YUSUF AKÇURA VE ZİYA GÖKALP’İN ÜÇLÜ TASNİFLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 47 - 62, 12.10.2020

Haluk Kayıcı Gamze Yıldız Erduran

Öz

Yusuf Akçura’nın Üç Tarz-ı Siyaset’i ve Ziya Gökalp’in Türkleşmek, İslâmlaşmak, Muâsırlaşmak eserleri modern Türk düşüncesinin en önemli eserlerindendir. Eserlerde sorgulanan kimlik meselesi güncelliğini koruyan bir çalışma alanıdır. İki farklı bakış açısına sahip olmasına rağmen bu önemli eserler birtakım ortak fikir ve düşünceleri de barındırmaktadır. Bu araştırmada; modern Türk düşüncesinin iki önemli düşünürünün eserleri içerik analizi ile incelenmiştir. Araştırmanın amacı, Ziya Gökalp ve Yusuf Akçura’nın eserlerindeki benzer veya farklı kelime/kelime gruplarını belirlemek ve eserleri bu kelime/kelime grupları üzerinden karşılaştırmaktır. İki düşünürün kimlik unsurunu tanımlarken ortak veya ayrışma noktaları kelime frekansları kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın literatüre katkısı, içerik analizinin iki farklı analiz programı kullanılarak uygulanması ve bu programların farklı analiz yöntemlerini kullanarak benzer sonuçlara ulaştığını ifade etmesidir. Maxqda programı nitel yöntemler, RapidMiner Studio programı ise nicel yöntemler kullanan yazılımlardır. Her iki program da oldukça çeşitli analiz kabiliyetlerine sahip olmasına rağmen bu araştırma da sadece içerik analizinde kelime frekansları belirlemek amacıyla kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, iki farklı program kullanılarak elde edilen kelime frekans tablolarında sunulmuş ve Yusuf Akçura ile Ziya Gökalp’in eserlerinde değindikleri kelimeler baz alınarak eserler karşılaştırılmıştır. Ardından programların kelime frekanslarını belirleme yöntemleri arasındaki farklılıklar açıklanarak, farklı alternatiflerin araştırmalara katkı sağlayabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Disiplinlerarası bir araştırma niteliğinde olan bu çalışmada, tarih ve bilgi teknolojilerinden faydalanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yusuf Akçura, Ziya Gökalp, Üç Tarz-ı Siyaset, Türkleşmek- İslamlaşmak-Muasırlaşmak, Nitel ve Nicel Analiz

THE COMPARISON OF THE TRIPLE CLASSIFICATIONS OF YUSUF AKCURA AND ZIYA GOKALP

Öz

The pieces of Yusuf Akçura's Üç Tarz-ı Siyaset (Three Styles of Politics) and Ziya Gökalp's Türkleşmek, İslâmlaşmak, Muâsırlaşmak (Becoming Turkified, Islamized and Modernized) are among the most important works of modern Turkish thought. The issue of identity, which is questioned in these works, is a field of study that keeps up-to-date.Although they have two different points of view, these important works contain some common ideas and thoughts. In this research, the works of two important thinkers of modern Turkish thought have been examined by content analysis. The goal of the research is to identify similar or different word/word groups in the pieces of Ziya Gökalp and Yusuf Akçura and to compare the works through these word/word groups. The two thinkers’ common or dissociation points while defining the element of identity have been evaluated using word frequencies. The contribution of the research to the literature is that the content analysis has been applied using two different analysis programs and that these programs have reached similar results by using different analysis methods. Maxqda program is software using qualitative methods whereas RapidMiner Studio program is software using quantitative methods. Although both programs have quite a variety of analysis capabilities, they have been used only in content analysis to detect word frequencies in this study. As a result of the research, the words obtained by using two different programs have been presented in the frequency tables and the works have been compared based on the words mentioned by Yusuf Akçura and Ziya Gökalp in their works. Subsequently, the differences between the methods of determining the word frequencies of the programs have been explained and it has been concluded that different alternatives could contribute to the studies. In this study, which is interdisciplinary research, history, and information technologies have been employed.

Anahtar Kelimeler

Yusuf Akçura, Ziya Gökalp, Üç Tarz-ı Siyaset (Three Styles of Politics), Türkleşmek- İslamlaşmak-Muasırlaşmak(Becoming Turkified, Islamized and Modernized), Qualitative and Quantitative Analysis

Kaynakça

• Akçura, Y. (2016). Üç Tarz-ı Siyâset. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Çalen, M. K. (2018). Modern Türk Düşüncesine Bir Derkenar Yusuf Akçura ve Ziya Gökalp. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Duru, K. N. (1975). Ziya Gökalp. 3. Baskı. İstanbul: MEB.
• Dündar, G. (1979). Türkçülüğün Alfabesi. İstanbul: Su Yayınları.
• Georgeon, F. (2005). Türk Milliyetçiliğinin Kökenleri Yusuf Akçura (1876-1935). 4. Baskı. Çev: Alev Er. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2011). Ziya Gökalp. Editörler: Korkut Tuna-İsmail Coşkun. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Mardin, Ş. (1990). Siyasal ve Sosyal Bilimler-Makaleler 2. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Muhammetdin, R. (1998). Türkçülüğün Doğuşu ve Gelişimi. İstanbul: TDAV Yayınları.
• Necmeddin Sadık. (1918). “Türkleşmek, İslâmlaşmak, Muâsırlaşmak”. Yeni Mecmûa. 3 (57): 95-96.
• Orkun, H. N. (1977). Türkçülüğün Tarihi. Ankara: Kömen Yayınları.
• Ramos, J. (2003). Using TF-IDF to determine word relevance in document queries. (Erişim tarihi: 10.06.2020). https://www.researchgate.net/publication/228818851_Using_TF-IDF_to_determine_word_relevance_in_document_que ries#:~:text=TF%2DIDF%20is%20a%20statistical,the%20entire%20corpus%20%5B27%5D%20.
• Temir, A. (1997). Yusuf Akçura. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Türk Yurdu. (2015). Türk Sosyolojisinin 100. Yılında Ziya Gökalp. Editör: Serdar Sağlam, Ankara: Türk Yurdu Yayınları.
• Ziya Gökalp. (1918). Türkleşmek, İslâmlaşmak, Muâsırlaşmak. İstanbul: Yeni Mecmûa.
• Ziya Gökalp. (2014). Türkleşmek, İslâmlaşmak, Muâsırlaşmak. İstanbul: Ötüken Neşriyat.