S2 Kademesindeki Domates Genotiplerinin Morfolojik ve Pomolojik Karakterizasyonu

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 152 - 163, 31.12.2023

Ramazan Güngör , Hakan Başak , Alim Aydın

Öz

Bu çalışmada 2021 yılında Kırşehir ilinin farklı bölgelerinden toplanan ve 2022 yılında Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi’ne ait AR-GE serasında S2 kademesinde getirilen domates genotiplerinin bazı morfolojik ve pomolojik özellikleri incelenmiştir. 14 farklı genotipte, incelenen 27 farklı morfolojik ve pomolojik parametrede yapılan kümeleme analizine göre dört ana grup oluşmuştur. Birinci grupta K5, K2 ve K3 genotipler kırmızı meyve rengine sahip ve standart yuvarlak domates tipinde, ikinci grupta kırmızı meyve rengine sahip ancak küçük boyutlu P1, S1, A1, AT1 ve K4 domates genotipleri yer almıştır. Üçüncü grupta kırmızı meyve rengine sahip ve meyve ağırlığı 140 g’ın üzerinde olan beef tipi K1, MS1 D1 ve K6 genotipleri yer alırken, dördüncü grupta ise pembe meyve rengine sahip beef tipi KH1 ve E1 domates genotipleri yer almıştır. Tanımlaması yapılmış farklı morfolojik ve pomolojik özelliklere sahip bu genotipler ileriki ıslah çalışmalarında materyal olarak kullanılabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Domates meyve şekli, Gövde rengi, Yaprak tüylülüğü

Morphological and Pomological Characterization of S2 Grade Tomato Lines

Öz

In this study, some morphological and pomological characteristics of tomato genotypes collected from different regions of Kırşehir province in 2021 and brought at S2 level in the R&D greenhouse of Kırşehir Ahi Evran University in 2022 were investigated. According to the cluster analysis performed on 14 different genotypes and 27 different morphological and pomological parameters examined, four main groups were formed. In the first group, K5, K2 and K3 genotypes had red fruit color and standard round tomato type, while in the second group, P1, S1, A1, AT1 and K4 tomato genotypes had red fruit color but small size. The third group included beef type K1, MS1 D1 and K6 genotypes with red fruit color and fruit weight over 140 g, while the fourth group included beef type KH1 and E1 tomato genotypes with pink fruit color. These identified genotypes with different morphological and pomological characteristics can be used as material in future breeding studies.

Anahtar Kelimeler

Tomato fruit shape, Stem color, Leaf hairiness

Kaynakça

• Aravindakumar J S, Mulge R, Patil B R (2001). Stability of yield and its component characters in tomato (Lycopersicon esculentum Mill.). Indian Journal of Genetics and Plant Breeding 63(01): 63-66.
• Bergougnoux V (2014). The history of tomato: from domestication to biopharming. Biotechnology advances 32(1). 170-189
• FAO (2021). Erişim tarihi: 10.05.2023 https://www.fao.org/food-agriculture-statistics/en/ Fiorani F ve Schurr U (2013). Future scenarios for plant phenotyping. Annual review of plant biology 64: 267-291 162
• Hussain S I, Khokhar K M, Mahmood T, Laghari M H, Mahmud M M, HRI N (2001). Yield potential of some exotic and local tomato cultivars grown for summer production. Pakistan Journal of Biological Sciences 4(10): 1215-1216
• Jenkins J A (1948). The origin of the cultivated tomato. Economic Botany 2(4): 379- 392
• Kaya S ve Düzyaman E (2012). Yerel Sofralık Domates Populasyonlarının Organik Tarıma Uygunlukları ve Organik Çeşit Geliştirme Amacıyla Kullanım Olanakları Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi
• Khachik F, Carvalho L, Bernstein P S, Muir G J, Zhao D Y, Katz N B (2002). Chemistry, Distribution, and Metabolism of Tomato Carotenoids and Their Impact on Human Health. Experimental Biology and Medicine 227(10): 845-851.
• Küçük A (1996). Plant Genetic resources Activities in Turkey. European Cooperative Programme for Crop Genetic Resources Networks (ECP/GR). In Third Meeting. Rome. Italy (Vol. 69. p. 75).
• Kurt T (2019). Yerel Domates Genotiplerinin Seleksiyonu ve Morfolojik Karakterizasyonu. Yüksek Lisans. Tokat Gaziosmanapaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Türkiye
• Mutlu S, Haytaoğlu M A, Kır A, İçer B (2009). Ulusal Gen Bankasi Biber (Capsicumannum L.) Materyalinde Morfolojik Karakterizasyon. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi. 19(1): 63-91.
• Natarajan S, Pappiah C M, Rangaswamy P (1994). Performance of chilli (Capsicum annuum L.) cultures under semi-dry condition. South Indian Horticulture. 42: 93-93.
• Oduor K T (2016). Agro-morphologıcal and nutritional characterizationof tomato landraces (Lycopersicon species) in Africa. Doctoral Dissertation. University of Nairobi. Kenya.
• Patel D A, Shukla P T, Jadeja G C (2001). Morphological studies on interspecific hybrids between Solanum indicum L. and Solanum melongena L. Indian Journal of Genetics and Plant Breeding. 61(02): 180-182.
• Patwary M A, Rahman M M, Ahmad S, Miah M K, Barua H (2013). Study of heterosis in heat tolerant tomato (Solanum lycopersicum) during summer. Bangladesh Journal of Agricultural Research 38(3): 531-544.
• Sağlam N ve Önder S (2016). Performances of different type intermediate tomato varieties in open field and screenhouse. Journal of Applied Biological Sciences 10(3): 39-42
• Salim M M R, Rashid M H, Hossain M M, Zakaria M (2020). Morphological characterization of tomato (Solanum lycopersicum L.) genotypes. Journal of the Saudi Society of Agricultural Sciences 19(3): 233-240
• Topçu V, Boyacı F, Aktaş H (2016). Kendileme yoluyla saflaştırılmış bazı patlıcan hatlarının morfolojik ve moleküler karakterizasyonu. Ziraat Fakültesi Dergisi 11(1). 43-53.
• Williams C E ve Clair D A S (1993). Phenetic relationships and levels of variability detected by restriction fragment length polymorphism and random amplified polymorphic DNA analysis of cultivated and wild accessions of Lycopersicon esculentum. Genome 36 (3): 619-630.
• Yoltaş T, Tuncay Ö, İlbi H, Hepaksoy S, Özzambak E, Eşiyok D, Gürçağlar H (1993). Mustafakemalpaşa yöresinde kübik kesilmiş (diced) domates üretimine uygun çeşitlerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Sanayi domatesi üretimini geliştirme projesi. SANDOM çalışma raporu. Yayın. (7)