HALK EĞİTİM MERKEZLERİNE DEVAM EDEN KURSİYERLERİN YAŞAM DOYUM DÜZEYLERİ VE YAŞAM BOYU ÖĞRENME EĞİLİMLERİ

Yıl 2018, Sayı: 48, 301 - 324, 17.10.2018

Bertan Akyol , Ramazan Başaran Yasemin Yeşilbaş

Öz

Günümüzün değişen ve gelişen çevre
koşullarına uyum sağlayabilmek isteyen bireyler sürekli öğrenerek, kendilerini
geliştirme ihtiyacı hissetmektedir. Toplumların ayakta kalabilmesi ve bireylere
daha kaliteli bir yaşam sunulabilmesi için yaşam boyu öğrenme bireylerde
beklenti hatta ihtiyaç haline gelmektedir. Bu beklentinin karşılanması ise
kişinin yaşam doyumunu olumlu etkilemesine ve mutlu olmasına yol açacaktır.
Öğrenmenin belli bir süreyle sınırlandırılmadan yaşam boyunca devam etmesi,
yaşama uyum sağlamak ve nitelikli bir birey olmayı sürdürmek açısından
önemlidir. Bu çalışmada mutluluk, moral gibi özelliklere ait iyi olma halini
ifade eden yaşam doyumu ile yaşam boyu öğrenme arasındaki ilişkinin
araştırılması amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılarak
Aydın il ve ilçelerindeki Halk Eğitim Merkezinde kurs almakta olan
kursiyerlerin algılarına göre yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile yaşam doyumu
algı düzeyleri arasında bir ilişki olup olmadığı, varsa nasıl bir ilişki
olduğunu incelenmektedir. Araştırmaya katılan 445 kursiyerin yaşam boyu öğrenme
eğilimleri çok yüksek düzeyde, yaşam doyumu algı düzeyleri ise yüksek düzeyde
bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre yaşam doyumu algıları ile cinsiyeti
arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. 
Kursiyerlerin cinsiyete göre yaşam doyumu algıları incelendiğinde,
kadınların yaşam doyumu algılarının erkeklerin yaşam doyumu algılarından daha
fazla olduğu görülmüştür. Ayrıca yaşam doyumu ile yaşam boyu öğrenme arasında
“zayıf düzeyde, pozitif ve anlamlı” bir ilişki olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaşam boyu öğrenme, yaşam doyumu, halk eğitim merkezi, kursiyer

