SAMİHA AYVERDİ’DEN ANLARI OLUŞTURAN ANILAR: KADIN YAZAR GÖZÜYLE İSTANBUL GECELERİ VE BOĞAZİÇİ’NDE TARİH

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 4, 1 - 14, 27.10.2017

Hacer Esra Almas

https://doi.org/10.20322/littera.331996

Öz

Yazar, mutasavvıf, ideolog Sâmiha
Ayverdi'nin eserleri bugün daha çok hocası Kenan Rıfai’nin öğretileri ve
tasavvuf ile birlikte anılsa da toplumsal ve bireysel belleğin içiçe geçtiği,
hiçbir klasik edebiyat türüne sığmayan anlatıları onu sıradışı bir yazar yapar.  İstanbul, kaybolmuş̧ bir medeniyetin başkenti,
temsilcisi ve cisimleşmiş hali olarak Ayverdi’nin anlatılarında toplumsal ve
bireysel hikâyelerin kesişme noktasını oluşturur. Bu çalışma, Ayverdi'nin
İstanbul’u odağına aldığı iki metne, İstanbul
Geceleri (1952) ve Boğaziçi’nde Tarih
(1966) adlı eserlerine odaklanır. İki metnin bir diğer ortak özeliği yazarın
kadınlık deneyimlerine yaptığı vurgudur. İki metindeki kadın imgelerini üç
farklı ama aynı zamanda tamamlayıcı açıdan gösteren bu çalışma, yirminci yüzyıl
Türkiye yazınında şehir, birey ve bellek arasındaki ilişkiyi bir kadın
mutasavvıfın perspektifinden de göstermeyi amaçlar.

Anahtar Kelimeler

oto/biyografi, bellek, anlatı, İstanbul

Kaynakça

• Andı, Fatih. (2014) “Sâmiha Ayverdi'nin Eserlerinde, Osmanlı İstanbul’unu Yapan Bir Unsur Olarak Mahalle,” Sâmiha Ayverdi'nin İstanbul'u. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı. ss.13-27.
• Ayverdi, Sâmiha. (1966, 2004). Boğaziçi’nde Tarih. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
• ———. (1964, 2009) İbrahim Efendi Konağı. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
• ———. (2003) İki Aşina. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
• ———. (1952) İstanbul Geceleri. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
• Baudelaire, Charles. (2016) Kötülük Çiçekleri çev Sait Maden . İstanbul: Türkiye İs Bankası Kültür Yay.
• Benjamin, Walter. (2003) Modern Hayatın Ressamı: Charles Baudelaire çev. Ali Berktay. İstanbul: İletişim Yay.
• Craven, Elizabeth. A Journey through the Crimea to Constantinople: In a series of letters from the Right Honourable Elizabeth Lady Craven, to his serene Highness the Margrave of Brandebourg, Anspach, and Bareith. Written in the Year 1786, Eighteenth Century Collections Online, http://quod.lib.umich.edu/, Şubat 2017.
• Fikret, Tevfik. (2007) “Sis.” Tevfik Fikret: Hayatı ve Toplu Şiirleri Ed. Refik Durbaş. İstanbul: Kırmızı Yay.
• Gürsoy, Kenan. “Sâmiha Ayverdi'nin İstanbul Tasavvurunda Ümran ve İnsan” Sâmiha Ayverdi'nin İstanbul'u. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı: 147-155.

• Irzık, Sibel, Jale Parla, eds. (2004). Kadınlar Dile Düşünce. İstanbul: İletişim Yay.
• Lejeune, Philippe. (1975) Le Pacte autobiographique [Otobiyografik Antlaşma] Paris: Seuil.
• Mignon, Laurent, İlker Aytürk. (2013) “Paradoxes of a Cold War Sufi woman: Sâmiha Ayverdi between Islam, nationalism, and modernity.” [Soğuk Savaş Dönemi bir Sufi Kadın'ın Çelişkileri: İslam, Ulusalcılık, ve Modernite ekseninde Sâmiha Ayverdi]. New Perspectives on Turkey, no. 49: 57-89.
• Montagu, Lady Mary. (2004) Doğu Mektupları .çev. Murat Aykaç Erginöz İstanbul, Ark Yay.
• Pamuk, Orhan. (2005) İstanbul: Hatıralar ve Şehir. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• Said, Edward. (2003) Şarkiyatçılık, Şarkiyatçılık, Batı'nın Şark Anlayışları. çev. Berna Ülner İstanbul: Metis Yay.
• Sargut, Cemalnur ((2015) Samiha Ayverdi ile Sırra Yolculuk. İstanbul: Nefes Yay.
• Sarraute, Nathalie.(1983) Enfance [Çocukluk]. Paris: Seuil.
• Tanpınar, Ahmet Hamdi. (2002) Beş şehir: deneme. 4. baskı. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• ———. (1972) Huzur. İstanbul: Dergâh Yay.
• Uçman, Abdullah. (2014) “Sâmiha Ayverdi ile İstanbul'da Yaşamak.” Sâmiha Ayverdi'nin İstanbul'u. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı: 133-147.
• Yetiş, Kazım (2014). “Sâmiha Ayverdi'de 'İstanbul Medeniyeti' Kavramı ve Unsurları” Sâmiha Ayverdi'nin İstanbul'u. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı: 27-55.