OKUL YÖNETİCİLERİNİN ETİK LİDERLİK DAVRANIŞLARININ ÖĞRETMENLERİN ÖZNEL İYİ OLUŞ VE İŞ DOYUMLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2022, Sayı: 62, 182 - 207, 01.05.2022

Sevda Katıtaş , Halil Karadaş , Başak Coşkun

https://doi.org/10.21764/maeuefd.949243

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmada okul yöneticilerinin sergiledikleri etik liderlik davranışlarının öğretmenlerin öznel iyi oluşu ve iş doyumu üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, Mardin ili kamu okullarında görev yapan ve seçkisiz oranlı örnekleme yöntemi ile belirlenen 545 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri “Etik Liderlik Ölçeği”, “Öğretmen Öznel İyi Oluş Ölçeği” ve “İş Doyumu Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde betimleyici istatiksel analizler, Pearson Korelasyon Analizi ve Basit Doğrusal Regresyon Analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin etik liderlik davranışları sergileme düzeyleri ile öğretmenlerin öznel iyi oluş ve iş doyum düzeyleri yüksek çıkmıştır. Eğitim örgütlerinde okul yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin öznel iyi oluşları ve iş doyumları arasında olumlu yönde ve anlamlı bir ilişkinin olduğu bulunmuştur. Ayrıca etik liderliğin öğretmenlerin öznel iyi oluşlarının ve iş doyumlarının anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçları ilgili literatür ışığında tartışılmış ve sonrasında araştırmacılar ve uygulayıcılar için öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Etik Liderlik, öznel iyi oluş, iş doyumu, regresyon analizi

Kaynakça

• Acar, G., & Kaya, M. (2012). Okul yöneticilerinin etik liderlik davranışlarına ilişkin beden eğitimi öğretmenlerinin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(1), 95-102.
• Adnan, S., Batool, S., & Aleem, M. (2019). Linking ethical leadership with employee work outcomes: The moderating role of conscientiousness. Journal of Independent Studies & Research: Management & Social Sciences & Economics, 17(1), 183-196.
• Ahamefula, M. K. (2019). The relationship between ethical leadership and organizational success, the mediating role of employees' job satisfaction (Unpublished doctoral dissertation). Gonzaga University, Washington.
• Aktaş, M., & Aydın, A. Ö. (2020). Çalışanların etik liderlik algısı ve iş tatmini: Mersin ili örneği. 19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi, 1(4), 310-330.
• Altınkurt, Y., & Yılmaz, K. (2014). Öğretmenlerin mesleki profesyonelliği ile iş doyumları arasındaki ilişki. Sakarya University Journal of Education, 4(2), 57-71.
• Aronson, E. (2001). Integrating leadership styles and ethical perspectives. Canadian Journal of Administrative Sciences, 18(4), 244-256.
• Arslan, G. (2018). Understanding the association between positive psychological functioning at work and cognitive wellbeing in teachers. Journal of Positive Psychology and Wellbeing, 2(2), 113-127.
• Aşlamacı, İ. (2017). İmam-hatip liselerinde görev yapan öğretmenlerin mesleki doyum düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(31), 175-201.
• Avey, J. B., Wernsing, T. S., & Palanski, M. E. (2012). Exploring the process of ethical leadership: The mediating role of employee voice and psychological ownership. Journal of Business Ethics, 107(1), 21–34.
• Babalola, M. T., Stouten, J., Euwema, M. C., & Ovadje, F. (2018). The relation between ethical leadership and workplace conflicts: The mediating role of employee resolution efficacy. Journal of Management, 44(5), 2037-2063.
• Barkhordari-Sharifabad, M., Ashktorab, T., & Atashzadeh-Shoorideh, F. (2017). Ethical leadership outcomes in nursing. Nursing Ethics, 25(8), 1051-1063.
• Başaran, M., & Güçlü, N. (2018). Okul yöneticilerinin yönetim biçimleri ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(3), 949-963.
• Bhat, A. A. (2018). Job satisfaction among high school teachers. The International Journal of Indian Psychology, 6(1), 45-53.
