Veri ve Bilgi Güvenliği Bağlamında İstihbarat Faaliyetleri

Yıl 2021, , 93 - 110, 15.07.2021

Yasin Şeşen , Alpaslan Hamdi Kuzucuoglu

https://doi.org/10.29228/lamre.51218

Öz

Yaşam, bazen kendi norm ve kurallarına uygun şekilde bazen de belirli kurallar olmadan akışta bulunurken, insanların hayatlarını da doğrudan veya dolaylı yollardan etkilemektedir. Yaşam, insanların hareket kabiliyetlerini, kendilerine olan güvenlerini, kendilerine olan bağlılıklarını, hayattan beklentilerini, kullandığı araçları, kendilerini koruma aletlerini (silah vb.), teknolojik ilerleme kapasitelerini, yaşadıkları çevreleri, yaşadığı ülkeyi vb. büyük ölçülerde etkilemektedir. İnsanların yaşamlarına etki eden önemli faktörlerin çeşitli değişimleri meydana getirmesinde ‘veri ve bilgiler’ önem arz etmektedir. İnsanların sıradan yaşamlarına katkı sağlayan ve farklı bakış açıları geliştirebilmelerine zemin hazırlayan veriler, insan yaşamına olumlu etki ederler. İnsanlar yaşamlarında bir buluşu ortaya koyabilmek, ellerindeki araçları geliştirebilmek, hayatlarının akışlarını değiştirebilmek amacıyla veri ve bilgiyi kullanırlar. Veriler, günümüzde birçok bilgi ve belgeyi oluşturan anlamlı parçalardır. Veriler, çeşitli çalışma alanlarına ayrılabilir; teknik veri, kültürel veri, sosyal veri vb. farklı veri çeşitleri birbirleriyle kaynaşarak düzenlenebilecekleri gibi, birbirinden ayrı olarak da kullanılabilirler. İnsanlar yaşadıkça veriler de sürekli akmaya devam etmektedir. Verilerin bir araya gelmesi ve anlamlı bir bütün oluşturmasıyla bilgi ortaya çıkmaktadır. Çalışmada, dünyada her geçen gün şiddet dozunu yükselterek yaşanmaya devam eden çeşitli faaliyetlerden dolaylı veya dolaysız yoldan etkilenen devletlerin, bu duruma bağlı olarak vatandaşlarını her türlü maddi ve/veya manevi sorunlardan koruyabilmek amacıyla değiştirdikleri ulusal ve uluslararası güvenlik konseptlerinde ‘bilgi paylaşımı, bilgi güvenliği, kültürel istihbarat vb. faktörler’ üzerinde durulmuştur. Araştırma verilerine katkı sağlamak amacıyla çeşitli veri kaynaklarından elde edilen bilgiler çalışmaya aktarılmıştır. Çalışma sonucunda, bireysel güvenliğe yansımaları bakımından bilgi güvenliğinin, istihbarat ile olan ilişkisi irdelenmiş ve bu ilişki bağının geliştirilmesi konusunda öneriler ortaya koyularak çalışma sonlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgi Güvenliği, Bilgi Paylaşımı, İstihbarat, Kültürel İstihbarat, Veri Güvenliği

Intelligence Activities In The Context Of Data And Information Security

Öz

Life, sometimes in accordance with its own norms and rules, sometimes without a specific rule while also directly or indirectly affects people's lives. Life; people's mobility, self-confidence, self-reliance, expectations from life, the tools they use, the tools they use to protect themselves (weapons etc.), their technological advancement capacity the environment they live in the country they live in etc. It affects to a great extent ‘data and information’ is important for the important factors affecting people's lives to bring about various changes. The data that contribute to the ordinary lives of people and prepare the ground for them to develop different perspectives have a positive effect on human life. People use data and information in order to reveal an invention in their lives to improve their tools and to change the flow of their lives. Data are meaningful parts that make up many information and documents today. Data can be divided into various fields of study; technical data, cultural data, social data etc. Different types of data can be organized by fusing with each other or they can be used separately from each other. Data continues to flow continuously as people live. Information emerges as data come together and form a meaningful whole. In the study, raising the dose of violence every day in the world that continues to be experienced by the various activities of the states affected directly or indirectly depending on the situation citizens from any material and/or spiritual change in order to protect national and international security from problems in the concept of ‘knowledge sharing, information security, cultural intelligence etc. factors were focused on’. In order to contribute to the research data information obtained from various data sources was transferred to the study. As a result of the study, the relationship of information security with intelligence was examined in terms of its repercussions on individual security and the study was terminated by making recommendations on the development of this relationship link.

Anahtar Kelimeler

Information Security, Information Sharing, Intelligence, Cultural Intelligence, Data Security

