Plant Parasitic Nematodes in Olive Growing Orchards İn Türkiye

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 9, 1 - 14, 30.06.2024

Ayşenur Yılmaz , Uğur Gözel

Öz

The olive tree, which has a history going back thousands of years, grows in areas where the Mediterranean climate is predominant. Most of the world’s olive production comes from Mediterranean countries such as Spain, Italy and Turkey. Turkey is one of the world’s leading producers of olives, having succeeded in doing so due to its climatic conditions, fertile soil and agricultural culture. Olive production increases every year. However, in this process, production problems arise due to both biotic and abiotic factors. In particular, plant parasitic nematodes are becoming a major problem in olive orchards. Plant-parasitic nematodes feed on the roots of olive trees, preventing water and nutrient uptake, leading to weakened olive trees and reduced productivity. In addition, nematodes secrete harmful substances and facilitate the entry of parasites that cause secondary infections through the wounds they open. Therefore, plant parasitic nematodes pose a serious threat to olive trees and cause significant losses in olive production. In this study, studies on plant parasitic nematodes detected in olive growing areas in our country were reviewed.

Anahtar Kelimeler

Plant parasitic nematodes, Türkiye, Olive

Türkiye’de Zeytin Yetiştirilen Alanlardaki Bitki Paraziti Nematodlar

Öz

Binlerce yıllık geçmişe sahip olan zeytin, Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü bölgelerde yetişmektedir. Dünya zeytin üretiminin büyük çoğunluğu, İspanya, İtalya, Türkiye gibi Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde gerçekleşmektedir. Türkiye, zeytin üretiminde dünya genelinde önemli bir konuma sahiptir ve bu başarısını iklim koşulları, verimli toprakları ve tarım kültürüne borçludur. Zeytin üretimi her geçen yıl artmaktadır. Ancak bu süreçte biyotik ve abiyotik faktörlere bağlı üretim sorunları ortaya çıkmaktadır. Özellikle bitki paraziti nematodlar, zeytin bahçelerinde önemli bir sorun haline gelmektedir. Bitki paraziti nematodlar, zeytin ağaçlarının köklerinde beslenmeleri sonucu su ve besin alımını engelleyerek zeytin ağaçlarının zayıflamasına ve verimliliğinin azalmasına yol açmaktadır. Ayrıca, nematodlar zararlı maddeler salgılayarak açtıkları yaralardan ikincil infeksiyon oluşturacak parazitlerin girişini kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle, bitki paraziti nematodlar zeytin ağaçları için ciddi bir tehdit oluşturmakta ve zeytin üretiminde önemli kayıplara neden olmaktadır. Bu çalışmada ülkemizde zeytin yetiştirilen alanlarda tespit edilmiş bitki paraziti nematodlar ile ilgili çalışmalar derlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bitki paraziti nematodlar, Türkiye, Zeytin