• Bhatti, M. H., Akram, U., Bhatti, M. H., Rasool, H., & Su, X. (2020). Unraveling the effects of ethical leadership on knowledge sharing: The mediating roles of subjective well-being and social media in the hotel industry. Sustainability, 12(20), 1-20.
• Bouckenooghe, D., Zafar, A., & Raja, U. (2014). How ethical leadership shapes employees’ job performance: The mediating roles of goal congruence and psychological capital. Journal of Business Ethics, 129(2), 251–264.
• Bowling, N. A., Eschleman, K. J., & Wang, Q. (2010). A meta-analytic examination of the relationship between job satisfaction and subjective well-being. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 83(4), 915-934.
• Brouskeli, V., Kaltsi, V., & Loumakou, M. (2018). Resilience and occupational well-being of secondary education teachers in Greece. Issues in Educational Research, 28(1), 43-60.
• Brown, M. E., & Mitchell, M. S. (2010). Ethical and unethical leadership: Exploring new avenues for future research. Business Ethics Quarterly, 20(4), 583-616.
• Brown, M. E., & Trevino, L. K. (2006). Ethical leadership: A review and future directions. The Leadership Quarterly, 17(6), 595–616.
• Brown, M. E., Trevino, L. K., & Harrison, D. A. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97(2), 117-134.
• Can, S., Can, Ş., & Dalaman, O. (2010). Sınıf öğretmenlerinin çeşitli faktörlere göre iş doyum düzeyleri (Muğla ili örneği). Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 299-311.
• Cemaloğlu, N., & Kılınç, A. Ç. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin algıladıkları örgütsel güven ve yıldırma arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 37(165), 137-151.
• Chen, L. T. (2005). Exploring the relationship among transformational and transactional leadership behavior, job satisfaction, organizational commitment, and turnover on the IT Department of Research and Development in Shanghai, China (Unpublished doctoral dissertation). Nova Southeastern University, Florida.
• Chughtai, A., Byrne, M., & Flood, B. (2015). Linking ethical leadership to employee well-being: The role of trust in supervisor. Journal of Business Ethics, 128(3), 653-663.
• Ciulla, J. B., & Forsyth, D. R. (2011). Leadership ethics. In A. Bryman, D. Collinson, K. Grint, B. Jackson, & M. Uhl-Bien (Eds.), The sage handbook of leadership (pp. 229–241). London: Sage.
• Cockburn, A. D. (2000). Elementary teachers’ needs: Issues of retention and recruitment. Teaching and Teacher Education, 16(2), 223-238.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. Routledge Publishers.
• Crossman, A., & Haris, P. (2006). Job satisfaction of secondary school teachers. Educational Management Administration and Leadership, 34(1), 29-46.
• Çakmak, M. S., & Arabacı, İ. B. (2017). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermaye algilarinin iş doyumlari ve örgütsel bağliliklari üzerindeki etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 890-909.
• Çetin, A. (2019). An analysis of the relationship between teachers’ subjective wellbeing and their occupational resilience. Sakarya University Journal of Education, 9(3), 506- 521.
• Çetin, D. (2016). Okul yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının öğretmenlerin iş doyumu ile ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
• Çetin, M., & Özcan, K. (2004). Okul yöneticilerinin etik davranışların öğretmenlerin iş doyumuna etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 20(20), 21-38.
• Danna, K., & Griffin, R. W. (1999). Health and well-being in the workplace: A review and synthesis of the literature. Journal of Management, 25(3), 357-384.
• De Hoogh, A. H., & Den Hartog, D. N. (2008). Ethical and despotic leadership, relationships with leader’s social responsibility, top management team effectiveness and subordinates’ optimism: A multi-method study. The Leadership Quarterly, 19(3), 297-311.
• Demirel, F. (2006). Sınıf öğretmenlerinin iş doyum düzeyleri (Denizli ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Demirtas, Z. (2010). Teachers’ job satisfaction levels. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 9, 1069-1073.
• Demirtaş, Z., & Alanoğlu, M. (2015). Öğretmenlerin karara katılımı ve iş doyumu arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 83-100.
• Demirtaş, Z., & Nacar, D. (2018). Öğretmenlerin iş doyumu ve örgütsel sessizlik algıları arasındaki ilişki. Journal of Educational Reflections, 2(1), 13-23.
