Vatandaşlık eğitimi ve karakter eğitimi politikalarının değerlendirilmesine yönelik nitel bir çalışma

Yıl 2015, Sayı: 36, 120 - 136, 31.12.2015

Figen Ereş

Öz

Akademisyenler, UNESCO ve Avrupa Birliğince sık sık dile getirilen vatandaşlık eğitimi ve karakter eğitiminin önemi, ülke yönetimleri tarafından dikkate alınmaktadır. Konunun ulusal ve evrensel barış ve sevgiye dayalı temel teşkil etmesinden dolayı, eğitim sistemlerinin politika ve planlamalarında yerini almaktadır. Bu önem doğrultusunda araştırmanın amacı; istenmeyen yetişkin davranışlarının incelenerek karakter eğitimi ve vatandaşlık eğitimi politikalarının değerlendirilmesidir. Çalışmada, nitel araştırma yaklaşımına dayalı, fenomenolojik felsefeden yararlanılmıştır. Çalışma grubunda üniversite mezunu, kırk beş yetişkin katılımcı bulunmaktadır. Katılımcıların sosyal çevrelerinde tanık oldukları yetişkinlerin istenmeyen davranışlara ilişkin görüşlerinin analizinde betimsel ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerden yetişkinlerin karakter eğitimi kapsamında saygı, merhamet ve dürüstlük ile ilgili istenmeyen davranışlar; vatandaşlık eğitimi kapsamında ise adalet ve sorumluluk duygusu ile ilgili istenmeyen davranış gösterdikleri anlaşılmaktadır. Karakter eğitimi ve vatandaşlık eğitiminden okul, aile sosyal çevre ve medya sorumludur. Bu nedenle okul, aile ve çevre işbirliğinde okul yöneticilerinden liderlik rolü üstlenmesi beklenmektedir.  Karakter eğitimi ve vatandaşlık eğitimi, hem toplumsal uyum ve düzenin sağlanması hem de bireylerin öz bilinçlerinin gelişmesi oldukça önemlidir. Bu nedenle medya yoluyla popüler kişilerin telkinleri bu olumsuz toplumsal kültürü değiştirebilir.  

