SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖZEL EĞİTİM ALANINDA KATILDIKLARI EĞİTİMLERE YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN VE ÖNERİLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, Sayı 57, 150 - 187, 30.01.2021

Mahmut Serkan YAZICI Fatma Gül UZUNER

Öz

Sınıf öğretmenleri kaynaştırma eğitimi kapsamında özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencilerle sıklıkla karşılaşmaktadır. Bu noktada, sınıf öğretmenlerinin özel eğitim hakkında yeterli bilgi ve beceriyle sahip olması önemli bir gerekliliktir. Bu nedenle, bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin hizmet öncesi ve hizmet içinde özel eğitim alanında aldıkları eğitimlere yönelik görüşlerinin ve önerilerinin belirlenmesidir. Öğretmenlerin belli bir deneyime yönelik görüşleri irdelendiği için nitel araştırma yaklaşımları kapsamında yer alan olgubilim (fenomenoloji) araştırma yöntemi kullanılmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış mülakat tekniği kullanılarak toplanmıştır ve analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, öğretmenlerin özel eğitim alanındaki eğitimlerin arttırılmasını öncelikli bir ihtiyaç olarak düşündüklerini göstermektedir. Ayrıca, sınıf öğretmenlerine yönelik özel eğitim ile ilişkili eğitimlerin teorik ve uygulamalı olması gerektiğini düşündükleri sonucu elde edilmiştir. Bunların yanında, kurslara katılmaları için öğretmenlerin motivasyonu arttırılması gerektiği araştırmanın bir diğer sonucudur. Araştırma kapsamında ayrıca öğretmenlerin üniversite gibi kurumlarla olan ilişkileri geliştirilmesi, ailelerin de bu eğitimlere dâhil edilmesi, yeniliklerin takip edilmesi amaçlı bu eğitimler sürekli ve yeterli sürelerde düzenlenmesi öneriler olarak karşımıza çıkmıştır. Son olarak, bu araştırma katılımcı öğretmenlerin verdiği cevaplar doğrultusunda bu eğitimlerin içeriği düzenlenirken Türkiye’nin kültür yapısının da göz önünde tutulması gerektiğini de işaret etmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmenliği, özel eğitim, lisans eğitimi, hizmet içi eğitim, kaynaştırma eğitimi, öğretmen eğitimi