Kaynakça

• Aksoy, M. (2013). Kavram Olarak Hayat Boyu Öğrenme ve Hayat Boyu Öğrenmenin Avrupa Birliği Serüveni. Bilig, 64, 23- 48.
• Avşaroğlu, S., Deniz, M. E. ve Kahraman, A. (2005). Teknik Öğretmenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-129.
• Aydın B.B. (2017). Aydın Büyükşehir Belediyesi İlçe Belediyeleri başlıklı internet sayfasından 15 Aralık 2017 tarihinde http://aydin.bel.tr/detail/4358/ilce-belediyeleri adresinden alınmıştır.
• Aysan, F. ve Bozkurt, N. (2004). Okul Psikolojik Danışmanlarının Yaşam Doyumu, Stresle Başa Çıkma Stratejileri ile Olumsuz Otomatik Düşünceleri: İzmir İli Örneklemi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Balcı, Ş. ve Koçak, M. C. (2017). Sosyal Medya Kullanımı İle Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. 1. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı, İstanbul.
• Bulut, N. (2016). Okul Psikolojik Danışmanlarının Yaşam Doyumu, Stresle Başa Çıkma Stratejileri ve Olumsuz Otomatik Düşünceleri Arasındaki İlişkiler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 1-13.
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (22. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, A. (2016). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Cevher, Ö. Y., Atagül, Y. Y., ve Enser, R. (2016). Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin Yabancı Dil Olarak Türkçe Edinimine Etkisi. International Journal Of Human Sciences, 13(1), 277-284.
• Cirhinlioglu, F. G. ve Üzeyir, O. K. (2010). İnanç ya da Dünya Görüşü Biçimleri ile İntihara Yönelik Tutum, Depresyon ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkiler. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34(1), 1-8.
• Coşkun, Y. D. ve Demirel, M. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 108-120.
• Çam, Z. ve Artar, M. (2014). Ergenlikte Yaşam Doyumu: Okul Türleri Bağlamında Bir İnceleme. Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 23-46.
• Çevik, N. K. ve Korkmaz, O. (2014). Türkiye’de Yaşam Doyumu ve İş Doyumu Arasındaki İlişkinin İki Değişkenli Sıralı Probit Model Analizi. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 126-145.
• Çivitci, A. (2009). İlköğretim Öğrencilerinde Yaşam Doyumu: Bazı Kişisel ve Ailesel Özelliklerin Rolü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 29-52.
• Demirel, M. ve Yağcı, E. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeye İlişkin Algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 100-111.
• Deniz, M. E. ve Yılmaz, E. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Zeka Yetenekleri ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişki. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2001). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Hayat Boyu Eğitim veya Örgün Olmayan Eğitim Özel İhtisas Komisyonu Raporu. 5 Mart 2018 tarihinde http://www.kalkinma.gov.tr/Pages/OzelIhtisasKomisyonuRaporlari.aspx adresinden alınmıştır.
• Dağlı, A. ve Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250- 1262.
• Dağlı, A. ve Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250- 1262.
• Dikmen, A. A. (1995). İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 50(3), 115-140.
• Dost, M. T. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumunun Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 132-143.
• Epçaçan, C. (2013). Yaşam Boyu Öğrenme Becerilerinin Ders Kitaplarında Yer Alma Düzeyine Örnek Bir İnceleme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11, 354- 379.
• Erdamar, G. (2011). Eğitimde Yeni Yönelimler. Demirel, Ö. (Ed.), Yaşam Boyu Öğrenme içinde (219- 236) (Beşinci Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Erdamar, G., Demirkan, Ö., Saraçoğlu, G. ve Alpan, G. (2017). Lise Öğretmenlerinin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri ve Eğitsel İnternet Kullanma Öz-Yeterlik İnançları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 636-657.
• Erdoğan, G. D. ve Arsal, Z. (2016). The Development of Lifelong Learning Trends Scale (LLLTS). Sakarya University Journal of Education, 6(1), 114-122.
• Gencel, İ. E. (2013). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Yeterliklerine Yönelik Algıları. Eğitim ve Bilim, 38(170), 237-252.
• Güleç, İ., Çelik, S. ve Demirhan, B. (2013). Yaşam Boyu Öğrenme Nedir? Kavram ve Kapsamı Üzerine Bir Değerlendirme. Sakarya University Journal Of Education, 2(3), 34-48.
• Günüç, S., Odabaşı, H. F. ve Kuzu, A. (2012). Yaşam Boyu Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(2), 309-325.
• Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü (2018). Hayat Boyu Öğrenme. 8 Mart 2018 tarihinde http://www.hbo.gov.tr adresinden alınmıştır.
• İzci, E. ve Koç, S. (2012). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeye İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 101- 114.
• Karademir, T., Türkçapar, Ü., Ulucan, H. ve Bahadır, Z. (2013). Haltercilerde Benlik Saygısı ile Yaşam Doyum ve Vücut Benlik Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 285-294.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel İrade Algı Çerçevesinde Bilimsel Araştırma Yöntemi, (Otuzbirinci basım) Ankara: Nobel.
• Kaya, H. E. (2014). Küreselleşme Sürecinde Yaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Gerçeği/ Lifelong Learning and Adult Education Reality within the Scope of Globalization. Akademik İncelemeler Dergisi, 9(2), 91-111.
• Kazu, İ. Y. ve Erten, P. (2016). Öğretmenlerin Yaşam Boyu Öğrenme Yeterlikleri. İlköğretim Online, 15 (3), 838-854.