Anahtar Kelimeler

Karakter eğitimi, vatandaşlık eğitimi, eğitim politikası, eğitim planlaması

Kaynakça

• Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 16(6), 9-27.
• Althof, W. ve Berkowitz, M. (2006). Moral education and character education: Their relationship and roles in citizenship education. Journal of Moral Education, 35 (4), 495-518.
• Arthur, J. ve Davison, J. (2000). Social literacy and citizenship education in the school curriculum. The curriculum journal, 11(1), 9-23.
• Arthur, J. (2003). Citizenship and character education in British education policy. United Kingdom: Canterbury Christ Church University.
• Arthur, J. (2005). The re-emergence of character education in British education policy. British Journal of Educational Studies, 53(3), 239-254.
• Bajovic, M., Rizzo, K. ve Engemann, V. (2009). Character education re-conceptualızed for practical implementation. Canadian Journal of Educational Administration and Policy, 92, 1-23.
• Bandura, A. (1989). Human agency in social cognitive theory. American Psychologist, 44, 1175-1184.
• Berg, B. L. (2001). Qualitative research methods for the social sciences (4th ed.). MA: Allyn and Bacon.
• Berkowitz, M. W. (1997). The complete moral person: Anatomy and formation. In J. M. Dubois (Ed.), Moral issues in psychology: Personalist contributions to selected problems (pp.11-41). Lanham, MD: University Press of America.
• Berkowitz, M.W. (2002). The science of character education. In W. Damon (Ed.), Bringing in a new era in character education (pp. 43–63). Stanford, CA: Hoover Press.
• Berkowitz, M. W.ve Bier, M.C. (2005). What works in character education. Journal of Research in Character Education, 5(1),29–48.
• Berkowitz, M. W. ve Hoppe, M. A. (2009). Character education and gifted children, High Ability Studies, 20(2), 131-142.
• Brannon, D. (2008). Character education - a joint responsibility. Education Digest, 73(8), 56-60.
• Bucciarelli, M., Khemlani, S. ve Johnson-Laird, P.N. (2008). The psychology of moral reasoning. Judgment and Decision Making, 3(2), 121–139.
• Chapman, Alicia M. (2011). Implementing Character Education into School Curriculum. ESSAI: 9, 11. Alıntılama: http://dc.cod.edu/essai/vol9/iss1/11.
• Cicioğlu, H. (1985). Türkiye Cumhuriyetinde ilk ve ortaöğretim. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları No:140, A.Ü. Basımevi.
• Chou, M.J.,Yang, C.H. ve Huang, P.C. (2014). The Beauty of Character Education on Preschool Children’s Parent-Child Relationship. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 143, 527 – 533.
• Cohen, J. (2006). Social, emotional, ethical, and academic education: Creating a climate for learning, participation in democracy, and well-being. Harvard Educational Review, 76(2), 201-237.
• Çağlayan, A. (2005). Ahlak Pusulası, Ahlak ve Değerler Eğitimi: İstanbul: DEM Yayınları.
• Davies, I., Gorard, S., ve McGuinn, N. (2005). Citizenship education and character education: Similarities and contrasts. British Journal of Educational Studies, 53(3), 341– 358.
• Dunn, W. N. (2004). Public policy analysis. New Jersey: Upper Saddle River Press.
• France, A. (1998). Why should we care? Young people, citizenship and questions of social responsibility, Journal of Youth Studies, 1(1), 97-111.
• Glanzer, P. L. ve Milson, A. J. (2006). Legislating the good: A survey and evaluation of character education laws in the United States. Educational Policy, 20(3), 525-550.
• Gordon, I., Lewis, J. ve Young, K. (1997) ‘Perspectives on policy analysis’, in M. Hill (ed.) The Policy Process, London: Prentice Hall.
• Güven, S, Tertemiz, N. ve Bulut, P. (2009). Vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimine yönelik öğretmen görüşleri, I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Onsekiz Mart Üniversitesi.1-3 Mayıs, Çanakkale.
• Hall, P. (1993). Policy paradigms, social learning and the state. Comparative Politics, 25 (3), 275–296.
• Hall, S. (2000). Using Picture Storybooks to Teacher Character Education. Arizona: Oryx Press.
• Haynes, C., Leming, J., Groth, J., Lindquist, T., Lockwood, A., Marshall, P. ve Nickell, P. (1997). Fostering civic virtue: Character education in the social studies. Social education, 61(4), 225-227.
• Hoge, J. D. (2002) Character education, citizenship education, and the social studies, Social Studies, 93(3), 103–108.
• Howard, R,W., Berkowitz, M.W. ve Schaeffer, E.F. (2004). Politics of character education. Educational Policy, 18(1), 188-215.
• Huitt, W. (2004). Moral and character development. Educational Psychology Interactive. Valdosta, GA:Valdosta State University. Alıntıma:20.04.2015: http://www.edpsycinteractive.org/morchr/morchr.html
• Kan, Ç. (2009). Değişen değerler ve küresel vatandaşlık eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 895-904.
• Köknel, Ö. (1982). Kaygıdan mutluluğa kişilik. İstanbul: Altınkitaplar Yayınevi
• Levine, D. (2002). Introduction to the special issue on brain development and caring behaviour. Brain and Mind, 3, 1-7.
• Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. New York: Bantam Books.
• McGuinty, D. (2003). Character education: A key part of the Ontario Liberal Plan. Orbit, 33(2), 15-27.
• McLaughlin, T. H. (2000). Citizenship education in England: The Crick report and beyond. Journal of philosophy of education, 34(4), 541-570. MEB. (2015). Milli Eğitim Temel Kanunu. Alıntılama: 28.11.2014: http://mevzuat.meb.gov.tr/html/temkanun_0/temelkanun_0.html
• Merey, Z., Karatekin, K. ve Kuş, Z. (2012). İlköğretimde vatandaşlık eğitimi: Karşılaştırmalı kuramsal bir çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 795-821.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey- Bass Publishers.
• Nucci, L. (1997). Moral development and character formation. In H. J. Walberg & G. D. Haertel (Eds.), Psychology and educational practice (pp. 127-153). Berkeley, CA: MacCatchan.
• Osler A. ve Starkey, H. (2001). Citizenship education and national identities in France and England: Inclusive or exclusive? Oxford Review of Education, 27(2),287-305.
• Revell, L. (2002). Children's responses to character education. Educational studies, 28(4), 421-431.
• Romanowski, M. (2003). Lessons for life. American School Board Journal, 190(11), 32-33.
• Sax, L. J. (2004). Citizenship development and the American college student. New directions for institutional research, 122, 65-80.
• Schugurensky, D. ve Myers, J. (2003). Citizenship education: Theory, research and practice. Encounters on Education, 4, 1–10.
• Sherrod, L., Flanagan, C. ve Youniss, J. (2002) Dimensions of citizenship and opportunities for youth development: The what, why, when, where, and who of citizenship development, Applied Developmental Science, 6(4), 264–272.
• Schneider, A.N. ve Ingram, H. (2007). Public Policy and Democratic Citizenship: What Kinds of Citizenship Does Policy Promote? İn Frank Fischer, Gerald J. Miller, Mara S. Sidney, (Ed). Handbook of Public Policy Analysis Theory, Politics, and Methods, pp:329-349, London: CRS Press. UNESCO, (2015). Teaching and learning for sustainable future.
• Alıntıma:04.04.2015:
• http://www.unesco.org/education/tlsf/mods/theme_b/mod07.html.
• Westheimer, J. ve Kahne, J. (2004). What kind of citizen?: The politics of educating for democracy. American educational research journal, 41(2), 237-269.
• Winton, S. (2007). Does Character Education Really Support Citizenship Education?. Canadian Journal of Educational Administration and Policy, 66(5), 1-24.
• Yılmaz, K. (2013). İlköğretim öğrencilerinin vatandaşlık eğitimi ile ilgili temel kavramlara ilişkin algılarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [H. U. Journal of Education], 28(1),453-463.
• Youniss, J., Bales, S., Christmas-Best, V., Diversi, M., McLaughlin, M. ve Silbereisen, R. (2002). Youth civic engagement in the twenty-first century. Journal of Research in Adolescence, 12(1), 121-148.