Kaynakça

• Akdemir, Y. K. (2022). İzmir ili park ve bahçe alanlarında bulunan bitki paraziti nematod türleri üzerine taksonomik araştırmalar. Bursa Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi. 291 s.
• Ali, N., Chapuis, E., Tavoillot, J., & Mateille, T. (2014). Plant-parasitic nematodes associated with olive tree (Olea europaea L.) with a focus on the Mediterranean Basin: A review. Comptes Rendus Biologies, 337(7-8), 423-442.
• Aït Hamza, M., Ali, N., Tavoillot, J., Fossati-Gaschignard, O., Boubaker, H., El Mousadik, A., & Mateille, T. (2017). Diversity of root-knot nematodes in Moroccan olive nurseries and orchards: does Meloidogyne javanica disperse according to invasion processes?. BMC ecology, 17(1), 1-13. https://doi.org/10.1186/s12898-017-0153-9
• Belahmar, M., Elkfel, F., Mihoub, M., Abdewahab, S., Mateille, M., & Sellami, S. (2015). Plant parasitic nematodes associated with olive in Algeria. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica, 50(2), 187-193.
• Boag, B., & Yeates, G. W. (1998). Soil nematode biodiversity in terrestrial ecosystems. Biodiversity & Conservation, 7, 617-630.
• Buhrer, E. M., Cooper, C., & Steiner, G. (1933). A list of plants attacked by the root-knot nematode (Heterodera marioni). Plant Disease Reporter, 17, 64-96.
• Castillo, P., & Vovlas, N. (2007). Pratylenchus (Nematoda: Pratylenchidae): diagnosis, biology, pathogenicity and management (Vol. 6). Brill.
• Castillo, P., Vovlas, N., Nico, A. I., & Jiménez-Díaz, R. M. (1999). Infection of olive trees by Heterodera mediterranea in orchards in southern Spain. Plant Disease, 83(8), 710-713.
• Caveness, F. E., & Jensen, H. J. (1955). Modification of the centrifugal-flotation technique for the isolation and concentration of nematodes and their eggs from soil and plant tissue. Proceedings of the Helminthological Society of Washington, 22(2), 87-89.
• Cohn, E., & Duncan, L. W. (1990). Nematode parasites of subtropical and tropical fruit trees. Plant parasitic nematodes in subtropical and tropical agriculture., 347-362.
• Çetintaş, R. (2010). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Meyve Bahçesindeki Nematodlar ve Trofik Grupları. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 13 (1), 34-41.
• Cilbircioğlu, C. (2007). Plant parasitic nematodes associated with Olea europea L. fauna of Turkey. Journal of Agricultural and Urban Entomology, 24(4), 227-231.
• Diab, K. A., & El-Eraki, S. (1968). Plant-parasitic nematodes associated with olive decline in the United Arab Republic.
• Doğan, B. (2021). Gaziantep ilinde sulu tarımı yapılan ceviz, zeytin, bağ ve karışık meyve alanlarında bulunan nematodların teşhisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. 86 s.
• Eisenback, J. D., Hirschmann, H., & Triantaphyllou, A. C. (1980). Morphological comparison of Meloidogyne female head structures, perineal patterns, and stylets. Journal of Nematology, 12(4), 300.
• Eisenback, J. D., Triantaphyllou, H. H. (1991). Meloidogyne species and race. In: W. R. Nickle, Marcel Dekker (Eds). Manual of Agricultural Nematology, Newyork, USA, pp :281-286.
• Fao (2022). https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL (Eişim Tarihi:22.01.2024). Ghaderi, R., & Karssen, G. (2020). An updated checklist of Meloidogyne Göldi, 1887 species, with a diagnostic compendium for second-stage juveniles and males. Journal of Crop Protection, 9(2), 183-193.
• Graniti, A. (1955). Un deperimento dell'olivo in Sicilia associato a due specie di nematodi. Hashim, Z. (1983). Plant-parasitic nematodes associated with olive in Jordan. Nematologia mediterranea.
• Hirschmann, H. (1985). The genus Meloidogyne and morphological characters differentiating its species.
• Hunt, D. J., Luc, M., Manzanilla-Lopez, R. H. (2005). Identification, morphology and Biology of Plant Parasitic nematodes. In: Luc, M., Sikora, R. A. and Bridge, J. (Eds). Plant parasitic nematodes in subtropical and tropical agriculture. 2nd edition, CABI publishing, pp: 11-52.
• Inserra, R. N., & Vovlas, N. (1981). Indagine sulla distribuzione geografica dei nematodi parassiti dell'olivo in Italia. Informatore Fitopatologico, 31.
• Jepson, S. B. (1987), Identification of root-knot nematodes (Meloidogyne species), CAB International Institute of Plant Parasitology, Wallingford, Oxon, UK, 265 pp.
• Jimenez, R. (1982). Phytoparasitic nematodes and olive growing. Primeras Jornadas Olivícolas Nacionales, 23-27 de Noviembre, 1981, Arica, Chile. Trabajos y resumenes., 127-138.
• Jones J. T., Haegeman A., Danchin E.G.J., Gaur H.S., Helder J., Jones M.G.K., Kikuchi T., ManzanillaLópez R., Palomares-Rius J.E., Wesemael W.M.L. and Perry R.N. (2013). Top 10 plantparasitic nematodes in molecular plant pathology. Molecular Plant Pathology, 14:946– 961.
• Kalaiarasan, P., 2009. Biochemical markers for identification of root-knot nematode (Meloidogyne incognita) resistance in tomato Karnataka J. Agric. Sci., 22 (3): 471-475.
