HRİSTO BOTEV’İN ŞİİRLERİNDE TÜRK İMAJI

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 63 - 84, 12.10.2020

Ayşe Tuğçe Konaç

Öz

İmaj çalışmalarının temel çıkış noktasının ‘ötekini’ tanımlamak olduğu düşüncesi hâkimdir. Elbette ki, bu çalışmayı ele alırken sadece “ötekini” yansıtması düşünülmemektedir. İmajın farklı disiplinlere örneğin; iletişime, tarihe, psikolojiye, siyasete, sosyolojiye, edebiyata bağlı olduğu da bilinmektedir. İmaj, edebi eserlerde metindeki anlatımın daha etkileyici, daha canlı ve işlevsel olması için kelimeler aracılığıyla bir fikir birleşiminin yansımasıdır, bu doğrultuda imaj çalışmaları kelime ile yönlendirilir. Bu çalışmada ortaya konmaya çalışılacak olan, ‘öteki’ konumunda olan biz Türklerin Hristo Botev tarafından nasıl algılandığı ve okuyucusuna nasıl aktarıldığının tespiti olacaktır. Bulgar Edebiyatında bu imaj birtakım değişken politikalar çerçevesinde bir propaganda unsuru olarak kullanılmıştır. Bu propagandalar ve onun kültürel belleğe aşamalı olarak yerleştirilme süreci, sistemli bir şekilde oluşarak Bulgar milliyetçiliğini temsil eden ulusal kavramlar ve amblemi Botev olan Bulgar milliyetçi kavramların açıklığa kavuşturulduğu net hatlar ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma, 1876'da Nisan Ayaklanması sırasında ölen şair ve devrimci kahraman figürlerden biri olan Hristo Botev ve onun şiirlerindeki Türk imajına odaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hristo Botev, Öteki, Türk İmajı, Bulgar Milliyetçiliği, Nisan Ayaklanması

TURKISH IMAGE IN HRISTO BOTEV'S POEMS

Öz

There is a prominent view that qualifies the starting point of image studies as defining the “others”. While considering this study, it is not intended to reflect only the “other”. Image to different disciplines; It is also known to depend on communication, history, psychology, politics, sociology, literature. Image is a reflection of a combination of ideas through literary works to make the expression in the text more impressive and more vivid, Therefore, image studies are guided by words. This study will try to prove how Hristo Botev defined us Turks as others, and how he transferred this to his readers. This image in Bulgarian Literature has been used as propaganda within the frameworks of some political views. This propaganda and the process of them being enforced into the cultural memory have formed systematically; thus, creating these clear lines where nationalist concepts of Bulgarian nationalism, whose symbol is Botev, are clarified. This study focuses on one of the revolutionary heroes, poet Hristo Botev, who died in April Uprising in 1876, and the Turkish image in his poems.

