THE TURKISH-OTTOMAN IMAGE IN THE MACEDONIAN HISTORIOGRAPHY

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 61 - 91, 25.04.2022

Emre Desovalı

https://doi.org/10.53425/madergisi.1071011

Öz

Macedonia has faced many political and historical difficulties since its independence in 1991. With Macedonian historiography considered as young as itself, the Macedonian state has had to prove itself through history by gaining excitement from the problems having experienced with its neighbors, especially Greece and Bulgaria from past to the present. Like every nation, Macedonia has tried to legitimize its present by taking its power from the past and tried to protect its cultural heritage in every field after the changing state flag and name. As a result, the Macedonian historiography called as the Skopje School by Greeks showed diversity its attitude both official and unofficial with the effect of the period where the country was in the historical process. Turks took their place here in the equation “Turk=Muslim” or “Ottoman=Turkey”. Considering the source works, the image of “Turk=Muslim” can be appeared in many forms because the diversity in Macedonian Historiography differs due to political and historical reasons. Although the diversity seen between independent and official historiographies do not create a wide range of source in the analysis of the subject, in the interpretation of the subject it has made difficult to “conclude” in a science like history.

Anahtar Kelimeler

Historiography, Macedonia, Ottoman, Turkey, Image, His-tory, History

MAKEDON TARİH YAZIMINDA TÜRK-OSMANLI İMAJI

Öz

Makedonya, 1991 yılındaki bağımsızlığından bu yana pek çok siyasi ve tarihi sorunla karşı karşıya kalmıştır. Makedon tarihçiliği, kendisi kadar genç sayılabilecek Makedonya Devleti’nin geçmişten günümüze kadar başta Yunanistan ve Bulgaristan olmak üzere komşularıyla yaşadığı tarih temelli sorunlara karşılık kendini tarihi bir zeminde ispatlamak zorunda kalmıştır. Makedonya; her millet gibi gücünü dünden alarak bugününü meşru kılmaya çalışmış, değişen devlet bayrağı ve isminden sonra kültürel miraslarına her alanda sahip çıkmaya çalışmıştır. Bu sebepledir ki Yunanlıların Skopje Okulu adını verdiği Makedon Tarih Yazıcılığı gerek resmi ve gayri resmi, gerekse de ülkenin tarihi süreçte içinde bulunduğu dönemin etkisiyle tavrında çeşitlilik göstermiş, Türkler buradaki yerini Türk=Müslüman ya da Osmanlı=Türkiye denkleminden almıştır. İncelenen eserler göz önünde bulundurulduğunda Makedon tarih yazımındaki çeşitlilik politik ve tarihi sebeplerden dolayı farklılık gösterdiğinden Türk=Müslüman imajı pek çok renkte karşımıza çıkabilmiştir. Gayri resmi Makedon tarih yazıcılığı ile resmi Makedon tarih yazıcılığı arasında görülen çeşitlilik konunun incelemesinde kaynak genişliği yaratmış olsa da konunun yorumlanmasında ve sonuçlandırılmasında işini güçleştirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarih Yazımı, Makedonya, Osmanlı, Türkiye, İmaj, Tarih

