DİNLEME ÖZ YETERLİK ALGISI İLE KAYGI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÖĞRETMEN ADAYLARI ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 263 - 278, 31.12.2021

Aslı Maden

https://doi.org/10.48066/10.48066/kusob.1004617

Cited By: 2

Öz

Araştırmada, öğretmen adaylarının dinleme öz yeterlik algıları ile dinleme kaygıları arasındaki ilişkinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmada var olan bir durumu belirlenme amaçlandığından tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi, eğitim fakültesinde hizmet öncesi öğrenim gören 207 öğretmen adayından oluşmuştur. Örneklem belirlenirken tesadüfi örnekleme yöntemi esas alınmıştır. Araştırmanın verileri, Kişisel Bilgi Formu, Dinleme Öz Yeterlik Algısı Ölçeği ve Dinleme Kaygısı Ölçeği ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının dinleme öz yeterlik algısının İyi, dinleme kaygısının ise Orta düzeyde olduğu, cinsiyetin sadece dinleme kaygısı üzerinde bayan adaylar lehine etkili bir değişken olduğu, dinleme öz yeterlik algısı üzerinde bu etkinin gözlenmediği belirlenmiştir. Yine Türkçe, Okul Öncesi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık ve İlköğretim Matematik öğretmenliği programı öğrencilerinin dinleme öz yeterlik algılarının birbirine yakın olduğu buna karşın Sınıf Öğretmenliğinde öğrenim gören adayların algılarının daha düşük olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca, Okul Öncesi, Sınıf, RPD ve İlköğretim Matematik programı öğrencilerinin dinleme kaygılarının Türkçe programındaki adaylardan daha yüksek olduğu ortaya konulmuştur. Diğer taraftan sınıf düzeyi arttıkça dinleme öz yeterlik algısı artmakta, dinleme kaygısı ise düşmektedir. Öğretmen adaylarının dinleme öz yeterlik algısı ile kaygıları arasında negatif yönde ve zayıf bir ilişkinin olduğu araştırmada ulaşılan önemli sonuçlardandır.

Anahtar Kelimeler

Dil becerisi, dinleme, öz yeterlik, algı, kaygı, öğretmen adayı.

Investigation of The Relationship Between Listening Self Efficiency Perception and Anxiety: Teacher Candidates Sampling

Öz

In the study, it was aimed to determine the relationship between pre-service teachers' perceptions of listening self-efficacy and listening anxiety. Since it was aimed to determine an existing situation in the research, the scanning model was used. The sample of the study consisted of 207 pre-service teachers studying at the faculty of education. Random sampling method was taken as basis while determining the sample. The data of the study were collected with the Personal Information Form, the Listening Self-Efficacy Scale and the Listening Anxiety Scale. As a result of the research, it was determined that the pre-service teachers' perception of listening self-efficacy was at Good level and their listening anxiety was at Intermediate level. It was determined that gender was an effective variable only on listening anxiety in favor of female candidates, and this effect was not observed on listening self-efficacy perception. It is understood that the listening self-efficacy perceptions of the students of Turkish, Preschool, Guidance and Psychological Counseling and Mathematics teaching programs are close to each other, whereas the perceptions of the candidates studying in Classroom Teaching are lower. On the other hand, as the grade level increases, the perception of listening self-efficacy increases and the listening anxiety decreases. It is one of the important results of the research that there is a negative and weak relationship between pre-service teachers' perception of listening self-efficacy and their anxiety.

Anahtar Kelimeler

Language skills, listening, self-efficacy, perception, anxiety, teacher candidate