Kaynakça

• Akman, K. (2019). "Bilgi sosyolojisi açısından istihbarat kaynaklarının tasnifi ve değerlendirilmesi". Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 2442.
• Baykara, M., Daş, R., Karadoğan, İ. (2013). "Bilgi güvenliği sistemlerinde kullanılan araçların incelenmesi". 7. Uluslararası Dijital Adli Tıp ve Güvenlik Sempozyumu (ISDFS'13) 20-21 Mayıs 2013. Elâzığ: Elâzığ Üniversitesi.
• Bayraktar, G. (2014). "Harbin beşinci boyutunun yeni gereksinimi: Siber istihbarat". Güvenlik Stratejileri Dergisi, 70(20), 118-148.
• Bensghir, T. K. (2011). "Bilgi sistemleri ve bilgi yönetimi". TODAİE E-Devlet Merkezi Bilgi Yönetimi Semineri. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Biyoterörizm, (2021) Uzmanlar dünyayı bekleyen koronadan daha beter yeni tehlikeyi açıkladı. https://www.venicaqqazetesi.com.tr/koronadan- bile-daha-beter-uzmanlar-dunyavi-bekleven-yeni- tehlikeyi-acikladi-319369h.htm (04.04.2021)
• Cari, L. D. (1990). International Dictionary Intelligence. V.A.: Maven Books.
• Canbek, G., Sağıroğlu, Ş. (2006). "Bilgi, bilgi güvenliği ve süreçleri üzerine bir inceleme". Politeknik Dergisi, 9(3), 165-174.
• Cordesman, A. H. (2001). "Cyber-threats, information welfare and critical infrastructure protection: Defending the U.S. homeland". Praeger Connecticut, 7(18),18.
• Covid-19 Aşısı, (2021). Aşıda istihbarat savaşları soğuk savaş dönemindeki uzay yarışına döndü. https://www.venisafak.com/koronavirus/asida- istihbarat-savaslari-ortalik-soguk-savas- donemindeki-uzav-varisini-dondu-3556135 (05.03.2021)
• Çifci, H. (2013). Her yönüyle siber savaş. Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları.
• Dazahra, M. N., Elmariami, F., Belfqih A., Boukherouaa J., (2018). "A defense-in-depth cybersecurity for smart substations". International Journal of Electrical and Computer Engineering (IJECE), 8(6), 4423-4431.
• Dedeoğlu, B. (2003). Uluslararası güvenlik ve strateji. İstanbul: Derin Yayınları.
• Gibbons, M. vd. (1994). The new production of knowledge: The dynamics of Science and research in comtemporary societies. London: Sage Publications.
• Kandemir, R., Şahinaslan Ö. (2009). "Bilgi güvenliği farkındalık eğitim örneği". Akademik Bilişim'09 -XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri 11-13 Şubat 2009. Şanlıurfa: Harran Üniversitesi.
• Lewis, J. A. (2002). Assessing the risks of cyber terrorism, cyber war and other cyber threats. Washington: Çenter for Strategic and International Studies. https://csis-websiteprod.s3.amazonaws.com/s3fs-public/legacvfiles/files/media/csis/pubs/021101risksofcvberterror.pdf (08.03.2021)
• Muhammet Dahlan, (2021). Abbas rival woos Gazans With corona vaccines.https://worldisraelnews.com/abbas-rival-woos- qazans-with-corona-vaccines/ (08.04.2021) Özalp, A.N., Asker, A. (2017). "Devletin güvenlik politikalarında siber istihbaratın rolü ve önemi". 79. Akademik Bilişim Konferansı 8-10 Şubat 2017. Aksaray: Aksaray Üniversitesi. Özer, Y. (2015). "Terörizmle mücadelede istihbaratın rolü: Kültürel istihbarat konsepti". İGÜSBD, Nisan 2(1), 51-80.
• Özer, Y. (2018). "Yeni bir istihbarat paradigması: Kültürel istihbarat". 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Dergisi, Nisan 2(1), 60-70.
• Salleh, K.A., Janczewskia, L. (2016). "Technological, organizational and environmental security and privacy issues of big data: A literatüre review". Conference on ENTERprise Information Systems / International Conference on Project Management / Conference on Health and Social Çare Information Systems and Technologies, CENTERIS / ProjMAN / HCist 2016. Porto: Procedia Computer Science.
• Saydam, A. (2010). İletişimin akıl ve gönül penceresi algılama yönetimi. İstanbul: Rota Yayınları.
• Seren, M. (2017). Stratejik istihbarat ve ulusal güvenlik. Ankara: Orion Kitabevi.
• Seviçin, A. (2005). "Türkiye'de ilk 500'e giren işletmelerde rekabetçi istihbarat sistemi uygulamalarına ilişkin bir araştırma". H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 181-205.
• Sun Y„ Zhang J„ Xiong Y„ Zhu G. (2014). "Data security and privacy in cloud computing". International Journal of Distributed Sensor Networks, 6(50), 1-9.
• Şeker, Ş. E. (2013). İş zekâsı ve veri madenciliği. İstanbul: Cinius.
• The American Heritage Dictionary of the English Language, (2021). Intelligence.
• Türk Dil Kurumu Sözlüğü, (2021). İstihbarat terimi.
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Bilgi ve İletişim Güvenliği Rehberi (2021), Rehber. https://cbddo.qov.tr/SharedFolderServer/Genel/Fil e/bqrehber.pdf (28.02.2021)
• Ullah I., Lane C., Buda S., Drury B., Mellotte M., Assem H., Madden M. (2020). "Classification of cybercrime indicators in öpen social data". Coriference: 7th International Conference on Information Management and Big Data. Peru: Lima.
• Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve 2013-2014 Eylem Planı (2021). Plan. https://www.btk.qov.tr/uploads/paqes/2-1-strateii- evlem-plani-2013-2014-5a3412cf8f45a.pdf (18.03.2021)
• Warner, M. (2007). Sources and methods for the study of intelligence. ABD: Johnson Sons Limited.
• Wunderle, W. (2007). Through the lens of cultural avvareness: A premier for US Armed Forces deploying to Arab and Middle Eastern Countries. Kansas: Combat Studies Institute Press.
• Yılmaz, M. (2009). "Enformasyon ve bilgi kavramları bağlamında enformasyon yönetimi ve bilgi yönetimi". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 49(1), 95-118.