Anahtar Kelimeler

Hristo Botev, The Other, Turkish Image, Bulgarian Nationalism, April Uprising

Kaynakça

• Aleksieva, Anna. “Hristo Botev v Natsionalniya Razkaz v Balgarite”. İstoriografija i Savremeno Druştvo, Nauka i Savremeni Univerzitet, 2014.
• Aleksieva, Anna. “Hristo Botev: Kanonizirane i Komercializirane na Obraza”, Lodz: Slavica Lodziensia, 2018.
• Aleksieva, Anna. “Travma, Natsionalen Metarazkaz i Literaturen Kanon”, Druga Međunarodna Znanstvena Konferencija u Oblasti Knjiţevnosti i Jezika Zbornik Radova, Univerzitet u Travniku Edukacijski Fakultet, Travnik: 2014.
• Angelov, Bojan. Balgarska Literatura, T.I, Edison, Sofya: 1923.
• Atanasov, Vladamir; Damyanova, Adriana; Çernokojev, Nikolay. Literatura za 7. Klas, Prosveta, Sofya: 1996.
• Bakalov, Georgi, Studii, Statii, Retsenzii, T. I, Balgarski Pisatel, Sofya, 1983.
• Blagoev, Dimitır. Hristo Botev Kato Poet i Jurnalist – Literaturnokritiçeski Statii, Sıst. G. Markov, Balgarski Pisatel, Sofya: 1974. (Parva Publikatsiya; v. Sp. “Novo Vreme” g.I., kn. 8 Oktomvri 1897 g.)
• Daskalov, Rumen. Kak se Misli Balgarskoto Vazrajdane, LİK, Sofya: 2002.
• Dinekov, Petır. Stara Balgarska Literatura, Çast II, Nauka i İzkustvo, Sofya: 1953.
• Gradeva, Rositsa. “Turtsite v Balgarskata Knijnina XV – XVIII V.”, Balkanski İdentiçnost, Fondatsii Otvoreno Obşestvo, Sofya: 2001.
• Güvenç, Bozkurt. Türk Kimliği- Kültür Tarihinin Kaynakları, Remzi Yayınevi, İstanbul: 1998.
• İliev, Atanas. Uçebnik po Literatura, Sıstaven spored Programata na Srednite Tehniçeski i Mehaniçeski Uçilişta i Nagoden za Pomagalo na Targovskite i dr. Uçilişta, Temenuga, Tırnovo: 1927.
• İsov, Mümin. Nay Razliçniyat Sısed, Obrazıt na Osmantsite (Turtsite) i Osmanskata İmperiya (Turtsiya) v Bılgarskite Uçebnitsi po İstoriya Prez Vtorata Polovina na XX vek, İmir, Sofya: 2005.
• Kinov, İvan. Vıorıjenata Borba na Bılgarskiya Narod sreştu Osmansko Gospodstvo, Dırjavno Voenno İzdatelstvo, Sofya: 1961.
• Kolevski, Vasil. Problemi na Sotsialistiçeskiya Realizam v Balgarskata Literatura sled 9 Septemvri 1944 g. – Oçertsi po İstoriya na Balgarskata Literatura sled Deveti Septemvri 1944 godina, BAN, Sofya: 1979.
• Kosev, Aleksandır. “Anti-Kamburov ili Grıbnakıt na Balgarskata Literatura e Politiçeski”, Balgarskiyat Kanon? Krizata na Literaturnoto Nasledstvo, NBU, Sofya: 1998.
• Mevsim, Hüseyin. “Bulgar Edebiyatı”, Balkanlar El Kitabı, Akçağ Yayınları, Ankara: 2017.
• Pars, Melahat. Batılıların Osmanlı ve İslam Algısı, Tiydem Yayıncılık, Ankara: 2014.
• Pastuhov, İvan; Stoyanov, İvan. İstoriya na Balgarskiya Narod, Uçebnik za VIII Klas na Gimnaziite i za Pedagogiçeskite Uçilişta, Knigoizdatelstvo Hr. G. Danov, Plovdiv: 1929.
• Penev, Boyan. Hristo Botev, Po Sluçay Petdesetgodişninata ot Smartta Mu, Darjavna Peçatnitsa, Sofya: 1926.
• Schwan, Stephan. Bildwissenschaft (Psychologie), Suhrkamp Verlag, Munich: 2005.
• Slaveykov, Penço. Sabrani Sçineniya, T.5, Balgarski Pisatel, Sofya: 1959.
• Stoyanov, Zahari. “Hristo Botyov” Saçineniya, Tom II, Balgarski Pisatel, Sofya: 1983.
• Todorova, Olga. Pravoslavna Tsarkva i Balgarite, XV-XVIII. Vek, Prof. Marin Drinov, Sofya: 1997.
• Ulağlı, Serhat. İmgebilim - “Öteki”nin Bilimine Giriş, Sinemis Yayınları, Ankara: 2006.
• Vazov, İvan. “Hristo Botev Kritiçeska Studiya”, Sabrani Sçineniya, T.20, Balgarski Pisatel, Sofya: 1979.
• Ангелова, Весела. “10 интересни факта за Христо Ботев”. Erişim 08. 04.2020. https://www.10te.bg/lichnosti /10-interesni-fakta-za-hristo-botev.
• Ботев, Христо . ” Майце си”. Erişim 20.04.2020. www.slovo.bg/showwork.php3?AuID=1&WorkID=3&Level=1.
• Ботев, Христо . ” На Прощаване в 1868 г.”. Erişim 25.04.2020. www.slovo.bg/showwork.php3?AuID=1&WorkID=9&Level=1.