• Keser, A. (2005). İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. Çalışma ve Toplum, 4(1), 77-95.
• Kılıç, Ç. (2014). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeye Yönelik Algıları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 79-87.
• Köğce, D., Özpınar, İ., Şahin, M. S., ve Yenmez, A. A. (2014). Öğretim Elemanlarının 21. Yüzyıl Öğrenen Standartları ve Yaşam Boyu Öğrenmeye İlişkin Görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 185-213.
• Linn, L. S., Yager, J. ve Cope, D. (1985). Health Status, Job Satisfaction, Job Stress and Life Satisfaction Among Academic and Clinical Faculty. JAMA, 254(19), 2775-2782.
• McMurray, J. E., Linzer, M., Konrad, T. R., Douglas, J., Shugerman, R.ve Nelson, K. (2000). The Work Lives of Women Physicians. Results from the Physician Work Live Study. J Gen Intern Med, 15(6), 372-380.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2014). Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi ve Eylem Planı. Avrupa ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü. 5 Mart 2018 tarihinde http://abdigm.meb.gov.tr/www/dokumanlar/icerik/26 adresinden alınmıştır.
• Mollaibrahimoğlu, M. (2016). Türkiye’de Yaşam Boyu Eğitim Politikaları. 2.Üretim Ekonomisi Kongresi, İstanbul.
• Oral, B. ve Yazar, T. (2015). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeye İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 1-11.
• Özaydın, N., Sevinç, S. ve Deniz, M. E. (2014). Mesleki Müzik Eğitimi Alan Öğrencilerin Psikolojik İhtiyaçlarının ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi. Sanat Eğitimi Dergisi, 2(1), 102-111.
• Özçiftçi, M. ve Çakır, R. (2015). Öğretmenlerin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri ve Eğitim Teknolojisi Standartları Özyeterliklerinin İncelenmesi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1), 1-19.
• Öztürk, M. ve Yıldız, M. (2017). Yaşam Doyumu ve Suç Korkusu Arasındaki İlişki (Mersin Örneği). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 1-30.
• Polat, C. ve Odabaş, H. (2008). Bilgi Toplumunda Yaşam Boyu Öğrenmenin Anahtarı: Bilgi Okuryazarlığı. 8 Mart 2018 tarihinde http://eprints.rclis.org/12661/ adresinden alınmıştır.
• Poyraz, H. ve Titrek, O. (2013). Türkiye’de Hayat Boyu Öğrenmenin Geliştirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 13(1), 115-131.
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen Adaylarının Yaşam Doyumları ile Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 311-326.
• Samancı, O. ve Ocakcı, E. (2017). Hayat Boyu Öğrenme. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 711-722.
• Selçukoğlu, Z. (2001). Araştırma Görevlilerinde Tükenmişlik Düzeyi ile Yalnızlık ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Softa, H. K., Karaahmetoğlu, G. U., Erdoğan, O. ve Yavuz, S. (2015). Yaşlılarda Yaşam Doyumunu Etkileyen Bazı Faktörlerin İncelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 8(1), 12-21.
• Şahin, M., Akbaşlı, S. ve Yanpar Yelken, T. (2010). Key competences for lifelong learning: the case of prospective teachers. Educational Research and Reviev. 5(10), 545-556.
• Şeker, B. D. ve Sirkeci, İ. (2014). Birleşik Krallıktaki Türkiye Kökenli Kadınlarda Yaşam Doyumu: Kimlik, Kültürleşme ve Ayrımcılık. Türk Psikoloji Yazıları, 17(34), 69-81.
• Şimşek, E. ve Aktaş, H. (2014). Örgütsel Sessizlik ile Kişilik ve Yaşam Doyumu Etkileşimi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 121- 136.
• Tümkaya, S., Hamarta, E., Deniz, M. E., Çelik, M. ve Aybek, B. (2008). Duygusal Zeka Mizah Tarzı ve Yaşam Doyumu: Üniversite Öğretim Elemanları Üzerine Bir Araştırma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 1-18.
• Tümlü, G. Ü. ve Recepoğlu, E. (2013). Üniversite Akademik Personelinin Psikolojik Dayanıklılık ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki. Journal Of Higher Education & Science/ Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 205-213.
• Toprak, M. ve Erdoğan, A. (2012). Yaşam Boyu Öğrenme: Kavram, Politika, Araçlar ve Uygulama (Lifelong Learning: Concept, Policy, Instruments and Implementation). Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 2(2), 69-91.
• Ünal, S., Karlıdağ, R. ve Yoloğlu, S. (2001). Hekimlerde Tükenmişlik ve İş Doyumu Düzeylerinin Yaşam Doyumu Düzeyleri ile İlişkisi. Klinik Psikiyatri, 4(2), 113-118.
• Vara, Ş. (1999). Yoğun Bakım Hemşirelerinde İş Doyumu ve Genel Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Yaman, F. ve Yazar, T. (2015). Öğretmenlerin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin İncelenmesi (Diyarbakır İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(4), 1553-1566.
• Yılmaz, M. (2016). Öğretmenlerin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerinin İncelenmesi/ Examination Of Teachers’ Lifelong Learning Tendencies. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(35), 253-262.
• Yılmaz, E. ve Altınok, V. (2009). Okul Yöneticilerinin Yalnızlık ve Yaşam Doyum Düzeylerinin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(3), 451-470.
• Yılmaz, E. ve Aslan, H. (2013). Öğretmenlerin İş Yerinde Yalnızlıkları ve Yaşam Doyumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 59-69.
• Yılmaz, E. ve Şahin, M. (2009). İlköğretimde Görev Yapan Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Education Sciences, 4(4), 1404-1414.
• Yiğit, R. (2012). Çevik Kuvvet Görevlilerinin Benlik Saygıları ile Yaşam Doyumu ve Stresle Başa Çıkma Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 61-75.