Anlamlı Yaşam Ölçeğinin Geliştirilmesi: Anlamlı Yaşama İlişkin Kısa ve Etkili Bir Ölçme Aracı

Yıl 2020, Sayı: 56, 227 - 242, 25.10.2020

Gökmen Arslan

Öz

Bu çalışmanın amacı Anlamlı Yaşam Ölçeği’ni (AYÖ) geliştirmek, yetişkinlerde geçerlik ve güvenirlik çalışması yürütmektir. Çalışmaya 384 yetişkin katılmıştır. Ölçeğin faktör yapısını incelemek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonuçları ölçeğin toplam varyansın %46'sını açıklayan tek faktörlük bir yapı sergilediğini göstermiştir. Ölçek maddeleri için faktör yük değerleri .58 ile .82 arasında değişmektedir. Açımlayıcı faktör analizinin ardından altı maddeden oluşan ölçeğe ilişkin modeli test etmek için doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Analiz sonuçları ölçeğe ilişkin ölçme modelinin mükemmel uyum değerleri ürettiğini ortaya koymuştur. Standardize edilmiş faktör yük değerleri .47 ile .80 arasında değişmektedir. Ölçeğin güvenilirlik çalışması için iç tutarlılık ve gizli yapı güvenilirlik değerleri incelenmiştir. Ölçek, her iki çalışma grubunda da güçlü iç tutarlılık değerleri ortaya koymuştur ve ölçeğin güçlü gizli yapı güvenilirliğine de sahip olduğu görülmüştür. Son olarak ölçeğin ölçüt geçerliliği kapsamında yaşam doyumu, olumlu ve olumsuz duygular ile ilişkisine bakılmıştır. Analiz sonuçları anlamlı yaşamanın yaşam doyumu ve olumlu duygular ile pozitif ve güçlü bir ilişkiye sahip olduğunu ve olumsuz duygular ile negatif ve orta düzeyde bir ilişki gösterdiğini ortaya koymuştur. Çalışma sonuçları ilgili alanyazın ışığında tartışılmış, araştırma ve uygulamalar için bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Anlamlı yaşam, yaşamda anlam, anlam, pozitif psikoloji

Kaynakça

• Akın, A., & Taş, İ. (2015). Yaşam Anlamı Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Electronic Turkish Studies, 10(3), 27-36.
• Arslan, G., & Yıldırım, M. (2020). Coronavirus stress, meaningful living, optimism, and depressive symptoms: A study of moderated mediation model. PsyArXiv, doi: 10.31234/osf.io/ykvzn
• Arslan, G., Yıldırım, M., & Wong, P. T. P. (2020). Meaningful Living, Resilience, Affective Balance, and Psychological Health Problems during COVID-19. PsyArXiv, doi: 10.31234/osf.io/wsr3e
• Bauer-Wu, S., & Farran, C. J. (2005). Meaning in life and psycho-spiritual functioning: A comparison of breast cancer survivor and healthy women. Journal of Holistic Nursing, 23(2), 172-190.
• Baumeister, R. F. (1991). Meanings of life. New York, NY: Guilford Press.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık Dağlı, A. ve Baysal, N. 2016, Yaşam doyumu ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.
• Demirbaş-Çelik, N., & İşmen-Gazioğlu, E. (2015). Yaşamda Anlam Ölçeği Lise Formu: Türkçe Geçerlik ve Güvenirliği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 42–60.
• DeWitz, S. J., Woolsey, M. L., & Walsh, W. B. (2009). College student retention: An exploration of the relationship between self-efficacy beliefs and purpose in life among college students. Journal of College Student Development, 50(1), 19-34.
• Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The Satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71–75. doi:10.1207/s15327752jpa4901_13 Eagleton, T. (2007). The meaning of life: a very short introduction (1edt.). New York: Oxford University Press.
• Emmons, R. A. (2005). Striving for the sacred: Personal goals, life meaning, and religion. Journal of Social Issues, 61(4), 731-745. doi:10.1111/j.1540-4560.2005. 00429.x
• Frankl, V. E. (1985). Man's search for meaning. New York: Simon and Schuster Publishers.
• Ho, M. Y., Cheung, F. M., & Cheung, S. F. (2010). The role of meaning in life and optimism in promoting wellbeing. Personality and Individual Differences, 48(1), 658-663.
• Kagitcibasi, C., & Ataca, B. (2005). Value of children and family change: A three‐decade portrait from Turkey. Applied psychology, 54(3), 317-337.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford.
• Mascaro, N. & Rosen, D. H. (2005). Existential Meaning’s Role in the Enhancement of Hope and Prevention of Depressive Symptoms. Journal of Personality 73(4), 985-1013. doi: 10.1111/j.1467-6494.2005.00336.x
• Schlegel, R. J., Hicks, J. A., King, L. A., & Arndt, J. (2011). Feel-ing like you know who you are: Perceived true self-knowledge and meaning in life. Personality and Social Psychology Bulletin, 37(6), 745-756.
• Seligman, M.E. P. (2002). Authentic happiness. Free Press, New York
• Steger, M. F., Frazier, P., Oishi, S., & Kaler, M. (2006). The meaning in life questionnaire: Assessing the presence of and search for meaning in life. Journal of Counseling Psychology, 53(1), 80–93.
• Steger, M. F., Oishi, S., & Kashdan, T. B. (2009). Meaning in life across the life span: Levels and correlates of meaning in life from emerging adulthood to older adulthood. The Journal of Positive Psychology, 4(1), 43–52. doi:10.1080/17439760802303127
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri. Turkish Psychological Articles, 3(6), 49-74.
• Telef, B. B. (2015). The Positive and Negative Experience Scale adaptation for Turkish university students. European Scientific Journal, 11(14), 49-59.
• Wong, P. T. P. (1998). Meaning-centered counselling. In P. T. P. Wong & P. S. Fry (Eds.), The human quest for meaning: A handbook of psychological research and clinical application (pp.395-435). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Wong, P. T. P. (2010). The PURE strategy to create lean and excellent organizations. International Journal of Existential Psychology and Psychotherapy, 3(2), 1-21.