• De Neve, J. E., Diener, E., Tay, L., & Xuereb, C. (2013). The objective benefits of subjective well-being. In J. F. Helliwell, R. Layard, & J. Sachs (Eds.), World happiness report 2013 (pp. 54–79). New York City, NY: UN Sustainable Network Development Solutions Network.
• Diener, E. (2000). Subjective well-being: The science of happiness and a proposal for a national index. American Psychologist, 55(1), 34-42.
• Diener, E., & Biswas-Diener, R. (2008). Happiness: Unlocking the mysteries of psychological wealth. Malden, MA: Blackwell Publishing.
• Dilekçi, Ü., & Limon, İ. (2020). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile öğretmenlerin mesleki adanmışlıkları arasındaki ilişkide öznel iyi oluşun aracı rolü. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 26(4), 743-798.
• Dinh, J. E., Lord, R. G., Gardner, W. L., Meuser, J. D., Liden, R. C., & Hu, J. (2014). Leadership theory and research in the new millennium: Current theoretical trends and changing perspectives. The Leadership Quarterly, 25(1), 36-62.
• Doğan, S. (2005). İlköğretim okulu yöneticilerinin liderlik stilleri ile kullandıkları çatışma çözüm stratejileri arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doğan, S., & Uğurlu, C. T. (2014). Okul yöneticilerinin etik liderlik davranişlari ile öğretmenlerin örgütsel sinizm algilari arasindaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 489-516.
• Eranil, A. K., & Ӧzbilen, F. M. (2017) Relationship between school principals’ ethical leadership behaviour and positive climate practices. Journal of Education and Learning, 6(4), 100-109.
• Erçetin, Ş. Ş., & Eriçok, B. (2016). Yayınlarda yer alan okul yöneticilerinin yeterliklerinin analizi (ULAKBİM 2004-2016). Electronic Turkish Studies, 11(14), 239-256.
• Ergün, E., & Sezgin Nartgün, Ş. (2017). Öğretmen öznel iyi oluş ölçeğinin türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 385-397.
• Gemechu, T. F. (2019). Creating an instrument to measure holistic ethical leadership (Doctoral dissertation). Regent University, USA.
• Gerstner, C. R., & Day, D. V. (1997). Meta-analytic review of leader – member exchange theory: Cor- relates and construct ideas. The Journal of Applied Psychology, 82(6), 827-844.
• Ghujil, H. S. (2020). Examining the relationship between ethical leadership and job performance through job satisfaction, employee organizational commitment, and employee trust (Unpublished doctoral dissertation). Alliant International University, California.
• Gray, C., Wilcox, G., & Nordstokke, D. (2017). Teacher mental health, school climate, inclusive education and student learning: A review. Canadian Psychology, 58(3), 203–210.
• Gülcan, M. G., Kılınç, A. Ç., & Çepni, O. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin etik liderlik davranışları gösterme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(1), 123-142.
• Gültekin, M. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışı gösterme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Günbayı, İ., & Toprak, D. (2010). İlköğretim okulu sınıf ve özel sınıf öğretmenlerinin iş doyum düzeylerinin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 9(1), 150-169.
• Hassan, S., Wright, B. E., & Yukl, G. (2014). Does ethical leadership matter in government? Effects on organizational commitment, absenteeism, and willingness to report ethical problems. Public Administration Review, 74(3), 333-343.
• Hattie, J. A. C. (2003). Teachers make a difference: What is the research evidence? Paper presented at the Australian Council for Educational Research Annual Conference on Building Teacher Quality. Melbourne, Australia. https://research.acer.edu.au/research_conference_2003/4/ adresinden 05.01.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Helvacı, M. A. (2010). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışı Gösterme Düzeyleri. Journal of World of Turks, 2(1), 391-410.
• Ho, C. L., & Au, W. T. (2006). Teaching satisfaction scale: Measuring job satisfaction of teachers. Educational and Psychological Measurement, 66(1), 172-185.
• Hoppock, R. (1935). Job satisfaction. New York, NY: Harper and Brothers.
• Ingwu, E. U., & Ekefre, E. N. (2006). A Framework for measurement of teacher productivity in Nigeria. Nigeria Journal of Education Philosophy, 2(2), 1-10.
