EVALUATION OF WORK LIFE BALANCE IN THE FRAMEWORK OF BETTER LIFE ANALYSIS: A STUDY ON OECD COUNTRIES

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 20 - 33, 24.06.2020

Ayhan Keklik , Oğuz Başol , Esin Cumhur Yalçın

Öz

The better life index allows to compare welfare between countries based on 11 issues that the OECD defines as the basis for material living conditions and quality of life. This index aims to measure the clues of better life through 11 different criteria and to provide a roadmap to countries. One of the criteria used to measure welfare is work-life balance. Work life balance means the balance between work life and private life. In other words, work life balance is defined as the way individuals balance work and non-work life with the least conflict of roles. The current research aims to examine the OECD Better Life Index Work-Life Balance 2018 data by cluster analysis and to determine how OECD countries are classified in the context of work life balance. The results of the analysis; In 2018, in OECD countries; The average rate of employees working for 50 hours and over was 8.73% and the average time allocated to individual activities was 14.38 hours. In addition, there was a negative, moderate and significant relationship between working 50 hours or more and time allocated to individual activities (r: -0.533; p <0.05). Finally, according to the results of the cluster analysis, OECD countries are divided into 5 clusters in the context of work life balance in 2018 (F: 217,27; p: 0,00; F: 10,82; p: 0,00).

Anahtar Kelimeler

Work-Life Balance, Better Life Index, OECD, Cluster Analysis

İŞ YAŞAM DENGESİNİN DAHA İYİ YAŞAM ENDEKSİ ÇERÇEVESİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ: OECD ÜLKELERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Öz

Daha iyi yaşam endeksi, OECD'nin maddi yaşam koşulları ve yaşam kalitesi alanlarında temel olarak tanımladığı 11 konuya dayanarak ülkeler arasında refahın karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır. Bu endeks 11 ayrı kıstas vasıtasıyla daha iyi yaşamın ipuçlarını ölçmeyi ve ülkelere yol haritası sunmayı amaçlamaktadır. Refahı ölçmede kullanılan kıstaslardan biri de iş-yaşam dengesidir. İş yaşam dengesi, bireyin iş yaşamı ile özel yaşamının dengede olması anlamına gelmektedir. Bir başka deyişle iş yaşam dengesi, bireylerin iş ve iş dışı hayatını en az rol çatışmasıyla dengeye ulaştırması şeklinde tanımlanmaktadır. Mevcut araştırma, OECD Daha İyi Yaşam Endeksi İş-Yaşam Dengesi 2018 yılı verilerini kümeleme analizi ile incelemeyi ve iş yaşam dengesi bağlamında OECD ülkelerinin nasıl sınıflandığını belirlemeyi hedeflemektedir. Gerçekleştirilen analiz sonuçları; 2018 yılında OECD ülkelerinde; 50 saat üzerinde çalışan oranı ortalamasının %8,73, bireysel aktivitelere ayrılan zaman ortalamasının 14,38 saat olduğunu göstermiştir. Ayrıca, 50 saat üzerinde çalışma ile bireysel aktivitelere ayrılan zaman arasında negatif, orta seviyeli ve anlamlı bir ilişki bulunmaktadır (r: -0,533; p<0,05). Son olarak kümeleme analizi sonuçlarına göre, 2018 yılında OECD ülkeleri iş yaşam dengesi bağlamında 5 farklı kümede toplanmaktadır (F: 217,27; p: 0,00; F: 10,82; p: 0,00).

