeleye katkı veren millete sağladığı etki yadsınamaz öneme sahiptir. Bu bakımdan Marş’ın yazılmasından hemen sonra gazetelerde ve dergilerde yayınlanması ve böylece hem ordunun hem de milletin bu Marş’taki ana fikri ve uyandırdığı bağımsızlık duygularını özümsemesi sağlanmıştır. Millî Mücadele’nin bu döneminde var olan ağır şartların milletçe görülmesinde ve bu şartların etrafında gelişen millî birlik ruhunun mücadele coğrafyasının her yerinde güçlü bir şekilde oluşmasında basının önemli bir yeri olmuştur. Söz konusu şartların ve bu şartlar içinde oluşan millî birlik ruhunun Karadeniz bölgesinde de yankılanmasının sağlanması öncelikli olarak İstikbal gazetesi ile gerçekleşmiştir. Bu da Millî Mücadele’nin önemini, mücadele ruhunun güçlendirilmesini, İstiklal Marşı’nın Mücadele’nin başarısına etkisini ve böylece Millî Mücadele’yi destekleyen bir gazete olarak İstikbal gazetesinin mücadeledeki yerini göstermesi bakımından önemli olmuştur. Çalışma hazırlanırken, gazete arşivlerinden, dönemin resmi belgelerinden ve tetkik eserlerden yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Milli Mücadele, İstiklal Marşı, İstikbal Gazetesi

Kaynakça

• Akbal, İ. ve Hacıfettahoğlu, İ. (2010). Millî Mücadele Dönemi-II [1920-1923]. A. Çaylak, M. Dikkaya, C. Göktepe ve H. Kapu (Ed.), Osmanlı’dan İkibinli Yıllara Türkiye’nin Politik Tarihi: İç ve Dış Politika (s. 163-187) içinde. Ankara: Savaş Yayınevi.
• Akşin, S. (2006). Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi 1789-1980. Ankara: İmaj Yayıncılık.
• Arabacı, C. (2010). Cumhuriyet Başlarında Millî Marşı Arayışı. D. M. Doğan (Yayl.), Vefatının 73. Yılında Mehmet Akif Ersoy Bilgi Şöleni 4: Mehmet Akif; Edebiyat ve Düşünce (s. 125-146) içinde, Ankara: TYB Vakfı Mehmet Akif Ersoy Araştırmaları Merkezi Yayınları, Ankara.
• Bilgin, A. A. (2007). İstiklal Marşı ve Üzerine Yapılan Çalışmalar. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 37 (37), 23-34.
• Büyük Millet Meclisi İcra Heyeti’nin Beyannamesi. (1920, 7 Temmuz). İstikbal, s. 1.
• Çetin, N. (2014). İstiklal Marşı’mızı Anlamak. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi 21 (2), 25-92.
• Ertan, V. (1990). Mehmet Akif, Hayatı, Eserleri, Tesirleri. İstanbul: Kültür Basın Yayın Birliği.
• Goloğlu, M. (2010). Millî Mücadele Tarihi III ; Üçüncü Meşrutiyet (1920), Birinci Büyük Millet Meclisi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Keskin, Ö. A. (2012). Millî Mücadele Dönemi’nde Trabzon’da Kamuoyunun Oluşmasına İstikbal Gazetesinin Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Millî İstiklal Marşı Nasıl Yazıldı, Nasıl Kabul Edildi? (2008). Karakter Abidesi ve Bir Çığlık Olarak Mehmet Akif Özel Sayısı içinde. Hece: Aylık Edebiyat Dergisi, 12 (133), 538-541.
• Okay, M. O. (t.y.). İstiklâl Marşı. Erişim adresi: https://islamansiklopedisi.org.tr/istiklal-marsi
• Özlü, H. (t.y.). İstiklal Marşı’nın Yazılışı ve Kabulü. Erişim adresi: https:// ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/istiklal-marsinin-yazilisi-ve-kabulu/
• Özsoy, O. (2007). Saltanattan Cumhuriyete Kurtuluş Savaşı (1918-1923) Olaylar-Belgeler-Gerçekler. İstanbul: Timaş.
• Shaw, S. J. ve Shaw, E. K. (2006). Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye-II. M. Harmancı (Çev.), İstanbul: E Yayınları.
• Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi. Devre 1, Cilt 9, İçtima 2, 12. 03. 1921. Erişim Adresi: https://www5.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d01/c009/tbmm01009006.pdf
• Yıldırım, E. (2014). Akif’in Leylası: Bir Millet Nasıl Kurtulur. M. A. Memmi (Ed.), İstanbul: Etkileşim Yayınları.
• Yetiş, K. (1992). Mehmet Akif’in Sanat-Edebiyat ve Fikir Dünyasından Çizgiler, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu AKM Yayınları.