• İdi, A. (2017). İlkokul ve ortaokullarda örgütsel iklim ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• İnce, N. B., & Şahin, A. E. (2016). Birleştirilmiş ve bağımsız sınıflarda çalışan sınıf öğretmenlerinin mesleki doyum ve tükenmişlik düzeylerinin karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 391-409.
• İskele, A. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının okullardaki yaratıcı iklim üzerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
• İyiol, H. (2019). Öğretmenlerin iş doyumlari ile okul yöneticileri için algiladiklari etik liderlik düzeyi arasindaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
• Jalali, Z., & Heidari, A. (2016). The Relationship between happiness, subjective well-being, creativity and job performance of primary school teachers in Ramhormoz city. International Education Studies, 9(6), 45-52.
• Kahveci, G., Kotbaş, S., & Bayram, S. (2019). Öğretmenlerin örgütsel erdemlilik düzeyleri ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(1), 205-226.
• Kalshoven, K., & C. T. Boon, (2012). Ethical leadership, employee well-being, and helping: The moderating role of human resource management. Journal of Personnel Psychology, 11(1), 60-68.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karataş, S., & Güleş, H. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin iş tatmini ile örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 74-89.
• Kentsu, J. (2007). Okul yöneticilerinin kişilik özelliklerinin örgütsel etik üzerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Kesebir, P., & Diener, E. (2008). In pursuit of happiness: Empirical answers to philosophical questions. Perspectives on Psychological Science, 3, 117-125.
• Kim, W. G., & Brymer, R. A. (2011). The effects of ethical leadership on manager job satisfaction, commitment, behavioral outcomes, and firm performance. International Journal of Hospitality Management, 30(4), 1020-1026.
• Ko, C., Ma, J., Bartnik, R., Haney, M. H., & Kang, M. (2018). Ethical leadership: An integrative review and future research agenda. Ethics & Behavior, 28(2), 104–132.
• Köse, A. (2019). Career decision regret as a predictor: Do teachers and administrators regret due to their career choice? World Journal of Education, 9(1), 38-55.
• Kunter, M., & Holzberger, D. (2014). Loving teaching: Research on teachers’ intrinsic orientations. In P. W. Richardson, S. A. Karabenick, & H. M. G. Watt (Eds.), Teacher motivation: Theory and practice (pp. 83-99). New York, NY: Routledge.
• Li, C., Wu, K., Johnson, D. E., & Avey, J. (2017). Going against the grain works: An attributional perspective of perceived ethical leadership. Journal of Business Ethics, 141(1), 87-102.
• Locke, E. A. (1969). What is job satisfaction? Organizational Behavior and Human Performance, 4(4), 309-336.
• Lowe, K. B., Kroeck, K. G., & Sivasubramaniam, N. (1996). Effectiveness correlates of transformational and transactional leadership: A meta-analytic review of the MLQ literature. The Leadership Quarterly, 7(3), 385-425.
• Luu, T. T. (2019). The well-being among hospitability employees with disabilities: The role of disability-inclusive benevolent leadership. International Journal of Hospitality Management, 80, 25-35.
• Lyubomirsky, S., King, L. A., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success? Psychological Bulletin, 131(6), 803-855.
• Lyubomirsky, S., & Lepper, H. S. (1999). A measure of subjective happiness: Preliminary reliability and construct validation. Social Indicators Research, 46(2), 137-155.
• Mayer, D. M., Kuenzi, M., Greenbaum, R., Bardes, M., & Salvador, R. B. (2009). How low does ethical leadership flow? Test of a trickle-down model. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108(1), 1-13.
• Meek, A. (1998). America’s teachers: Much to celebrate. Educational Leadership, 55(5), 12-16.
• Mitonga-Monga, J., & Cilliers, F. (2016). Perceived ethical leadership: Its moderating influence on employees’ organisational commitment and organisational citizenship behaviours. Journal of Psychology in Africa, 26(1), 35-42.
• Mora T., & Ferrer-i-Carbonell, A. (2009). The job satisfaction gender gap among young recent university graduates: Evidence from Catalonia. The Journal of Socio-Economics, 38(4), 581–589.