• Karssen, G. 2000. The plant parasitic nematode genus Meloidogyne Goeldi, 1892 (Tylenchida) in Europe. Brill Academic Publishers, Leiden, The Netherlands, pp: 160
• Karssen G. and Moens M. 2006. Root-knot nematodes. In: Perry, R.N. and Moens, M. (Eds). Plant nematology. Wallingford, UK, CABI Publishing, pp. 59-90.
• Kepenekci, İ. (2001). Preliminary list of Tylenchida (Nematoda) associated with olive in the Black Sea and the Mediterranean regions of Turkey. Nematologia Mediterranea.
• Kepenekçi, İ. (2012). Nematoloji (Bitki Paraziti ve Entomopatojen Nematodlar) [Genel Nematoloji (Cilt-I) ISBN 978-605-4672-11-0, Taksonomik Nematoloji (Cilt-II) ISBN 978-605-4672-12-7]. Eğitim Yayım ve Yayımlar Dairesi Başkanlığı. Tarım Bilim Serisi Yayın, 3, 1155.
• Kesici, M. A. (2022). Aydın ilinde incir (Ficus carica L.), kestane (Castanea sativa Mill.) ve zeytin (Olea europaea L.) bahçelerinde bulunan bitki paraziti nematod türleri üzerinde faunistik ve taksonomik çalışmalar. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi. 80 s.
• Lopes-Caitar, V. S., Pinheiro, J. B., & Marcelino-Guimaraes, F. C. (2019). Nematodes in horticulture: An overview. Journal of Horticultural Science and Crop Research, 1(1), 106.
• Luc, M. (1987). A reappraisal of Tylenchina (Nemata). 7. The family Pratylenchidae Thorne, 1949. Revue de Nématologie, 10(2), 203-218.
• Maggenti, A.R., (1991). Nemata: higher classification. Manual of Agricultural Nematology, Marcel Decker, New York, 147- 187.
• Maleita, C., Cardoso, J. M., Rusinque, L., Esteves, I., & Abrantes, I. (2021). Species-specific molecular detection of the root knot nematode Meloidogyne luci. Biology, 10(8), 775.
• Netscher, C. and Sikora, R. A. (1990). Nematode parasites on vegetables. In: Luc, M., Sikora, R.A., Bridge, J., (Eds). Plant parasitic nematodes in subtropical and tropical agriculture. C.A.B. International, 231-283.
• Nico, A. I., Rapoport, H. F., Jiménez-Díaz, R. M., & Castillo, P. (2002). Incidence and population density of plantparasitic nematodes associated with olive planting stocks at nurseries in southern Spain. Plant Disease, 86(10), 1075-1079.
• Nico, A. I., Jiménez‐Díaz, R. M., & Castillo, P. (2003). Solarization of soil in piles for the control of Meloidogyne incognita in olive nurseries in southern Spain. Plant pathology, 52(6), 770-778. https://doi.org/10.1111/j.1365-3059.2003.00927.x
• Nicol, J. M., Turner, S. J., Coyne, D. L., Nijs, L. D., Hockland, S., & Maafi, Z. T. (2011). Current nematode threats to world agriculture. Genomics and molecular genetics of plant-nematode interactions, 21-43. Özarslandan, A., & Elekçioğlu, İ. H. (2010). Türkiye’nin farklı alanlarından alınan kök-ur nematodu türlerinin (Meloidogyne spp.) (Nemata: Meloidogynidae) moleküler ve morfolojik tanılama ile belirlenmesi. Türkiye entomoloji dergisi, 34(3), 323-335.
• Özdemir, F. G. G. (2022). Bazı bitki besin elementlerinin bitki paraziti nematodlar üzerine etkisi. Bartın University International Journal of Natural and Applied Sciences, 5(2), 114-121.
• Pérez, B. A., Barreto, D., Docampo, D., Otero, L., Costilla, M., Roca, M., & Babbitt, S. (2001). Current status of the drying syndrome (seca) of olive trees in Argentina. Phytopathology, 91(6), S71.
• Sanei, S., & Okhovvat, S. (2011). Incidence of plant-parasitic nematodes associated with olive planting stocks at nurseries in northern Iran. Int J Appl, 1, 79-82.
• Satmaz, D. (2012). Hatay ili tarım alanlarında önemli kültür bitkilerinde zararlı bitki paraziti nematot türleri. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. 70 s.
• Siddiqi, M.R. (1986). Tylenchida parasites of plants and insects. Farnham Royal, UK: Commonwealth Agricultural Bureaux, 645 pp.
• Taylor, A.L. and J.N. Sasser. (1978). Biology, Identification and control of root-knot nematodes (Meloidogyne species). International Meloidogyne Project Contract No: AID/ ta-c–1234. North Carolina State University Graphics, Raleigh, North Carolina, 111 pp.
• Trinh, Q. P., Le, T. M. L., Nguyen, T. D., Nguyen, H. T., Liebanas, G. and Nguyen, T. A. D. (2019). Meloidogyne daklakensis n. sp. (Nematoda: Meloidogynidae), a new root-knot nematode associated with Robusta coffee (Coffea canephora Pierre ex A. Froehner) in the Western Highlands, Vietnam. Journal of Helminthology, 93 (2): 242-254.
• Tüik, (2022). https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim Tarihi: 22.01.2024). Whitehead, A.G. 1998. Taxonomy of Meloidogyne (Nematodea: Heteroderidae) with descriptions of four new species. Trans. Zool. Soc. Lond., 31 (3): 263-401.
• Yıldırım, A. E. (2023). Hatay ilinde önemli kültür bitkilerinde bitki paraziti nematodların belirlenmesi ve popülasyon yoğunlukları. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi. 89 s.
• Yıldız, V. (2012). Ödemiş (İzmir) ilçesi sert ve yumuşak çekirdekli meyve fidanlıklarında bulunan bitki paraziti nematod faunasının belirlenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. 79 s.