Kaynakça

• Kaynakça
• Afolabi, O. E. (2014). Parents’ involvement and psycho-educational development of learners with special educational needs (SENs): An empirical review. Romanian Journal of School Psychology, 7(14), 7-31.
• Alkahtani, M. A. (2016). Review of the literature on children with special educational needs. Journal of Educationand Practice, 7(35), 70-83.
• All Party Parliamentary Group on Autism (2017). Autism and education in England 2017: A report by the All Party Parliamentary Group on Autism on how the education system in England works for children and young people on the autism spectrum. 25.08.2018 tarihinde https://network.autism.org.uk/sites/default/files/ckfinder/files/APPGA-autism-and-education-report.pdf adresinden alınmıştır.
• American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders(5th Ed.). Washington, DC: Author.Bek, H., Gülveren, H. ve Başer, A. (2009). Sınıf öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimine yönelik tutumlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2(2), 160-168.
• Bhatnagar, N., & Das, A. (2014). Attitudes of secondary regular school teachers toward inclusive education in New Delhi, India: A qualitative study. Exceptionality Education International, 24(2), 17-30.
• Bocala, C., Morgan, C., Mundry, S., & Mello, D. (2010). Do states have certification requirements for preparing general education teachers to teach students with disabilities? Experience in the Northeast and Islands Region (Issues & Answers Report, REL 2010-No. 090). Washington, DC: U.S. Department of Education, Institution of Education Sciences, National Center for Education Evaluation and Regional Assistance, Regional Educational Laboratory Northeast and Islands. 25.08.2018 tarihinde https://ies.ed.gov/ncee/edlabs/regions/northeast/pdf/REL_2010090.pdf adresinden alınmıştır.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2015). Bilimsel Araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 19. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çuhadar, Y. (2006).İlköğretim Okulu 1-5.Sınıflarda kaynaştırma eğitimine tabi olan öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili olarak sınıf öğretmenleri ve yöneticilerin görüşlerinin belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Zonguldak Kara Elmas Üniversitesi, Zonguldak
• Darling-Hammond, L., &Baratz-Snowden, J. (2007). A good teacher in every classroom: Preparingthehighlyqualifiedteachersourchildrendeserve. EducationalHorizons, 85(2), 111-132.
• Dhaliwal, M. K. (2015). Teachers becoming lifelong learners. The Business & Management Review, 5(4), 259.
• DuFour, R. (2004). What is a" professional learning community"?. Educational leadership, 61(8), 6-11.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri(Geliştirilmiş 2. Baskı). Anı Yayıncılık: Ankara.
• Fakolade, O. A., Adeniyi, S. O., &Tella, A. (2017). Attitude of teachers towards the inclusion of special needs children in general education classroom: the case of teachers in some selected schools in Nigeria. International Electronic Journal of elementary education, 1(3), 155-169.
• Feamster, N. (2013). The relationship between teaching and research. 24.08.2018 tarihinde https://greatresearch.org/2013/11/01/the-relationship-between-teaching-and-research/ adresinden alınmıştır.
• Friend, M., Cook, L., Hurley-Chamberlain, D., &Shamberger, C. (2010). Co-teaching: An illustration of the complexity of collaboration in special education. Journal of educational and psychological consultation, 20(1), 9-27.
• Galanopoulos, A., Robertson, D., Spain, D. & Murphy, C. (2014). Mental health and autism. 25.08.2018 tarihinde https://www.autism.org.uk/about/health/mental-health.aspx##anxiety adresinden alınmıştır.
• Glaser, B. G., Strauss, A. L. (1967). The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research. Chicago: Adline Publishing Company.
• Göksoy, S. (2014). Teacher’s comments on the process and the results of the In-service training studies Hizmet-içi eğitim faaliyetlerinin süreç ve sonuçlarının niteliğine yönelik öğretmen görüşleri. Journal of Human Sciences, 11(1), 387-402.
• Göregenli, M. (1997). Individualist-collectivist tendencies in a Turkish sample. Journal of cross-cultural psychology, 28(6), 787-794
• Hofstede, G. (1980). Culture's Consequences: International Differences in Work-Related Values. Beverly Hills CA: Sage Publication
• Holdheide, L.R. y Reschly, D.J. (2008). Teacher preparation to deliver inclusive services to students with disabilities. Washington, DC: National Comprehensive Center for Teacher Quality
• Imamoglu, E. O., Küller, R., Imamoglu, V., & Küller, M. (1993). Thesocial psychological worlds of Swedes and Turks in and around retirement. Journal of cross-cultural psychology, 24(1), 26-41.
• Kayabaş, Y. (2008). Öğretmenlerin hizmet içi eğitimde yetiştirilmesinin önemi ve esasları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(2), 9-32.Leech, N. L., Onwuegbuzie, A. J. (2007). An Array of Qualitative Data Analysis Tools: A Call For Data Analysis Triangulation. School Psychology Quarterly, 22, 557-584.
• Laal, M., &Salamati, P. (2012). Lifelong learning; why do we need it?. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 31, 399-403.
• Markus, H. R., &Kitayama, S. (1991). Culture and the self: Implications for cognition, emotion, and motivation. Psychological review, 98(2), 224.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma türleri, (Çev. S. Turan), Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber, S. Turan (Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2014). 43501582/774.01/177694 sayılı Zihinsel engelliler eğitimi kursu yazısı. Erişim tarihi: 25.08.2019, https://www.memurlar.net/common/news/documents/448464/14012014-0177694.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı (2017a). Hizmetiçi Eğitim Planları. 25.08.2019 tarihinde http://oygm.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO=28 adresinden alınmıştır.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2017b). Öğretim yöntem ve teknikleri hizmetiçi eğitim kursu düzenlendi. 25.08.2018 tarihinde http://orgm.meb.gov.tr/www/ogretim-yontem-ve-teknikleri-hizmetici-egitim-kursu-duzenlendi/icerik/923 adresinden alınmıştır.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2017c). Milli Eğitim İstatistikleri 2017/18. 25.08.2019 tarihinde http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_09/06123056_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2017_2018.pdf adresinden alınmıştır.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. 25.08.2018 tarihinde http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/09101900_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_07072018.pdf adresinden alınmıştır.
• O'Connor, E. A., Yasik, A. E., &Horner, S. L. (2016). Teachers' Knowledge of Special Education Laws: What Do They Know?. Insights into Learning Disabilities, 13(1), 7-18
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırmalarda stratejik temalar (Çev. M. Bütün ve S. B. Demir). M. Bütün ve S. B. Denir (Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskıdan çeviri). Ankara: Pegem Akademi.
• Sadioğlu, Ö., Bilgin, A., Batu, S., & Oksal, A. (2013). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin sorunları, beklentileri ve önerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1743-1765.
• Sarı, H., &Bozgeyikli, H. (2003). Öğretmen adaylarının özel eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi: karşılaştırmalı bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 183-203.
• Shulman, L. S., &Shulman, J. H. (2004). How and what teachers learn: A shifting perspective. Journal of curriculum studies, 36(2), 257-271.
• Srivastava, M., de Boer, A., &Pijl, S. J. (2015). Inclusive education in developing countries: A closer look at its implementation in the last 10 years. Educational Review, 67(2), 179-195.
• Yazıcı, D. N., & Durmuşoğlu, M. C. (2017). Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Ailelerin Karşılaştığı Sorunlar ve Beklentilerinin İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 657-681.
• Yazıcı, M. S. 2018. “Comparing interventions and beliefs about autism and links to interpersonal relatedness in two cities, in Turkey and England”. PhD diss., University of Plymouth: Plymouth, UK.
• Yükseköğretim Kurulu (2018). Sınıf Öğretmenliği Lisans Programı. 29.05.2019 tarihinde https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Sinif_Ogretmenligi_Lisans_Programi09042019.pdf adresinden alınmıştır.