• Naami, A., & Piryari, S. (2013). Role of perceived job success in the prediction of job well-being among the employees of industrial company in Isfahan. Journal of Behavioral Science, 7(4), 320-513.
• Nartgün, Ş. S., & Mor, K. D. (2015). Öğretmenlerin görüşlerine göre etik liderlik ve psikolojik dayanıklılık ilişkisi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 269-290.
• Neubert, M. J., Wu, C., & Roberts, J. A. (2013). The influence of ethical leadership and regulatory focus on employee outcomes. Business Ethics Quarterly, 23(2), 269–296.
• Nielsen, K., & Munir, F. (2009). How do transformational leaders influence followers’ affective well- being? Exploring the mediating effects of self-efficacy. Work & Stress, 23(4), 313-329.
• Nyamubi, G. J. (2017). Determinants of secondary school teachers’ job satisfaction in Tanzania. Education Research International, 1-7.
• Ofori, G. (2009). Ethical leadership: Examining the relationships with full range leadership model, employee outcomes, and organizational culture. Journal of Business Ethics, 90(4), 533–547.
• Öztürk, A. (2015). Öğretmenlerin sahip oldukları yaşam amaçları ve sosyal desteğin öznel iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolü. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 338-347.
• Polatkan, N. N. (2016). Ortaokul öğretmenlerinin duygusal emek davranışları ile iş doyumları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Pucic, J. (2015). Do as I say (and do): Ethical leadership through the eyes of lower ranks. Journal of Business Ethics, 129(3), 655-671.
• Renshaw, T. L., Long, A. C., & Cook, C. R. (2015). Assessing teachers’ positive psychological functioning at work: Development and validation of the Teacher Subjective Wellbeing Questionnaire. School Psychology Quarterly, 30(2), 289-306.
• Scott, C., & Dinham, S. (2003). The development of scales to measure teacher and school executive occupational satisfaction. Journal of Educational Administration, 41(1), 74-86.
• Settoon, R. P., Bennett, N., & Liden, R. C. (1996). Social exchange in organizations: Perceived organizational support, leader-member exchange, and employee reciprocity. Journal of Applied Psychology, 81(3), 219-227.
• Sevinç, Ş., & Durmuşçelebi, M. (2020). Öğretmenlerin yaşam boyu öğrenme eğilimleri ile iş doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(Özel Sayı), 3533-3564.
• Sharif, M. M., & Scandura, T. A. (2014). Do perceptions of ethical conduct matter during organizational change? Ethical leadership and employee involvement. Journal of Business Ethics, 124(2), 185–196.
• Shin, Y. (2013). Relationship between leadership styles, organizational commitment, and organizational outcome in Oklahoma's volunteer fire departments (Unpublished doctoral dissertation). Oklahoma State University, USA.
• Sirima, L. C. N., & Poipoi, M. W. U. (2010). Perceived factors influencing public secondary school teachers’ job satisfaction in Busia district, Kenya. Educational Research, 1(11), 659-665.
• Smircich, L., & Morgan, G. (1982). Leadership: The management of meaning. The Journal of Applied Behavioral Science, 18(3), 257–273.
• Song, H., Gu, Q., & Zhang, Z. (2020). An exploratory study of teachers’ subjective wellbeing: Understanding the links between teachers’ income satisfaction, altruism, self-efficacy and work satisfaction. Teachers and Teaching, 26(1), 3-31.
• Spector, P. E. (1997). Job satisfaction: Application, assessment, causes, and consequences. Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Stanculescu, E. (2014). Psychological predictors and mediators of subjective well-being in a sample of Romanian teachers. Revista de Cercetare si Interventie Sociala, 46, 37-52.
• Sutherland, M. A. (2010). An examination of ethical leadership and organizational commitment (Unpublished doctoral dissertation). Nova Southeastern University, Florida.
• Sutton, R. E., & Wheatley, K. F. (2003). Teachers’ emotions and teaching: a review of the literature and directions for future research. Educational Psychology Review, 15(4), 327–358.
• Şahin, İ. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 143-168.
• Taşdan, M., & Tiryaki, E. (2008). Özel ve devlet ilköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(147), 54-70.
• Thompson, D. P. McNamara, J. F., & Hoyle, J. R. (1997). Job satisfaction in educational organizations: A synthesis of research findings. Educational Administration Quarterly, 33(1), 7-37.