Kaynakça

• Al Jazeera Balkans, Zaev i Borisov u Skoplju: Godišnjica potpisivanja dogovora o saradnji, 1 Avgust 2019 Godine.
• Baumann, Zygmunt, Kimlik, Heretik Yayınları, Ankara 2019.
• Copeaux, Etienne, Tarih Ders Kitapların (1931 – 1993) Türk Tarih Tezinden Türk – İslam Sentezine, İletişim Yayınları, İstanbul 2016.
• Gürel, Nazlı Rana, “Makedonya’da Temel Türkçe Dilbilgisi ‘Gel Türkçeyi Öğrenelim Gel Türkçeyi Sevelim”, Türk Yurdu Dergisi, S.337, Eylül 2015.
• Hacısalihoğlu, Mehmet, “Makedonya”, Balkan ve Karadeniz Ülkelerinde Güncel Tarih Ders Kitaplarında Osmanlı / Türk İmajı, İstanbul Projesi, İstanbul 2014.
• Kulin, Ayşe, Sevdalinka, Remzi Kitabevi, İstanbul 2001.
• Maalouf, Amin, Ölümcül Kimlikler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2018.
• Miljkovic, Ema, “Sırp, Karadağ ve Hırvat Tarih Yazıcılığında Osmanlı İmparatorluğu”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 8, Sayı 15, 2010.
• Mladenovski, Mire, Balkanski Ratovi – Ratovi za Sloboda ili Osvajanje, Elektronski İzvor.
• Nuredin, Mensur “Balkanlarda İslam ve Sarı Saltuk”, Evlad-ı Fatihan, S.7, Edirne 2019.
• Oran, Baskın, “Balkan Müslümanlarında Dinsel ve Ulusal Kimlik (Yunanistan, Bulgaristan, Makedonya ve Kosova Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme)”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C. 48.
• Pars, Melahat, “Nikola Vaptsarov’un Edebi Yaratıcılığı ve Türkçe’ye Kazandırılan Şiirleri”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, S.53, Ankara 2013.
• Polat, Ezgi, “Osmanlıdan günümüze Vatandaşlık Anlayışı”, Ankara Barosu Dergisi, Mart, Ankara 2011.
• Redzic, Husret, İslamska Umjetnost Mala İstorija Umenosti, İzdovacki Zavod Jugoslavija, Beograd 1967.
• Габер, Виктор, Од Објект до Субјект – Македонија во Меѓународните Односи, Каталогизација во публикација Национална и универзитетска библиотека "Св. Климент Охридски", Скопје 2017.
• Главен и Одговорен Редактор Блаже Ристовски, “Македонија во Времето на Османлиската Владеење”, Македонска Енциклопедија, Македонска Академија на Науките и Уметностите Лексиографски Центар, Дел II , Скопје 2009.
• Ѓоргиев, Драги, “Османлиското наследство во Република Македонија: предност или хендикеп?“. Интитут за национална историја, Скопје 2010.
• Динев, Ангел, Илинденска Епопеа, II Дел, Издава Главниот Одбор на Народниот Фронт на Македонија, Скопје 1949.
• Ивановски, Ристо, Античка = Етничка Македонија, Катологизација во Публикација Матична и Уневерситетска Библиотека “Св. Климент Охридски”, Битола 2010.
• Македонска Нација, Аристотел избркан од Атина зошто бил пријател на нивниот непријател Александр Македонски, Среда – 10 Јуни 2020.
• Наша ТВ, Љубчо Георгиевски гостин во Политико на Наша ТВ со Саше Иваноски 2012 Година .
• Симеонова, Елица, “Чий цар е Самуил? Историята според българските и македонските учебници”, Част 2 Сводна Европа, 13 Март 2019 Год.
• Стефов, Ристо, "Многу кратка историја на Македонскиот народ од праисторија до денес", Торонто 2012.
• Стефов, Ристо, Историја на Македонскиот Народ од Антички Времиња до Денес, Торонто 2008.
• Стојановски, Александар, “Историја на Македонскиот Народ (Од Предисториското Време До Крајот на XVIII Век)”, Нип „Нова Македонија“ – Заедница за Издавачка Дејност: Книги Периодика и Публицистика, Книга Прва, Скопје 1969.
• ТВ СКАТ, “Бугарски Цар Насреде Скопйе”, 17 Август 2011.
• Уредувачка Книга, “Настава По Модерната Историја на Југоисточна Европа Алтернативни наставни материјали - Османлиската Империја“,Фондација институт отворено општество Македонија, Скопје 2005.
• Хидрова, Љубин, “Средновековна археологија и османлиски период”, Издавачките на Аркелошки Музеј на Република Северна Македонија Скопје 2018.
• Чепреганов, Тодор, “Искоритесноста на Западните и Балканските Историски Извори во Македонската Историографија и Електронските Извори”, Меѓународна Научна Конферација „70 Години Институт за Национална Историја, 13 – 14 Декамвр 2016 – Скопје.
• Чепреганов, Тодор, “Историјата на Македонскиот Народ”, Интитут за Национална Историја, Скопје 2008.
• Џихат, Алиу, “Чарши џамијата во Прилеп чека да се реши нејзината судбина”,Вести А.А (Македонија), 19.03.2017.
• Щерионов, Щелиян: Историческа демография на България, Издателство на БАН „Проф. М. Дринов“, София 2019 год.
• Колемишевски, Панде, “Пусто турско и каурско”, Ново Македонија Првиот Македонски Дневен Весник, 21.IX.2018 Македонија.
• Јакимовска, Ана, “Македонија за време на Османлиското владеење”, БЛОГ, 21 Октомври 2013.
• Македонски Јазик, Гемиџиите (Солунските Атентатори), Македонски Јазик и Литература, 2020.
• Катин, Славе, Илинден – Сонцето во Историјата на Македонскиот Народ, Македонски Нација, 29.VII.2020 Година.