ÖĞRENME KAYNAKLI BİLGİLENDİRME TASARIMLARININ MÜZELERDE KULLANILMASI ve EĞİTİME KATKISI

Yıl 2022, Sayı: 61, 122 - 138, 09.02.2022

Ayşegül Gürdal Pamuklu

Öz

Müzeler, sanat, bilim ve kültürel eserlerin sergilendiği, geçmişimizi günümüze bağlayan en önemli kurumlardır. Müzelerin sergileme ve saklama görevlerinin yanı sıra ders dışı (informal) öğrenmeye de katkı sağladığı bilinmektedir. Güncel müze anlayışının yaygınlaşması ile müzelerde eserlerin çeşitliliğine göre iletişim tasarımlarına başvurulmaktadır. Bu araştırmada dünyada ve Türkiye'de önemli bir yeri olan, kültürler arası köprü görevini üstlenen müzelerdeki bilgilendirme tasarımları incelenmiştir. Müzelerde sergilenen eserlerin bilgilendirme tasarımlarını kullanarak daha eğitici olduğu yönündeki katkısı üzerine durulmuştur. Bu amaçla sergiye sunulan eserlerin müze ziyaretine gelen her yaştan insana anlaşılır, ilgi çekici ve eğitici bilgileri görsel ve iletişimsel anlamda sunulması istenmektedir. Araştırmada literatür taraması yönteminden yararlanılmıştır. Ayrıca, araştırma verileri müzelerden gözlem yoluyla ve araştırma ile elde edilen bilgiler ve görsellerle elde edilmiştir. Bunlara ek olarak da TUİK’in istatistiklerinden yararlanılarak müzelerin yıllara göre ziyaretçi farkları da incelenmiştir. Toplanan veriler analiz edilerek bilgilendirme tasarımı katkılarına vurgu yaparak yorum ve önerilerde bulunulmuştur. Araştırma müzelerde bilgilendirme tasarımının önemini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Müze, Müze Eğitimi, Bilgilendirme Tasarımı, İnfografik

Kaynakça

• Artut, K. (2006). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık:23,24
• Aybay, C., (2017). Bilgilendirme tasarımında disiplinlerarası tasarım iş birliği ve grafik tasarımın bu işbirliğindeki yeri. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication TOJDAC, no.7, 454-461.
• Çıldır, Z. (2014). Türkiye’de bir eğitim ortamı olarak müzelerin kullanımına ilişkin eğitimciler tarafından hazırlanan raporlar. Folklor/Edebiyat, 20 (79), 179-188. https://dergipark.org.tr/tr/pub/fe/issue/26047/274325
• Çınar, F. (2018). Tabiat tarihi müzelerinde eğitim etkinliklerinin incelenmesi (ankara mta şehit cuma dağ tabiat tarihi müzesi örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal bilimleri Enstitüsü, Disiplinlerarası Müze Eğitimi Anabilim Dalı
• Çimen, H. (2020). Çağdaş sergileme kapsamında türkiye’deki doğa tarihi müzeleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Müzecilik Anabilim Dalı, Müzecilik Programı
• Denli, S. (2016). Görsel iletişimde infografik. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42):1475-1479. DOI: 10.17719/jisr.20164216256.
• Fox, J. E., Schirmacher R., (2018). Çocuklarda sanat ve yaratıcılığın gelişimi. (Çev. Ed. Aral, N. ve Duman, G.) Ankara, Nobel Akademi Yayıncılık.
• Goldstein, E.B. (2020) Duyum ve Algı. (Malkoç, G., Çev. Ed.) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Griffin, J. & Symington, D. (1997). Moving from task-oriented to learning-oriented strategies on school excursions to museums. Science Education, 81 (6), 764.
• Gülrenk, K. (2015). Görsel iletişimde bilgi mimarlığı ve infografik tasarımlar. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Altınbaş Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı, Grafik Tasarımı Sanat Dalı.
• Hooper-Greenhill, E. (1999). Müze ve galeri eğitimi. B. Onur (Editör). (Çev. M. Ö. Evren ve E. G. Kapçı). Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları.
• Karaalioğlu, S. (2015). Görsel kültürde bilgilendirme tasarımı ürünleri: Üniversite Kampüsleri. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication – TOJDAC. 5(4), 87-97. DOI NO: 10.7456/10504100/008.
• Keleş, V. (2010). Modern müzecilik ve Türk müzeciliği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1-2). Erişim: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/2812/37813 (Erişim Tarihi: 13.08.2021).
• KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ <https://kvmgm.ktb.gov.tr/TR-69904/turkiye39de-muzecilik.html>
• Mercin, L. (2017). Müze eğitimi, bilgilendirme ve tanıtım açısından görsel iletişim tasarımı ürünlerinin önemi. Milli Eğitim Dergisi, 46 (214), 209-237. https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/36135/405933 (Erişim Tarihi: 13.08.2021).
• Museums Australia,, Museums and sustaınabılıty, Guidelines for policy and practice in museums and galleries. (Developed 2001-2002; Adopted by MA National Council, Nov. 2002; Launched Jan.2003).
• Müzeler İç Hizmetler Yönetmeliği, (1990). https://teftis.ktb.gov.tr/TR-263865/muzeler-ic-hizmetler-yonetmeligi.html (Erişim Tarihi: 13.08.2021).
• Özkasım, H. (2018). Müzecilik ve sergileme. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2958. Açıköğretim Fakültesi Yayını: 1913.
• Özkasım, H. ve Ögel, S. (2005). Türkiye’de müzeciliğin gelişimi. İtü dergisi/b, 2 (1), 98. Erişim:http://itudergi.itu.edu.tr/index.php/itudergisi_b/article/view/1077 (Erişim Tarihi: 13.08.2021).
• Özmen, S. (2018). Müze Eğitiminin Gelişimi. HUMANITAS- Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (11), 301-324. DOI: 10.20304/humanitas.404777.
• Taşçıoğlu, M. ve Erdoğan Aydın, D. (2015). Grafik tasarımın bilgilendirme ve yönlendirme tasarımındaki rolü ve londra-eskişehir örnekleri üzerinden bir inceleme. Sanat ve Tasarım Dergisi, 5 (2), 227-245. DOI: 10.20488/austd.19088.
• Tutar, H. ve Erdem, A. T. (2020). Örnekleriyle bilimsel araştırma yöntemleri ve SPSS uygulamaları. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
• Uzunöz, A., Seyitoğlu, A., Akbaş, Y. ve Gençtürk, E. (Ed.) (2012). Doğa eğitimi ders dışı öğretim faaliyetlerine örnek. İçinde: Aktekin, S. (2012) Müze Eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Walsh, L. ve Straits, W. (2014). Informal Science Learning in the Formal Classroom. Science and Children, 51(9), 54-58.
• Yavuz, V. (2020). İlköğretimde eğitim materyali olarak infografik kullanımı. Erciyes İletişim Dergisi, 7 (2), 749-766. DOI: 10.17680/erciyesiletisim.658844.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel Araştırma Yöntemlerinin Temel Özellikleri ve Eğitim Araştırmalarındaki Yeri ve Önemi. EĞİTİM VE BİLİM, 23(112). http://213.14.10.181/index.php/EB/article/view/5326/1485 adresinden erişildi.