Anahtar Kelimeler

İş-Yaşam Dengesi, Daha İyi Yaşam Endeksi, OECD, Kümele Analizi

Kaynakça

• Akar, S. (2014). Türkiye’de Daha İyi Yaşam Endeksi: OECD Ülkeleri İle Karşılaştırma. Journal of Life Economics, 1(1), 1-12.
• Alpar, R. (2017). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Amanvermez, Y., ve Denizli. (2016). İş ve Aile Çatışmasını Yönetme Öz-Yeterliği Ölçeği Türkçe Formunun Uyarlanması: Yapı Geçerliği ve Güvenirlik Çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 1-17.
• Apaydın, Ç. (2011). Öğretim Üyelerinin İşe Bağımlılık Düzeyi İle İş-Yaşam Dengesi Ve İş-Aile Yaşam Dengesi Arasındaki İlişki. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Ashfaq, S., Tahir, A., Siddiqui, A., Khan, M.J. (2014). Impact of Work Life Conflict on Organizational Performance and Moderating Role of Family Life Stages: A Case Study in Pakistan. World Applied Sciences Journal, 32(3), 349-358.
• Başol, O. (2018). OECD Ülkelerinde Yaşam Tatmini Üzerine Bir Değerlendirme. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(3), 71-86.
• Bayram, L. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Sayıştay Dergisi, 59, 125-139.
• Berkmen, M. B. (2018). Kısmi ve Tam Zamanlı Çalışanların Mesleki Doyum, İş Doyumu ve İş-Yaşam Dengesi İlişkileri Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kırklareli.
• Çınar, S. Ü. (2019). İş-Yaşam Dengesinin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Programı, İstanbul.
• Demirer, S. (2011). İş Yaşam Dengesi: Antalya'daki A Grubu Seyahat Acentelerinde Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• Dur, Ş. (2019). Sınıf Öğretmenlerinde İş-Yaşam Dengesinin, Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumu İle İlişkisi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Duxbury, L. ve Higgins, C. (2003). Work–Life Conflict in Canada in the New Millennium A Status Report. Health Canada. (Erişim: 13 Haziran 2019)
• Erben, G. S., ve Ötken, A. B. (2014). Paternalist Liderlik ve İşe İlişkin İyilik İlişkisinde İş-Yaşam Dengesinin Rolü. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 22, 103-121.
• Girdap, E. (2019). Kariyerizm İle İş-Yaşam Dengesi Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. İşletme Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Konya.
• Guest, D. E. (2002). Perspectives on the Study of Work-life Balance. Work Life Balance, 41(2), 255-279.
• Kapız, S. (2002). Sosyal Değişim Sürecinde İş-Aile Yaşamı Etkileşimi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir.
• Keser, A., ve Güler, B. (2016). Çalışma Psikolojisi. İstanbul: Umuttepe Yayınları.
• Kıcır, B. (2015). Evden Çalışmanın İş-Yaşam Dengesine Etkisi: Çevirmenler Üzerinde Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Kocaeli.
• Kıcır, B. (2017). Evden Çalışanlarda İş-Yaşam Dengesi: Çevirmenler Üzerinde Bir Araştırma. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 20(4), 129-157.
• Küçükusta, D. (2007). Konaklama İşletmelerinde İş Yaşam Dengesi Sorunları ve Çözüme Yönelik Yaklaşımlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(3), 243-268.
• Lockwood, N. (2003). Work/Life Balance: Challenges and Solutions. Society for Human Resource Management, Research Quarterly Report.
• OECD. (2019). OECD Better Life Index. http://www.oecdbetterlifeindex.org/topics/ (Erişim Tarihi: 22.11.2019).
• Özaydın, M. M., ve Özdemir, Ö. (2014). Çalışanların Bireysel Özelliklerinin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir Kamu Bankası Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 251-281.
• Parida, P. R. (2017). A Literature Review on Work Life Balance. International Journal of Research in Economics and Social Sciences, 7(8), 96-104.
• Pekdemir, I., ve Koçoğlu, M. (2014). İşkoliklik İle İş Yaşam Dengesi Arasındaki İlişkide Kişilik Özelliklerinin Aracılık Rolü Üzerine Bir Araştırma. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 309-337.
• Robbins: P., ve Judge, T. A. (2013). Organizational Behavior. New Jersey: Prentice Hall.
• Sabuncuoğlu, Z., ve Tüz, M. (2001). Örgütsel Psikoloji. Bursa: Ezgi Kitabevi.
• Savcı, İ. (1999). Çalışma Yaşamı İle Çalışma Dışı Yaşam Alanlarının İlişkisi Üzerine Kuramsal Yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 54(4), 145-166.
• Seçer, Ş. (2011). Çalışma Yaşamında Zaman. Ankara: Altın Nokta Basım Yayın Dağıtım.
• Tatlıdil, H. (1992). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Tausig, M., ve Fenwick, R. (2001). Unbinding Time: Alternate Work Schedules and Work-Life Balance. Journal of Family and Economic Issues, 22, 101-119.
• Tokatlıoğlu, S., ve Yalçın, E. C. (2019). Girişimci Davranışa İlişkin Bireysel Algılar: GEM Verileriyle Kümeleme Analizi. International Journal of Innovative Approaches in Social Sciences, 3(1), 1-19.
• Topgül, S. (2017). İş-Aile-Yaşam Dengesi Dengeyi Sağlamaya Yönelik Uygulamalar. İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Tosun, C., ve Keskin, F. (2017). Çalışan-Dostu Kurumlarda İş-Yaşam Dengesi Politikaları, Kurumsal İletişim ve Verimlilik. Verimlilik Dergisi, 4, 7-27.
• Türe, H . (2019). OECD Ülkeleri İçin Refah Ölçümü: Gri İlişkisel Analiz Uygulaması. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 310-327.
• Ulukapı, H. (2013). Algılanılan Örgütsel Desteğin İş-Yaşam Dengesine Etkisi: Konya Üniversiteleri Örneği. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Üner, S. (2008). Toplumsal Cinsiyet Eşitliği. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü.
• White, M. Hill, S., McGovern, P., Mills, C., Smeaton, D. (2003). High-Performance Management Practices, Working Hours, and Work-Life Balance. British Journal of Industrial Relations, 41(2), 175-195.
• Yavuz, N. (2018). İş-Yaşam Dengesi İle İş Stresinin Esnek Çalışma Uygulamaları Bağlamında İncelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.