Kaynakça

• Aida, Y., (1994). Examination of Horwitz, Horwitz, and Cope‟s Construct of Foreign Language Anxiety: The Case of Students of Japanese. Modern Language Journal, 78; 155-168.
• Alisinanoğlu, F. ve Ulutaş, İ. (2003). Çocukların kaygı düzeyleri ile annelerinin kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 28 (128), 65-71.
• Altunkaya, H. (2017a). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dinleme ve okuma kaygıları, Education Sciences (NWSAES), 12(3): 107-121, Doi: 10.12739/NWSA.2017.12.3.1C0672.
• Arnold, J. (2000). Seeing through listening comprehension exam anxiety. TESOL Quarterly, 34(4), 777-786. doi: 10.2307/3587791.
• Arslan S. ve Özpınar İ. (2008). Öğretmen nitelikleri: İlköğretim programlarının beklentileri ve eğitim fakültelerinin kazandırdıkları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(1); 38-63.
• Arslan, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin dinleme kaygıları ve akademik özyeterlik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 1(1), 12-31.
• Aydın İ.S., Demircan, Uğur ve Özgür İnnalı, H. (2015). Ortaokul öğrencilerinin dinleme/izleme öz yeterlik algılarına yönelik ölçek geliştirme çalışması. International Journal of Languages’ Education and Teaching UDES 2015, 1420-1435.
• Bakırcıoğlu, R. (2012). Ansiklopedik Eğitim ve Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık
• Campbell, C. M. (1999). Language anxiety in men and women: Dealing with gender differences in the language classroom. In Dolly, J. Young (Ed.), Affect in foreign language and second language learning: A practical guide to creating a low anxiety classroom atmosphere (pp.191-215). Boston: McGraw-Hill College.
• Chang, C.A., (2010). Second-language listening anxiety before and after A 1-Yr. Intervention in extensive listening compared with standard foreign language instruction. Perceptual and Motor Skills, 110(2); 355-365.
• Chen, X. (2004). English listening comprehension and anxiety. Computer-Assisted Foreign Language Education, 96; 65-72.
• Çakmak, Ö. ve Hevedanlı, M. (2004). Biyoloji öğretmen adaylarının kaygılarını etkileyen etmenler. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.
• Doğan, Y. (2011). Dinleme Eğitimi. Ankara: PegemA Yayınları.
• Donmuş, V., Akpınar, B. ve Eroğlu, M. (2017). Öğretmen adaylarının akademik özyeterlikleri ve mesleki kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37);1-13.
• Durukan, E. ve Maden, S. (2010). Türkçe öğretmenlerinin iletişim becerileri üzerine bir araştırma. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. Sayı 1, 59-74.
• Ekici, G. (2005). Biyoloji özyeterlik ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 85-94.
• Elkhafaifi, H., (2005). Listening comprehension and anxiety in the Arabic language classroom. The Modern Language Journal,89(2); 206-220.
• Erdem, A. ve Erdem M. (2014). “Dinleizleanlat” dinleme ve konuşma yeterlikleri ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 418-432.
• Golchi, M. M. (2012). Listening anxiety and ıts relationship with listening strategy use and Listening comprehension among Iranian IELTS learners. International Journal of English Linguistics, 2(4), 115-128.
• Hefferon, K. & Boniwell, I. (2011). Positive psychology: Theory, research and applications. McGraw-Hill International.
• Horwitz, E. K. (2001). Language anxiety and achievement. Annual Review of Applied Linguistics, 21, 112-126.
• Kalaycı, D. ve Erdoğan, T. (2017). Sınıf ve Türkçe öğretmeni adaylarının yazma kaygılarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(64), 1480-1495.
• Karabay, A. (2013). Eleştirel okuma öz yeterlik algı ölçeğinin geliştirilmesi. Turkish StudiesInternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(13), 1107-1122.
• Karahan, B. Ü. (2018). Examining the relationship of listening and speaking anxieties of Turkish teacher candidates with their listening self-efficacy, International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 72-82.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kim, J. (2000). Foreign language listening anxiety: A study of Korean students learning English. Unpublished doctoral dissertation. Texas: The University of Texas at Austin.
• Kimura H. (2008). Foreign language listening anxiety: Its dimensionality and group differences. JALT Journal 30(2), 173-196.
• Kimura, H., (2011). A self-presentational perspective on foreign language listening anxiety. Retrieved from. Http://Gradworks.Umi.Com/34/77/3477769.Html.
• Kurudayıoğlu, M. ve Kana, F. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme becerisi ve dinleme eğitimi özyeterlik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 245-258.
• MacIntyre, P.D. & Gardner, R. C. (1989). Anxiety and second language learning: Toward a theoretical clarification. Language learning, 39(2), 251-275.
• Maddux, J. (2002) Self-efficacy: The power of believing you can. In C. R. Snyder and S. J. Lopez (eds) Handbook of Positive Psychology (pp. 277–87). New York: Oxford University Press.
• Maden, A. ve Durukan, E. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme kaygıları. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 1945-1957.
• Maden, S., Durukan, E. ve Aslan, A. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmen niteliklerine yönelik görüşleri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(4);1364-1378.
• Melanlıoğlu, D. (2013). Ortaokul öğrencileri için dinleme kaygısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 11, 851-876.
• Mills, N., Pajares, F., & Herron, C., (2006). A reevaluation of the role of anxiety: self-efficacy, anxiety, and their relation to reading and listening proficiency. Foreign Language Annals, 39; 276-295.
• Moghadam, S.B. & Ghanizadeh, A.(2015). EFL listening anxiety and listening strategy use among Iranian junior high school students. SBSRR Social and Basic Sciences Review 3(6), 310-319.
• Özkan, E. ve Kınay, İ. (2015). Öğretmen adaylarının konuşma kaygılarının incelenmesi (Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi örneği). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi 4(3); 1290-1301
• Pajares, F. (1996). Self-efficacy beliefs and mathematical problem-solving of gifted students. Contemporary Educational Psychology, 21; 325-344.
• Plotnik, R. (2009). Psikolojiye Giriş. Kaknüs Yayınları.
• Sapancı, M. (2010). Güzel sanatlar eğitimi öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bolu.
• Senemoğlu, N. (2005). Gelişim, öğrenme ve öğretim: kuramdan uygulamaya (11. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sevim, O. ve Gedik, M. (2014) Ortaöğretim Öğrencilerinin konuşma kaygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED], 52, 379-393.
• Taşgın Gerez, F. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme, konuşma, okuma ve yazma öz yeterlikleri ile öğrenme stillerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Temel, S. (2012). Problem Çözme sürecinin temel unsurları: üstbilişsel özdüzenleme stratejisi ve özyeterlik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2; 190-199.
• Toros, F. ve Tataroğlu, C. (2002). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu: sosyodemografik özellikler, anksiyete ve depresyon düzeyleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 9(1), 23-31.
• Wang, S., (2010). An experimental study of Chinese english major students “listening anxiety of classroom learning activity at the university level. Journal of Language Teaching and Research, 1; 562-568.
• Wu, H.J., (2011). Anxiety and reading comprehension performance in English as a foreign language. Asian EFL Journal, 13; 2, 273-307.
• Yaman, H. ve Can, A. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenler için dinleme kaygısı ölçeği geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması, International Online Journal of Educational Sciences, 7 (2); 220- 230.
• Yıldırım, F. & İlhan, İ. Ö. (2010). Genel özyeterlilik ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21 (4); 301-308.
• Zhou, D. (2003). Listening anxiety and affective strategies the in second language classroom. Foreign Language Teaching Abroad, 3; 56-58.