• Tomazevic, N., Seljak, J., & Aristovnik, A. (2014). Factors influencing employee satisfaction in the police service: The case of Slovenia. Personnel Review, 43(2), 209-227.
• Trevino, L. K., Brown, M., & Hartman, L. P. (2003). A qualitative investigation of perceived executive ethical leadership: Perceptions from inside and outside the executive suite. Human Relations, 56(1), 5–37.
• Trevino, L. K., Hartman, L. P., & Brown, M. (2000). Moral person and moral manager: How executives develop a reputation for ethical leadership. California Management Review, 42(4),128-142.
• Tu, Y., & Lu, X. (2016). Do ethical leaders give followers the confidence to go the extra mile? The moderating role of intrinsic motivation. Journal of Business Ethics, 135(1), 129-144.
• Tu, Y., Lu, X., & Yu, Y. (2017). Supervisors’ ethical leadership and employee job satisfaction: A social cognitive perspective. Journal of Happiness Studies, 18(1), 229-245.
• Tuna, M., Bircan, H., & Yeşiltaş, M. (2012). Etik liderlik ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması: Antalya örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 143-155.
• Turhan, M. (2007). Genel ve mesleki lise yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının okullardaki sosyal adalet üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Uğurlu, C. T. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerine yöneticilerinin etik liderlik ve örgütsel adalet davranışlarının etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Valentine, S., Greller, M. M., & Richtermeyer, S. B. (2006). Employee job response as a function of ethical context and perceived organization support. Journal of Business Research, 59(5), 582-588.
• Vieira, J. A. C. (2005). Skill mismatches and job satisfaction. Economic Letters, 89(1), 39- 47.
• Walumbwa, F. O., Mayer, D. M., Wang, P., Wang, H., Workman, K., & Christensen, A. L. (2011). Linking ethical leadership to employee performance: The roles of leader–member exchange, self-efficacy, and organizational identification. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 115(2), 204-213.
• Walumbwa, F. O., & Schaubroeck, J. (2009). Leader personality traits and employee voice behavior: Mediating roles of ethical leadership and work group psychological safety. Journal of Applied Psychology, 94(5), 1275–1286.
• Wang, L. W., & Tran, T. T. (2015). The Study of teachers’ job satisfaction in junior secondary school administration system: A Case study of Vietnamese National secondary schools’ teachers. Euro-Asian Journal of Economics and Finance, 3(2), 73- 89.
• Wright, T. A., & Bonett, D. G. (1992). The effect of turnover on work satisfaction and mental health: Support for a situational perspective. Journal of Organizational Behavior, 13(6), 603–615.
• Wright, T. A., & Cropanzano, R. (2000). Psychological well-being and job satisfaction as predictors of job performance. Journal of Occupational Health Psychology, 5(1), 84–94.
• Wright, T. A., Cropanzano, R., Bonett, D. G., & Diamond, W. J. (2009). The role of employee psychological well-being in cardiovascular health: When the twain shall meet. Journal of Organizational Behaviour, 30, 193–208.
• Yang, C. (2014). Does ethical leadership lead to happy workers? A study on the impact of ethical leadership, subjective well-being, and life happiness in the Chinese culture. Journal of Business Ethics, 123(3), 513–525.
• Yates, L. A. (2014). Exploring the relationship of ethical leadership with job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behavior. Journal of Values-Based Leadership, 7(1), 1-15.
• Yıldırım, A., & Baştuğ, İ. (2010). Teachers’ views about ethical leadership behaviors of primary school directors. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2(2), 4109–4114.
• Yıldız, B. (2013). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin iş stresi, örgütsel bağlılık ve işdoyumuna yönelik algılarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Yidong, T., & Xinxin, L. (2013). How ethical leadership influence employees’ innovative work behavior: A perspective of intrinsic motivation. Journal of Business Ethics, 116(2), 441-455.
• Zhang, S., & Tu, Y. (2018). Cross-Domain Effects of Ethical Leadership on Employee Family and Life Satisfaction: The Moderating Role of Family-Supportive Supervisor Behaviors. Journal of Business Ethics, 152(4), 1085-1097.