Analysis of Postgraduate Theses Related to Textbooks on Teaching Turkish as a Foreign Language

Yıl 2021, , 90 - 102, 30.06.2021

Sedat Maden

https://doi.org/10.48066/kusob.876092

Cited By: 14

Öz

The aim of the study is to determine the research tendencies of postgraduate theses related to the textbooks on teaching Turkish as a foreign language. For this purpose, document analysis, one of the qualitative research designs, was used in the study. The data source of the research was created by scanning in the Council of Higher Education Thesis Center according to certain key concepts. Publication Classification Form was used for theses in the data source. The data were analyzed with the descriptive content analysis method. As a result of the research, it was determined that 155 postgraduate theses were prepared in 37 different universities for the textbooks of teaching Turkish as a foreign language. 139 of them are master thesis, 16 of them are doctoral dissertations. The first thesis on the subject was completed in Istanbul University in 1995 and most of the thesis was completed at the same university. The most theses related to teaching Turkish as a foreign language coursebooks was prepared in 2019. It was seen that in the theses examined, the subject of culture transfer was mostly covered, followed by vocabulary enrichment and texts. It is also among the results that qualitative research method and A1-A2 level textbooks are preferred more.

Anahtar Kelimeler

Foreign language, Turkish, Textbook, Prostgraduate,, Thesis, Tendency

YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETİMİ DERS KİTAPLARI İLE İLGİLİ LİSANSÜSTÜ TEZLERİN ANALİZİ

Öz

Araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitapları ile ilgili lisansüstü tezlerin araştırma eğilimlerini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda çalışmada, nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynağı, Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi’nde belirli anahtar kavramlara göre taramalar yapılarak oluşturulmuştur. Veri kaynağındaki tezler için Yayın Sınıflama Formu kullanılmıştır. Veriler betimsel içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarına yönelik 37 farklı üniversitede 155 lisansüstü tezin hazırlandığı tespit edilmiştir. Bunların 139’u yüksek lisans, 16’sı doktora tezidir. Konuyla ilgili ilk tez 1995 yılında İstanbul Üniversitesi’nde ve en fazla tez çalışması da yine aynı üniversitede tamamlanmıştır. Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarıyla ilgili en fazla tez 2019 yılında hazırlanmıştır. İncelenen tezlerde daha çok kültür aktarımı konusunun işlendiği, bunu takiben söz varlığını zenginleştirme ve metin konularının geldiği görülmüştür. Nitel araştırma yönteminin ve A1-A2 düzeyi ders kitaplarının daha fazla tercih edildiği de ulaşılan sonuçlar arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil, Türkçe, Ders kitabı, Lisansüstü, Tez, Eğilim

Kaynakça

• Akkaya, A. (2013). Türkçe derslerinde ders kitabı dışında görsel öge kullanmaya ilişkin Türkçe öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 471-479.
• Aydın, B. (2013). Öğretim gereçlerinin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi: ders kitabı. (Ed. H. F. Odabaşı). İngilizce öğretmenliğinde öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı-II (2. Baskı) içinde (ss. 25-38). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Babayi̇ği̇t, Ö. (2019). Sınıf öğretmenlerinin Türkçe derslerinde öğretim materyali kullanma amaçlarının ve durumlarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (51), 42-59.
• Başaran, M. (2003). İlköğretim 4. ve 5. sınıflarda öğretmenlerin Türkçe derslerinde öğretim materyalleri kullanma durumları. Yüksek lisans tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Başkan, A. ve Ustabulut, M.Y. (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde anlama becerileri (dinleme ve okuma). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (21), 39-55. DOI: 10.29000/rumelide.835294
• Biçer, N. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayınlanan makaleler üzerine bir analiz çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 237-245.
• Büyükikiz, K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Coşkun, H. (2014). Sınıf ve Türkçe öğretmenlerinin Türkçe derslerinde görsel işitsel materyal kullanma durumları ve bunu etkileyen faktörler. International Journal of Language Academy, 2 (4), 333-347.
• Council of Europe (CoE) (2001). Common European framework of reference for languages: Learning, teaching, assessment (CEFR). Cambridge, England: Cambridge University Press.
• Cunningsworth, A. (1995). Choosing your coursebook. Oxford: Heinemann.
• Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38. Çelebi, C., Ergül, E., Usta, B., ve Mutlu. M. (2019). Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanmış lisansüstü tezler üzerine bir meta-analiz çalışması, Temel Eğitim Dergisi, 1(3), 39-52.
• Çevirme, H., ve Koçak, S. (2018). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde 2015-2017 yılları arasında yapılan akademik makalelerdeki eğilimler. (Ed. Ş. Gerçek). Current Database in Education Vol. 20 içinde (s.163-174). London: IJOPEC Publication Limited.
• Ercan, A. N. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından analizi. 7. Uluslararası Türkçenin Eğitimi Öğretimi Kurultayı, 19-21 Haziran, Muğla.
• Erdem, İ. (2009). Yabancılara Türkçe öğretimiyle ilgili bir kaynakça denemesi. Turkish Studies, 4(3), 888-937
• Erdem, M. D., Gün, M., Şengül, M. ve Özkan, E. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yazılmış bilimsel makalelerde geçen anahtar sözcüklere ilişkin bir içerik analizi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(41), 213-237.
• Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. (Çev. Ed: A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Göçer, A., Çaylı, C. ve Çavuş, S. (2016). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimiyle ilgili kaynakça denemelerine kesitsel bir katkı: 2013-2015 yılları. Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Dergisi, 1(1), 19-85.
• Halis, İ. (2002). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Hasırcı, S. (2019). Yabancılara Türkçe öğretimine yönelik ders kitaplarının konuşma becerisi açısından karşılaştırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(2), 1068-1098.
• Kahriman, R., Dağtaş, A., Çapoğlu, E., ve Ateşal, Z. (2013). Yabancılara Türkçe öğretimi kaynakçası. TÜRÜK Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halk Bilimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 80-132.
• Karababa, Z. C. (2009). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi ve karşılaşılan sorunlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42(2), 265-277.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Küçük, S., ve Kaya, E. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ile ilgili hazırlanan tezlerde geçen anahtar kelimelere yönelik içerik analizi. Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 442-456.
• Maden, A. (2020). İlkokul Türkçe ders kitaplarının söz varlığını zenginleştirme açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (76), 1631-1650.
• Maden, A. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe söz varlığını zenginleştirmeye yönelik lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. The Journal of International Social Research, 13(71), 795-806.
• Maden, S. ve Maden, A. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimde eğitim ortamları. (Ed. M.N. Kardaş), Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi içinde s.195-236. Ankara: PegemA Yayınevi.
• Mert, O. (2002). Türkçe'nin eğitim ve öğretimi üzerine bir bibliyografya denemesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 19, 349-381.
• Özbay, M. (2003). Türkçe öğretiminde hedef-araç ilişkisinin ders kitabı örneğinde değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi (TÜBAR), XIII, 59-69.
• Özbay, M. (2006). Özel öğretim yöntemleri I. Ankara: Öncü Kitap
• Sözbilir, M. ve Kutu, H. (2008). Development and current status of science education research in Turkey. Essays in Education, [Special Edition], 1-22.
• Türkben, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479.
• Türkiye Maarif Vakfı (2020). Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi programı. İstanbul: Bayem Ajans.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.